Þjóðviljinn - 15.11.1956, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 15. nóvember 1956 — ÞJÓÐVILJINN — (5
Skorfur á olíu og hráefnum, hækkað
vöcuverð og hærri flufningsgJöEd
mmnu M§étast ai árásinni á Egyptaland og Mtma
hmrðast á Mretum og Fröhhum sjáiíum
Undanfarna daga hafa ýmsar takmarkanir veiið' sett-
ar á sölu benzíns og olíu í Bretlandi, Frakklandi og Dan-
mörku, sökurn olíuskorts sem hlýzt af lokun Súezskuröar.
Fróðir menn segja, að olíuskorturinn sé þó aöeins upp-
hafið á þeim þrengingum sem Vestur-Evrópa muni veröa
fyrir af völdumi árásarstyrjaldar Bretlands og Frakklands
gegn Egyptum.
Eins og kunnugt er halda
stjórnir Bretlands og Frakk-
lands því fram að þær hafi
ráðizt á Egyptaland til að
tryggja frjálsar og óhindraðar
siglingar um Súezskurð.
líálfs árs Iokum
Ein afleiðing árásarinnar er
hinsvegar sú að skurðurinn er
gersamlega tepptúr. Vitað er
um 32 skip sem sökkt hefur
verið í skurðinum sjálfum og
á siglingaleiðum að honum og
þar að auki hefur fallið í hann
jámbraútarbrú.
Talið er að það muni taka
um hálft ár að ná ölium
þessum tálmunum úr skurð-
inum og þar að auki verður
að dæla úr homun miklum
sandi áður en hann verður
skipgengur á ný.
Egyptar þvertaka fyrir að
leyfa árásaraðilunum að vinna
að því að hreinsa skurðinn.
Hefur verið leitað til danskra
og hollenzkra fyrirtækja og
lllbnfði sem sóithreinsunarlyi vinna
á alvarlegi vandamál
Ein afleiöing mikillar notkunar sterkra sótthreinsun-
arlyfja er aö mörg sjúkrahús eru oröin gróörarstíur sýkla-
afbrigða sem faeita mega ódrepandi.
Að þessari niðurstöðu kemst
danski læknirinn Flemming
Lund í doktorsritgerð um sýk-
ingarhæítu í sjúkrahúsum.
Vamár sýklanma
Frá því ungverski læknirinn
Semmelweis sýndi fram á að
sýkl'-ar á höndum • lækna og
læknanema áttu sök á því að
sængurkonur á sjúkraliúsum í
Búdapest hrundu niður af barns-
fararsótt hefur sótthreinsun í
sjúkrahúsum verið eitt æðsta
boðorð læknavísindanna.
Þegar penisillín og önnur
myglulyf komu til söguxmar von-
uðu ýmsir að sýklamir myndu
aldrei.bera sitt barr, en það fór
á anran veg. í Ijós kom að
sumir sýklarnir s.tóðust lyfin og
af þeim spruttu svo sýklastofnar
sem ónæmir voru fyrir þeim.
Þelta á meðai antiars við um
svoneínda klasasýkla, sem valdið
geta ígerðum,, mergbólgu og
fleiri kvillum.
Meiiriltluti hjúkruiiarliðs
smittoerar
Mönnum hefur verið ljóst í
nokkur ár að lífseigu klasasýkl-
arnir þrífast sérstaklega vel í
sjúkrahúsum. Lund læknir tók
sér fyrir hendur að ganga úr
skugga um, hve mikil hætta
sjúklmgum stafaði af þeim.
Hann komst að þeirri niður-
stöðu að í inörgum dönskum
sjúkrahúsum væru klasasýkl-
arnir svo útbreiddir að sjúkling-
um stafaði yeruleg hætta af
þeim.
Ktasasýklarnir eru nefnilega
hvarvetna, í ioftinu, rúmfötum,
ígangsklæðum, ryki og á líkama
manna.
Ramisóknir Lunds leiddu í
ljós. að í sjúkrahúsunum sem
Finnland og Island, sem fá olíu
og benzín frá Sovétríkjunum.
