Þjóðviljinn - 30.01.1958, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 30. janúar 1958 — ÞJÓÐVILJINN — (3
Kosningarnar 1954 og 1958
Tölurnar afsanna íleipur Morgunblaösins
Svo frábitið er Morgunblaðið því að geta sagt satt um no'kk-
urn hlut að það reynir nú dag eftír dag að falsa kosninga-
tölur þær sem þó eru öllum í fersku, minni. Þannig reynir þaði
að halda því fram dag eftir dag að Alþýðubandalagið hafi beðið Kæri félagi.
mikið-afhroð í kosningunum, og beitír þá þeirri aðferð að bera Fáein orð til að þakka þér
ýmist saman úrslitin - frá síðustu Alþingiskosningum eða síð- ;&reinai;nar þínar fyrr og síðar,
ustu bæjarstjórnarkosningum eftir því hvort hentar betur hverju
Afmælisbréf til
Skúlcs öuBjónssonar
Liófiœiicii*slöl
sinni! Að sjálfsögðu eru síðustu bæjarstjórnarkosningar eini
rétti samanburðurinn; Alþingiskosningar eru háðar á allt öðr-
um forsendum og sannar reynslan frá undanförnum kosningum
það bezt; íhaldið hefur t.d. aldrei fengið nándar nærri eins háa
tölu í þingkosningum í Reykjavik og það Jær í bæjarstjórnar-
kosningum. Séu borin saman atkvæði Alþýðubandalagsins nú og
fylgi Sósíalistaflokksins 1954 í kaupstöðum lítur það dæmi
bæði ég og margir aðrir í hreyf-
ingu okkar hafa haft af þeim
gagn og ánægju, þær hafa hitt
ándstæðinga lalþýðumáistaðarins
leiðarenda og að þeim glugga er
átti þetta ljós. Eg klifraði upp í
gluggakampinn og gægðist inn.
Þar sat ungur maður við borð
og skrifaði. Eg barði í gluggann
og reis maðurinn þá/, upp og
kom út að glugganum.i Hann var
frekar lágur vexti én þrekvax-
inn, svipmikill og bros í andlit-
sagt láiið. En samt er þetta inu, hann hélt á penna í hend-
yndislegt, land, — og ekki mun inni — þetta var Skúli.
oss vsrkefni skbrta á næstunni.
Jái jafnvet Hrútafjörðurinn,
með aþa sína ■ norðanátt og
þokubræiu getur líka verið ynd-
islegur —- stundum. Og mér hef-
I
og
kennt ungum mönnum sitt- ^ ur máske verið oftar hugsað til
þannig út: 1958 1954
Reykjavík 6.698 6.107 Aukning 591 atkv. eða 9,8%.
Sigluf jörður 418 352 Aukning 66 atkv. eða 18.8%
Akureyri 797 643 Aukning 154 atkv. eða 24.0%
Húsavík 177 187 Tap 10 atkv. eða 5,3%
Seyðisfjörður 48 45 Tap 3 atkv. eða . 6.2%
N eskaupstaðu r 356 332 Aukning 24 atkv. eða 7.2%
Vestman naey ja r '507 441 Aúkning 06 atkv. eða 15,0%
Keflavík (Sósfél.) 83 112 Tap 29 atkv. eða 25,9%
Hafnarfjörður 362 266 Aukning 96 atkv. eða 36,1%
Þá er það listi óháð^a ,ýTg.ópavogi, sem, Alþýðtibandalagið
studdi eitt flokka; Þar lítur samanburðurinn þannig út milli
tveggja síðustu kosninga.
Kópavogur 1.006 740 Aukning 266 atkv. eða 36,0%
Og á Sauðárkróki var listi óháðra sem Alþýðubandalagið
studdi eitt flokka:
Sauðárltrókur 117 54 Aukuing 63 atkv eða 117%
I þessuni 11 Icaupstöðum hafði Sósíalistaflokkurinn eða listar
sem hann studdi 9.282 atkvæði í fyrri bæjarstjórnarkosninguin,
en Alþýðubandala.gið eða listar sem Jiað studdi eitt flokka fékk
nú 10.566 atkvæði. Aukningin í heild nemur 1284 atkvæðum
eða 13.8%.
Auk þess bar Alþýðubandalagið fram sameiginlega lista með
hinum vinstri flokkunum á Akranesi og ísafirði og sigruðu
þeir á báðum stöðunum, og á Ólafsfirði þar sem íhaldið hélt
meirihluta sínum. Eru þá allir kaupstaðir landsins upptaldir.
