Þjóðviljinn - 17.10.1956, Blaðsíða 4

4) — ÞJÖÐVILJINN — Miðvikudagur 17. október 1956
Ný viðhorf í sovézkum kvikmyndum
Qovézkar kvikmyndir
^ eru aftur komnar á
dagskrá, því að ýmis-
legt bendir til að nú
megi vænta merkari
mynda frá Sovétríkjun-
um en allmörg undan-
farin ár. Á sl. ári sáust
þegar merki um breytt
viðhorf hjá sovézkum
kvikmyndagerðarmönn-
um — stefnubreytingu.
Lundúnablaðið Daily
Worker birti nýlega
grein um þróun sov-
ézkrar kvikmyndagerðar
síðustu árin. Þar telur
greinarhöfundur upp
fimm ástæður fyrir þeim
afturkipp sem kom í
kvikmyndaframleiðslu
stofumönnunum. Efni
myndannavar sárasjald-
an sótt í frumhandrit
sem samin voru sérstak-
lega fyrir kvikmyndun.
Nær alltaf var leitað í
gömul skáldverk og
urðu þá jafnan miklar
umræður um hvaða
tökum efnið skyldi tek-
ið, hverju skyldi sleppa
og hvað fljóta með. Af
þessum sökum urðu
myndimar oftast nær
langdregnar og án list-
rænna tilþrifa.
2) Kvikmyndastjóram-
ir voru síður en svo
hneigðir til að veita
„nýju blóði" í kvik-
myndirnar og var þetta

Var þá rík tilhneiging
til að gera sem allra
minnst úr því sem vel
hefur verið gert utan
Sovétríkjanna, stundum
jafnvel látið sem allt
hið merkasta væri það-
an komið. Eins og í
öðrum listgreinum var
persónudýrkunin áber-
andi. Hinar fjölmörgu
kvikmyndir, sem fjöll-
uðu um síðasta stríð,
snerust þannig að veru-
legu leyti um Stalín,
hlutur fjöldans hvarf al-
gerlega í skuggann.
4) Skortur var á full-
komnustu tækjum, eink-
um að því er snertir
hljóðupptökutæki. Hin
úreltu tæki gerðu því
leikendum og öðrum
starfsmönnum miklu
erfiðara fyrir en ella.
Atriði úr kvikmyndinni Bnmyantsétí-málið: Lögreglu-
maðurlnn leitar á einum þeirra, sem flífektur er í um-
fangsmíkið gjaldeyrissvikamál. — Sovézkir kvikmynda-
gerðarmenn hafa elcki um langt skeið sent frá sér
sakamáiamyndir — nú eru nokkrar nýjar komnar
á markaðinn.
5) Hóflaus áhugi var
fyrir kvikmyndum um
sagnfræðileg efni og
ævisögur, hinsvegar
vantaði tilfinnanlega
myndir um vandamál
daglegs lífs.
1 lok greinarinnar, sem
fyrr er getið, er vikið
að kvikmyndagerðinni í
Sovétríkjunum í dag og
sú skoðun látin í ljós,
að vænta megi breyt-
inga til batnaðar, því að
talsverður hluti þeirra
mynda, sem nú er unnið
að, fjalli einmitt um
sovézkt almúgafólk og
atburði hins rúmhelga
dags — verkamenn í
bæjum eða sveitum,
unga og aldna o. s. frv.
Til viðbótar skal svo
loks getið skoðanakönn-
unar um kvikmyndir,
sem sovézka tímaritið
Sóvéska kúltúra efndi til
í sumar meðal lesenda
sinna. Af þeim sem þátt
tóku í þessari skoðana-
könnun töldu flestir
myndina Rúmyantséff-
málið bezta. Aðrar
myndir sem flest at-
kvæði fengu voru Engi-
sprettan, Morð í Dante-
götu, Ófullgerð saga og
Hermaðurinn Ivan Brov-
kin.
Fjórða starfsár Filmíu hafið
Atriöi úr nýiegri sovézkri kvikmynd.
Sovétríkjanna eftir lok
heimsstyrjaldarinnar.
Þáer eru:
1) Skriffinnska —
heill tugur nefnda og
listrænna ráðgjafa fjall-
aði um tökuhandritin,
oft í óratíma, og margir
af beztu höfundunum
voru annað hvort látnir
hætta störfum við kvik-
myndagerð eða þeir gáf-
ust upp við árangurs-
litla baráttu gegn skrif-
einkum áberandí að því
er snerti val á leikkon-
um. Konur við aldur
voru t.d. látnar leika
yngismeyjar — þegar
betur var að gáð kom
oft í ljós að þær voru
giftar leikstjóranum.