11% verðhækkun
Ekki er nóg með það að
Framhald á 10. síðu

-<$>
rannsökuð voru báru að meðal-
tali 54% hjúkrunarkvennanna
klasasýkla. í sumum deildum
komst tala smitberanna upp í
75%.
Því meiri sótthreinsuu,
því magnaðri sýklar
Hinn danski læknir hefur kom-
izt að þeirri niðurstöðu, að því
sterkari sótthreinsunarefni sem
notuð séu í sjúkrahúsum þeim
mun lífseigari stofnar klasasýkla
hafist þar við. Hann rakst á
sýklastofna sem ekki varð unnið
á með neinu sótthreinsunarefni.
Lund getur bandarískrar rann-
sóknar á því hvernig sýkar öðl-
ast ónæmi fyrir lyfjum. Þar kom
í ljós að árið 1942 varð klasa-
sýklalungnabólga banvæn fyrir
4,2 % bama sem sýktust ;af henni,
árið 1945 var dánartalan komin
niður í 1,7% en árið 1951 hafði
hún hækkað aftur upp í 11,9%.
Komið höfðu fram sýklastofnar,
sem lyfin, sem lækkað höfðu
dánartöluna í bili, unnu ekki á.
Lokun eina ráðið
Lund warar lækna við að
reyna að vinna á klasasýklunum
í sjúkrahúsunum með nýjum og
nýjum sótthreinsunarlyfjum, við
það komi aðeins fram æ lífseig-
ari sýklastofnar, Vinna verði á
þeim með útfjólubláu ljósi, loft-
hreinsun og með þvi að olíubera
fatnað.
Hægt er að hans dómi að
útrýma klasasýklum úr sýktum
sjúkrahúsum með því að senda
allt starfsliðið í nokkurra vikna
frí og nota tímann til að hreinsa
þar allt og viðra. Eftir lokunina
verði svo að gæta sömu sótt-
vama í sjúkrastofunum og við-
hafðar eru í skurðstofum ef ekki
eigi að sækja í sama horfið á
ný.
þau beðin að taka að sér að
ná upp skipaflökunum.
Olíuleiðslur sprengdar.
Enn afdrifaríkara er lokun
Súezskurðar er að ýmsar helztu
olíuleiðslur frá olíulindasvæð-
unum við Persaflóa til hafna
við Miðjarðarhafsbotn eru stór-
skemmdar. Tvær dælustöðvar á
leiðslum brezka olíufélagsins
frá Irak hafa verið sprengdar
í loft upp í Sýrlandi og mun
taka hálft ár að reisa nýjar.
Þar að auki hefur stjórn
Saudi Arabíu lagt bann við
því að olíu þar í landi sé skip-
að út í skip sem fara eiga til
hafna í Bretlandi og Frakk-
landi. Siglingaleið olíuskipa
frá olíuhöfnunum til V-Evrópu
lengist um helming, því að
þau verða nú að sigla suður
fyrir Góðrarvonarhöfða, suður
odda Afríku.
Mikið mun skorta á að unnt
verði að bæta að fullu úr
dræmari olíuflutningum frá
löndunum við Persaflóa með
auknum olíuflutningum frá
Bandaríkjunum og Venezuela.
Olíunotkun takmörkuð
í Bretlandi hefur ríkisstjóm-
in gripið til þess ráðs að draga
úr olíuflutningum til útsölu- j reyk leggja út úr klettunum.
staða um 10% til þess að Honum tókst að troða sér þar
drýgja birgðirnar sem til em.: inn um smugu og sá þá mann,
sem hann taldi vera ræningja,
sitja og telja hrúgu af glitr-
andi silfurpeningum.
Það sem kom í ljós innan
við hleðsluna í 'hellismunnan-
um bendir til að saga þessi
sé sönn.
Peningafalsararnir hafa not-
að þennan hola bút af trjá-
bol fyrir ilát unciir úr-
gang.
500 ára gamalt verkstæði
peningafalsara í lielli
Einstæðar fornminjar fundust fyrir nokkru af tilviljun
í helli skammt frá Prag, höfuðborg Tékkóslóvakíu.
Þrjátíu og fimm kílómetra
frá borginni er kalksteinsfjall
sem nefist Gullni hesturinn.
