Þjóðviljinn - 22.03.1955, Síða 6

6) — ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudagur 22. marz 1955
þJÓOVIUINN
Útgefandl: Sameinlngarflokkur alþýSu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Sigurður Guðmundsson (&b.)
Fréttastjóri: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Bjarni Benediktsson, Guð-
mundur Vigfússon, Ivar H. Jónsson, Magnús Torfl Ólafsson.
Auglýsingastjórl: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg
19. — Sími 7500 (3 línur).
Áakrlftarverð kr. 20 á mánuði í Reykjavík og nágrenni; kr. 17
annars staðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. elntakið.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
f f þjónustu lyginnar
Morgunblaðið hefur ekki brugðið þeim vana sínum að þessu
sinni fremur en endranær að láta atvinnurekendur og ríkisstjórn-
ina nota sig til að fjandskapast við kröfur verkafólksins um bætt
kjör. Hefur þetta málgagn auðkónganna og milliliðabraskaranna
í Sjálfstæðisflokknum sýnt mikla iðjusemi við að afflytja mál-
stað verkafólks og rógbera samtök þess. Þó er augljóst að skrif-
finnar Morgunblaðsins eiga bágt enda fer ekki hjá því að þeir
verði þess greinilega varir hve almennan hljómgrunn kröfur og
afstaða verkalýðshreyfingarinnar hafa unnið á sama tíma og
fordæmingin fer dagvaxandi á hinni neikvæðu og ábyrgðarlausu
framkomu atvinnurekenda, sem leitt hefur til yfirstandandi
vinnustöðvunar.
Ein aðferð Morgunblaðsins í áróðrinum gegn verkafólki er sú
að ljúga hreinlega til um kröfur þess á hendur atvinnurekendum.
Hefur blaðið staðhæft dag eftir dag að verkafólk krefjist 50%
kauphækkunar og hamrað á þessari lygi sinni í því trausti að
takast mætti með henni að skapa andúð á kröfunum meðal fólks
sem ekki hefði nógsamlega fylgzt með gangi deilunnar. Þessi
blekkingaherferð Morgunblaðsins er dæmd til að misheppnast.
Allur almenningur er læs á tölur og flestir sjá sem betur fer ein-
hver önnur blöð en Morgunblaðið. Þess vegna er vonlaust fyrir
þetta málgagn braskaranna að telja almenningi trú um að
25—30% kauphækkunarkrafa verkalýðsfélaganna, 1% hækkun
á orlofi og greiðsla framfærsluvísitölu þýði 50% kauphækkun.
Auk venjulegrar þjónustusemi við atvinnurekendur og hins
gamalkunna fjandskapar við verkafólk í öllum launadeilum er
ekki nema ein skýring á þessum þvættingi Morgunblaðsins. Og
hún er sú að með honum eigi að búa almenning undir þann ósigur
,sem atvinnurekendur hljóta að bíða. Morgunblaðið þykist sjálf-
sagt vera betur undir það búið að bera smyrsl á sár skjólstæð-
inga sinna með því að beita lyginni í þjónustu þeirra heldur en
halda sig við staðreyndir um kröfur verkalýðssamtakanna.
f Minntir á helmingaskiptin
Málgögn auðmannastéttarinnar hafa að vonum þungar áhyggj-
ur ef svo kynni að fara að vinnandi stéttir þjóðarinnar hættu að
'deila innbyrðis á stjórnmálasviðinu en sameinuðust um að knýja
fram uppbyggingu atvinnulífsins, bætt lífskjör almenningi til
handa og uppgjör þeirrar víðtæku spillingar sem þróazt hefur
síðustu ár í skjóli hernámsins og valdaaðstöðu íhaldsins.
Af leiðara heildsalablaðsins Vísis í gær er greinilegt að íhaldið
þykist hafa þau tök á Framsóknarflokknum sem duga muni til
að afstýra „hættunni" á vinstri einingu í íslenzkum stjórnmálum.
Framsókn er einfaldlega minnt á ábyrgð sína á niðurlægingu her-
námsins og fyllilega gefið í skyn að frá slíku verði ekki hlaupið
formálalaust án víðtækra hfleiðinga. Kemst Vísir svo að orði í
þessum áminningum sínum til Framsóknarflokksins:
,,f»ar að auki verður að hafa það hugfast, að Framsóknar-
menn munu hafa haft sitthvað fleira — og áþreifanlegra — en
aðeins sæmdina af afskiptum sínum af þessum málum undan-
farið. Þeir verða þess vegna að gera upp við sig, áður en þeir
hverfa frá hinni ágætu stjórn sinni í varnamálunum, hvort þeir
vilja bæði tapa mannorðinu, er þeir hafa aflað sér þar syðra (I),
og einhverjum öðrum hlunnindum að auki, sem einhver i hópn-
um kynni að sjá eftir. Því að með varnarliðinu færi líka hagnað-
urinn af veru þess hér á landi“.
