Þjóðviljinn - 18.11.1954, Síða 6
6) — ÞJÓÐVILJINN — Fimmtudagur 18. nóvember 1954 ---
i þJÓÐVIUINN
: Útgefandi: Sameiningarflokkur albví'u — SósíaHstaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Snruróur Guðmundsson (áb.)
Fréttastjóri: Jón Bjarnason
Blaðamenn: Ásmundur tji«uriónssnn Riarnl Benediktsson, Gu8-
mundur Vigfússon, lvar H. Jonsmn. Maanús Torfi Ólafsson.
Auglýslngastjóri: Jónsteinn Haraiasson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg
19. — Sími 7500 (3 línur).
Áskriftarverð kr. 20 á mánuði í Reykjavík og nágrenni; kr. 17,
annars staðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
4t-------------------------------------------------9
Alþýðusambandsfiingfö
Tuttugasta og fjórða þing Alþýðusambands íslands
hefur störf sín í dag. Yfir 300 fulltrúar íslenzkra alþýðu-
samtaka setjast á rökstóla, ræða þau mál sem mestu
varða verkalýðinn um allt land og marka stefnuna sem
fýlgt verður í stéttarbaráttu alþýðunnar á næstu tveim-
ur árum.
Það er engin ástæða til að leyna því að til þessa Al-
þýðusambandsþings mæta fulltrúar verkalýðsfélaganna
með tvenns konar hug og fyrirætlanir varðandi störfin
og stefnuna í næstu framtíð. Stefna fráfarandi sam-
bandsstjórnar afturhaldsaflanna á þar að sjálfsögðu sína
ákveönu formælendur, sem eru ráðnir í að láta einkis
ófreistað til þess að tryggja engar eða sem minnstar
breytingar á stefnu og starfsaðferðum, fá kosna á ný
í sambandsstjórn fulltrúa atvinnurekenda og afsláttar-
stefnu í verkalýðsmálum og gera Alþýðusambandið þar
með áfram óvirkt í kjarabaráttunni. Hins vegar er svo
sá fjölmenni hópur fulltrúa sem er ákveðinn í að beita
-sér fyrir vinstri stefnu í verkalýðsmálum, einingu alþýð-
unnar gegn stéttarandstæðingnum, sjálfstæðu og sterku
Alþýðusambandi, sem engum sé háð nema alþýöunni
sjálfri, hagsmunum hennar og áhugaefnum. En til þess
þarf að skipta um forustu í sambandinu, fulltrúar verka-
lýðsins sjálfs að setjast við stjórnvölinn í stað þeirra
manna sem þar eru nú og reynst hafa ýmist beinir út-
.sendarar eða handbendi afturhalds og atvinnurekenda.
Þessi hópur fulltrúa er nú fjölmennari en hann hefur
verið á s.l. sex árum. Meö dýrkeypta reynslu að baki hafa
verkalýðsfélögin hvert af öðru kveðið upp úr með þann
einbeitta vilja sinn aö breytt veröi um stefnu og starfs-
aðferöir í æöstu stjórn heildarsamtakanna. Krafan um
örugga verkalýðsforustu en brottvikningu atvinnurek-
endafulltrúanna hefur verið borin fram af alvöru og ein-
urð af verkalýðsfélögunum um allt land. Hin ákjósan-
legasta samvinna tókst í fulltrúakosningunum milli fylgj
enda Sósíalistaflokksins og Alþýöuflokksins í verkalýös-
félögunum á Norðurlandi og Vestfjörðum. Fulltrúar fjöl-
margra félaga hafa fengið þaö ákveðna veganesti frá
samtökum sínum heima 1 héruðunum að vinna að út-
þurrkun atvinnurekendaáhrifanna innan sambandsins en
tiyggja í þess stað samstarf verkalýðsflokkanna um
væntanlega sambandsstjórn.
Hægri foringjar Alþýðuflokksins gera sér enn vonir
um að takast megi að hindra þetta samstarf. Þeir hafa
beitt og beita enn öllum hugsanlegum ráðum til þess aö
sundra vinstri öflunum og koma í veg fyrir þau þáttaskil
sem öll heilbrigö og gtéttvís alþýða þráir aö verði nú í
starfi og stefnu Alþýðusambandsins. Þessar tilraunir
sanna enn svo ekki veröur um villzt í þágu hverra hægri
kratarnir vinna. Þeir eru þjónar þess afturhalds sem
þiakar verkalýðinn með sívaxandi dýrtíð, eyðileggur at-
vinnumöguleika hans og afkomuskilyrði víða um land
og neyðir hann til aö yfirgefa heimili og eignir til þess
að bjarga sér við störf sem eru þjóðinni verri en gagns-
laus. Hægri kratarnir vilja gagnslaust og máttlaust Al-
þýðusamband sem hvorki afturhaldið eða ríkisvald þess
þarf að óttast eða taka tillit til.
