Þjóðviljinn - 20.06.1954, Blaðsíða 12

Bjarni Benediktsson óttast að baráttan gegn her-
námiim beri fullan árangur þegar á næstu árum
Æskulýösiiiót í Osló
Bjarni Benediktsson beitti alkunnri smekkvísi sinni í '
Morgunblaöinu á tíu ára afmæli íslenzka lýöveldisins meö
því aö bera fram kröfuna um stofnun fslenzks stéttarhers
á afdráttarlausari hátt en nokkru sinni fyrr. Er augljóst
af greininni að hann óttast að baráttan gegn hernáminu j
geti boriö fullan árangur þegar á næstu árum og vill I
að fyrst veröi gengið frá því að vopna Heimöellinga og
aðra agenta hernámsliðsms.
Bjarni Benediktsson kemst
þannig að orði í grein sinni:
„Öll ríki scm spurnir fara af,
iinnur en ísiand, hafa hvort sem
þau eru í bandalagi við aðra
eða 'ekki, leitazt við eftir ýtrustu
getu að koma upp og efla eigin
varnir ... Ef flugvellirnir, sem í
alþ.jóðabraui liggja væru ger-
samlega varnarlausir, mundu fá-
einir vopnaðir bófar geta tekið
þar öil völd og gert óumræðan-
legt tjón. Ef við íslendingar
viljum halda sjálfstæði okkar og
metum það nokkurs verðum við
að koma okkur upp hliðstæðu
gæzluliði í landi okkar við það,
sem uú er búið að gera á sjón-
um með landhelgisgæzlunni.
Slíkur viðbúnaður, sem á ekk-
ert skylt við lierskyldu, er ó-
lijákvæmilegur hverri þeirri
þjóð, sem vill halda uppi sjálf-
stæðu ríki, jafnt út á við sem
inn á við. í innri málum þjóð-
arinnar er það eðli ríkisins, að
það verður að vera öflugasta
valdið í landinu. Ef ekki, þá er
upplausnin, glundroðinn og voð-
inn vís ... Við getum ekki frem-
ur en aðrir skotið okkur undan
því Iögmáli, enda ríður nú á fáu
meira en að þjóðin átti sig á
þeirri staðreynd“.
Lýðveldishátíðin
í Neskaupstað
Neskaupstað. Frá frétta-
ritara Þjóðviljans.
Lýðveldishátíðahöldin liófust
með almennri samkomu við
barnaskólann kl. 4 e.h.
Aðalsteinn Halldórsson, form.
liátíðarnefndar, setti samkom-
una og stjórnaði henni. Ræður
fluttu Vilhjálmur Hjálmarsson
alþm. og Bjarni Þórðarson bæj-
arstjóri. Auður Þorleifsdóttir
og Stefán Þorleifsson lásu há-
tíðarljóð Huldu og Jóhannesar
úr Kötlum. Samkór Neskaup-
staðar söng, og Lúðrasveit Nes-
kaupstaðar lék undir stjórn
Höskuldar Stefánssonar.
Að samkomunni við barna-
skólann lokinni hófst samkoma
við sundlaugina, voru þar sýnd-
ir þjóðdansar undir stjórn
-Önnu Jónsdóttur og síðan fóru
fram íþróttir. Voru sett 2 ný
Austurlandsmet í sundi. í 50 m.
baksundi karla setti Eiríkur
Karlsson nýtt met á 37.1 selc.,
eldra Austurlandsmetið var 45.6
sek. Steinar Lúðvíksson setti
nýtt Austurlandsmet í 50 m.
skriðsundi karla á 29.1 sek.,
eldra metið 30.9 sek., átti hann
sjálfur. Mjög mikil þátttaka var
í hátíðahöldunum. — Sæmilegt
veður var meðan hátíðahöldin
fóru fram, en lítilsháttar rign-
in var fyrri hluta dagsins. Ann-
íirs hefur verið hér þurrkasamt
mn of og hefur það háð gróðri.
• Her gegn verk-
lýðshreyfingunni |
Eins og menn muna var kraf- !
an um innlendan her borin fram
af fullum þunga eftir desember-
verkföllin miklu og þá af Her-
manni Jónassyni. Var sú tillaga
þá rökstudd opinskátt með því
að nauðsynlegt væri að geta
beitt slíkum her gegn verklýðs-
samtökunum. Jafnframt var haf-
inn undirbúningur að slíkri her-
stofnun í kyrrþey, með „örygg-
isverðinum" svonefnda á Kefla-
víkurflugvelli. Sú tilraun hefur
nú mistekizt á herfilegasta hátt,
öryggisverðirnir neituðu lang-
flestir að láta fara með sig eins
og hermenn, og hefur sú saga
verið rakin ýtarlega hér í blað-
inu undanfarið.