3) Sögufölsun-—sagn-
fræðilegum staðreynd-
um var oft snúið við,
einkum í myndum sem
gerðar voru eftir ævi-
sögum kunnra manna.
Eins og skýrt hefur
verið frá, hóf kvik-
myndafélagið Filmía
vetrarstarf sitt um síð-
ustu helgi. Þau þrjú ár
sem Filmía hefur starf-
að hafa verið sýndar
um 50 leiknar kvik-
myndir á vegum félags-
ins, auk fjölda auka-
mynda. Flestar mynd-
anna hafa verið banda-
rískar eða 10, en aðeins
tvær til þrjár þeirra
hafa verið langar. Hinar
hafa verið stuttar Chap-
lin-myndir. Flestar
löngu leikmyndanna
hafa verið franskar eða
9 talsins, þá koma 8
brezkar myndir, 4 rúss-
neskar, 3 danskar, 3
sænskar, 3 þýzkar, ein
mexíkönsk og ein ítölsk.
Tvær íslenzkar heimild-
arkvikmyndir hafa ver-
ið sýndar, Ullarband og
Laxaklak.
Paradísarbörn
Marchel Carné
Myndin sem Filmía
sýndi um helgina er
frönsk, Paradísarbörnin
(Les Ehfants du Para-
dis). Hún var gerð árið
1945 undir stjórn Mar-
chel Carné, en Filmía
hefur áður sýnt tvær af
myndum hans, Hotel du
Nord og Les Portes de
la nuit. Handritið að
kvikmynd þessari samdi
Jacques Prévert en tón-
listin er eftir Joséph
Kosma. Myndin fjallar
um leikhúslíf í Parísar-
borg á síðustu öld, en
er um leið bitur ádeila.
Aðalleikendur: Arletty,
Jean-Louis Barrault, Pi-
erre Brasseur og Maria
Caesares.
Tvær brezkar
myndir
Næsta mynd Filmíu
verður brezk, Hin vota
gröf (In Which We
Servé) eftir Noel Cow-
ard; en hún var sýnd
hér einhverntíma á
striðsárunum. í mynd
þessari, sem gerð- var
1942, leikur Coward að-
alhlutverkið, auk þess
sem hann er leikstjóri,
höfundur tökuhandrits
og tónlistar.
Þriðja mynd Filmíu í
vetur verður Ofsókn
(Panique), frönsk kvik-
mynd gerð undir stjórn
Duvivier, en aðalleik-
endur eru Michel Simon
og Viviane Romance.
Eins og Paradísarbörnin
er Ofsókn bölsýnismynd,
rannsókn á ofsóknaræði
múgsins.
Þá verður sýnd brezka
myndin Að hika er sama
og tapa (Thunder Rock)
eftir John Boalting, sem
kom hingað til lands
fyrir tveimur árum til
að athuga hér aðstæður
til kvikmyndunar. Aðal-
leikandinn í myndinni
er Michael Redgrave.
Síðasta myndin, sem
Filmía sýnir fyrir jól,
nefnist á ensku Merry
Go Kound, þögul mynd
eftir hinn kunna kvik-
myndaleikara og leik-
stjóra Eric von Stro-
heim.
KJÓSANDI Alþýðubandalagsins
- skrifar: „Kæri Bæjarpóstur.
Eg er einn hinna mörgu sem
dreymdi um það í áratugi, að
við íslendingar bærum gæfu til
að mynda vinstri stjóm hins
vinnandi fólks, og þarf því ekki
að segja þér frá gleði minni
þegar draumurinn rættist í
sumar. Eg er sannfærður um
að nýja stjórnin muni láta
margt gott af sér leiða, og í
sumar þegar hún gaf út lögin
um íbúðarhúsnæði, mátti öllum
vera ljóst að hún ætlaði ekki
að sitja aðgerðarlaus. En um
daginn heyrði ég einkennilega
sögu. Sagt var að ein af stofn-
unum ríkisins ætlaði nú að taka
íbúðarhúsnæði hér í Reykjavík
undir skrifstofur sínar, þvert
ofan í fyrirmæli nýju laganna.