Allar vonir standa til þess að þessar fyrirætlanir hægri
aflanna um óbreytt ástand í Alþýðusambandinu verði að
engu gerðar á því þingi sem hefst í dag. Heiðarlegir verka
lýðsfulltrúar hvaðanæfa af landinu munu taka höndum
saman og hefja samtökin upp úr doða og niðurlægingu
afturhaldsþjónustunnar. Það verður brotið blað í sögu
alþýöusamtakanna. En sú fylking sem að því stendur
þarf að vera sem öflugust og hafa að baki sér eindregiö
atfylgi verkalýösstéttarinnar um allt land. Þess vegna
þurfa allir sannir vinstri menn á sambandsþingi að
þjappa sér fast saman um þá stefnu sem verkalýösfélögin
hafa markað í fulltrúakosningunum og fylgja henni fram
til sigurs. — Þjóðviljinn býður verkalýðsfulltrúana á Al-
þýðusambandsþingi velkomna til þessa örlagaríka stétt-
arþings. Heill fylgi störfum þeirra í þágu íslenzkrar al-
þýðu.
Þjéðir Evrópu verda að grípa í
taumana til verndar trliim
ÁvarpsorcS Joliot-Curie, forseta Heims-
friSarráSsins, sem kemur saman á fund i dag
Idag hefst í Stokkhólmi fund-
ur Heimsfriðarráðsins og
sitja hann fulltrúar frá flest-
um löndum heims, þ. á. m. frá
íslandi. Þessi fundur verður
vafalaust einn merkasti, sem
ráðið hefur haldið, enda verð-
ur þar fjallað um mál, sem
í*etur ráðið úrslitum um hvort
tekst að varðveita frið í heim-
inum: endurhervæðingu Vest-
ur-Þýzkalands. A fundinum
verður skipulagt starf Heims-
friðarhreyfingarinnar á næst-
unni, þegar allt kapp verður
lagt á að vekja allan almenning
Evrópu til baráttu gegn París-
arsamningunum, sem eftir
nokkrar vikur verða lagðir
fyrir þing aðildarríkja þeirra
til fullgildingar. Frederic Joliot-
Curie, forseti Heimsfriðarráðs-
ins, hefur gefið út eftirfarandi
ávarp um Parísarsamningana.
æstu vikur munu hafa úr-
slitaþýðingu fyrir framtíð
heimsins. Sú gífurlega hætta,
sem friðnum stafar af Lund-
úna- og Parísarsamningunum,
krefst þess að þjóðir heims
láti til sín taka. Fólkið í þeim
löndum, sem samningarnir
snerta beinlínis, verður að
grípa þegar í taumaná, þar eð
þær ríkisstjórnir, sem hafa
gert og undirritað þessa samn-
inga, reyna að fá þá fullgilda
svo fljótt sem auðið er. Það eru
til skýringar á þessum flýti
þeirra. Ef almenningur fengi
tíma til að kynna sér samning-
ana, myndi hann koma auga
á þær hættur sem þeir fela í
sér og geta borið þá saman við
þá möguleika, sem fyrir hendi
eru eftir að Soyétríkin gerðu
boð sitt. Frakkland hafnaði
„varnarbandalagi Evrópu"
vegna einhuga baráttu þeirra,
sem líta á varðveizlu hins þjóð-
lega sjálfstæðis sem beztu
tryggingu friðarins og á endur-
vakningu þýzka hernaðarand-
ans sem stríðsógnun.
A llir menn geta séð hætt-
T*- urnar sem Lundúna- og
Parísarsamningarnir hafa í för
með sér, og skiptir þá engu
máli hvaða þjóðfélagskerfi þeir
aðhyllast. Sérhver sem hefur
kynnt sér og skilið til hlítar
hina djúptæku þýðingu þess-
ara samninga, mun komast
að raun um, að staðfesting
þeirra getur aðeins þýtt við-
urkenningu á stefnu hins vopn-
aða friðar, á myndun fjand-
samlegra jíkjabandalaga. Slík
stefna, sem gerir úrslitakosti að
forsendum samninga, getur að-
eins aukið viðsjár í alþjóða-
málum og hættu á árekstrum
og styrjöld. Öllu er þannig
hagað eins og þeir sem þessa
samninga undirrituðu æsktu
þess að viðsjár milli ríkja auk-
ist, og það á timum, þegar
verulega hefur dregið út þess-
um viðsjám. Nú eiga sér hvergi
stað vopnuð átök. Viðskipta-
og menningartengsl þjóða á
milli styrkjast stöðugt. Meiri
vonir eru nú til þess en nokkru
sinni áður að samningar tak-
ist um afvopnun. Samningun-
um um „varnarbandalag Ev-
rópu“ hefur verið hafnað.
