Þjóðviljinn - 23.06.1954, Blaðsíða 1

Pralia í fyrrakvöld.
Einkaakeyti til f’júðv. ..
Eftír firamtántíu ximferð í
skákmútimi er Friörik Ólaísson
fimiiiti í röðinni mcð niu vinn-
inga. Efstur er Paehman með
12, þá Szabo 11 og bioskák,
Slhva IOV2, Stáhlberg niu og bið
skák, Kluger 8y2 og biðskák,
Baraza 8‘/2> Fiiip og Sajtar
átía og biðskák hvor, Mínéff
7 y2.
Bíkisútvavpið skýrði frá því
I gær að í 16. umferðinni hefði
Friðrik unnið Solin og Guð-
mundur gert jafntefli við Koslt-
ir;en.
Miðvikuda gur 23. juní 1954 — 19. árgangur — 136. tölublað
.4 sama
ðir opnast bind-
ur ríkisstjórnin meginþorra togaraflotans
Stjórnir allra siglingaríkja
Vestur-Evrópu nema Vestur-
Þýzkalands hafa hafnað kröfu
Bandaríkjastjórnar um að banda-
ríski flotinn fái að stöðva skip
þeirra á rúmsjó og gera leit í
þeim ef vera skyldi að þau hefðu
innanborðs vopn til Guatemala.
Norska stjórnin, sem birti svar
sitt í gær, segir að norsk skip
megi flytja vopn til Guatemala
jafnt og annarra ríkja á friðar-
tímum og það sé freklegt brot
á alþjóðalögum ef Bandaríkin
iáti gera leit í skipum á rúmsjó.
Æo Fe flc
30 af 43 tcgurum íslendinga eru nú siöðvaðir, án
þess að séð verði að nkisstjómin ætli að gera nokkr-
ar ráðstafanir íil að tryggja hag togaraflotans og
bæta kjör sjómanna. Er þetta mesta iogarasíöovun
sem orðið heíur hérlenais, meiri en verið hefur í
nokkru verkfalli.
Þetta gerisi á sama tíma og íslendingum opnast
meiri og betri markaðir en nokkru sinni fyrr, en því
aðeins er hægt að hagnýta þá að togaraílotinn starfi
á fullum afköstum. M.a. munu Sovétríkin hafa farið
fram á að fá 22.000 tonn af karfa, 11.000 tonn hvort
árið, — og undanfarið hafa verið uppgrip af karfa.
11 hinna stöðvuðu togara eru
héðan úr Reykjavík, en hinir frá
Akranesi, ísafirði, Siglufirði, Ak-
ureyri, Seyðisfirði, Eskifirði,
Keflavík og Hafnarfirði. Eru tog-
arahásetarnir nú óðum að ráða
sig á síldveiðar og í aðra vinnu,
Sjálfboðaliðar vegna mótsins' þar sem þeir sjá ekki fram á að
komi í skristofuna kl. 5—fij ríkisstjórnin ætli að gera hand-
arvik til að rétta hlut þeirra.
Málið er því komið á það stig,
að enda þótt ríkisstjórnin taki
við sér bráðlega og tryggi sjó-
mönnum stórbætt kjör getur tek-
ið langan tíma að fá áhafnir á
nýjan leik. Allt þetta hefur ríkis-
stjórninni eflaust verið ljóst —
Framhald á 7. síðu.
rMguajsgs e&na Suður-Am,-
eríku9 heítir ®t§érm Guatemaia fuHthigi
Stjórn Guatemala tilkynnti í gær að hún hefði nújskip-
að her sínum að snúast til varnar gegn innrásarhernum
frá nágrannaiúkjunum Honduras og Nicaragua. Að sögn
stjórnarinnar hefur innrásarliðiö beöið slíkt afhroð í
íyrstu orustunum að endanlegur ósigur þess muni
skammt undan.
Tvær bandarískar lijarnorkufallbyssur á vegi í Vestur-Þýzka-
landi. Myndin er úr vcslurþýzka vikuritiau Deutsche Woche.
Þæjt sové&ii sfiæzsri og kngdrægari, segir
vestoþýsk! MaS
Blaðið Frankfurter Ncue
Presse í lrestur-Þýzkalandi seg-
ir í gær að Sovétríldn hafi nú
svarað þeirri ráðstöfun Banda-
ríkjainanna að flytja fallbyssur
sem skjóta má úr kúlum með
kjarnorkuhleðslu til Vestur-
Þýzkalands með því að flytja
samskonar byssur til Austur-
Þýzkalandsú
Blaðið segist hafa öruggar
heimildir fyrir því að ein slík
fallbyssa hafi fyrir skömmu
komið til setuliðsstöðvar sov-
éthersins í Mecklenburg. Hafi
byssan verið flutt þangað á
járnbrautarvagni.
Fra.mhaJd á 5. síðu.
