Þjóðviljinn - 29.10.1959, Blaðsíða 10

1Ó) —; ÞJÓÐVILJINN — Fimmtudagur 29. október 1959
Vinnan og verkalýðurinn
Framhald af 6. síðu
ur kýr sjnar vanfóðraðar.
Þar að auki hefur það verka-
fólk, sem fram úr skarar
möguleika á sér.:tökum verð-
launum, ýmist í peningum
eða öðrum fríðindum.
I þriðja lagi: bjartsýnt við-
horf til framtiðarinnar. Þessi
bjartsýni er fullkomlega eðli-
leg, því ár frá ári er meira
af varningi á boðstólum, betri
fatnaður í vezlunum, fjöl-
breyttari matvæli á markaðn-
um. Og síðastliðin a.m.k tíu
ár hafa engar verðhækkanir
orðið í landinu, nema þá á
bílum og brennivini, — þvert
á móti: það hafa orðið verð-
lækkanir, kaupmáttur launa
hefur aukizt. Þannig lækkuðu
reiðhjól, myndavélar, úr og
sjónvörp verulega í verði i
júlí. Og allir vita að þessi
þróun mun halda áfram. Og
allir vita, að einnig þeir geta
hér lagt fram sinn skerf.
Það er því eðlilegt að menn
hafi áhuga á framleiðslunni,
því allir sigrar á því sviði
munu segja til sín í lífi fólks-
ins. Þannig þurfa sovézkir
verkamenn ekki að vera
hræddir við aukna tækni, ekki
hræddir við að sjálfvirkar vél-
ar séu teknar upp í stórum
stíl. Bandarískur verkamað-
ur hefur ástæðu til að óttast
slíkar framfarir; þegar ný
vél tekur við starfi hans,
þarf hann að leggja í langa
og stranga leit að atvinnu og
eru þó nokkrar milljónir' at-
vinnulausra fyrir. Slíkt getur
ekki komið fyrir 'í Sovétríkj-
unum. Þannig sagði Rúkhín,
meðlimur nefndar þeirrar er
fer með skipulagningu sjálf-
virkni, að þrátt fyrir 1300
nýjar sjálfvir'kar verksmiðj-
ur og verksmiðjudeildir, sem
byggja á fyrir 1965, þá þarf
samt á að gizka tólf millj-
ónir verkamanna til viðbót-
ar þeim sem nú starfa, til að
framkvæmd verði sú gífurlega
sjö ára áætlun, sem mun
gjörbreyta öllu lífi í landinu.
Þannig hefur verkamaður á
Vesturlöndum ástæðu til að
óttast tæknilegar framfarir,
en sovézkur verkamaður get-
ur aðeins glaðst yfir þeim.
STARFIÐ
Það sem oftast er vitnað
til um áhuga sovézkrar al-
þýðu á starfi sínu eru marg-
vísleg framleiðslumet: hús
reist á mettíma, bryggja
reist á mettíma, korn slegið
á mettíma Það er alltaf fullt
af svonalöguðu í sovézkum
blöðum. Þessi met eru vitan-
lega góðra gjalda verð, en þó
ekki einhlít.
En það er annað fyrirbæri,
nýtt fyrirbæri, sem er miklu
athyglisverðara. Hér er átt
við vinnuflokka kommúníst-
ísks starfs. Þessir vinnuflokk
ar myndast þannig, að verka-
fólk, — oftast ungt fólk —,
tekur sig saman um að vinna
og lifa eins og góðum og
gegnum kommúnistum sæmir.
Hér er ekki um neina met-
mennsku að ræða. Ákvæði
þau, sem meðlimir slíkra
vinnuflokka gangast undir
eru helzt þessi: að vinna vel,
að vinna án vörugalla, allir
sem geta, læri jafnframt
starfi, auki bæði almenna
þekkingu sína svo og fag-
þekkingu; þá lofa menn einnig
að vera- til fyrirmyndar um
alla hegðun ekki einungis á
vinnustað, heldur og í dag-
'legu lifi.. Sl'íkir flokkar eru nú
margir orðnir í landinu
Eg vildi segja frá einu
dæmi, sem tengt er þessari
nýju hreyfingu. 1 vefnaðar-
verksmiðju í borginni Visjní
Volotsjok vann Valentína
nokkur Gaganova. Þetta var
ósköp venjuleg kona; hún
var verkstjóri í sínum vinnu-
flokki, vapn vel, flokkur
hennar skilaði fullum afköst-<^
um og vel það, laun hennar
voru góð eftir því sem
gengur. En stúlknaflokkur sá,
sem vann næst vinnuflokki
Gaganovu, stóð sig heldur
illa, þær áttu í baksi við að
uppfylla áætlunina, fengu
lágt kaup. Valentína þessi
og hennar fólk áttu stundum
tal við þessar stúl'kur, lögðu .