• Valið lið
Síðan hefur verið næsta hljótt
um íslenzka herinn, þar til
Bjarni Benediktsson óvirðir nú
íslenzka lýðveldið einu sinni
enn. Ráðherrann segir að slík
herstofnun eigi ekkert skylt við
hersetu, og er það loforð að
sjálfsögðu jafn mikils virði og
fyrri orð þess manns, ef önnur
fyrirmæli kæmu frá húsbændun-
um. En þetta fyrirkomulag er
auðvitað hugsjón . Bjarna Bene-
diktssonar. í hernum á að vera
valið lið, þetta á að vera stéttar-
her, og efstir yrðu á blaði menn
eins og Guðmundur Arngríms-
son, Daði Hjörvár og Hilmar
Biering.
Lýðveldishátíðin
á ísafirði
ísafirði. Frá fréttaritara
Þjóðviljans.
Lýðveldisliátíðahöldin hér
hófust kl. 1 nieð leik Lúðra,-
sveitar Isafjarðar við Skáta-
liúsið. Kl. 1.30 hófst skrúð-
ganga að gagnfræðaskólaliús-
inu, þar sem aðalhátiðahöidin
fóru fram.
Þar fluttu ræður Jóhann
Gunnar Ólafsson bæjarfógeti,
Birgir Finnsson forseti bæjar-
stjórnar og Kjartan Jóhannes-
son alþm. Karlakór Isafjarðar
söng, einnig var f jöldasöngur.
Þá flutti Selma Samúelsdótt-
ir ávarp fallkonunnar: kvæði
efir Davíð 'fetefánsson, hið sama
og flutt var í Reykjavík. Þvi-
næst var hlé, en að því loknu
hófst hátíðin á ný með leil;
Lúðrasveitar Isafjarðar en síð-
an var fornmannasýning: Lög-
sögumannskjör á Alþingi. Veð-
ur var ágætt og þátttaka geysi-
mikil. — Um kvöldið var dans-
að í Alþýðuhúsinu og Góðtempl
arahúsinu.
18.-25. júlí
Fararstjórnir sendinefndanna á Búkarestmótið komu
saman í Búkarest síöastliðið sumar til að ræða mögu-
leika á norrænu æskulýðsmóti sumarið 1954. Ríkti mikill
áhugi fyrir því máli og eftir að komið var heim hófust
raunhæfar undirbúningsathuganir. Er nú full ákveðið,
að slíkt norrænt æskulýðsmót verður haldið dagana 13.
júlí til 25. júlí í surnar. Mótstaðurinn verður á Ekebergs-
sléttu við Osló. Fjöldinn allur af æskulýðsfélögum í Nor-
cgi stendur fyrir mótinu, sem er haldið undir kjöroröinu
„með kynningu skapast vinátta“.
Lögreglan hlið-
stæð landhelgis-
gæzlunni
Það er athyglisvert dæmi um
rökfærsluna er ráðherrann seg-
ir að nú „verðum við að koma
upp hliðstæðu gæzluliði í landi
við það, sem nú er búið að gera
á sjónum með landhelgisgæzl-
unni“. Þetta gæzlulið er til og
eldra en landhelgisgæzlan: ís-
lenzka lögreglan! Ef eitthvað
þarf sérstaklega að gæta flug-
vallanna er það auðvitað á
verksviði lögreglunnar, eins og
tíðkast hér á Reykjavíkurflug-
velli. Til þess þarf vissulega
enga herstofnun, þótt ráðherr-
ann segist vera hræddur við „fá-
eina vopnaða bófa“!!
• Fyrirmyndin frá
Suðurameríku
Slíkar falsröksemdir eru
Framh. á 11. síðu.
Margir gestir
Enda þótt hér sé um norrænt
mót að ræða, verður þar ungt
fólk frá flestum löndum Ev-
rópu. Vitað er um þátttöku frá
Englandi, Frakklandi, Italíu,
Þýzkalandi, Tékkóslóvakíu, Hol-
landi, Póllandi og Sovétríkjun-
um auk gesta frá öllum Norð-
urlöndunum.
Á Ekebergssléttu verður sleg-
ið upp miklum tjaldbúðum, þar
sem mótsgestir geta fengið ó-
dýra gistingu og veitingar. Þar
fara fram alla daga þjóðleg
menningarprógrömm í líku sniði
og á hinum miklu mótum
heimsæskunnar.
Þátttalcan liéðan
Alþjóðasamvinnunefnd ís-
lenzkrar æsku hefur verið boðin
þátttaka í Oslóarmótinu og
hafa þegar verið gerðar ýmsar
undirbúningsráðstafanir. Farið
yrði héðan með flugvél-til Osló-
ar 16. eða 17. júlí, dvalizt í
Osló eftir mótið og ferðazt um
Noreg til mánaðamótanna. Síð-
an haldið til Kaupmannahafn-
ar og komið með Dr. Alexandr-
ine, sem leggur af stað þaðan
240 iiemendur voru í Gagn-
fræðaskóla Vesturbæjar
Gagnfræöaskóla Vesturbæjar var sagt upp hinn 11.
þessa mánaöar. í skólanum voru í vetur 240 nemendur.
