Þjóðviljinn - 20.06.1954, Blaðsíða 6

€) — ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 20. júní 195-1
þJÓOVIUIN
út«e.tandi: Samelningarflokknr a’.þýðu — Sósíalistar.okkurinn.
Ritetjórar: Magnús Kjartansson (&b.), Sigurður Guðmundsson.
Fréttástjóri: Jón Bjarnason.
IBIaðamenn: Ásmundur Sigurjónssor.. Bjarni Benediktsson, GuB-
mundtir Vígfússon, Magnús Torfi Ólafsson.
Auglýsingastjórl: Jónsteinn Haraldsson.
Rltstjórn, afgreiðsla, auglýsingax, prentsmlðja: SkólavörðustSg
I 18. — Sími 7600 (3 iínur).
* Áekriítarverð kr. 20 á mánuði í Reykjavik og nágrenni; kr. 17
annara staðar á iandinu. — Lausasöluverð t kr. eintakið.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
Á fyrstu baráttuárum Alþýðuflokksins hefoi það á-
reiðanlega þótt Iygileg spásögn, að sá tími kæmi að
harðvítugar flokksdeilur yrðu um það hvort hann skyldi
hafa samstarf í verkalýðsfélögunum cg um stjórn Al-
þýðusambandsins við aðalflokk afturhaldsins á Isiandi.
Sú tilhugsun hefði sjálfsagt þótt ein hin fráleitasta og
ekki til annars en að skopast að.
Þetta er þó fram komið. Hægri klíkur Alþýðufiokksins (
hafa um alla baráttu sína svo náið samstarf við aftur-
haldsflokka landsins, að meira að segja mörgum sem
fylgt hafa þeim að málum er ekki farið að lítast á blik-
una. Og formaður Alþýðuflokksins hefur skýrt og skor-
inort lýst því yfir í aöalmálgagni hans að deilumálið sem
nú ber hæst innan Alþýðuflokksins „snúist allt um það,
hvort áfram skuli haldið samstarfi við Sjálfstæðisflokk-
inn í verklýösmálum“. Það er því eins skýrt og verða
má, og raunar staðfest af báðum aðilum, hvert er aðal-
mál þeirra átaka sem nú fara fram í Alþýðuflokknum,
enda þótt margt fleira blandist að sjálfsögðu inn í þá
deilu.
Það er ekki tilviljun að einmitt nú verða þær ráddir
stöðugt fleiri og einbeittari sem krefjast þess að alþýöan
standi saman í einni órofa fylkingu, og láti ekki stéttar-
andstæðingnum takast lengur að iama verkalýðshreyf-
inguna. Mörgum Aiþýðuflokksmanni hefur verið það
þungbært á undanförnum árum, hve langt flokkur hans
hefur látið teyma sig til samvinnu við versta afturhald
landsins. Þó mun þeim flestum hafa fallið þyngst að sú
samvinna skyldi ekki hvað sírt ná til verkalýðshreyf-x
ingarinnar, að ýmsir þörfustu þjónar afturhaldsins og
auðstéttarinnar skyldu af Albýðuflokknum léiödir til á-
hrifa og valda í verkalýðsfélögunum og í sjálfri stjórn
Alþýðusambandsins. Með hverju ári hefur orðið aug-
ijósara hve lamandi áhrif þessir ,,samverkamenn“ Al-
þýðuflokksins hafa haft á þau félög sem þeir hafa kom-
izt til valda í, og hvernig stjcrn Alþýðusambandsins. bef-
ur orðiö gersamlega ófær að gegna hlutverki sínu sem
herforingjaráð verkalyðsíélaganna. í landinu. í öllum
stærstu átökum þess tímabils hafa sterkustu félögin, og
þá fyrst og fremst Dagsbrún. orðið að taka hina raun-
verulegu forystu, taka við því frumkvæði og framtaki í
baráttu verkalýðsins sem eðlilegt væri að hvíldi á stiórn
heildarsamtakanna. Enda segir það sig sjálft að ekkert
muni hættulegra baráttuhæfni verkalýðssamtaka en sö
höfuðóvinir þeirra, flokkar og klíkur sem vilja verkaJýðs-
hreyfinguna feiga, eigi útsendara í æðstu stjórn og innsta
hring landssambands verkalýösfélaganna.
