Þjóðviljinn - 24.11.1954, Qupperneq 5

Miðvikudagur 24. nóvember '1954 — ÞJÓÐVILJINN — X5
Stórveldin koma sér saman
um stofnun kjarnorkubanka
St]órnmálanefndl SÞ samþykkti í einu
hljóSi tillögu vesturveldanna
Stjórnmálanefnd allsherjarþings SÞ samþykkti í gær
í einu hljóöi tillögu vesturveldanna um að setja á lagg-
irnar alþjóöastofnun, sem aöstoði öll aðildarríki sem þess
æskja viö að hagnýta kjarnorku til friðarþarfa.
Tillagan var borin fram af
Bretlandi, Frakklandi, Kanada
og Bandaríkjunum í samein-
ingu. Þegar hún var fyrst lögð
fram hreyfðu nokkrir nefndar-
manna, aðallega fulltrúar Sov-
étríkjanna og Indlands, mót-
mælum gegn ýmsum atriðum
hennar, og féllust vesturveldin
á að breyta henni nokkuð til
samræmis við þær mótbárur.
Þannig breytt var tillagan
samþykkt í einu hljóði.
Tvær sovézkar breytingartil-
lögur felldar.
Fulltrúi Sovétríkjanna í
nefndinni, Soboléff, lagði fram
tvær breytingartillögur. Hann
lagði til, að kjarnorkustofnunin
skyldi þegar frá upphafi heyra
undir allsherjarþing SÞ, en
síðar undir öryggisráðið. Þá
lagði hann til, að öllum ríkj-
um, undantekningarlaust yrði
héimil aðild að stofnuninni.
Báðar þessar tillögur voru
felldar, en sovézki fulltrúinn
greiddi aðaltillögunni engu að
síður atkvæði.
1 tillögunni er ákveðið að sjö
ríki: Bandaríkin, Bretland,
Frakkland, .Sovétrikin, Kanada,
Brasilía og Indland skuli sjá
um að koma stofnuninni á
laggirnar, en öllum aðildarríkj-
um SÞ og sérstofnanna þeirra
vferði heimilt að taka þátt.
Þessi sjö ríki eiga einnig að
boða til alþjóðaráðstefnu vís-
indamanna á næsta sumri um
hagnýtingu kjarnorkunnar til
friðarþarfa.
Endurvopnun Þýzkalands
undirbuin þegar 1945
Chnzchill viðurkennir að vesturveldin
hafi setið á svikráðum við Sovétríkin 1
þegar meðan strlðið stóð yfir
Sir Winston Churchill glopraöi því út úr sér á fundi
í kjördæmi sínu í gær að undirbúningur að endurvopnun
Þýzkalands heföi hafizt þegar árið 1945, áöur en styrjöld-
inni var lokiö.
Bonnstjórnin ætlar að banna
Komniúnistaflokk Þýzkalands
Málsóknin á hendur honum hófst fyrir
stjómlagadómstólnum í Karlsruhe í gær
Réttarhöld hófust í gær fyrir vesturþýzka stjórnlaga-
dómstólnum í Karlsruhe í máli því, sem Bonnstjórnin
hefur höföað gegn Kommúnistaflokki Þýzkalands.
Sir Winston ræddi um endur-
hervæðingu Vestur-Þýzkalands
og hældi sér af því að hafa ver-
ið fyrstur allra stjórnmálamanna
vesturveldanna til að kveða upp
Norræn samvinna
byggð á grísku
Norræn samvinna er á ýmsum sviöum og meö ýmsu
nióti og hafa efnafræðingar á Norðurlöndum fundið
nýstárlega leiö til aö auka skilning sín á milli.
Frumkvæðið kom frá Svenska
Kemistforbundet-, sem fyrir
nokkrum dögum gaf út orða-
bók, sem á að koma í veg fyr-
ir, að norrænir efnafræðingar
misskilji hverir aðra. Nöfn
hinna ýmsu efna og efnasam-
banda eru nefnilega næsta ólík
1U tekur við
Jakob Malik, sendiherra
Sovétríkjanna í London, lagði í
gærkvöld af stað til New York,
þar sem hann
mun taka við
forustu sov-
ézku nefndar-
innar í stað
Visjinskís.
Malik mun
gegna þessu
starfi a.m.k.
þar til alls-
herjarþing-
inu er slitið.
Hann hefur áður verið aðalfull-
trúi Sovétríkjanna hjá SÞ.