Blað heildsalanna er þannig ekkert myrkt í máli þegar það tal-
ar við hinn aðilann á stjómarheimilinu. Forkólfar Framsóknar
eru einfaldlega minntir á samningana um helmingaskiptin á
hemámsgróðanum og að þessi aðstaða sé í hættu hugsi Fram-
sókn til samvinnulita við íhaldið. Er ekki ósennilegt að þessi
áminning heildsalablaðsins verði til að opna augu heiðarlegra
fylgjenda Framsóknarflokksins fyrir spillingarhættunni af her-
náminu og hvernig stjómarflokkarnir hafa báðir hagnýtt það í
fjárgróðaskyni fyrir gæðinga sína.
jihla M ft blfidaunl
Borgaraiundur Barnavemdarfélagsins nm umferðarslys
Sameinumst um ráðstafan-
ir til að bjarga börnnm
„Fundurinn telur, að mikið skorti á, að leikvellir
bæjarins séu nægilega margir og að þeir séu allir
vel búnir að leiktækjum í nothæfu ástandi. Fyrir
því skorar' fundurinn á bæjarstjórn og bæjarráð
Reykjavíkur að fjölga leikvöllum í bænum, að
girða þá og að hafa gæzlukonu, eina eða tvær, á
hverjum leikvelli. Enn fremur að koma upp ein-
földu skýli á hverjum leikvelli, þar sem börn geti
leitað afdreps í illviðri.
Girðing leikvallarins þarf að
vera þannig, að 2-5 ára böm
fari ekki át og inn nema opn-
að sé hlið fyrir þeim. Ættu
mæður þá að geta falið gæzlu-
konu börn á þessum aldri 1-2
stundir í senn. Æskilegt er,
að afgirtur verði sérstakur
hluti leilrvallarins, ætlaður
yngstu bömunum og búinn
leiktækjum við þeirra hæfi.
Auk leikVallanna verði af-
mörkuð svæði, þar sem börn
geti óhuit leikið hlaupa- og
boltaleiki. Þar verði gerðar
sleðabrautir, en það er lítið
verk, ef til þess eru notuð
stórvirk tæki og það tengt
öðrum byggingaframkvæmd-
um, svo sem brottflutningi
jarðvegs úr húsa- og gatna-
grunnum. Um slík svæði
skulu settar girðingar aðeins
til varnar því, að börn hiaupi
beint út í umferð.
n.
Fundurinn telur, að strang-
ar kröfur þurfi að gera til
hæfni þeirra manna, sem
stjórna ökutækjum, og skorar
á stjórn umferðamála að gera
hið bráðasta ráðstafanir í
þessa átt. Ökuleyfi sé veitt
þeim einum, sem þreytt hafa
hæfnipróf með viðhlítandi
árangri. Við hæfnipróf verði
m.a. lögð áherzla á almenna
heilbrigði og reglusemi, við-
bragðsflýti, hraða- og fjar-
lægðarskyn, næma sjón og
heyrn. Stjórn umferðamála
láti gera bækling, þar sem
ökuleyfishöfum sé í örstuttu
máli bent á ýmsar orsakir
slysa og leiðbeint um að var-
ast þær. Bæklingur þessi ætti
jafnan að fylgja ökuleyfí.
Fundurinn fagnar skipnn
milliþinganefndar til að endur-
skoða umferðalöggjöfína.
Fundurinn fagnar ennfremur
samþykkt bæjarstjómar að
ráða verkfræðing til þess að
vinna að umferðarmálum sér-
staklega og að ráða fram-
kvæmdastjóra umferðamefnd-
ar. Telur fundurinn þetta spor
I rétta átt til þess að leysa
vandamál umferðarinnar.
ra.
Fundurinn telur, að þröngar
umferðagötur og vöntun sér-
stakra bifreiðastæða auki
stórum slysahættuna í bænum.
Fyrir því skorar fundurinn á
samvinnunefnd inn skipulags-
mál að takmarka sem mest
bifreiðastæði á nmferðagötum
og vinna kappsamlega að þvi
að koma upp bifreiðastæðum
á hentugum stöðum í bænum.
Fundurinn leggur enn frem-
ur áherzlu á þá nauðsyn, að
aðal-umferðaæð verði lögð .frá
Suðurlandsbraut um Skúla-
götu og vestur úr, svo að létt
verði umferð af Laugavegi,
Hverfisgötu og öðram þröng-
um götum miðbæjarins.
IV.
Fundurinn hvetur foreldra
eindregið til þess að bjrrja að
kenna bami sínu einföldustu
umferðareglur og varúðarráð-
stafanir um leið og það byrj-
ar að ganga úti á götu. Jafn-
framt þarf að vekja athygli
barnsins á hættunum, án þess
þó að hræða það. Fimm ára
bam og yngra ætti aldrei að
fá að leika sér eftirlitslaust
úti á umferðagötu, heldur
þarf að venja það á að leika
sér á óhultum svæðum. Það
myndi draga verulega úr um-
ferðaslysum á börnum, ef for-
eldri eða annar fullorðinn væri
úti með barninu eina stund
daglega. Við það styttist sá
tuni, sem bamið verður að
vera úti eftirlitslaust. 1 er-
lendum borgiun, þar sem for-
eldrakynslóðin er vaxin upp
við hættur og kröfur þröng-
býlisins þyldr slíkt persónu-
legt eftirlit með börnum sjálf-
sagður þáttur í dagsverki for-
eldranna.
