Þjóðviljinn - 16.04.1958, Blaðsíða 3
«?er 'i'tf. m: ^ut^trsm/ iuhjijwgów
---Miðvikudagur 16. april 1958 — ÞJÓÐVILJINN — (3
í páskaferð með Páli Arasyni Prestar Semjí ð&VÍSkrár
Hér á eftir fer frásögn ungrar þýzkrar stúlku, Barböru,
sem vinnur hér á Elliheimilinu, og fór í ferð' meö Páli
Arasyni í Öræfi um páskana. Spánverji, Don Juan að’
nafni, teiknaði myndirnar, en í ferö þessari voni 65 ferða-
langar af 8 þjóðernum, þar á meðal erlendir stúdentar,
sem stunda íslenzkunám hér í Háskólanum.
Þrátt fyrir hráslagaveður með
stormhviðum, hittust á skírdag
65 ferðalangar af 8 þjóðernum
til þess að taka þátt i Öræfaferð
með Páli Arasyni. Allir voru
ferðafúsir, en ýmsir svartsýnir
því að margir reyndir íslending-
ar höfðu varað okkur við að
fara þessa ferð og reynt að
skjóta okkur skelk í bringu með
sögum um kulda og regn. Þeir
virtust líka hafa rétt fyrir sér,
því ekki höfðum við ekið nema
eina klukkustund þegar önnjrr
„afturlöppin“ á einum bílnum
tók að lamast, og ekki tókst að
skipta um dekk nema með því
að nota járnsög.
Útlendingarnir urðu mjög
hrifnir af stórkostlegri fegurð
hinna mörgu fossa, sérstaklega
Seljalandsfossi, sem fellur eins
og fíngerð slæða niður í djúpið,
og Skógarfossi, sem fellur með
miklum dyn fram af berginu.
Það var orðið skuggsýnt, þeg-
Páll óð árnar með vatnsstöng
í hendi og virtist ráða yfir ó-
brigðulu öryggi til að finna vöð
á öllum ánum.
Allt í einu kom rauður traktor
í ljós og héldum við þá, að við
værum komin á áfangastað. Það
reyndist þó ekki vera, heldur var
hér á ferð bóndi, sem bauð
fram hjálp sína til að lóðsa okk-
ur siðasta spölinn yfir sandinn.
Það var glæfralegt að sjá, hvern-
ig hjnn stóri rauði bíll Páls ösl-
aði yfir hinar leirbrúnu, hættu-
legu jökulár, svo að farangur-
inn sveiflaðist til og frá. Og svo
þessi óendanlega sandauðn, ým-
ist dökkgrá eða bláleit. í bak-
sýn voru fjöllin, og í norðri
blasti Skeiðarárjökull við eins
og breiður skjöldur.
Á laugardag vorum við kom-
in að bænum Hofi í Öræfum
og þá var komið sólskin. Við
skoðuðum með aðdáun litlu torf-
kirkjuna, sem byggð hefur verið
Hof í Öræfum.
ar bílarnir fjórir óku gegnum
hina víðáttumiklu hraunbreiðu,
Nýja-Eldhraun. Þegar eftir kom-
una til Kirkjubæjarklausturs
bjóst ferðafólkið til að taka
sér náðir. Brátt voru allir sofn-
aðir. Það var greinilegt að fyrsti
ferðadagurinn hafði reynzt mörg-
um erfiður.
Morgunhm eftir var bjartara
um að litast. Tindar fjallanna
í kring voru að mestu leyti sýni-
legir.
Og nú byrjaði eiginlega hinn
æviintýralegi hluti ferðarinnar.
Vð ókum yfir síðustu brúna og
urðum algjörlega að treysta á
. hæfni bílstjóranna og traust-
leika bílanna. Fæstir höfðu hug-
mynd um, hvað kynni að bíða
okkar. Við áðum á Núpsstað,
sem er síðasti bærinn sem kom-
ið er að áður en lagt er á hina
miklu sandbreiðu. Við dáðumst
að hinum giljóttu klettum, sem
stuðiabergið setur svip sinn á.
Girðingarhliðið lokast að baki
okkar, og við leggjum á sand-
breiðuna. Straumhörð vatnsföll,
sem koma frá fjarlægúm fjöll-
um hafa óaflátanlega markað
spor sin í Skeiðarársand. Sjö
þessara stríðu vatnsæða urðu á
vegl okkar, ef hægt er þá að
tala um veg á þessum slóðum.
