Þjóðviljinn - 04.05.1957, Page 6

g) _ þJöÐVTLJINN — Laugardagur 4. maí 1957
þlOÐVIUINN
Útgefandi:
SameiningarflokkuT alpýðu — Sósialistaflokkurinn
Úgæfa Alþýðuflokksins
1 J
Verkalýðurinn í Reykjavík
sýndi það og sannaði 1.
tmaí að hann lætur engum er-
indrekuni afturhalds og auð-
Stéttar haldast það uppi að
feundra samtökunum og draga
úr áhrifamsetti þeirra. Ihaldið
0>g hægri menn Alþýðuflokksins
iiengu því að vísu áorkað að
nokkrir félagsfánar voru lokað-
Ír inni en fólkinu fengu þeir
ekki haldið, Alþýðan sjálf,
rneðlimir stéttarfélaganna með
‘ólíkar stjórnmálaskoðanir. skip-
uðu sér í þétta og fjölmenna
Kylkingu á götum höfuðborgar-
ínnar. Kröfuganga verkalýðsins
,cg útifundurinn að henni lok-
inni var með einum mesta
glæsibrag sem hér hefur
iþekkzt. Þúsundirnar fylktu liði
und'r fánum og kröfum verka-
Eýðshreyfingarinnar og alþýðu-
stéttanna og svöruðu þannig
klofningsmönnunum, sem gengu
erinda íhaldsins og afturhalds-
aflanna, á svo eftirminnilegan
Siátt að þá mun lengi undan
svíða.
Þessi viðbrögð verkalýðsins
voru til mikillar fyrirmynd-
ar og eru enn einn vitnisburð-
urinn um. stéttarþroska og sam-
úeldni reykvískrar verkaiýðs-
ítéttar Hún hefur sýnt að hún
lætur ekki andstæðingunum
haldast það uppi að sundra
fylkingum hennar og veikja
snátt hennar til sóhnar og vam-
sr. Klofningsbrölt íhaldsins með
sðstoð hægri xranna Alþýðu-
ilokksins hafði þann tilgang
einan að veikja samtökin. En
bessi tilraun mistókst svo herfi-
'.ega %ð lengi mun eftir munað.
Verkaiýðurinn svaraði henni
rneð því að rísa upp og skipa
sér í órofa sveit um samtök sín
£ig réttmætar kröfur þeirra.
Sundrur.arseggirnir sátu eftir
með sárt ennið og skömmina
eina af brölti sínu og skemmdar-
str.rfi. Þeir fengu það svar sem
þeir verðskulduðu og saman
.. leikja þeir nú sárin eins og
sjá má af viðbrögðum Morgun-
olaðsins og Alþýðublaðsins í
gær.
®»að hlýtur að vera umhugsun-
* arefni fyrir Alþýðuflókks-
inenn almennt út á hve viðsjár-
verða braut þjónustusemi
hægri manna flokksins við í-
haldið er að leiða þá. Þegar
ihaldið krefst þess í krafti yfir-
ráða sem Alþýðuflokkurinn
jiefur afhent því í nokkmm
verkalýðsfélögum að verkalýð-
urinn taki ekki á hátíðisdegi
sínum undir kröfuna um brott-
iíör hersins sjá hægri mennirnir
sér ekki annað fært en að
óeygja sig og hlýða og neita
að taka þátt í sameiginlegum
aátíðahöldum nema látið sé að
■vilja íhaldsins. Og þessi eymd
hægri manna Alþýðuflokksins
á sér stað í sambandi við á-
iyktun sem Alþýðufjokkurinn
ítóð sjálfur að á Alþingi, gerði
að einu helzta kosningamáli
&ínu og er eitt af grundvallar-
atriðum stefnuyfirlýsingar nú-
verandi ríkisstjórnar. Þrátt fyr-
ir þetta láta hægri menn Al-
þýðuflokksins íhaldið leika sig
svo grátt að ganga með því
til klofnings í 1. maí-nefnd
verkalýðsfélaganna og það a
sínu eigin stefnumáli og kalla
yfir sig með því sameiginlega
einangrun og megna fyrirlitn-
ingu alls vinnandi fóJks og
heiðarlegra vinstri manna. Það
er ekki að undra þótt menn
spyrji: Hvaða ósköp eru hér að
verki? Hvemig hefur íhaldið
náð slíku ofurvaldi yfir flestum
forustumönnum Alþýðuflokks-
ins í verkalýðshreyfingunni að
þeir kjósi að gera sjálfa sig
og flokk sinn að slíku við-
undri?
Svarið við þessu liggur í aug-
um uppi. Hægri menn Al-
þýðuflokksins eru algerir fang-
ar íhaldsins og fá sig hvergi
hrært nema með náðarsamleg-
ustu leyfi íhaldsforkóifanna.
Þeir hafa hafnað vinstri sam-
vinnu í verkalýðshreyfingunni
en klesst sér upp að hiið íhalds-
ins. Þeir hafa rúið sig svo
fylgi með þessari fráleitu af-
stöðu að þeir eru algjörlega
komriir upp á náðir atvinnu-
rekendaflokksins. í engu verka-
lýðsfélagi Reykjavíkur getur
Alþýðuflokkurinn lengur haldið
völdum án hjálpar íhaldsins.
