Þjóðviljinn - 17.05.1956, Blaðsíða 6

Jft) — ÞJÓÐVILJINN — Fimmtudagur 17. maí 1956
IMÓÐVILIINN
Útge-fandi:
Sameiningarflokkur alþýöu — Sósialistaflokkurinn
Tveir leppflokkar
tlendingur sem læsi Tímann
og vissi ekki annað um
íslenzk stjórnmál hlyti að
furða sig á hvílíkum stakka-
skiptum stefna blaðsins tekur
nokkra mánuði fyrir kosning-
ar. Nú læsi hann furðu lostinn
í blaðinu í gær: „Stefna Sjálf-
stæðisfloklisins ... miðar að
þvj að gera landið að ósjálf-
stæðu leppríki, þar sem auð-
menn maka krókinn í skjóli er-
lends aðila, en lieilbrigt at-
vinnulíf hrörnar unz ekki verð-
iar aftur snúið.“
í
æri mót von þó fáfróðan
lesanda Tímans ræki í roga-
stanz? Hefur ekki þetta sama
blað verið stjórnarblað þeirrar
stjórnar sem Ólafur Thors og
Eysteinn Jónsson, Bjarni Bene
diktsson og Steingrímur Stein-
þórsson hafa ráðið mestu í?
Hefur ekki Tíminn og Fram-
sóknarflokkurinn verið, og
viljað vera, samsekur Sjálf-
stæðisflokknum um banda-
rísku stefnuna? Var það ekki
Framsóknarflokkurinn sem
kallaði herinn inn i landið ? Og
hafa ekki Eysteinn Jónsson og
Hermann Jónasson gerzt tals-
jnenn þeirrar hersetu ár eftir
ár, með nákvæmlega sömu rök-
um og Bjarni Ben?
■JVrú fá lesendur Tímans loks
-*■ ’ að heyra þessa. stefnu Sjálf-
stæðisflokksins og Framsókn-
arflokksins nefnda réttu
nafni: ,,Iæppríkisstefna“. Les-
endur Timans fá nú að vita að
stefna Siálfstæðisflokksins og
Framsóknarflokksins í þessu
máli hafi miðað „að því að
gera landið að ósjálfstæðu
leppríki, þar sem auðmenn
maka krókinn í skjóli erlends
aðila, en heilbrigt atvinnulíf
hrörnar unz ekki verður aft-
ur snúið’”. Segi menn svo að
ekki séu gerðar allrösklegar
,,játningar“ á íslandi!
C|vo vill til, að íslenzku þjóð-
^ inni hefur verið skýrt
frá eðli þeirrar leppmennsku
sem Sjálfsíæðisflokkurinn og
Framsókn hafa gerzt sek um
undanfarinn áratug. Lesend-
um Þjóðviljans kemur ekki á
óvart það sem undrandi les-
endur Tímans fá nú að heyra
i fyrsta sinni. Þingmenn Sós-
íalistaflokksins, blöð hans,
flokksmenn og fylgjendur,
hafa öll þessi ár skýrt
fyrir þjóðinni leppríkisstefnu
Bjarna Ben. og Eysteins Jóns-
sonar, og orðið mikið ágengt.
Undan þunga þess skilnings
þjóðarinnar kom í vor sá
brestur í bandarísku leppríkis-
fylkinguna, að nokkur hluti
hennar taldi ekki fært að
ganga til kosninga sem for-
hertur hernámsflokkur.
■VTú er það fólksins að láta
■*-’ þrýstinginn vaxa, sýna í
kosningunum, að hér duga
engar kosningabrellur, heldur
ætlast Islendingar til þess, að
bandaríski herinn verði látinn
vikja úr landi eins fljótt og
hægt er vegna samninganna.
Þau úrslit yrðu tryggð með
kosningasigri Alþýðubanda-
lagsins.
Afvopnunarhætlan
í mörg ár hefur okkur verið
* tjáð að herstyrkur Rússa
væri undirrótin að viðsjám í
heiminum, þeir hefðu fjölmenn
asta her allra landa og það
Btefndi friðnum í bráðan voða
og gerði vestrænum þjóðum ó-
hjákvæmilegt að leggja á sig
þungar byrðar. Með þessu var
stofnun Atlanzhafsbandalags-
ins rökstudd og allt það sem
síðan hefur gerzt, m.a. hernám
Islands.