Ríkisstjórnin segist hafa látið
innrásarherinn sækja nokkurn
spöl inn í landið. til þess að forða
landamæraárekstrum
Vopnaskip tckið
í tilkynningu herstjórnar
Guatemala segir að fyrsta veru-
lega orustan hafi verið háð við
setuliðsbæinn Zacapa. Þar hafi
innrásarherinn verið hrakinn á
undanhald eftir stutta en snarpa
viðureign. Margir innrásarmanna
þar hafi fallið eða verið teknir
höndum en leifar liðsins séu um-
kringdar og sé skotið á þær úr
fallbyssum.
Innrásarsveit, sem gekk á land
við hafnarbæinn Puerto Barrios
var gjörsigruð og skip frá Hon-
duras hlaðið vopnuð til innrás-
armanna var tekið þar á höfn-
inni.
Hvergi Icngra en 40 km.
Útvarp innrásarhersins segir
hann hafa tekið 28 bæi í Guate-
mala. Bendir fréttaritari brezka
útvarpsins í Washington á að
enginn þeirra er lengra en 40 km.
frá landamærum Honduras.
Castillio Armas, foringi innrás
arhersins, segist hafa tekið sér
forsetanafn og stofnað ríkis-
stjórn. Kveðst hann muni láta
taka Arbenz forseta í Guatemala
og ráðherra hans af lífi hvar sem
til þeirra náist. Þá kveðst hann
muni senda menn til að taka við
umboði Guatemala hjá SÞ.
Öryggisráðið krafið aðgerða
Fulltrúi Guatemala hjá SÞ
flutti í gær Öryggisráðinu nýja
orðsendingu frá stjórn sinni. Er
þar bent á að innrásarherinn hafi
haft að engu tilmæli ráðsins um
að forðast blóðsúthellingar. Hem-
aðaraðgerðum gegn Guatemala
sé haldið uppi frá Honduras og
Nicaragua og hl.ióti stjórn Guate-
mala að krefjast þess að Öryggis-
ráðið geri ráðstafanir til að koma
í veg fyrir það athæfi.
Bandarískur flugmaðnr
Tilkynnt var .í gær að ein af
flugvélum innrásarhersins hefði
verið skotin niður yfir Guate-
Framh. á 5. síðu
Frlðnr í Indó lCino ú grusidvelll
kosuiz%g€s i ¥iet Mcm?
Miklar vonir hundnar vi5 fund Sjú En~
lœ og Mendés-France -
Sfjórn USA dragbífur
Sjú Enlæ, forsætis- og utanríkisráðherra Kína, og
Pierre Mendés-France, forsætis- og utanríkisráðherra
Frakklands, hittast í dag í Sviss til að ræða um friðar-
gerö í Indó Kína. /
Fréttaritarar í París segja að
stjórnmálamenn þar bindi mikl-
ar vonir við fund ráðherranna.
Eitt af því sem Mendés-France
fann framkomu Bidault, fyrr-
verandi utanríkisráðherra, til
foráttu í umræðunum á þingi
áður en stjómin sem hann sat
í féll, var að hann liefði látið
undir höfuð leggjast að leita
persónulegra viðræðna við Sjú
Enlæ.
Breytt stefna.
Frönsku stjórnmálamennirnir
segja að fundur ráðherranna
beri vott um það að síðustu
daga hafi samningum um frið
í Indó Kína miðað mikið áfram.
Bidault féklcst ekki til að ræða
um annaö en hernaðarleg atr'ði
friðargerðar en Mendés-France
hét þegar hann fékk umboð til
stjórnarmyndunar að taka upp
viðræður um pólitísk viðfangs-
efni.
Frjálsar kosningar.
Þetta hefur að því sagt er í
París orðið til þess að grund-
völlur hefur verið Iagður að frið
argerð. Mendés-France cr sagð-
ur hafa fallizt á þá kröfu sjálf-
stæðishreyfingar Indó Kína að
íbúum Viet Nam, stærsta og
fjölmennasta ríkisins þar, skuli
gefast kostur á að skera úr uia
stjómarfar sitt í frjálsum kosn-
ingum. Bidault stefndi hinsveg-
ar að skiptingu Viet Nam miiii
Frakka og sjálfstæðishreyfing-
arinnar.
Enginn vafi um úrslitin.
Enginn sem til þekkir í Indó
Kína er í vafa um að sjálf-
stæðishreyfingin, sem Ho Chi
Minh veitir forystu, myndl
vinna frjálsar kosningar með
yfirburðum. Fyrii áeggjan.
Bandaríkjastjórnar streittíst
því Bidault gegn öllum tillög-
um um kosningar. Fréttarit-
arar í París segja að þegar
Bedell Smith, aðstoðarutanrik-
isráðherra Bandaríkjanna, var
á heimleið frá Genf og ræddi
við Mendés-France, hafi hann
ítrekað andstöðu Bandaríkja-
stjórnar gegn frjálsum kosn-
ingum í Indó Kína og hótað
honum reiði Bandarikjánha ef
hann gengi til beinna 'sámninga
við sjálfstæðishreyfinguna.