Þessj eymd Alþýðuflokksins
orsakar þá undirgefni sem
birtist jafnvel í svo broslegu
atferli sem því að afneita eigin
Stefnumáli og fylgja íhaldinu á
þeim grundvelli til klofnings-
starfa í verkalýðshreyfingunni.
¥»essi ógæfa Alþýðufjokksins
tekur ekki enda fyrr en
nægilega margix- heiðarlegir
vinstri menn og verkalýðssinn-
ar innan hans rísa upp gegn í-
haldsþjónustu hægri foringj-
anna. Marga gamla og góða Al-
þýðuflokksmenn tók sárt til
þeirrar niðurlægingar flokksins
sem fram kom 1. maí. Aðferðin
til að binda endi á þetta ástand
og þar með völd íhaldsins í
nokkrum verkalýðsfélögum er
heiðarleg og markviss sam-
vinna vinstri manna í verka-
lýðssamtökunum. Þá stefnu og
þann vilja lögðu alþýðustéttir
Reykjavíkur þunga áherzlu á
nú á hátíðisdegi verkalýðsins
með því að vísa sundrungaröfl-
unum á bug en fylkja sér af
meiri einhug og festu um stétt-
arsamtök sín og hagsmunakröf-
ur þeirra en verið hefur um
langa hríð.
<S>-
Fagerliolm að
hugsa §!g mii
Kekkonen, forseti Finnlands,
hefur beðið Fagerholm forsæt-
isráðherra að taka aftur lausn-
arbeiðni stjórnar sinnar. Fag-
erholm hefur tekið sér frest
til að svara, þangað til hann er
búinn að ráðgast við miðstjóm
flokks síns.
Hernaðareinræðí i Jórdan
s skjóli sjötta flotans
News Chronlde spáir, oð Bandarikja-
menn verSi skamma stund höggi íegnir
sé ekki nema lítill hluti þess
herafla, sem hafður sé til taks
til að láta til sín taka fyrir
botni Miðjarðarhafs ef með
þurfi. Flugvélar eru stöðugt
reiðubúfnar til að flytja þó
nokkrar bandarískar herdeild-
ir til Jórdans, sagði ráðherr-
ann.
A llur þessi hemaðarmáttur
hefur ekki megnað að
koma til leiðar nema nokkru
af því, sem fyrir Bandaríkja-
stjóra vakir í Jórdan. Hussein
konungur hefur ekki árætt að
slíta bandalaginu við Sýrland
og Egyptaland, hann kveðst
andvigur Bagdadbandalagi
Vesturveldanna og þykist ekk-
ert eiga vantalað við James
es Richai’ds, sendimann Eisen-
howers Bandaríkjaforseta,
sem nú hefur ákveðið að láta
ferð sinni um löndin fyrir
botni Miðjarðarhafs lokið og
halda heim án viðkomu í
Amman, Damaskus og Kairó.
Hussein tókst að tryggja sér
stuðning bedúínanna í Jórd-
ansher með þvi að telja þeim
trú um, að Palestínuarabanrir,
sem eru í meirihluta í lanöinu,
hefðu gert samsæri um að
steypa sér af stóli. Hann veit
lika, að sá stuðningur gæti
hjaðnað á einu augabragði, ef
hann gerði sig nú beran að
opinskárri fylgispekt við Vest-
urveldin.
A thyglisvert er, hvernig af-
skiptum Bandaríkjanna af
lyndari blöðin láta ekki við
það sitja að benda á, að
Bandaríkin eru að reyna að
troða sér í sess gömlu ný-
lenduveldanna. Þau staðhæfa,
að þeirra bíði óhjákvæmilega
sömu hrakfarirnar og Bretar
og Frakkar hafa farið.
TVTews Chronicle í Londón
■*■’ kemst svo að orði:
„Bandaríkin ganga nú glötun-
arveginn á eftir Bretlandi.
þau hafa bundið trúss við léns-
skipulag, sem ekki getur hald-
izt við lýði lengur en í nokkur
ár. . . Við erum að tapa í bar-
áttunni um pólitísk áhrif í
löndunum fyrir botni Miðjarð-
arhafs, vegna þess að við gef-
um sheikum kádiljáka í stað
þess að beita okkur fyrir þjóð-
félagsumbótum“. Hið brezka
blað leggur ekki trúnað á full-
yrðingar Husseins konungs og
Bandaríkjamanna, að þeir eigi
í höggi við erindreka „hins al-
þjóðlega kommúnisrna" í Jórd-
an. Það sem gerðist þegar
frjálsar, almennar kosningar
fóru fram í Jórdan í fyrsta
skipti í fyrra, var að flokkar
millistéttar og verkalýð3-
hreyfingar, sem stefna að því
að breyta. þjóðlífinu áf mið-
aldastigi í nútímahorf, ger-
sigruðu fulltrúa hins foraa
höfðingjaveldis. Sömu þjóðfé-
lagsöfl fara nú með völd í
Egyptalandi og Sýrlandi.
