Þjóðviljinn - 18.02.1956, Blaðsíða 5

1.200 stúdentar i Madrid létu i Ijos
fjandskap við sf jérn falangista
MáluSu wgorð gegn þeim á húsveggi og
rúður, hlóSu bálkesti úr blaÓi þeirra
Fréttimar af blóðugum götubardögum í Madrid í síð-
ustu viku milli stúdenta. sem em fjajadsamlegir Franco-
stjómimii og námsfélaga þeirra. sem henni fvigja hafa
vakið mikla athygli um allan heim.
Laugai'dagur léV febníár 1956 JÞJÖÐt'lOfKSÍN — (5 '
Aukning framleiðslunnar í
Sovéfríkjunum margfait ör-
ari en í auðvaldslöndunum
Framleiöslan í Sovétríkjunum eykst margfalt örar en
framleiðslan í Bandaríkjunum og öðrum auövaldslöndum.
Um 1.500 stúdentar, vopn-
aðir skammbyssum, linífum,
gúmmíkylfum og öðrum bar-
eflum tóku á fimmtudaginn í
síðustu viku þátt í blóðugum
bardaga þar sem göturnar Al-
berto Alguilera og Calle de
la Princessa mætast. Skotið var
um 30 skotum og einn stúdent
úr„ hópi falangýsta gærðist
hættulega. Þetta var í fyrsta
sinn síðan á dögum borgara-
styrjaklarinnar að skotvopnum
er beitt á götum Madridborgar.
Mótmælafundur
Snemma um morguninn þenn-
an dag höfðu um 1.200 stúd-
entar sem eru andvígir falang-
istum komið saman á fund
fyrir framan bygginguna þar
sem lögfræðideild Madridhá-
skóla er til húsa. Fundurinn
var haldinn til að mótmæla til-
raun stjómarinnar til að neyða
alla stúdenta að ganga í stúd-
entasamtök falangista. Stúdent-
arnir báru eintök af blaði fal-
angista Arriba í geysistóran
bing óg kveiktu í honum.
Stúdentarnir gengu síðan
fylktu liði í átt til Moncloa-
hverfisins þar sem læknisfræði-
deild háskólans er og var ætl-
un þeirra að fá nöfn læknis-
fræðinema undir mótmælaskjal.
Stúdentamir stönzuðu alla um-
ferð á götunum og máluðu víg-
orð gegn falangistum á hús-
veggi og á rúður bíla og stræt-
isvagna.
Bardaginn hefst
Þegar þeír komu að vega-
mótunum sem áður vöru nefnd
hittu þeir 300 blástakka úr
stúdentasamtökum falangista,
sem einnig komu fylktu liði, en
þeir höfðu um hádegisbilið ver-
ið viðstaddir athöfn til að
minnast „hins fallna stúdents“.
Það skipti engum togum, að
strax þegar hóparnir mættust
urðu áflog. Fyrst í stað var
barizt með kylfum og hnífum,
en von bráðar drógu nokkrir
Stúdentanna skammbyssur upp
Það vakti mikla athygli í
sumar þegar „draugaskipið"
.loyita fannst eftirmikla leit
á reki mannlaúst. Varð ekki séð
að nein nauður hefði rekið
áhöfn og farþega, yfir 30 manns,
til að yfirgefa skipið. Matvæli
og siglingatæki voru horfin.
Kom sá kvittur upp, að sjórasn-
jngjar hefðu rænt fólkinu.
Víð Gllbert-eyjar
Nú er það annað farþegaskip
úr vösum sínum og skutu í
allar áttir. Eins og áður seg-
ir, særðist einn falangistanna
hættulega og var honum vart
hugað líf.
Lögregla og herlið kom nú
á vettvang og eftir nokkra
stuná hafði þeim tekizt að
skakka leikinn.
Blöð og útvarp Francostjórn-
arinnar hafa varla minnzt einu
orði á þessar miklu óeirðir á
götum höfuðborgarinnar. Arri-
ba hefur þó haldið því fram,
að flugumenn hafi æst stúd-
entana upp og ao leyniblað
Macmillan fjármálaráðherra
skýrði þinginu frá þessum ráð-
stöíunum í gær. Þær eru þrenns
konar. Dregið verður úr fram-
kvæmdum á vegum hins opin-
bera, greiðslur til að lækka verð
á matvælum verða minnkaðar
og strangari reglur verða sett-
ar fyrir afborgunarkaupum.
