Þjóðviljinn - 15.11.1956, Blaðsíða 6

JB) _ ÞJÓÐVILJINN — Fimmtudagur 15. nóvember 1956
EUÓÐVnJlNN!
Útgefandi:
Sameiningarflokkur alpýðu — Sósíalistaflokkurinn \
„Að gefa óþokka á kjaftinn”
"f öllum þeim fyrirgangi sem
* íhaldið hefur reynt að
vekja í sambandi við erlenda
1 atburði síðustu vikna hefur
það að sjálfsögðu vakið feikna
athygii hve samúð þess hefur
takmarkazt við Ungverja eina.
I ræðum íhaldsforkólfanna og
ályktunum sem þeir hafa stað-
ið að hefur það ekki komið
fyrir að ástæða þætti til að
fordæma þá svívirðilegu of-
beldisárás sem Egyptaland,
vopnlítið og varnarvana, hef-
| ur orðið fyrir af hálfu Bret-
lands og Fraklðands. Þvert á
móti hefur íhaldið oftsinnis
. látið orð liggja að því að Eg-
' yptum hafi verið innrásin og
loftárásirnar mátulegar, þeir
hafi til þeirrar framkomu unn-
ið með því að vilja sjálfir
ráða hinum mikilvæga Súez-
skurði i stað þess að hlíta þar
fyrirmælum og yfirráðum
hinna vestrænu stórvelda.
leggja á nokkurn hátt að
jöfnu atburðina í Ungverja-
landi og Egyptalandi. Gunn-
ari Thoroddsen er vel Ijóst
að íhaldið stendur höllum fæti ;
og að yfirdrepsskapur þess
er svo Ijós heilskyggnum al-
menningi sem verða má. Og
ráðið gegn því er fundið. í-
hlutun Sovétríkjanna í Ung-
verjalandi er glæpur en árás-
in á Egyptaland sjálfsagður
hlutur sem sízt ber að fárast
yfir! Um þetta segir hinn
sléttmáli borgarstjóri orðrétt
í ræðunni sem flutt var á
undan gamanvísnasöng og
dansi á Hellu laugardaginn 10.
nóv. 1956:
„Það er hættulegt og f jarri
sanni að rugla þessu tvennu
saman og leggja það að
jöfnu. 1 rauninni er það
svipað eins og það væri
lagt að jöfnu að myrða
saklaust fólk unnvörpum
og gefa óþokka á kjaftinn."
¥»ESSI afstaða íhaldsins hef-
* ur flett hræsnisgrímunni
frá andlitum íhaldsforsprakk-
anna. Hún hefur sannað að
þeir hafa ekki minnstu sam-
úð með þeim þjóðum sem
verða fyrir ofbeldi og yfir-
gangi, ekki heldur Ungverjum.
Harmleikurinn sem þar hefur
gerzt hefur aðeins orðið
valdasjúkum auðstéttarbrösk-
urum tilefni til að reyna
að efna til æsinga hér innan-
lands í því augnamiði að tor-
velda starf núverandi ríkis-
stjórnar og auðvelda yfirlýst-
iim landssölumönnum og ó-
svífnum gróðabröskurum leið-
ina til áhrifa og valda. Al-
vöruleysi og yfirdrepsskapur
íhaldsins birtist einna skýrast
og ótvíræðast í skrílslátunum
og götuuupþotinu fyrir fram-
an sendiráð Sovétríkjanna 7.
nóvember þegar trylltum hvít-
liða'skríl og bandóðum Heim-
dellingum var stefnt þar sam-
an til ofbeldisverka undir for-
ustu Péturs Benediktssonar
bankastjóra og fyrrverandi
ambassadors. Þessi atburður
■ opnaði augu margra fyrir því
rauuverulega hugarfari sem
býr að baki grátklökkum sam-
úðoryfirlýsingum íhaldsfor-
sprakkanna og áhangfenda
‘ þeirra.