Við hverja á urðum við að stiga
út úr bílunum ög leita að vaði
en vélar bilanna varð að þétta
áður en lagt var i árnar.
upp eftir fyrirmynd hinnar
gömlu, sem komin var að hruni.
Því næst bjuggumst við til að
ganga á jökulinn. Þetta var
fyrsta jökulganga margra
í hópnum og hápúnktur ferðar-
innar. Við óðum snjóinn yfir
mýrarnar við jökulröndina. Þá
tók skinandi jökulbreiðan við
og lokkaði okkur til sín, stöðugt
hærra og hærra. Blár himinninn
speglaðist í vatni hinna djúpu
jökulsprungna, sem vatnið draup
í með ólgandi nið. Sumstaðar
ginu við mjög djúpar og hættu-
legar sprungur með snarbröttum
veggjum og lokuðu leiðinni á
breiðu svæði. Sumir lentu ofan
í sprungum með vatni. Var á-
horfendum mikil skemmtun að
horfa á slíka baðgesti, og með
mikilli kátínu voru þeir látnir
hafa fataskipti og fara í þurr
föt.
Við komum að austasta bæn-
um í Öræfum og áðum þar
skamma hríð. Kvöldsób'n varp-
aði enn einu sinni gullnum geisl-
um á jökulinn. Um kvöldið, þeg-
ar fólk var komið í svefnpok-
ána voru fjöll og jöklar íslands
og fegurð sandanna rómuð á
mörgum tungumálum.
En því miður var komið að
kveðjustund, en að skilnaði
klifum við fjöllin fyrir ofan
bæinn. Við dvöldum um stund
á hinum sögufrægu bæjum
Svínafelii og Skaftafelli. í ná-
Páll Arason
grenni þessara bæja sáum við
nokkurn trjágróður, sem annars
er svo sjaldgæfur á íslandi.
Á miðjum sandinum brotnaði
öxull í „Ólínu“. Og nú byrjuðu
erfiðleikar að steðja að. Einn
bíllinn festist í sandbleytu í
miðri á, veslings farþegarnir
voru dregnir í vatninu til lands,
þeim sem stóðu þurrir á bakk-
anum til óblandinnar ánægju.
Við náðum til Kirkjubæjar-
klausturs eftir ævintýralega ferð
í myrkrinu, og daginn eftir kom-
um við til Reykjavíkur, upphafs-
og endastaðar leiðangursins, eft-
ir greiða ferð.
Eg hygg að enginn ferðalang-
anna muni gleyma þessari ferð,
sem sannaði okkur stórbrotna
og áhrifamikla náttúrufegurð ís-
lands, og gestrisni og hjálpsemi
íbúa þess.
Þökk sé þér, Páll Arason.
Vinningar í A-flokki
happdrættisláns ríkis-
sjóðs
Dregið var í gær í A-flok!ki
happdrættisláns ríkissjóðs.
Hæstu vinningamir komu á
þessi númer:
75 þús. kr. á nr. 42637, 40
þús. kr. á nr. 92172, 15 þús.
kr. á nr. 75828, 10 þús. kr. á
nr. 95603, 109690 og 12888.
(Birt án ábyrgðar).
Frumvarp um breytingar á lögunum um
skráningu íslendinga
Menntamálanefnd efrideildar Alþingis flytur fram-
varp um viSbótargrein viö' 6. gr. laga um skráningu ís-
lendinga til stuönings mannfræöi- og ættfræöirannsókn-
um hér á landi.
Er iagt til að þessi ákvæði bætist við.
„Prestar þjóðkirkjunnar og izt er samkyæmt lögum þessum.
prestar eða löggiltir forstöðu-
menn annarra trúfélaga hér á
landi skulu skrá á sérstök eyðu-
blöð, er þjóðskjalasafnið lætur
þeim í té, alla íslenzka ríkisborg-
ara, 15 ára og eldri, er þeir jarð-
syngja. Skulu eyðublöðin útfyllt
nákvæmlega og send æviskrár-
ritara i lok hvers árs.
