Þjóðviljinn - 29.03.1958, Blaðsíða 10
2) — öskastundin
« rr: »S
En það mætti segja
mér að það ætti langt í
land að almúginn á þess-
um slóðum fengi þær
kjarabætur að hann gæti
leyft sér slíkan munað.
Og ekki getur hjá þyí
farið að manni renni það
stundum til rifja hve
níðangurslegt það er af
Oskastundin — (S
anna og flýr.
t>að er ekki nema ör-'
sjaldan að presturinn
þarf að grípa til þess
að slá dónann með
vængjunum, til þess að
koma honum í burt. það
er þá helzt ef það er
einhver karlfugl iengra
að, sem ekki er kunnug-
3.
Haiidóra B. Björnsson:
KELI
RÆFILLINN
prestinum að ekkert
sóknarbarnanna má stíga
fæti sínum á hans helm-
ing af svölunum, þegar
hann er heima.
Hann ræðst þó ekki
beint á þá, því þetta eru
friðsamir og vel siðaðir
fuglar, en hann gengur
þungum og föstum skref-
um útá hlið í áttina að
sökudólginum. úar á
hcjmi svo ekki verður
misskilið, ýfir á sér fiðr-
ið, stappar niður fótun-
um og lætur klærnar
skella á steininum með
furðulegum hávaða, og
snýr sér í þrjá hringi,
þannig að hann færist
altaf nær hinum við
hvern hring. Þá er hin-
um vanalega nóg boðið,
hann tekur til vængj-
ur heimilisháttum þarna
á svölunum. Svo einbeitt-
ur og virðulegur er
presturinn að öllum sem
búa í nágrenni við hann
stendur ótti af persónu
hans.
Berist þeim einhver
matbjörg frá mannheim-
um, grjón eða annar
glaðningur, étur prestur-
inn og hans fólk nægju
sína og vel það af góð-
gætinu, áður en fleiri fá
að smakka á því, en þeg-
ar þau geta ekki troðið
meira í sig, má söfnuð-
urinn hirða leyfarnar.
Og oft hef ég haft það
til marks um að mat-
seldin hjá mér hafi tek-
izt vel, ef þau koma
j hjónakornin þegar þau
finna reykinn af réttun-
um og góna inn um opn-
ar svalirnar, halla undir
flatt og drepa tittlinga
hvort framaní annað. En
aldrei leyfir sá hempu-
svarti neinum nema sér
og maddömunni að
skreppa inn í eldhúsið
að fá sér í nefið.
Söfnuðurinn er sex
dúfnafjölskyldur, sem
allar búa í hinum enda
svalanna. Þær búa þama
afar þröngt í pappaköss-
um og dagblaðahrúgum
undir borði og hafa ekki
upphitun eins og prest-
urinn, en eiga stóra hópa
af börnum. Sem dæmi
um þrengslin má geta
þess að tvær bamafjöl-
skyldur búa á þröskuld-
inum við heildsölulager-
inn, og það bjargast
svona einhvernveginn
vegna þess að heildsal-
inn lætur aldrei opna
þessar svaladyr, sem eru
á bakhlið hússins. Allur
þessi hópur hefur ekki
nema helminginn af
svölunum til umráða og
ef einhver vogar sér út-
fyrir merkin, sem þar
eru ósýnileg eins og jám-
tjald, er hann óðara rek-
inn.
En það má presturinn
eiga að hann er sá fyr-
irmyndar eiginmaður að
það mætti margur eig-
inmaðurinn taka hann
sér til fyrirmvndar. Oft
iiggur hann á eggjunum
tímunum saman, engu
síður en maddaman, og
eftir að Keli sonur þeirra
var farinn að tánast, var
það allt eins oft hann
sem mataði krakkann og
leitaði honum lúsa.
Þeim þykir gam-
an að teikna
Við fengum bréf og
myndir frá systkinum
fyrir norðan.
Kæra Óskastund.
Ég sendi þér mynd aí
hesti, sem ég teiknaði
hérna um daginn. Mér í
þykir mjög gaman að
teikna i skólanum. Ég
þakka þér fyrir skemmti-
legu sögurnar og skrítl-
urnar, sem þú hefur fævt
mér. Svo sendir bróðir
minn, sem heitir Ásgeir
mynd af skipi. Hann er
8 ára ég er 14 ára.
Vertu blessuð og sæl.
Sigrún Sigurðardóttir,
Ósi, Árneshreppi,
Eyjafjarðarsýslu.
Ikorni litli
Málshættir
Jói: Hefur þú heyrt að
hann Gvendur er farinn
að ganga í svefni?