Alþýðubandalagið er vissulega ekki ánægt með úrslit bæj-
arstjórnarkosninganna; þær sýna að það hefur slaknað á í
bili frá sókniiuil í þingkosningunum 1956. Hins vegar sanna
þær tölur sem hér hala verið birtar að allt tal Morgunblaðs-
ins um fylgishrun og stóráföll er fleipur eitt, enda birtist reiði
íliaklsins yfir styrk Alþýðubandalagsins í hverju eintaki Morg-
unblaðsins.
mörg löng ár í myrkri á strönd
hvjuð nauðs.Vnlegt. Hressiilegur j hans heldur en margra skýlli
blærinn, snjöll bygging og al- j byggða. Það er vegna þess hve
þýðumálið tært og hreint, ger- l)u furðulegu-r maður, Skúli.
ir þær eftirsóknarvert lesefni, ^g' hef ekki enn ráfiið þá gátu
jafnt nú þegar Þjóðviljinn og hvernig það má ske, að i liuga
Tímarit Máls og menningar
flýtja þær tugþúsundum manna
og forðum daga, þegaf blöð okk-
ar og J^márit,, komu þeim til
færri lesenda.
■Eg veit, að þú heldur áfram að
skrifa okkur, og te'kki mún ’af
veita,-móg‘er IhSHfið og'Táfræð- j
in, nóg er ‘af * hleýþitfómftm og
hjátrú. Við. erurp svo''neppnir ■
að b'fa á rriéstu umbrotatímum j
í mannkynssög'unni og svo lán-!
samir að eiga samleið með góð-
um félögum að göfugu marki.
Eg veit að þér muní ekki leið-
ast þessi árin, . nema hvað þú
kysir að standa í bai’daganum j
heitari og harðari, — en hvar i
eru átökin heitust og hörðust
ef ekk} um hug manns og lífs-
skoðun, og í baráttunni um hugi
ísléndinga á þessum örlagaríku
áratugum hefur þú verið og ert
í fremstu víglínu, með pennann
og ritvélina og skarpa hugsun
að vopni.
Með kærri kveðju og beztu af-
mælisóskum.
Sigurður Guðmundsson.
Eftirskrift: Eg skrifa þér betra
bréf á sextugsaímælinu þinu. —
Sami. -— S. G.
Nú er Skúli fimmtíu og fimm
ára í dag.og þrátt fyrir andlegt
menningarleysi má ekki minna
vera en ég minnist þess, þótt
úrhendis verði.
Það er al'.taf erfitt að segja
nokkuð um þá menn, er svo eru
sterkir í persónu sinni, að orð
öll falla ómerk þegar á að nota
þess manns er setið hefur í ( þau lil bess að gialda þeim
Ojafnt höfumst við að,
Skúli minn. Þú hefur skrifað
mér hvert bréfið öðru betra, ár
eftir ár, en ég hef aðeins sent
þér vesældar-lappa endrum og
eins, svo verður nú. Eg þakka
þér innilega fyrir öll bréfin, já.
og söguljóðið um daginn. Senni-
lega fær þú snepil þenna ekki
þessa næðingssama fjarðar,
skuli meira æðruleysi, bjartari
sýn, mannlegri h'ýja, meiri ró,
skarpari skilningur en velflestra
þeirra er geysast alsjáandi að
ytri sýn í gegnum lífið. Máske
verður það leyndardómur sem
hollvættir þsssa lands einar vita.
Hitt veit é° að þú hefur ekki
verið afskiptur þegar skaparinn
úthlutaði beim eig'n'eikum ís-
lenzkrar þjóðar, sem við eigum
það að þakka, að hvorki eldgos,
ísar, óáran né dönsk einokun
gat drepið okkur fyrr á öldum.
— Til hamingju með afmælið
Skúli. Þakka þér fvrir allt sem
liðið er. L.fðu heill.
Þinn J. B.
Mér verður löngum m'innis-
stætt er fúndum okkar Skúla
Guðjónssonnr bar saman fyrsta
fyrr en eftir dúk og disk, því ( sinni. Eg kom gangandi norðan
frá ísafjarðardjúpi og var sið-
asti áfanginn úr Stóra-Fjarðar-
horni og skyldi haldið að Ljót-
unnarstöðum. Það var langt lið-
2.—11. marz 1958
KAUPSTEFNAN í LEIPZIG
VÖRU- OG VÉLASÝNING.
10 000 sýningaraðilar frá 40 löndum. 55 vöruflokkar.
Innfl\i:jendur frá 80 löndum.