k llar þessar aðstæður gera
mönnum kleift að vona að
friðsamleg lausn þýzka vanda-
málsins geti fengizt við samn-
r---------------------
Erle u d
tíðindi
____________________✓
ingaborð stórveldanna, sem sjá
hag sinn í að það leysist. En
öllu getur verið stefnt í hættu,
ef Lundúna- og Parísarsamn-
ingarnir um vopnun Vestur-
Þýzkalands og aðild þess að
Atlanzbandalaginu verða full-
giltir. Ef þessir samningar
verða endanlega fullgiltir,
munu þeir á sama hátt og
samningurinn um „varnar-
bandalag Evrópu“ verða til þess
að staðfesta dg auka djúpið
milli þýzku landshlutanna og
Professor Joliot-Curie
skiptingu Evrópu. Verði þeir
fullgiltir, munu allir samning-
ar við Sovétríkin um þýzka
vandamálið verða torfengnari
og dragast á langinn. Þær horf-
ur á samkomulagi um afvopn-
un, sem orðið hafa eftir síð-
ustu umræður á þingi Samein-
uðu þjóðanna, samrímast eklci
endurvopnun Sambandslýðveld-
is Þýzkalands. Eins og eftir
fyrri heimsstyrjöldina gera
vesturveldin sér sérstakt far
um að stuðla. að því að þau
öfl þar í landi, sem fjandskap-
ast mest við lýðræðið en hylla
stríðið, fái völdin aítur í hend-
ur. Nú sem fyrr, — á samri
stundu og í Þýzkalandi er að
myndast voldug hreyfing gegn
endurvakningu þýzku hernað-
arstefnunnar, — er reynt eftir
megni að einangra og draga
mátt úr ^friðaröflum meðal
hinnar þýzku þjóðar.
Opna mætti leið til sátta og
friðar, ef þessum þýzku
mönnum —og þeir eru margir
— sem heyja hetjulega bar-
áttu, væri veittur stuðningur.
Ég vil biðja ykkur að minnast
þessara orða, sem þýzkur vís-
andamaður mælti við mig þeg-
ar árið 1946: „Ef Bandamenn
halda áfram á þeirri braut að
vinna með fyrrverandi nazist-
um, mun nýr foringi rísa upp
eftir tíu ár“. Ég bið ykkur öll
að kynna ykkur gaumgæfi-
lega þau skjöl, sem lögð verða
fyrir þingin til fullgildingar.
Kryfjið þau til mergjar og' ger-
ið ykkur grein fyrir, til hvers
þau geta leitt. Það má ekki
til þess koma, að hinir kjörnu
fulltrúar ykkar verði neyddir
til að segja sitt álit, fyrr en
þið hafið látið þá vita ykkar.
Sú ákvörðun, sem þeir eiga að
taka, mun hafa geigvænlegar
afleiðingar í för með sér, og
þið bregðist skyldu ykkar við
fjölskyldu ykkar og föðurland,
ef þið látið ekki sannfæringu
ykkar í ljós.
Ríkisstjórnunum eru færar
aðrar leiðir, ef þær vilja
tryggja framtíð þjóða sinna og
leggja fram sinn skerf til var-
anlegrar bættrar sambúðar
þjóða. Það verður að sýna
stjórnarvöldunum fram á þá
ábyrgð, sem þessi ákvörðun
leggur þeim á herðar. Því að í
dag eru tveir möguleikar fyrir
hendi:
Istað þess að endurhervæða
Vestur-Þýzkaland mætti
leysa vandamáli,ð með því að
sameina Þýzkaland á friðsam-
legan og lýðræðislegan hátt,
með því að koma á fót gagn-
kvæmu öryggisbandalagi allra
Evrópuríkja, hvaða þjóðfélágs-
kerfi sem þau búa við, fneð
því að leggja grunn að al-
mennri afvopnun og bægja
þannig frá mannkyninu hinni
ógurlegu hættu sem því stafar
af múgdrápstækjunum og með
því að bæta lífskjör mannkyns-
ins verulega með notkun kjarn-
orkunnar til friðsamlegra þarfa.
Enda þótt sjaldan áður hafi
verið aðrir eins möguleikar
fyrir hendi, þá er ekki hægt
að loka augunum fyrir því að
mikil hætta er á að þeir verði
eyddir með ráðstöfunum, sem
miða í gagnstæða átt. Leyfið
ekki að þeirri stefnu verði
fylgt, sem gerir ráð fyrir að
va.ldaaðstaða sé frumskilyrði
samninga. Það auðveldar ekki
samninga, að hrúgað sé upp
kjarnorku- og vetnissprengjum
og heiminum skipt í vopnaðar
fylkingar, á þann hátt er að-
eins verið að undirbúa kjarn-
orkustyrjöld. Það er brýn nauð-
syn að komið verði í veg fyrir
að sett verði af stað sú vél,
sem mun flytja oss burtu af
vegi friðarins og ef til vill tor-
tíma oss öllum.