Nú jarðsyngur annar en hlut-
aðeigandi prestur lík, og skal
hann þá senda sóknarpresti á-
samt dánarvottorði þær upplýs-
ingar um hinn látna, sem kraf-
Sóknarprestur skal í árslok gefa
æviskrárritara skýrslu um alla
þá, er skráðir eru greftraðir í
kirkjubók hans á árinu, og sé
þess þar jafnan getið, hver jarð-
söng“.
I greinargerð segir:
Frumvarp þetta er flutt að
beiðni menntamálaráðuneytisins.
Nefndarmenn hafa óbundnar
hendur um breytingartillögur.
Frumvarpinu fylgdi svohljóðandi
greinargerð:
Framhald á 10. síðu.
Nýr verzlunarstaður
löggiltur í Dalasýslu
Alþingi afgreiddi sem lög í
fyrradag frumvarp um löggild-
ing verzlunarstaðar að Skriðu-
landi í Saurbæjarhreppi í Dala-
sýslu.
Eru lögin þannig:
1. gr. Að Skriðulandi við vega-
mót Vesturlandsvegar og Skarð-
strandarvegar í Saurbæjarhreppi
í Dalasýslu skal vera löggiltur
verzlunarstaður.
2. gr. Lög þessi öðlast gildi,
þá er atvinnumálaráðuneytið
hefur ákveðið takmörk verzlun-
arlóðarinnar samkvæmt lögum
nr. 61 10. nóv. 1905 og birt i B-
deild stjórnartíðinda.
Frumvarpið er flutt af Frið-
jóni Þórðarsyni og fylgdi því
svohljóðandi greinargerð:
Eitt af elztu samvinnufélögum
á landinu, Kaupfél. Saurbæinga
í Dalasýslu, er 60 ára um þess-
ar mundir. Aðalhvatamaður að
stofnun þess var Torfi heitinn
Bjamason skólastjóri í Ólafs-
dal. Félagið hefur um áratuga-
skeið rekið verzlun við Salt-
hólmavík hjá Tjaldanesi i Saur-
bæjarhreppi. Þar er löggiltur
verzlunarstaður frá 1895, sbr.
lög nr. 41 frá 13. des. það ár.
Hafnarskilyrði eru þar engin að
segja má, enda Gilsfjörður
grunnur og útfiri mikið. Hefur
uppskipun á vörum þvi reynzt
mjög erfið og kostnaðarsöm þrátt
fyrir mikinn dugnað og atorku
margra Saurbæinga, sem þar
hafa lagt fram krafta sína við
hin verstu skilyrði. Það varð því
að ráði að flytja verzlunarstað-
inn upp í sveitina, þar sem hann
liggur vel við samgöngum á
landi. Keypti félagið landsspildu
að Máskeldu í Saurbæ við vega-
mót Vesturlandsvegar og Skarð-
strandarvegar. Þar hefur nú ver-
ið reist myndarlegt nýtízku verzl-
unarhús á skömmum tíma. Var
það vígt í 60 ára afmælisíagn-
aði félagsins fyrir stuttu og
staðnum valið nafnið Skriðu-
land. Er það von manna, að
þar megi verzlun og viðskipti
Saurbæinga njóta hagsældar á
komandi árum.
Frumvarp þetta er flutt til að
löggilda hinn nýja verzlunar-
stað.
Myndirnar sem fylgja þessum límun em báð-
ar úr kvikmyndum, sem Austurbæjarbjó sýnir
þessa dagana. Sú efri er úr ensku myndinni
„RoklíSÖngvarinn“ og sýnir aðalleikandann
Tommy Steel, hinn eina sanna. I mynd þessari
þykir söngvarinn sýna útvíræða leikhæfileika,
framkoma hans er glettin og léttur blær yfir
henni allri. — A minni myndinni sjást þau
Lila Leeds og Alan Baxter, sem leika aðal-
hlutverkin í bandarísku kvikmyndinni „Lyf-
seðill satans“. Mynd þessi fjallar um eitur-
lyfjanautn og þá andstyggð, spillingu og vol-
æði sem henni fylgir. Þess er sérstaklega getið
í auglýsingiun um myndlna, að Lila Leeds hafi
sjálf verið eiturlyfjaneytandi um skeið og getiþví byggt ieik sinn á eigin reynslu.