„væri aðeins áróður og yí'ir-
drepsskapur“ og það væri
mjög hættulegt að Rússar
skyldu hafa „orðið að fækka
í hemum og senda menn þessa
til verksmiðjanna og út á ak-
urinn.“ Alþýðublaðið segir:
„John Foster Dulles utanríkis-
ráðherra lýsti því yfir í dag
að hann vildi heldur hafa rúss-
neska hemienn í varðstöðu en
að þeir framleiddu atómvopn“.
Og fyrirsögn Tímans á frétt-
inni um ræðu Dullesar er svo-
. 17'n nú hafa þau tíðindi gerzt
• á skömmum tíma að Sovét-
. ríkin hafa hafii mjög víðtæka
■ afvopnun. Á s.l. ári fækkuðu
• þau í her sínura um 640.000
■ manns og nú hafa þau tilkynnt
• að fækkað verði um 1,2 millj.
. í viðbót og skuli þeirri fækk-
,un lokið á einu ári. Samkvæmt
. tölum vestrænna herfræðinga
■ ætti herinn þá að vera kominn
.. ofan í 2.7 milljónir og vera
. orðinn fámennari en her Banda
.. ríkjanna einna.
r
/; HJenn skyldu nú ætla að vest-
. rænura valdamönnum
. þættu tíðindin góð og aðstæð-
.. tir næsta mikið breyttar. En
því fer víðs fjarri. Morgun-
blað'ð hefur í gær eftir Dull-
| «s að afvopnun Sovétríkjanna
hljóðandi: „Bandaríkin hafna
afvopnunarkapphlaupi við
Rússa.“ Þannig er þá afvopn-
unarkapphlaupið orðið mikl-
um mun hættulegra fyrir vest-
rænar þjóðir en vígbúnaðar-
kapphlaupið.
Fróðlegt verður að sjá hvern-
ig hernámsblöðunum
tekst að dansa á þessari vest-
rænu línu. Og hugstæð mætti
almenningi nú vera stefna
Sjálfstæðisflokksins í hernáms
málunum. Hann hefur lýst yf-
ir því að þar skuli dómgreind
og sjálfstætt mat íslendinga
engu ráða, heldur aðeins vilji
Dullesar og „sérfræðinga"
hans, þeiira sem telja afvopn-
unarhættuna nú mesta böl
mannkynsins.
Afyopimn -
gleðifrétt eða
sorgartiðindi?
"ITiðskipti á kauphöllinni í
* New York, hjarta banda-
rískra fjármála og atvinnulífs,
voru heldur dauf framan af
degi á mánudaginn. Fá verð-
bréf skiptu um eigendur og
verðbreytingar voru litlar. En
rétt fyrir lokunartínra urðu
skjót umskipti. Allir kepptust
við að bjóða verðbréf til sölu,
framboðið fór langt fram úr
eftirspurninni og verðið hrap-
aði að sama skapi. Þegar við-
skiptum lauk höfðu hlutabréf
í ýmsum helztu fyrirtækjum
Bandaríkjanna lækkað í verði
um einn til fimm dollara
hvert. Ástæðunnar til þessa
verðhruns var ekki að leita í
Bandaríkjunum, Eisenhower
hafði ekki fengið nýtt hjarta-
áfall, ekkert stórverkfall hafði
dunið yfir, samdrátturinn í
bílaframleiðslu hafði ekki sett
Ford eða General Motors á
hausinn. Það sem skaut kaup-
hallarbröskurunum í Wall
Street skelk í bringu var til-
kynning frá Moskva um að
sovétstjórnin hefði ákveðið að
fækka í herafla Sovétríkjanna
um 1,2 milljónir manna. Sú
fregn varpaði dimmum skugga
á vonir verðbréfakaupmann-
anna um vaxandi gróða og
hækkandi árðsútborgun banda-
rískr.a stórfyrirtækja.
Kaupahéðnamir í Wall Street
eru ekki 'einir um að
harma það að rúmur fjórð-
ungur sovéthersins er afvopn-
aður. John Foster Dulles utan-
ríkisráðherra var daufur í
dálkinn þegar fréttamenn í
Washington ræddu við hann í
fyrradag. Hann kvaðst telja
það illa farið" að rúm milljón
manna skyldi leyst úr her-
þjónustu í Sovétríkjunum. Frá
sjónarmiði Bandaríkjastjórnar
væri það miklu æskilegra að
þessi fjöldi stæði eins og
merkikerti með byssu í hönd
.en að hann yrði sendur inn
í verksmiðjur til að framleiða
kjamorkusprengjur. Virðist
bandaríski utanríkisráðherrann
hafa kynlegar hugmyndir um
smíði þeirra vopna, og má
merkilegt heita ef kjarnorku-
leyndarmála er í raun og veru
svo vandlega gætt í Bandaríkj-
unum að æðstu menn ríkisins
geri sér í hugarlund að megin-
atriðið við framleiðslu kjarn-
orkuvopna sé að hafa nógu
mikinn mannskap við að drífa
bomburnar saman með hamri og
skrúflykli. Hvað sem því líður
klykkti Dulles út með þeirri
yfirlýsingu, að ,,hér væri ekki
um að ræða minnkun herafla“
(Morgunblaðið í gær) og
„Bandaríkjastjórn myndi ekki
draga úr herafla sínum hvað
sem Rússar gerðu“ (Tíminn í
gær).