Það fer heldur ekki leynt, ao þær raddir frá Albvðu-
flokksmönnum, sem fram liafa komið í Albýðublaðinu
undanfarið gegn framhaldi slíkrar samvinnu hafá hitt
einn aumasta blett afturhaldsins. Blöðin sem alltáf eru
á móti verkamönnum í hveiTi einustu kaupdeilu, hverri j
einustu tilraun verkamanna til bættra kjara, Morgunblað- ]
iö. Vísir & Co., lxafa hrinið svo að engum dylst hi'æðslan
hiá auöklíkum Sjálfstæðisflokksins við bá þróun. sem mx
virðist korninn. skriður á, að verkamenn snúi bökum
saman í verkalýðsfé^ögunum um hae^muna"mál sín og
réttindabaráttu. rétti hver öðrum bróðurhönd til sam-
eiginlegrar baráttu. án bess að láta bað sem á milli k^nn
að bera í skoðunum hindra samstöðu sína um sameigin-
leg hagsmunsmál. Það mun sannast að hvenær sem
íslenzkum verkamönnum tekst að mvnda slíka oiohusra
fylkingu í verkalýðsfélögunum vei-ður þaö til að lyf-ta
verkalýðshrevfingu íslands á hæx-ra stig og stórum auð-
velda hagsmunabai’áttu og lífsbaréttu fólksins.
Þess vegna öskrar afturhaldið ef það telur líkur til að
stéttvísir verkamenn, hvar í flokki sem þeir standa. rétti
hvor öðrum bróðurhönd og þess vegna hefur vonin um
einmitt þá samstööu verkamanna vakið fögnuð alþýðu-
manná um land allt. .
Þ&nnlg mcðhöndla hinlr brezku heinxsvaldasinnar fanga sína í Kenya. Hinir biökku fangar eru
neyddir til að ganga gegnum götur sveiíaþorpsins til þess síaðar sem þeir verða yfirheyrðir á.
ftLvnd þessa tók ungur brezkur liðsforingi, Da\id Larder, en iiann hefur beitt sér fyrir því að fá
Ianda sína tii að hætta grimmdarverkunum sem framin eru í Itenya í nafni brezku þjóðarinnar.
Hin kúgaða nýienduþjóð er berst fyrir frelsi sínu, heíur orðið að byggja
allt nútíma menningarlíf frá rótum, atvinnuvegi, verzlun, alþýðumenn-
ingu cg ríkisstjórn.
Þegar hernaðarástandi var
lýst yfir í Kenya íyrir um það
bil einu og hálíu ári, þá neitaði
nýlendumálaráðherra Bretlands
statt og stöðugt öllum ásökun-
um um það að lagaleg réttindi
blökkumanna hefðu verið skert
í neinu. Allar aðgerðir væru
takmarkaðar við lögreglu- og
hernaðaraðgerðir sem miðuðu
að því að bæla niður hermdar-
verk Mámá.
Hernaðarástandi var lýst í
landinu þann 20. október 1952.
Til þessa ráðs gripu hinir
evrópsku innflytjendur er kröf-
ur innfæddra afríkumanna um
úrlausn á þjóðíélags - og efna-
hagsvandamálum nýlendunnar
gerðust helzt til háværar í
þeirra augum. 7. ágúst hafði
samband evrópumanna í ný-
lendunni sent nýlendustjórninni
bréf í 14 liðum, þar sem m. a.
var krafizt að foringjar inn-
fæddra yrðu gerðir skaðlausir
eða útrýmt að öðrum kosti. í
bréfinu er bent á nauðsyn þess
að „berjast gegn og bæla niður
þá öldu glæpa og uppreisnar-
aðgerða sem nú geisar“. Þar er
og bent á að þar sem gildandi
lög heimili ekki nægilega ró't-
tækar aðeerðir til að ráða fram
úr ástandinu, þá skuli stjórnin
lýsa yfir hernaðarástandi sem
geri henni fært að nota allar
tiltækilegar aðferðir tii að
koma á lögum og reglu á ný
og bæla niður uppreisnarað-
gerðir og glæpi. í þessum til-
gangi er mælt með: útgöngu-
banni, nafnskírteinum sem
hverjum sé skylt að bera,
likamsrefsingu, og launum til
afríkumanna sem veiti stjóm-
arvöldunum vitneskju um ólög-
legt atferli. í lok bréfsins
segir að gangi hinir innfæddu
afríkumenn ekki írá kröfum
sínum til óbyggðs, lands sem
evrópumönnum var úthlutað
1933, þá hljóti að draga til
róttækra aðgerða af hálfu
stjórnarvaldanna.