Svarað í vikulok
Skýrt var frá því í London í
gær, að svar stjórna' Bretlands,
Frakklands og Bandaríkjanna við
boði sovétstjórnarinnar um ör-
yggismálaráðstefnu myndi senni-
lega sent í lok þessarar viku.
Svarið verður neikvætt.
t.-'
Malik
í þeim löndum, þar sem nor-
ræn tunga er töluð. Þannig
heitir súrefni eða ildi t. d. ilt
á dönsku, syre á sænsku, sur-
stoff á norsku bókmáli en nöre
á nýnorsku. Og á finnsku heitir
það happi. Vetni heitir brint á
dönsku, váte á sænsku, vann-
stoff eða brenne á norsku, en
á finnsku heitir það vety. Köfn-
unarefni eða hyldi heitir kvæl-
stoff á dönsku, en kváve á
sænsku o. s. frv.
Nú gera sænsku efnafræðing-
arnir að tillögu sinni, að í
framtíðinni verði notuð grísku
heitin á efnum og efna-
samböndum til samræmingar.
Tillagan hefur verið samþykkt
af Kemisk Forening í Dan-
mörku og af norsku tækniyrða-
nefndinni. Súrefni heitir þá
oxygen, vetni hydrogen og
hyldi nitrogen.
Hiill tekur
i taumaua
Herstjórn Suður-Kóreu hefur
fyrirskipað fulltrúum Póllands
og Tékkóslóvakíu í vopnahlés-
nefndinni að halda þegar úr
landi og ^ 'sakar ,hún þá um
njósnir.
Hull, yfirhershöfðingi Banda-
ríkjanna í Kóreu.'hefur tilkynnt,
að bandaríski herinn muni sjá
um að fulltrúunum verði leyft að
gegn skyldustörfum sínum áfram.
úr með það, að óhjákvæmilegt
væri að hafa þýzkar hersveitir
með í landvörnum Vestur-Ev-
rópu.
Þegar áður en stríði lauk.
Og síðan bætti hann því við
að hann hefði sjálfur í lok heims-
styrjaldarinnar, þegar tugir eða
hundruð þús-
unda þýzkra
hermanna voru
að leggja nið-
ur vopn sín,
gefið Montgom
ery marskálki
fyrirskipun um
að safna vopn-
unum og sjá
um að þeirra
væri vel gætt,
.svo að gefa
mætti þau aft-
ur þýzkum hermönnum í hendur,
ef í ljós kæmi, að Sovétríkin
hefðu árásarstríð í hyggju.
Churchill
Mál þetta var höfðað fyrir
þremur árum og er málshöfð-
unin byggð á 21. gr. vestur-
þýzku stjórnarskrárinnar, sem
kveður svo á,
að þeir stjórn-
málaflokkar
brjóti í bága
við stjórnar-
skrána, sem
berjist gegn
lýðræðisstjórn
arfari lýðveld-
isins og ógni
Max Reimann öryggi þess.
Krefst Bonn-
stjórnin að dómstóllinn lýsi
Kommúnistaflokk Þýzkalands
ólöglegan og veiti henni þann-
ig heimild til að banna starf-
semi hans.
Max Reimann, formanni p „ * /, f f
flokksins, hefur verið stefut S0f OflC0#l
fyrir dómstólinn.
Löng réttarhöld.
Búizt er við að réttarhöld í
máli þessu muni standa í
marga mánuði. Fjöldi erlendra
blaðamanna er viðstaddur þau,
enda geta þau valdið þáttaskil-
um í þýzkri stjórnmálasögu.
Bonnstjórnin hefur lagt
fram ógrynni af skjölum, sem
eiga að rökstyðja ákæruna. Með
þeim verður sýnt fram á, að
kommúnistaflokkurinn hafi háð
og heyi enn baráttu gegn her-
væðingarfyrirætlunum og stríðs
undirbúningi stjórnar Adenau-
ers og fyrir friðsamlegri sam-
búð og sameiningu þýzku lands-
hlutanna.
Fara að dæmi Hitlers.
Málshöfðun þessi hefur vakið
mikinn ugg meðal allra frjáls-
lyndra og róttækra manna í
Vestur-Þýzkalandi. Þeir minn-
ast þess, að nazistar fóru ein3
að, þegar þeir voru að brjóta
hlla andstöðu á bak aftur:
fyrst var kommúnistaflokkur-
inn bannaður, síðan kom röðin
að verkalýðshreyfingunni og
sósíaldemókrötum, og enn síðar
að borgaralegum lýðræðis-
flokkum.