að hann geti verið dálítið sein-
heppinn í munninum, og hætt
er við að hann hækki lítið í
áliti við að fullyrða að heim-
sending 1.2 milljóna hermanna
sé ekki minnkun herafla. Ef
trúa má tölum sem herstjórn
A-bandalagsins og æðstu menn
Vesturveldanna hafa látið frá
sér fara, verða færri menn
undir vopnum í Sovétríkjunúm
en í Bandaríkjunum þegar
þessi fækkun er komin til
Erlend
tíðindl
framkvæmda. Fyrir rúmu ári
taldi herstjórn A-bandalagsins
að um 4.600.000 manna myndi
vera í herafla Sovétríkjanna. í
fyrrahaust kom til fram-
kvæmda fækkun sem nam
640.000. Eftir hana hefði því
sovétherinn átt að telja um
3.950.000 manna. Þegar nýju
fækkuninni um 1,2 milljónir er
lokið ættu því að vera eftir
2.750.000 menn í hernum.
Bandaríkjastjórn segist nú
sjálf hafa 2.900.000 menh und-
ir vopnum.
Véfirlýsing Dullesar um áð
•*• Bandaríkjastjórn muni
undir engum kringumstæðum
draga úr herafla sínum, hvað
sem Sovétríkin geri, hlýtur að
koma flatt upp á marga, að
minnsta kosti alla þá sem trú-
að ihafa röksemdunum sem
bornar hafa verið fram fyrir
hervæðingu Bandaríkjanna og
bandamanna þeirra á undan-
förnum árum. Stofnun A-
bandalagsins og hervæðing
bandalagsríkjanna var sögð
bráðnauðsynleg vegna þess að
óvígur her Sovétríkjanna ógn-
aði Vestur-Evrópu. Þegar
íækkunin sem tilkynnt var á
mánudaginn er komin til fram-
kvæmda, 1. maí 1957, hefur
verið fækkað í herafla Sovét-
ríkjanna um tvo 'fimmtu, sam-
kvæmt tölum þeim sem áður
voru tilgreindar. Samt sem áð-
ur segir Dulles, að Bandarík-
in rnuni „ekki draga úr her-
afla sínum hvað sem Rússar
gera“. Þýðir það kannski að
Bandaríkin muni halda áfram
að hervæðast þótt Sovétríkin
leysi her sinn algerlega upp?
Í berandi er, að tilkynning-
unni frá Moskva er öðru-
vísi tekið í London og París
en í Washington. Dulles bítur
í skjaldarrendur. en brezka ut-
anríkisráðuneytið lýsir yfir
fögnuði brezku stjórnarinnar
yfir fækkuninni í sovézka
hernum, sem hún telur að
m-uni draga úr viðsjá^ i heim-
inum. Blöð brezka Verka-
mannaflokksins hafa þegar
lagt til að Bretar fari að dæmi
Sovétríkjanna og fækki í her
sínum. Útbreiddasta blað sem
fylgir brezka íhaldsflokknum
að málum, Daily Express, tek-
ur í sama streng. í París er
fullyrt að ákvörðun sovét-
„stjórnarinnar verði til þess að
greiða fyrir árangri af viðræð-
um forsætisráðherra og utan-
ríkisráðherra Frakklands við
forustumenn Sovétríkjanna.
Þær viðræður hófust í gær og*
skýrt hefur verið frá því að
eitt helzta umræðuefnið verði
afvopnunarmálin.
lllbllet, forsætisráðherra
ITJ. Frakklands, átti í vor við-
tal við bandaríska vikuritið
U. S. News & World Report,
og vakti það mikla athygli.
Þar sagði hann, að undirtekt-
ir Bandaríkjastjórnar undir af-
vopnunartillögur sovétstjórn-
Framhald á 10. síðu.
1 Ttanríkisráðherra Bandaríkj-
anna hefur það orð á sér
Sovéthermenn í bardaga í heimsstyrjöldinni.