Jónsi: Hvers vegna er
maðurinn að ganga þeg-
ar hann á bæði hest og
Framhald á 4. síðu
Framhald af 1. síðu.
ykkur frá því, þegar ég
sá íkorna í fyrsta skipti.
Það var um haust og ég
var nýkomin til Dan-
merkur. Það er margt að
sjá í útlöndum og íslend-
ingi, sem er alinn upp í
fásinni austur á fjörð-
um, verður starsýnt á
ýmislegt, sem heimsborg-
urunum finnst nauða
hversdagslegt. Til dæmis
húsin, þessi gömlu fal-
legu hús og þau eru svo
miklu stærri en húsin
hér. Allt er svo stórt.
Hestarnir eru svo stór-
ir, að ég sá ekki hvernig
hægt væri að komast á
bak. nema nota til þess
tröppustiga. Og þá eru
trén ógn stórvaxin. Kóng-
I urinn og drottningin í
Hallormsstaðaskógi væru
varla, meðaltré við hlið-
ina á þessum útlendu ris-
um. En þó var eitt sem
olli mér miklum von-
brigðum með því að vera
svo miklu minna, en ég
hafði gert mér í hugar-
lund, og það var íkorn-
inn.
Það var á sunnudegi í
byrjun október, að ég
fór að ganga í Karlottu-
lundi. Laufið á trjánum
var orðið hundraðlitt og
haustvindurinn byrjaður
að tæta það. Ég stað-
næmdist við gríðarlega
stórt tré og horfði hug-
fanginn á laufskrúðið —
þá sá ég eitthvert dýr
sitja á einni greininni —■
agnarlítinn rauðan.
hnoðra. Um leið og hann
sá mig hljóp hann fim-
lega yfir í hina hliðina
á trénu — ég flýtti mér
hringinn en um leið og
ég stanzaði til að vkða
hann fyrir mér hljóp
hann og þá fór ég ann-
an hring, og svona gekk
góða stund. Þá rankaði
ég við mér, þegar ég
heyrði fólk hlæja rétt
hjá. Þarna stóð dönsk
fjölskylda og skemmti
sér konunglega við að
horfa á hvernig litli i-
korninn snéri mér í
kringum tréð — og
kannski fannst þeim ég
álíka furðuleg og mér
fannst íkominn. Ég
JM-
laumaðist í flýti bak við
tré og beið þangað til
Framhald á 4. síðu.
10)
ÞJÓÐVILJINN — Laugardagur 29. marz 1958
Framhald af 7. síðu.
þann hátt að miða laun ann-
arra starfsstétta við fram-
leiðslu, og þá sennilega þjóð-
arframleiðsluna, en það jafn-
gilti byltingu í kaupgjaldsmál-
tim. Á það skal ekki lagður
dómur að sinni, hvort slík
bylting í launamálum væri til
góðs eða ills.
Á samningu kaupgjaldsvísi-
•- c n
«♦—< (D *H
CT3 C/3 CÖ
a CC
xo XO
0) to <n
S2£
IO
LO
^ s
a giS
<D
03 r/i CS
_ 1c
ai 1-0 (X)
S S 6
Akranes 85 48
Keklavík 84 57
Sandgerði 65 58
HEIMILD: Unnið upp úr Ægi,1
tímariti Fiskifélags ísiands.
Tafla XIII
Viðskiptakjöirin
1945—3956
Viðskipta- Arlegar
tölu á grundvelli framleiðslu
eru mörg vandkvæði. Eitt
þeirra er sennilega ótvíræð
sundurgreining orsakatengsl-
anna í verðbólgunni. Greiðsla
kaupgjalds samkvæmt fram-
leiðsluvísitölu krefðist senni-
lega endurskoðunar launahlut-
falla. Þá mundu samtök laun-
þega trauðlega fást til að
falla frá greiðslu uppbóta á
kaupgjald samkvæmt verð-
lagsvísitölu, en fallast á upp-
töku launagreiðslna sam-
kvæmt framleiðsluvísitölu,
nema sterk rök yrðu færð að
því, að þjóðarframleiðslan
TAFLA IX
Vísitala verðlagjs innflutnii'gsj
1945 — 1956
færi vaxandi nokkur komandi
ár. En ef vöxtur þjóðarfram-
leiðslunnar verður gerður að
keppikefli í efnahagsmálun-
um, kæmist notkun fjárfest-
ingarfjárins á dagskrá.
Svarið verður vegna alls
þessa neitandi þeirri spurn-
ingu, sem varpað var fram í
upphafi: Getur fast gengi
skapað sjávarútvegnum var-
anlegan rekstrargrundvöll ?
Reykjavík, 28. marz 1958.