Nú telja jbeir
Njósnarar dæmd-
ir í Kína
Pekingútvarpið tilkynnti í gær
að 13 bandarískir borgarar hefðu
verið dæmdir í 4 ára til ævi-
langs fangelsi fyrir njósnir. 11
þessara manna voru í banda-
rískri herflugvél, sem skotin var
niður yfir Mansjúríu í janúar
í fyrra.
Þrír af ráðherrunum í lepp-
stjórn nazista í Vichy á stríðs-
árunum hafa gefið sig fram við
frönsku lögregluna, sem hefur
leitað þeirra árangurslaust í
tíu ár. Einn þeirra hafði dval-
izt í Sviss, annar á Spáni, en
sá þriðji í afskekktu frönsku
sveitaþorpi. Þeir búast nú við
því að fá væga dóma, þegar
húsbændur þeirra eru komnir
í bandalag við frönsku stjórn-
ina.
Friðarþingið
Framhald af 1. síðu.
háskólans í OPraha og einn
af framkvæmdaráðsmönnum
Heimskirkjuráðsins, minnti á
reynslu Tékkóslóvakíu af her-
væðingu Þýzkalands á fjórða
tug aldarinnar og sýndi fram
á að í Vestur-Þýzkalandi vaða
nú uppi sömu öflin og studdu
Hitler til árása og yfirgangs,
hershöfðingjar og auðjöfrar
Ruhr.
Þessi ummæli staðfesti pró-
fessor Heinz Kamnitzer
morgunfundinum í dag. Hann
er forseti Þýzkalandssögudeild-
ar Humboltháskólans í Berlín,
snjall ræðumaður.
Prófessor Kamnitzer benti á,
að hervæðing Vestur-Þýzka-
lands er óframkvæmanleg nema
með aðstoð og undir stjórn
þeirra manna, sem studdu
Hitler til valda og fylgdu hon-
um fagnandi út í stríðsbrjál-
æðið. Herinn sem Vesturveldin
og stjórn Vestur-Þýzkalands
hafa samið um að koma upp
er fimm sinnum fjölmennari en
sá, sem Hitler tók við af Weim-
arlýðveldinu. Svo fjölmennttm
her er ekki hægt að koma á
fót án þess að fá þar foringja-
stöður óforbetranlegum nazist-
um og hernaðarsinnum.
„Það að auki“, sagði Kamn-
itzer, „verður það jafn ómögu-
legt hér eftir eins og hingað
a til að ákveða, í hvaða átt þýzk-
ir hernaðai’sinnar snúa vopn-
unum, sem þeim eru fengin í
hendur'1. Fyrir tveim áratugum
héldu stjórnendur Vesturveld-
anna að þeir gætu verið örugg-
ir um að Hitler myndi beina
geiri sínum gegn Sovétríkjun-
um, en raunin varð sú að hann
réðist fyrst á Vesturveldin og
bandamenn þeirra. M.T.Ó.
USA-stjérn sak-
sækir Onassis
Bandarikjastjórn hefur höfðað
mál gegn gríska skipaeigandan-
um Onassis og krefst 320 millj.
króna skaðabóta.
I stríðslok keypti Onassis mik-
inn fjölda skipa, sem Bandaríkja-
stjórn hafði látið byggja á stríðs-
árunum, en þóttist ekki þurfa
á þeim að hálda er stríði lauk
og seldi þau því á vægu verði,
Onassis er nú orðinn hættulegur
keppinautur bandarískum skipa-
félögum —: bandarísku olíuhring-
arnir óttast sérstaklega sam-
keppni hans um olíuflutninga —>
og því er málið nú höfðað. On-
assis er sakaður um að hafa
fengið skipin á röngum forsend-
um, þar sem hann hafi farið f
kringum það ákvæði, að aðeina
bandarískir borgarar mættu eign-
ast þau.
Reknir úr þing-
flokki
Sjö af þingmönnum brezka.
Verkamannaflokksins var í gær
vikið úr þingflokknurp fyrir að
hafa óhlýðnazt fyrirskipunum
flokksstjórnarinnar um að allir
þingmenn flokksins skyldu sitja-
hjá við atkv'æðagreiðsluna um>
Parísarsamningana á brezka
þinginu í vikunni sem feið. Sex
þeirra greiddu atkvæði gégn-
samningunum, en einn með þeim.
Stjórn Verkamannaflokksins:
mun í dag ákveða, hvort þessum
mönnum skuli einnig vikið úr
flokknum.