Þar af voru 140 í unglingadeild (1. og 2. beklc) en 100 í
gagnfræða- og landsprófsdeild (3. og 4. bekk).
Undir unglingapróf gengu 60
nemendur, og hafa þeir þar
með lokið skólaskyldu sinni.
Hæstu einkunn á ungiingaprófi
hlaut Sigríður Lára Guðmunds-
dóttir 1. ág. einkunn 9.16.
Undir gagnfræðapróf úr 4.
bekk gengu 16 nemendur og
stóðust þeir allir. Hæstu ein-
kunn á því prófi hlaut Sigríð-
ur Á. Hannesson 1. einkunn,
8.62.
Undir landspróf gengu 53
innanskólanemendur. Af þeim
náðu 35 þeirri einlcunn sem
krafizt er til framhaldsnáms i
menntaskóla.
Þrír nemnedur hlutu 1. ág.
einkunn á landsprófi: Björn
Ólafsson 9.43, Guðjón Guð-
mundsson 9.10 og Þórólfur Sig-
urðsson 9.03.
Árangurinn sem prófið sýndi
var í heild sinni mjög góður.
Félagslífið í skólanum stóð með
allmiklum blóma á síðastliðn-
um vetri. Þrjú tölublöð komu
út af skólablaðinu ,,Þjóðólfi“
og málfundir voru haldnir mán-
aðarlega og stundum oftar.
Reyðarfirði. Frá fréttaritara' Einnig starfaði taflfélag í skól-
Þjóðviljans. | anum. Farnar voru nokkrar
Hátíðahöldin að Grænafelli skíðaferðir, sem heppnuðust vel
féllu niður vegna veðurs. Inni^ og eftir prófin fóru nemendur
samkoma var um kvöldið og þar^ skemmtiferðir í fylgd með
flutti Gísli Sigurjónsson ávarp, ^ könnurum. Meðal annars fóru
Jón Kjerúlf hélt ræðu, Sigfús Jó- gagnfræðingar og landsprófs-
elsson las upp. Einnig var söng- nemendur í fjögurra daga ferð
norður um land. Kennarar við
Þjóðhátíðarhöld
á Reyðarfirði
ur með gítarundirleik, almenn-
ur söngur, kvikmyndasýning,
skrautsýning og dans. Mikið
fjölmenni var á Samkomunni, að-
gangur og veitingar voru ókeypis.
Gagnfræðaskóla Vesturbæjar
eru alls 20 að meðtöldum
stundakennurum. Skólastjóri er
dr. Guðni Jónsson.
6. ágúst. Fargjald er ekki á-
kveðið enn. Þó má reikna með,
að það verði einlivers staðar d
mílli 2500 — 3000 kr. og er þá
allt innifalið.
Nánari uppiýsingar gefur
skrifstofa Alþjóða samvinnú-
nefndarinnar Skólavcrðustíg
45, sími 82207, en þangað þurfa
skriflegar þátttökutilkynningar
að hafa borizt fyrir næstu mán-
aðamót.
Fjölhreytt hátíða-
höld á Seyðisfirði
Seyðisfirði. Frá frétta-
ritara Þjóðviljans.
17. júní hátíðahöldin hér hóf-
ust með skrúðgöngu frá Val-
höll kl. 1.30. Var gengið til
kirkju og hlýtt messu. Þvínæst
var gengið til hátíðasvæðisins,
og var þar fyrst fánahylling.
Fjallkonan, Regína Stefánsdótt-
ir, flutti erindið Rís, íslands
fáni og ávarp Fjallkonunnar
eftir Tómas Guðmundsson.
Tvöfaldur kvartett úr samkórn-
um Bjarma söng. Erlendur
Björnsson bæjarfógeti fiutti
lýðveldisræðu og samkórinn
Bjarmi söng undir stjórn Steins
Stefánssonar. Gunnlaugur Jóns-
son flutti ræðu fyrir minni
Seyðisfjarðar og Bjarmi söng
enn nokkur lög, þar á meðal
lagið Seyðisfjörður eftir söng-
stjórann við kvæði Karls Finn-
bogasonar.
Eftir það hófust íþróttir, fim-
leikar og sundkeppni. Stúlkur
kepptu í handknattleik.
Um kvöldið hófst dans á
palli, en um 11-leytið var dans-
inn fluttur í barnaskólann.
Veður var ekki ákjósanlegt,
en fór þó batnandi er á daginn
leið.
Fyrstu skemmtan-
ir Baker í gær
Josephine Baker hélt fyrstu
skemmtanir sínar í Austurbæjar-
bíói í gær.
Tvær
skemmtanir
verða í dag
og tvær á
morgun, kl.
7.15 og 11.15
báða dagana.
Ef unnt verð-
ur mun Bak-
er koma fram
á sérstakri
barnaskemmtun og einnig hefur
hún ráðgert að skemmta sjúkl-
ingum á sjúkrahúsum eftir því
sem timi vinnst til.
JoMphin* Bafcar