Leiðrétting
Meinlegt brengl varð í grein
Hannibals Valdimarssonar: —
Hvort er þá nokkuð sem \innst?
sem birtist í blaðinu í gær.
Rétt byrjar greinin þannig: Á
seinni árum hafa miklar breyt-
ingar orðið á starfsháttum
verkalýðsfélaganna .... Máls-
greinin sem greinin hefst á í
blaðinu á að koma aftan við
TAFLA Xir
Sameiginleg áhrif breyttra viðskiptakjara og breytts meðalafla
línubáta á Akranesi
79
U
£ 1
U :° B ’w OJ a o >3 CD
‘CO •r-< 3 03 o 2 X o. X! iS
\n ■ 2 'a, o *+-« 03 C/3 *o . o U '■r-l
—• ‘OJ a jd 03 2 II > lí 03 bD
<3 P U ISi lO *o u tr- CD 03
X . *o co o .£ :° 3 ^ r—< tuo
s a < > 03 s u o ’3 03 HH H u '< G
u
I o
C O
rt cn
'a r-3
9 W
.S í s?
> > .£
2 ^
ra
eo
a> ra
'u W)
•< .s
Ar kjör 1935=100 breyting- ar í % 1945 294
1945 109 1946 332 13
1946 121 + 11 1947 362 9
1947 117 -f- 3 194S 370 2
1948 106 -4- 9 1949 345 7
1949 100 -4- 6 1950 511 48
1950 89 •4* 11 1951 628 23
1951 84 •4* 6 1952 645 3
1952 85 +1 1 1953 638 1
1953 91 + 7 1954 637 0
1954 95 + 4 1955 649 2
1955 98 + 3 1956 652 0
1956 96 •4- 2 Meðáltál 6
Meðaltal 6 HEMILD: Hagstofa íslands.
(1) (2) (3) (4) (5)
1945 429.129 109 467.751 73
1946 519.163 121 628.187 97 + 34
1947 551.097 117 644.783 100 + 3
1948 367.043 106 389.066 60 + 40
1949 384.698 100 384.698 60 + 1
1950 346.365 89 308.265 48 + 20
1951 327.938 84 275.468 43 + 11
1952 377.652 85 321.005 50 + 17
1953 447.575 91 407.293 63 + 27
1954 565.656 95 537.373 83 + 32
1955 641.003 98 628.183 97 + 17
1956 411.346 96 394.892 61 + 37
1957 310.370 96 297.955 46 + 25
HEIMIDLIR: Um meðalafla: Framkvæmdabangi fslands og
Fiskifélag íslands. Um viðskiptakjör: Hagstofa íslands.
ATH.: Viðskiptakjörin 1957 hafa ekki verið reiknuð út enn.
Þau eru sennilega eitthvað lakari en 1956 (vegna farmgjalds-
hækkana). Hér er reiknað með þeim hinum sömu 1957 og 1950.
3. málsgrein í 2. dálki, en hún
er svohljóðandi: Þá hefur sú
meginbrevting á orðið, síðan
verkalýðshreyfingin gerðist að-
ili að ríkisstjórn, að mörg bar-
áttumál, sem árum saman
tókst ekki að trvggja framgang
við samningaborðið, hafa nú
verið gerð að lögum. Síðan átti
að koma: ..Ég hef orðið þess
var, að fjöldi fólks í verkalýð-s-
hreyfingunni víða um land, hef-
ur enga hucrmynd um að stjórn-
arsamstarfið hafi skilað neinn
máli, sem verkalýðshreyfing-
unni sé nokkurs virði heilu
í höfn. Síðan heldur næsta
málsgrein áfram: Mun ég nú
minnast á nokkur þeirra mála
o. s. frv.
Kjöri Krústjofís fagnað
Framhald af 1 síðu.
Á fundi Æðsta ráðsins í gær
fluttu allir forsætisráðherrar
hinna einstöku sovétlýðvelda a-
vörp og fögnuðu kjöri Krú-
stjoffs í embætti forsætisráð-
herra.
Júgóslavneska stjórnin hefur
tekið kjöri Krústjoffs mjög vel.
Talsmaður stjómarinnar sagði,
að enda þótt júgóslavneska
stjórnin væri ekki vön að láta
sig stiómarskipti í öðrum lönd-
um skipta. vildi hún samt taka
fram að fregnin um kjör Krú-
stjoffs væri Júgóslövum kær-
komin.
Formælandi brezku stjornar-
innar varðist hinsvegar ailra
frétta, er fréttamenn spurðn
hann um álit brezku stjómar-
innar á kiöri Krústjoffs. Sagði
hann að hérværi um algert inn-
anríkismál Sovétríkjanna að'