Dregið úk skólabyg gi ngum
Framkvæmdir á vegum hins
opinbera verða stórminnkaðar og
er áætlað að ríkissjóður spari
70 milljón sterlingspund með
þeim hætti. Macmillan sagði að
m. a. yrði hætt við byggingu
skólahúsa sem ráðgert. hafði ver-
ið að reisa á þessu ári.
Þá verða niðurgreiðslur á mat-
vælum, brauðum og mjólk,
minnkaðar og sparast við það
28 milljón sterlingspund.
Strangari reglur verða settar
um afborgunarkaup, lögbundin
í ferðum mfíli Suðurhafseyja
sem horfið er, Arkarimoa að
nafni. Það var á ferð um Gil-
bert-eyjaklasann og hefur ekkert
til þess spurzt í hálfan annan
mánuð.
Þettsi er 40 ionna bátur. Á-
höfnin var 12 menn og farþegar
15. Skipið var á leiðinni frá
eynni Tarawa tíl eyjarinnar
Maiana. Skilúr enginn í, hvað
getað hefur orðið því að grandi
á þessari leið á þessum tíma.
kommúnista, Muddo Obrero,
hafi staðið bak við þá.
En á laugardaginn tilkynnti
stjórnin að hún hefði numið
úr gildi tvær greinar laganna
um borgararéttindi í næstu
þrjá mánuði. Þessar greinar,
nr. 14 og 18, fjalla um rétt
’ spænskra borgara til að á-
kveða sjálfir hvar í landinu
þeir dveljast og um reglur um
handtökur. í 18. greininni seg-
ir m.a.: „Engan spænskan
borgara má handtaka nema
þegar heimild er í lögum til
þess og handtakan verður þá
að fara fram í samræmi við
ákvæði laga. Allir sem hand-
teknir eru skulu látnir lausir
eða leiddir fyrir rétt 72 klst.
eftir handtökuna“.
útborgun hækkuð upp í 20—
50% af verðmæti vörunnar.
Uppreisn í Perú
Uppreisn hefur verið gerð í
Perú gegn stjórn Manuels Odría
forseta. Hófst hún í fyrradag í
setuliðsborg í norðvesturhluta
landsins, og í gær var sagt, að
um helmingur hersins hefði
gengið í lið með uppreisnar-
mönnum. Stjómin hefur sett rit-
skoðun á öll skeyti frá landinu
og eru því fréttir óljósar, en
fréttaritari Reuters í Buenos
Aires sagði í gær, að allt væri
með kyrrum kjörum í höfuðborg-
inni Lima.
Dauðareísing af-
iiiin í Brellandi
Neðri málstofa brezka þingsins
samþykkti í gær eftir 6 klukku-
. stunda umræður með 293 atkv.
gegn 262 að afnema dauðarefs-
ingu í Bretlandi. Stjórnin hafði
borið fram tillögu um að endur-
skoða ákvæði laga um morð og
refsingar fyrir þau, en að dauða-
refsingu yrði haldið áfram. Þessi
tillaga var felld, en breytingar-
tillaga um afnám dauðarefsing-
ar samþykkt.
Herkostnoður
Breta aukinn
Herkostnaður Breta verður
11,5 milljón sterlingspundum
meiri á næsta fjárhagsári og
mun samtals nema 1.550 milljón
slerlingspundum.
Þetta. sagði Georgi Malén-
koff, rafstöðvaráðherra og
fyrrv. forsætisráðherra, í ræðu
á 20. þingi Kommúnistaflokks
Sovétrikjanna í Moskva í gær.
Malénkoff sagði, að höfuðá-
herzla myndi enn sem fyrr
verða lögð á þungaiðnaðinn, sem
væri undirstaða allra efnahags-
framfara. Hann sagði að fram-
leiðslan á hvern íbúa væri enn
meiri í Bandarikjunum en í
Sovétrikjunum, en framleiðslu-
aukningin í Sovétríkjumim væri
margfalt örari. Megináherzla
væri lögð á að auka orkufram-
leiðsluna, enda væri þar um
meiri aukningu að ræða en i
öðrum greinum atvinnulífsíns.