Þar er unnið að grjótnámi og
við það starf rákust menn á
hleðslu. Fornminjafræðingar
voru kallaðir á vettvang og
gengu brátt úr skugga um að
þama var fundið verkstæði
peningafalsara frá miðhiki 15.
aldar.
Smalinn sá ræningja
telja silfur
Öldum saman hafa sagnir
farið af því í grennd við Gullna
hestinn, að í fjallinu væra
leynihellar. Ein sagan sagði, að
í fymdinni hefði smali séð
I Danmörku fá olíusalar ekki
nema 75% af fyrra árs sölu.
I báðum löndum hefur verið
bannað að selja benzín á önnur
ílát en geyma bíla. I Danmörku
er bannað að selja oliu á
geyma húsa sem kynt em með
olíu oftar en einu sinni í mán-
uði. I Frakklandi hefur eigend-
um einkabíla verið bannað að
aka í þeim út fyrir endimörk
sýslunnar þar sem þeir eru bú-
settir. 1 öllum þrem löndunum
hefur iðnfyrirtækjum verið
skipað að draga úr olíunotkun
og er talið að það muni verða
til þess að framleiðsla dragist
saman í ýmsum greinum.
Einu löndin í V-Evrópu sem
ekki ættu að verða fyrir óþæg-
HúSaður kopar
Það kom á daginn að pen-
ingafalsararnir, sem hafzt hafa
við í hellinum fyrir um 500
árum, hafa notað við iðju sína
koparþynnur af því tagi sem
notaðar voru til að þekja með
hús. Kopamámur eru þarna
nærri og málmurinn var því, um og tækjum og þykir fræði
eftir. Síðan hafa koparkringl-
urnar verið húðaðar með silfri
og loks hafa þær verið mótað-
ar, þó ekki nema á anr.ani
hliðinni. Af því verðnr ráðið,
að ekki hafi verið erfitt að
leika á fólk í peningasökum í
þá daga.
Skjótfengin auðlegð
Ekki verður sagt með vissu,
hve lengi unnið hefur verið að
peningafölsun í hellinum, en
úrgangurinn á hellisgólfinu
bendir til að verulegar fjárhæð-
ir hafi verið falsaðar þar.
Ekki er heldur vitað, hverjir
voru þarna að verki, en hönd-
in berast að tveim bændum,
sem bjuggu þarna í grenndinni
á fimmtándu öld. Samtíma-
heimildir skýra frá að þeir
hafi með skjótum og óskiljan-
legum hætti hafizt úr fátækt
til mikilla efna. Svo ríkir vom
þeir að þeir gátu leyft sér að
ganga í leðurstígvélum og £
silfurhnepptum flíkum, segja
annálaritararnir.
Sætir tíðindum
Rannsókn á falsaraheliinuiii
er nú svo langt komið að brátt
verður farið að hafa liann til
sýnis fyrir almenning.
Þetta er í fyrsta skipti sem
verkstæði peningafalsara frá
miðöldum finnst með öllum tól-
auðfenginn þar þegar á mið-
öldum.
Með frumstæðum verkfærum
indum af lokun Súezskurðar og; hafa falsararnir skorið úr plöt-
olíuleiðslanna em Austurríki, j unum koparkringlur á stærð
sem á sínar eigin olíulindir, og við peningana sem þeir líktu
mönnum fundurinn miklum tíð-
indum sæta.
Aðrar minjar henda til acS
hellirinn, sem er 45 metra djúp-
ur og allt að 20 metra breið-
ur, hafi verið byggður frá því
löngu áður en sögur hófust.
Þar hafa fundizt verkfæri úl*
steini, hrot af frumstæðum
leirkeram og brotin bein dýra
sem útdauð voru á þessuní
slóðum fyrir tveim þúsundumt
ára.
Af skiljanlegum ástæðum
hafa ekki fundizt nema örfá
fullgerð eintök af framleiðsltt
peningafalsaranna.

TIL
Hellisgólfið var þakið litlum koparkringlum, hráefni pen-
ingafalsaranna, og afgöngum af þynnum sem þœr voru
skornar úr.