Skírteini sem jafngilda vegabréfsáritun afhendir :
KAUPSTEFNAN, Lækjargötu 6A, Reykjavík,
Simar; 11576 og 32564.
lEIPZIGiR MESSEAMT • LEIPZIG C1 ■ HAINSTRASSE 18
drottinn er vís til að dyngja
niður snjó á Holtavörðuheiði,
svo ekki aðeins kattarhryggur
elskendanna, er þú sýndir mér
forðum, fari í kaf heldur og
þjóðvegur sá er meistari Þór-
bergur stritaði titrandi við með-
an hann enn var ungur og elsk-
an hans norðan fjalla. En það
líður aldrei iangt þangað til
Norðurleiðabíllinn fer yfir heið-
ina, livað sem veðurguðínn seg-
ir, og pósturinn í ríki Hermanns,
því hinu minna, færir þér ferða-
lúið blað. Nú er kosningahríðin
afsta<jln hér með brauki og
bramli, frá hverri þú heyrðir
síðasta bergmálið í fyrrakvöld, í
rómsterkri ræðu Hermanns ykk-
ar og derringstrillum Ólafs
Thors. — Mikið déskoti verður
nú íhalcjið anjnars lelðíinlegur
fokkur þegar leikarinn Ólafur
safnast til feðra sinna og lumpin
lágkúran tekur við. Og hafir þú
ekki vitað það áður þá heyrðii
þú í útvarpinu þínu að Þjóð-
vörn iðrast ekki einu sinni eftir
dauðann. — Hvort kratarnir
láta nú af þeirri iðju að fita
þökk. Sjálfur myndi hann og
segja að slíkt væri vel farið,
þvi hvað ætti að bakka--------ég
hef baslað eins og bezt gekk
og reynt að halda í horfinu
— svo er ekki meira um það.
En það er ^öluvert metra um
það. Eg er ekki að tína til þann
þáttinn ter SkúlýVann sem mest
að málum okkar ungmennafé-
iava. bæði með skrifum sínum í
Skinfaxa og með starfi heima í
sinni sveit, hitt er mér nær,
hversu hann hefur getað haldið
sínu andlega lífi við hinar
furðuleyustu aðstæðui'.
Það þykja engin tíðindi i dag
þótt menn séu góðir bændur
og geri reytingskot að prýðis-
jörð, bygei íbúðarhús og stækki
tún, en þegar við þann vinnu-
dag á svo að bæta því sem
barf til bess að halda vöku sinni
í and’egum efnum, getur vinnu-
dagurinn orðið nokkuð langur.
Víst er um það, að oft hefur
logað lengi ljós á Ljótunnar-
stöðum.
Skúli er löneu orðinn lands-
kunnur af skrifum sínum. Það
er hægt að telja upp fjölda
greina hans og annarra afskipta
af opinberum málum.
Al't hefur það borið vitni um
sterka skapgerð og þá víðsýni
og skarpskyggni sem honum er
sjálfsögð i hverju máli. Þættir
hans í útvarpi hafa og sýnt að
honum er eðlileet að skrifa, þar
á hann óðal þótt alltof sjaldan
hafi hann verið þar hcima.
Það er sagt að það burfi sterk
bein til að þola góða daga, —
hvað þá um hina vondu daga
— myndi kjö’.tréð mega vera
eitthvað lakara þar?
Eitt er víst, að fáir myndu
ið kvöldsins er ég var enn að hafa tekið jafnlitlum breyting-
paufast í svartamyrkri haust-.
næturinnar innmeð Hrútafirðin-
um utanverðum og var langt frá
ég væri ósmeykur. Hafði mér bó
helzt til huggunar að horfa á
Ijósin á bæjunum, en er ég sá,
að þeim tók að fækka, þorði ég
ekki annað en fara heim að ein-
um bænum og' ganga úr skugga
um hversu langt myndi enn til
Ljótunnarstaða. Mér.var bent á
ljós eitt. innarlega mjög með
firðinum og fannst mér, þar
sem ég stóð á hlaðinu og leít
i þá átt er bent var, sem ég
yrði seint kominn á leiðarenda.
Kvaddi svo og hélt af stað. Ljós
bæjanna hurfu hvert af
öðru og loks kom þar, að hvergi
sá glætu inerr.a þá einu er mér
hafði verið bent á. Eg þrammaði
veg minn og hugsaði margt um
það hví svo lengi logaði ljós þar
í glugga, en blessaði þó þann
er því réði að ég hafði þó þenn-
púkann á fjósbásnum skal ó- an vegvísinn. Loks komst eg' a
um við það að missa sjón sína,
sem Skúli á Ljótunnarstöðum
02 v^rður viðbragði hans gagn-
va-t þejrri uppákomn ekki bet-
ur lýst en með því að segja það
er ég sannast veit, að fæstir
þeir er kynnast honum muna
ef'ir því að hann sé ekki full-
sjáandi. Væri honum ekki við
annað verr, en ef eitthvað ætti
að clraga af honum skylduverk-
in af þeim sökum. Þessvegna er
mér og það mest í hug um
manninn, að ég undrast það
jafnmikið ævjinlega, að hann
skuli hafa getað haldið vöku
sinni í andlegum efnum í um-
hverfi þar sem fátt er um sam-
komur manna og annað félags-
legt samneyti, en það sýnir
aftur hversu heill er hans heim-
ur heima og hvern hlut hans á-
gæta kona og börn eiga í því að
gera honum léttara fyrir um
Framhald á 4. síðu.