Kröfur innfæddra
En kröfur innfæddra afríku-
manna voru fólgnar í bæn-
arskrá til neðri-deildar brezka
þingsins sem Samband Afríku-
manna í Kenya hafði safnað
400.000 undirskriftum undir ár-
ið 1951. í bænarskrá þessari er
bent á það ranglæti sem þjóð
Kenyu verði að þola þar sem
16700 fermílur frjósamasta
lands Kenya hafi verið afhentar
evrópskum landnemum til eign-
ar og umráða, án þess að sam-
þykkis þjóðarinnar hafi verið
leitað og án nokkurs endur-
gjalds. Af þessu leiði örbirgð,
eymd og hungur fyrir innfædda
menn í nýlendunni. Borin er
fram sú krafa að afríkumönn-
um sé þegar í stað leyft að
taka til ræktunar hin víðáttu-
>nik!u, óræktuðu svæði sem séu
undir yfirráðum evrópumanna,
og frekari innflutningur land-
nema til nýlendunnar sé stöðv-
aður til að bæta úr landhungri
því sem riki í nýlendunni.
Þetta er orsök. þess að iýst
var yfir hernaðarástandi í ný-
lendunni. Má segja að í stað
bess að verða við hinum hóg-
væru og sjálfsögðu kröfum
hinna innfæddu hafi stjónvn
tekið' bað ráð að útrýma þeim.
í lok árs 1953 höfðu brezkir
iögregiumenn myrt 4000 Kenyu-
menn, 1. febrúar 1953 hafði
„Manchester Guardian“ birt
mótmæli gegn hóprefsíngum,
ofbeldi gagnvart grunuðum, og
pyntingaaðferðum sem nýlendu-
lögreglan beitti gegn Kikuju-
fólki til að komast að ætlunum
og aðgerðum Mámá. Stjómar-
starfsmaður í Kenya að nafni
Peter Evans mótmælti og þess-
um aðgerðum, en var settur af
fyrir vikið.
Fasistísk grimmd
En ekki var látið við þelta
sitja. FjTÍrskipuð var dauða-
refsing „fyrir að umgangast
hermdar%-erkamenn sem hala
yfir vopnum að ráða“, „fyrir
að útdeila vopnum eða fremja
hvern þann verknað sem lík-
legur er til að koma hermdar-
verkamönnum að gagni eða
hindra starf öryggissveita“. í
Nairobí var lögreglumönnum
skipað að nota skotvopn ef þeir
yrðu varir við grunsamlegar
samkomur afríkumanna og Er-
skine hersböfðingi heimilaði ör-
yggisvörðum að skjóta hvern
mann á uppreisnarsvæðum sem
óvin. Með slíkum ógnaraðferð-
um virtist stefnt að því að út-
rýma blökkumönnum úr ný-
lendunni.
Þjóðarmorð
Hryðjuverk hinna brezku yf-
irvalda beindust ekki eingöngu
gegn hreyfingu Mámá, heldur
gegn gervallri Kíkújú-þjóðinni.
Þau töldu sér öll ráð heimil
til að halda arðráni og kúgun
hins brezka auðvalds í nýlend-
unni. En til örþrifaráða slíkra
sem það grein til i Kenya,
erípiir aðeins vald sem veit að
dagar þess eru taldir. í Bret-
lendi hsfa samtök alþýðu
mstma béitt sér fvrir mót-
mæ'um segn eerræðisaðgerðum
stjámarinnar í Kenva, m. a.
verkalvðsfélögin og Verka-
mannaflokkurinn. Um allan
heim hlýtur allt réttsýnt og
framfarasinnað fólk að for-
dæma útrýmincrarherferð hins
brezka nýimfukúsunarvalds
ee1m h'ntjm friðsa"’a Kíkújú-
þtóð^’okVi. Péftlætið er hans
me»:n rtrr r~.r ekkert ufan-
aðkcmandi vsld bælt niður
barétbi h'an' fin*ir frelsi og
siálfcfmði, ekki frek&r- í Kénya
pn í öð-’.-n nýlendum heims-
auðvaldf i" <