Kveðjur fluttar.
í gærkvöld höfðu rúmlega 30
þingfulltrúar flutt ræður á þing-
Forstjóri G. M. , .
Framhald af 12. síðu.
og voldugasta iðnaðarfyrirtæki
Bandaríkjanna og er í nánum
tengslum við núverandi rílcis-
stjóm þeirra. Landvarnaráð-
herrann, Charles Wilson, er
þannig fyrrverandi fram-
kvæmdastjóri þess. Það má því
ætla, að afstaða Curtice sé í
samræmi við afstöðu banda-
rísku stjórnarinnar til við-
skipta í austurveg.
Hinn aukna áhuga í Banda-
ríkjunum fyrir viðskiptum við
alþýðuríkin má að sjálfsögðu
rekja til þess, að bandaríski
iðnaðurinn, og þá ekki sízt
bílaiðnaðurinn, á við vaxandi
örðugleika að stríða.
Vopnasenditig til
Arabíu stöðvuð
Bandaríska stjómin stöðvaði
í gær á síðustu stundu sendingu
18 25 lesta skriðdreka til Saudi
Arabíu sem áttu að fara með
skipi frá New York í gær. Jafn-
framt gaf hún út tilkynningu um
að húri hefði lagt. bann við því
að nokkur vopn yrðu flutt til
landanna nálægt botni Miðjar-
arhafs fyrst um sinn.
- Sendiherra Saudi-Arabíu í
Washington krafði bandaríska
utanríkisráðuneytið í gær um
skýringu á þessari ákvörðun.
Talið er líklegt að brezka stjórn-
in hafi beitt áhrifum sínum til
að stöðva sendingu skriðdrek-
anna til Saudi-Arabiu.
Fagerholm falin
stjórnarmynduíi
Kekkonen, hinn nýkjörni for-
seti Finnlands, fól í gær Fager-
holm, leiðtoga sósíaidemókrata
og forseta þihgsins, að mynda
stjórn. Ráðherrar sósíaldemó-
krata sögðu sig úr samsteypu-
stjórninni fyrir nokkru til að
mótmæla hækkim á landbúnað-
arafurðum og baðst stjómin þá
lausnar. Kekkonen tekur við
embætti 1; marz, en sama dag
hefur finnska, alþýðusambandið
hótað allsherjarverkfalli til að
mótmæla verðhækkummum.
inu um skýrslu miðstjórnarinn-
ar.
Ma.rgir eriendir gestii' hafa
flutt þinginu kvéðjur flokka
sinna, þ.á.m. Maurice Thorez
frá Frakklandi, Togiiatti frá
ítalíu, Gheorgliiu-Dej frá Rúm-
emu, Térvenkoff frá Búlgaríu.
og Rakosi frá Ungverjalandi.
I*að drypur
Vatniö leJcur í dropatali úr
krananum frammi í eldhús•
inu, og í nœturkyrrðinni er
svo hljóðbœrt að svefn-
styggir vexöa andvaka, allt
af því að þéttið í vatnskran-
anum hefur bilað. Hver
kannast ekki við slíkt? Fœrri
munu hafa séð þau ein-
kennilegu form sem fallandi
dropi myndar eins greinilega
og koma fram á þessum
Ijósmyndum. Efst losnar
dropinn, á myndinni í mið-
ið dœldar hann vatnsskorp-
una og loks sést hringurinn
sem myndast þegar dœldin
fyllist aftur. Myndirnar eru
teknar við rafeindablossa á
15 sm fœri. Vélin var stillt
á 11 sm. |
r
Skipshvarf enn á Kyrrahafi;
sjóræningjar að verki?
Enn hefur skip horfið á Kyrrahafi með dularfullum
hætti, og eru 27 menn týndir í þetta skipti.
Lífskför alsnenningsi
Bretlandi skert
Bregið úr opinbenim framkvæmáum, nið-
mrgreiðsfur á matvælum minnkaðar
Brezka stjórnin tilkynnti í gær rað’stafanir til aö vinna
gegn verðbólgimni í landinu og munu þær hafa í för meö
sér stórfellda skerðingu á lífskjörum almennings í Bret-
landi.