Markmið þeirra er sameining
arabalandanna í eina heiíd,
sem er nógu öflug til að geta
Hussein Jórdanskonungur í hópi bedúínahermanna.
¥/■ yrrð og spekt ríkir í Jórdan.
“ Brynvarðir bílar fara um
götumar og gæta þess, að
enginn brjóti útgöngubann
Husseins konungs. Hann hef-
ur gefið yfirvöldum sínum
heimild til að handtaka hvern
sem vera skal án nokkura
saka og hafa menn í haldi eins
lengi og þurfa þykir án máls-
rannsóknar og dóms. Allir
stjórnmálaflokkar hafa verið
leystir upp og sömuleiðis
verkalýðsfélög. Þingið, hið
/---------------------
E r 1 e n d
Éldindl
>——__________________)
fyrsta í sögu Jórdans sem
kosið var á lýðræðislegan
hátt, hefur að visu ekki verið
leyst formlega upp. konungur
og ríkisstjórn hirðgæðinga
hans láta sér nægja að haga
sér eins og það sé ekki til.
Mikill hluti þingheims er með-
al þeirra manna, tveggja til
þriggja þúsunda að því talið
er, sem varpað hefur verið í
fangabúðir úti í eyðimörkimii
án dóms og laga. Skömmu
eftir að Hussein bannaði
stjóramálaflokkana og kom á
algeru heraaðareinræði til-
kynnti Bandaríkjastjóm, að
honum yrði launuð með 10
milljónum dollara röggsamleg
þjónusta við frelsi og lýðræði.
T|ugi dollarai’nir ekki til að
” festa Hussein svo í sessi
að hann geti hætt á að hleypa
þegnum sínum út úr húsum
þeirra lengur en eykt í senn,
eru áhrifameiri tæki til taks
til að kenna Jórdansmönnum
að meta þá tegund frelsis og
lýðræðis, sem þeim er talin
hæfa. Uppi í landsteinum Líb-
anons, 250 km frá Amman,
höfuðborg Jórdans, liggur
sjötti floti Bandaríkjanna
undir forustu Forrestals, mesta
flugvélaskips heims, sem heit-
ið er eftir fyrsta landvarna-
ráðherra Bandaríkjanna, þeim
sem gekk af göflunum af
kommúnistahræðslu og fleygði
sér út um glugga á 16. hæð.
Foringi flotadeildarinnar,
Charles Randall Brown að-
míráll, hefur gert sér far um
að auglýsa það sem rækileg-
ast, að skip hans hafi kjarn-
orkusprengjur innonborðs og
þeim sé hægt að beita fyrir-
varalaust, hvenær sem skipun
um það berist frá Washing-
ton. Forrestal til fulltingis eru
annað flugvélaskip, Lake
Champlain, sem er ekki nema
33.000 tonn (Forrestal er
59.650 tonn) orustuskipið
Wisconsin, 45.000 tonn, og tvö
17.000 tonna beitiskip, Des
Moins og Salein, auk fjölda
tundurspilla og annarra
smærri herskipa. Brucker,
hermálaráðherra Baudaríkj-
anna, liefur lýst yfir, að her-
skipaflotinn við Líbanonströnd
atburðunum í Jórdan er tekið
í borgarblöðum Vestur-Ev-
rópu. íhaldsblöðin i Bretlandi
og Frakklandi hafa ekki get-
að á sér setið að núa Banda-
ríkjastjórn því um násir, að
hún geri sig nú Hklega til
samskonar valdbeitingar og
Frakkar og Bretar reyndu við
Súez síðastliðið haust. Blöðin
gefa óspart í skyn, að nú
þurfi ekki lengur vitnanna við
að Bandaríkjastjórn hafi kom-
ið fram af fádæma tvöfeldni í
Súezdeilunni. Þar hafi hún
snúizt gegn bandamönnum
sínum og tekið málstað Eg-
ypta með það fyrir augum að
tryggja að bandarísk áhrif
kæmu x stað brezkra og
franskra í löndunum fyrir
botni Miðjarðarhafs. Frjáls-
komið fram á jafnréttisgrund-
velli gagnvart ríkjum Evrópu
og Ameríku. Slíkar breyting-
ar myndu ýta afturhaldssöm-
um höfðingjaættum til liliðar.
Þess vegna leita þær fullting-
is hjá erlendum aðilum, sem
eru fáanlegir til að styrkj^
valdaaðstöðu þeirra gegn olíu-
fríðindum og hernaðarlegum
ítökum. Ritstjórn News Chron-
icle þykir það að vonum æði
skammsýn stefna hjá Banda-
ríkjastjórn, að kaupa vinfengi
þi'ælahaldara eins og Sauds
Arabíukonungs og nngs sprað-
urbassa eins og Husseins
Jórdanskonungs því verði, að
baka sér fjandskap rísandi
stétta arabalandanna. ,
M.T.Ö.