þeim ráð, hvöttu þær til að
taka sig á. Það kom fyrir
ekki. Þá ákvað Valentína að
ganga í þennan lánlausa
vinnuflokk og reyna að drífa
hann upp. Þessi ákvörðun er
þeim mun merkilegri fyrir
það, að með þessu móti dæm-
ir hún sjálfa sig til kaup-
lækkunar, því að launin eru
ákveðin eftir heildarafköst-
um vinnuflokksins. En þessi
kauplækkun skelfdi semsagt
ekki Gaganovu, og eftir nokk-
urn tíma tókst henni það
sem hún hafði ætlað sér; nýi
vinnuflokkurinn tók stórum
framförum, vinnan gekk bet-
ur, kaupið hækkaði.
Allt þetta þótti að vonum
góð tíðindi, enda hafa sovézk
blöð mikið um þessa ungu
verkakonu skrifað. Og á öðr-
um vinnustöðum hefur verið
rætt um þetta fordæmi, og
margir af hinum hæfustu
verkamönnum hafa ákveðið
að ganga í óvana, skipulags-
lausa vinnuflokka og koma
málum þeirra í betra horf.
Þeirra á meðal er mesti kola-
kappi Sovétríkjanna, Mamæ
frá Donbas.
En hér með er ekki öll
sagan sögð. I lok júlí kom
Valentína Gaganova til Mosk-
vu. Var hún kölluð á fund
Vorosjíloffs, forseta landsins
og henni afhent Lenínorðan,
sem er mest heiðursmerkja í
Sovétríkjunum, og þar að
auki var hún sæmd nafnbót-
inni Hetja sósíalist’ískrar
vinnu. Daginn eftir átti Val-
entína viðtal við blaðamenn,
og sagðist hún hafa verið svo
feimin við orðuafhendinguna,
að hún hefði varla getað stun-
ið upp einu orði. Nú vildi
hún þakka öllum, bæðí stjórn
og þjóð fyrir allt gott, pg lof-
aði að hún skyldi halda á-
fram á þessari sömu braut.
„Það var sérlega ánægjulegt
að hitta Klement Efrémovitsj
(þ.e. Vorosjíloff)“, sagði hún.
„Þegar hann frétti að ég ætti
von á barni, þá hvíslaði hann
að mér: „Eg óska þér sonar,
Valja.“ Eg þakka Klement
Efrémovitsj fyrir velviljann,
en satt að segja væri mér
alveg sama iþótt það yrði
dóttir.“
VENJULEGT FÓLK
Eg spurði einn kunningja
minn, hvað hann áliti um
Gaganovu Hann svaraði: Ef-
laust er Valja bezta stelpa,
en ég held það sé hálfgerð
tilviljun, að það skuli látið
svona mikið með hana. Vit-
anlega hjálpa verkamenn
hver öðrum. Hún er ekki sú
fyrsta og ekki sú síðasta.
Já, sovézkur verkalýður
hefur fulla ástæðu til að
vera bjartsýnn, og það höf-
um við líka, sem höfum sam-
úðarfullan áhuga á þessu
fólki og málefnum þess.
Þeir hlutir
Framhald af 7. síðu.
hana undir að veita viðtöku
nytsömum nýjungum og holl-
um menningarstraumum er-
lendis frá, en að íslenzka
hið erlenda góðmeti um leið.
Þetta er veglegt viðfangs-
efni, en erfitt, og á því veltur
framtíð íslenzkrar þjóðmenn-
ingar, hvernig til tekst.
Að síðustu þetta: Minn-
izt þess ávallt, að margt er
dýrmætara en svo, að kleift
sé að meta það til fjár. Þar
á meðal eruð þið, nemendur
góðir, líf ykkar og heilsa,
flekkleysi ykkar og dreng-
Sendisveinn óskast.
ÞJÓÐVILJINN.
lnnd. Víst eru vélar ágætar.
vissulega er borguð vinna góð.
En minnizt þess að þið sjálf,
hvert og eitt, eruð samt miklu
meira virði. Maðurinn á ékki
að vera þræll vélar eða viþnu,
eiturnautna eða afkáraskápar.
Hans mið er hærra. Þið get-
ið þurft að fórna miklu til
að öðlast þroska og vizku.
Þið þurfið ef til vill á öllu
ykkar viljaþreki að halda tií
að villast ekki af þeim vegi,
er liggur til manndóms og
menningar En þó mun ykkur
langt um dýrara að sleppa
fram af ykkur beizlinu. Marg-
ur hefir glatað æsku sinni á
altari svikulla skemmtana og
flárra eiturnautna, Glötuð
æska, glötuð tækifæri til
menntunar verða ekki aftur
heimt. — Gangið því ótrauð
að starfi. Vitið, að það verð-
ur erfitt, en gefizt ekki upp,
því að þið megið einnig vita,
að því betur sem þið gerið,
þeim mun skemmtilegra verð-
ur skólastarfið.
ATtAS \
PEsttótóyAaw
anti-free*e I
/ atlas
paWA-GUAR!
MtTlfMÖE
Fyrirbym'r ryð
Gufar ekki upp
Lyktarlaus
Stíflar ekki vatnskassa
Veldur ekki skemmdum
á cúmmíslönsum
Er framleiddur úr
Ethylene Glycol
OLIUFELAGIÐ H/F