Fundurinn skorar á bændur
að gæta fyllstu varúðar við að
fela börnum og ungKngum
stjórn vélknúinna farartækja.“
Framanskráðar samþykktir
voru einróma gerðar á al-
mennum borgarafundi er
Bamavemdarfélag Reykjavík-
ur hélt í Tjarnarkáffi s.l.
sunnudag.
Formaður Bamaverndarfé-
lagsins, dr. Matthías Jónasson,
setti fundinn með stuttu á-
varpi. Umræðuefni fundarins,
hvernig koma megi í veg fyrir
hin tíðu umferðaslys á börn-
um, sagði hann, er mál okkar
allra sem búum í þessum bæ.
Þetta er mjög alvarlegt mál.
Slys og dauði vofir daglega
yfir hverju barni á götunum
í bænum. Bamaverndarfélagið
vill stefna saman öllum þeim
mönnum er vilja vinna að
lausn þessa máls. Borgin okk-
ar hefur verið byggð upp án
þess hugsað væri nægjanlega
fyrir því að börnin hafi svæði
til leika og dvalar. Af þessu
hlýtur að leiða annað tveggja
að börnin ani út i hættuna á
götunum, eða verði lokuð inni
frá athöfnum sem þeim era
nauðsynlegar til gleði og lík-
amlegs þroska. Þetta verður
að breytast. Við verðum að
sýna bömunum þá umhyggju
og ætla þeim það rými sem
þeim er nauðsynlegt. Landið
okkar er nógu stórt tíl . þess
að við ættum ekki að vera í
neinum vandræðum með rými
til að lofa börnunum að leika
sér á, þar sem að þeim steðjar
engin hætta.
Hvert mannslíf er mikils
virði. I umferðinni á götunum
era börnin daglega í hættu.
Við getum fækkað slysum á
börnum vérulega ef við emm
samtaka um að gera það.
Þvínæst tilnefndi dr. Matthí-
as Ingimar Jóhannesson full-
trúa fundarstjóra, og fundar-
ritari var dr. Símon Jóhann
Ágústsson.
I engri höfuðborg Norður-
Ianda.....
Jón Oddgeir Jónsson, full-
trúi Slysavarnafélagsins,
flutti fyrstu framsöguræðuna.
Sagði hann m.a.: I engri höf-,
uðborg Norðurlanda eru um-
ferðaslys á börnum jafntíð og
hér. Eitt árið voru t.d. jafn-
mörg dauðaslys á börnum í
Reykjavík, minnstu höfuðborg
Norðurlanda, og milljónaborg-
inni Kaupmannahöfn.
Jafnvel eins árs börn.
Jón Oddgeir kvaðst hafa
þær heimildir frá einu trygg-
ingarfélaginu, sem þriðjungur
allra bifreiða í landinu væri
tryggður hjá, að á árunuiu
1947—1952 hefðu látizt af um-
ferðaslysum 6 börn 1 árs, 6
börn 2ja ára, 4 börn Sja ára,
7 börn fjögurra ára, 5 böra
5 ára og 5 börn 6 ára.
Þá sagði hann að fátt væri
leikvalla í bænum og væri það
á ábyrgð bæjarstjórnarinnar,
að ekki væru framkvæmdar
góðar hugmyndir né fullgerðir
hálfbyggðir leikvellir. Margir
þeirra væru ógirtir og auk
þess vantaði sleða- og skíða-
brautir. Á leikvöllunum þyrfti
að vera gæzla.
Vilja ekki fórna 8 krónmn.
Þá ræddi hann of hraðan og
ógætilegan akstur í bænum.
Þá minnti hann ennfremur á
að Slysavarnafélagið hefði
beitt sér fyrir því að kennsla
í umferðareglum væri í barna-
skólunum og minnti á þá á-
gætu umferðarreglnabók fyrir
börnin sem Slysavarnafélagið
hefur gefið út. Hefur verið
farið með hana í skólana, öll
börn fengið hana heim með
sér til að sýna foreldrum sín-
um. En reynslan væri þvi mið-
ur sú að ekki nema helmingur
foreldranna leyfði bömunum
að kaupa hana. Ekki nema
helmingur foreldra er vill
fóma 8 krónum til þess að
böm þeirra læri umferðaregl-
urnar.
Hvar eiga börnin að vera?
Ólafur Jónsson, fulltrúi lög-
reglustjóra ræddi þá hlið máls-
ins er að lögreglunni snýr.
Fyrir 10 árum hefðu bifreiðar
í bænum verið 2500 en væm nú
yfir 6 þús. Hinsvegar hefðu
göturnar lítið breytzt á þess-
um tíma. Að sjálfsögðu hefði
lögreglan allt það eftirlit með
tno'i Framhald á 11. aiðu.