Eg trúi ekki þessari sögu, en af
því að við karlarnir hérna á
vinnustaðnum höfum verið að
deila um þetta mál, langar mig
til að leita álits þíns. Heldurðu
að stjórnin muni láta það við-
gangast að ein af hennar eig-
in stofnunum gerist sek um að
riða á vaðið í lögbrotum? —
Heldurðu að stjómin muni láta
það viðgangast, að ríkisstofnun
láti bera fólk úr íbúðarhúsnæði
út á götuna, og setja síðan upp
skrifstofur í íbúðunum? —
Kæri póstur, þú ættir að
hringja í stjórnina okkar ein-
hvern tíma þegar þú mátt vera
íbúðarhúsnæði og ríkisstoínunin — íhaldsmennirn-
ir haía enn ekki áttað sig — Klettsverksmiðjan enn
á dagskrá
að, og spyrja hvað þeir segja
um þetta. íhaldsmennirnir sem
ég vinn með segja að stjóm-
in mundi ekkert skipta sér
af svona málum, en við hinir
erum ekki á sama máli. Svo
vil ég að lokum þakka þér fyr-
ir mörg skemmtileg bréf og vís-
ur.
Kjósandi Alþýðubandalagsins".
ÞAÐ ER óbarfi fyrir Bæjarpóst-
inn að hringja í stjórnina; það
gefur auga leið að ríkisstofnun
verður ekki heimilað að brjóta
húsnæðislögin fremur en öðr-
um. Ihaldsmennimir sem vinna
með þér hafa ekki áttað sig á
því að Óiafur Thors er ekki FYRIR nokkrum árum var íykt-
örvilnaða vegna ólyktar og
sóðaskapar. — í blaði yðar 26.
sept. er greinarkom frá eig-
endum Kletts útaf iykt þeirri
er kemur frá verksmiðjunni og
gerir allt nágrennið óíbúðar-
fært. — Það sem mér finnst
óhugnanlegast við greinarkorn
þetta, er sú yfirlýsing að í
engum löndum hafi tekizt að
komast fyrir lyktina, og skilst
mér að þeir sem hafa verið að
baksa við að koma þaki yfir
höfuðið á sér, sem skipta lík-
lega hundruðum þarna í ná-
grenninu, verði að sætta sig við
þetta.
Auk þess er þarna bezta út-
ungunaxstqð fyrir flugur, bæði
á plani og með veginum, því
fiskslóðin liggur þarna eftir
öllum vegi. — Eg verð að segja
það, að mér finnst það ekki
meðmæii með bæjaryfirvöldun-
um og sérstaklega ekki með
borgarlækni, að hafa ekkert að-
hafzt í málinu, og verða þeir að
taka á sig alla ábyrgð vegna
lóðaúthlutunarinnar á þessum
stað. — Þeir háu verksmiðju-
eigeijdur telja að það sé tómt
mál að tala um að flytja verk-
smiðjuna og gefia jafnvel í skyri
að þá- stöðvist allt athafnalíf,
en þeir mega ekki gleyma hin-
um mörgu hundruðum heimila,
sem gera ekki hærri kröfur en
að fá að anda að sér hreinu
lofti, og minna má á, að til eru
verksmiðjur í Kópavogi og
Hafnarfirði, sem gætu gegnt'
hlutverki þessarar verksmiðju,
meðan fundin er viðunandí
lausn á málinu.
Virðingarfyllst,
Einn af mörgum“.
Tilboð
éskast í hitalögn (geislahitun) í Barnaskóla Njarðvíkur.
Útboðslýsinga má vitja á skrifstofu Njarðvíkurhrepps,
Þórustíg 5, Ytri Njarðvík, og á skrifstofu Trausts h.f.,
Skólavörðustíg 38, Rvík, gegn 300 kr. skilatryggingu.
forsætisráðherra lengur.
OG SVO er hér annað bréf:
„Eg hef unnið nokkurn tíma
við smíði íbúðar við Kleppsveg,
og hef sérstaklega fylgzt með
verksmiðjunni á Kletti, sem er
að gera okkur marga hverja
in svo megn að allt varð í
uppnámi í bænum, og var því
kennt um að hráefnið hefði
verið gamalt. En hver ábyrgist
að það geti ekki komið fyrir
aftur? Alltaf geta komið fyrir
bilanir og þá er úrgangurinn
ekki lengi að skemmast. —
^ J
til blaSburðar við
ICássnssbsant
Þmmimm, sími i
HSBEHSBSHHSSHSSHH^HHHHBHBHHESHHHHEl