ÞÁ vakti það ekki síður at-
hygli á vinnubrögðum í-
haldsins þegar efnt var til í-
haldssamkomu austur á Hellu
á Rangárvöllum og tilkynnt
að Gunnar Thoroddsen borg-
arstjóri ætlaði að ræða þar
um ,,frelsisbaráttu austan
járntjalds" en síðan væru
gamanvísur og dans. >Siðgæð-
isalvara íhaldsforingjanna
stóð hér í einkar skýru ljósi
og óumdeilanlegu. Samúðin
laug ekki til sín! Og nú hef-
ur ræða Gunnars Thoroddsen
birzt í Morgunblaðinu undir
yfirskriftinni „Stöndum tiú-
an vörð um þjóðfrelsi, mann-
rcttindi og mannhelgi“. En
hver er boðskapurinn ? Sá
helztur að vara við því að
¥1Í!R skal ekki gert að um-
^ * talsefni það viðhorf Gunn-
ars Thoroddsen til frelsis- og
sjálfstæðisbaráttu egypzku
þjóðarinnar sem fram kemur í
þessum ummælum hans. Eg-
yptar eru „óþokkinn“, var-
mennið sem á ekkert annað
betra skilið en fá ,,á kjaftinn"
eins og þetta „prúðmenni" í-
haldsins orðar það svo smekk-
lega í ræðunni sem haldin var
á undan dansinum og gaman-
vísunum. En það sem mesta
athygli vekur er matið á inn-
rás og ofbeldisverkum auð-
valdsstórveldanna tveggja
sem létu eldi og brennisteini
rigna yfir borgir og mann-
virki Egyptalands og ollu með
þvi óumræðilegum hörmung-
um. Gunnari Thoroddsen
finnst tilhlýðilegt að líkja
þessari vopnuðu ofbeldisárás
tveggja stórvelda á varnarlít-
ið smáríki við atferli götu-
stráka eða óróaseggja sem
sinnast svo að reikningarnir
þykja bezt jafnaðir með því
að „gefa á hann“. Ungir
Sjálfstæðismenn í kjördæmi
Ingólfs á Hellu og gestir
þeirra úr skrilsfélaginu Heim-
dalli gátu svo sem verið á-
hyggjulausir og þurftu síður
en svo að skammast sín fyrir
afstöðuna til árásarinnar á
Egypta.
SÆNSKUR blaðamaður, Per
Olaf Anderson hefur
í viðtali við fréttastofuna
United Press lýsti hvernig
umhorfs var í Port Said eft-
ir níðingsverkin sem Bretar
og Frakkar unnu á íbúum
borgarínnar: Hann sagði orð-
rétt: „Eg taldi yfir 2000 lík
óbreyttra egypzkra borgara á
götunum í Port Said á göngu
um borgina skömmu eftir að
vopnaviðskiptum var hætt.
Líkin lágu í lirönnum á götun-
um þar sem fólkið hafði verið
brytjað niður með vélbyssu-
skothríð innrásarhersins eða
orðið fyrir sprengjum flugvél-
anna sem undirbjuggu innrás-
í síðasta mánuði var haldin ítölsk kvikmyndavika í Moskva og sótti hana margt
ítalskt kvikmyndafólk. Flugvél ítalanna kom viö í Kawpmannahöfn á leiðinni og par
voru pessar myndir teknar. Af eðlilegum ástæðum beindu Ijósmyndararnir vélum sín-
um einkum að kvikmyndaleikkonunum. Héx sjást frá vinstri: Silvana Pampanini,
Maria Martiali (ásamt kvikmyndatökustjóranum Ettore Giannini) og Maria Canale.
JÓHANN J. E. KÚIJ);
Saltfisksalan til Brasilíu
Á undangengnum árum hef-
ur Brasilíumarkaðurinn á-
samt markaðnum á Kúba tek-
við öllum þeim saltfiski sem
vér íslendingar höfum getað
selt til annarra markaðs-
landa. Eins og flestir vita, þá
hefur íslenzkur saltfiskur að
mestum hluta verið seldur ó-
verkaður úr landi nú um
margra ára skeið, aðallega til
Italíu, Portúgals, Grikklands
o.fl. landa. Flestar þessar söl-
ur hafa verið bundnar við á-
kveðin gæðahlutföll. III. gæða-
flokkur hefur ekki selzt
þannig nema að litlu leyti og
því verið verkaður og þurrk-
aður ásamt IV. gæðaflokki
fyrir Brasilíu og Kúbamarkað.
ina. Grátandi börn á ýmsuiV ’
aldri reikuðu um göturnar og
leituðu foreldra sinna. Heita
má að heil hverfi séu í rúst-
um svo að þar standi ekki
steinn yfir steini. Ibúðarhverfi
araba I borginni er að heita
má rústir einar og óttast er
að fjöldi líka sé grafinn þar
undir braki hruninna húsa.“
JÁ, þeir „gáfu óþokkanum á
kjaftinn" brezku og
frönsku lýðræðissinnarnir og
friðarvinirnir samkvæmt frá-
sögn borgarstjórans austur á
Hellu, og það var tæpast um-
talsvert þegar ungir Sjálf-
stæðismenn voru saman komn-
ir til að votta Ungverjum
samúð með gamanvísum og
dansi. Hefur íhaldið nokkru
sinni sýnt þjóðinni eins greini-
lega inn í það hyldýpi hræsni,
haturs og valdagræðgi sem á,
bak við býr þegar það notar
hörmulega erlenda atburði
sem vopn í hamslausri valda-
baráttu hér heima undir yfir-
skyni vandlætingar og samúð-
ar sem ekki ristir dýpra en
svo að fjöldamorð Breta og
Frakka í Egyptalandi eru
talin sjálfsögð og hið mesta
fagnaðarefni.
Til Spánar hefur verið selt
nokkurt magn af linþurrum
saltfiski á undanförnum ár-
um. Hér er eingöngu um góð-
an fisk að ræða í I. og II.
gæðaflokki, og þó takmarka
Spánverjar mjög kaupin á II.
fl. fiskinum og miða þau við
ákveðin hlutföll af heildar-
magninu. Að enduðu mati fyr-
ir Spánarmarkað verður því
talsvert magn eftirliggjandi
af II. fl. fiski, sem þá er
þurrkað áfram fyrir Brasil-
íumarkað. Þetta er eini góði
fiskurinn sem fer; héðan á
Brasilíumarkað, miðað við
þorsk. Reynslan er því sú,
að aðrar þjóðir, og þá aðal-
lega Norðmenn, hafa setið að
Brasilíumarkaðnum þar sem
hann hefur verið beztur, það
er að segja þeir hafa selt
þangað hlutfallslega meira af
fiski í verðhærri gæðaflokk-
um heldur en vér íslendingar
Sökum hins mikla hita og
óvenjumikla loftraka víða í
Brasilíu, verður að þurrka
allan saltfisk mjög mikið sem
þangað fer, því annars verður
hann ónýtur á skömmum
tíma. Á máli fiskimatsins er
talað um grjótharðan fisk,
þegar þurrkað er fyrir Bras-
ilíumarkað. Að þurrka og
meta saltfisk, fyrir þennan
markað, er því mikill vandi
og krefst margra ára, lærdóms
og þjálfunar í starfi, ef vel á
að fara. En það verður að
segjast íslenzkum fiskimats-
mönnum til verðugs hróss, að
viðvíkjandi þessu vandasama
þurrkstigi hafa hér orðið
minni mistök en hjá öðrum
þjóðum er hafa selt saltfisk
til Brasilíu. Fyrir fáum árum
urðu stórskemmdir á saltfiski
í Brasiliu sökum þess að hann
var fluttur þangað á of linu
þurrkstigi, en sá fiskur var
ekki héðan. Þá fékk íslenzki
fiskurinn hrós fyrir rétt og
heppilegt þurrkstig. Enda
hygg ég, að það sé mála sann-
ast, að vér hefðum ekki náð
þeirri fótfestu á Brasiliumark-
aðnum, sem vér höfum náð,
ef minna hefði verið vandað
til þurrksins á fiskinum, því
eins og áður er sagt, þá flytj-
um vér þangað meira en aðr-
ir af fiski í lægri gæðaflokk-
■“Cn- .
um.
Því verður ekki neitað að
ýmsir fiskframleiðendur hér á
landi skilja ekki til fullnustu
nauðsyn þess að þurrka fisk-
inn svona mikið; þeir líta að-
eins á málið frá einni hlið,
þeirri að grjótharður saltfisk-
ur er léttari en sá sem er á
lægra þurrkstigi. En málið er
mjög einfalt: Á meðan Bras-
ilíumenn hafa ekki kæli-
geymslur til þess að geyma
fiskinn í, og tilsvarandi dreif-
ingarkerfi, þá verður fram-
leiðandinn, hvort sem hann er
á íslandi, Noregi, eða annars
staðar, að senda fiskinn tíl
Brasilíu á því þurrkstigi að
hann þoli hita og rakastig
loftslagsins þar, annars getur
ekki orðið um trygg viðskipti
að ræða til frambúðar. Þetta
skilja líka þeir sem með söl-
una hafa að gera, og allur
fjöldinn af framleiðendum. En
það er önnur hlið á málinu
sem ég vil gera hér að um-
talsefni, ef það mætti verða
til þess að upplýsa framleið-
endur Brasilíu-saltfisks um
atriði sem nauðsynlegt er að
þeir viti. Það er gert ráð fyrir
því, að óhætt sé að vatns-
innihald í saltfiski fyrir Bras-
ilíumarkað megi vera allt að
30%. Hér er miðað við fisk,
sem saltaður hefur verið al-
gjörlega ferskur og haft skil-
yrði til að fullmettast af
salti. Sé hinsvegar um fisk að
ræða sem legið hefur ísvar-
inn fyrir söltun, eða orðið
fyrir of miklum þrýstingi fyrst
eftir söltun, þó að hann hafi
verið saltaður ferskur, svo og
beinlínis vansaltaður fiskur,
allur þessi fiskur er óhæfur
til þess að flytjast á Brasilíu-
markað innihaldi hann 30%
af vatni. Slíkur fiskur er ó-
hjákvæmilega dæmdur til þess
að vera með mjög lágt vatns-
innihald þegar hann nær þvi
herzlustigi í þurrkuninni að
^ramhald á 8. síðu.