Þjóðviljinn - 27.04.1961, Blaðsíða 6

6)r — ÞJÖÐVIUIXN
Fimrptudagur 27. apríl 1961
Finámtudágúr 27. aprá' Í96Í -
JCZlkír/CIÖT.'l - (c
ÞJÖÐVILJINN — (7
0tKefaEdl: Samelnlngarnokkur alpySu SoslallBtaílokkurlnn. -
H; 'tlorar: Magnús KJartansson (áb.), Magnús Toríl Olaísson, SlB-
urKur Ouðmunrtsson. — Préttarltstjórar: fvar H. Jónsson, Jón
BJarnason. - Auelýslngastjórl: Quðgelr Magnússon. - Ritstjórn,
atg.síOsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðustíg 19. - Slm!
’'1-500 (5 íínur). - Askriftarverð kr. 45 á mán. - Lausasöluv. kr. 3.00,
PrentsmJðja ÞjóðvUjanr
im!if»tfUHnitil!l!llllllliimiu»iiiffifiuif||||il|]UII!Ul]liili!!lllRHIIIl|||||lltHtlt,llimi1'

1941 - 27.
-1961
JJVeir áratugir eru í dag liðnir frá vordeginum 27. apríl
1941 þegar brezk hemaðaryfirvöld á íslandi tóku sér
vald til að banna útgáfu Þjóðviljans. Að kvöldi þess dags
voru þeir þrir menn, sem unnu að ritstjórn blaðsins, hand-
teknir og fluttir um borð í brezkt farþegaskip er lá við
bryggju í Reykjavíkurhöfn, en leysti þegar landfestar og
brunaði upp í Hvalfjörð. Daginn eftir var ferð þess haldið
áfram til Skotlands og íslendingarnir fluttir í fangavist í
London. Er ástæða til að ætla að sú fangavist hafi átt að
vera tii stríðsloka, en málið snerist svo í höndum hernáms-
yfirvaldanna á íslandi og brezku ríkisstjómarinnar að Bret-
ar sáu þann kost vænstan að sleppa föngunum eftir um það
bil þriggja mánaða fangavist.
i •
.... _ l
JTm leið og brezku hernámsyfirvöldin bönnuðu Þjóðviljann
hótuðu þau að stöðva hvers konar útgáfu blaða, sem
kæmu í hans stað og að snúast af hörku gegn hvers konar
mótmæ’um við þessum ofbeidisaðgerðum hersins. En þær
hótanir voru hafðar að engu. Tiltæki brezku herstjórnarinnar
mæltist ákaflega illa fyrir. Alþingi samþykkti einróma mót-
mæli gegn banni blaðsins og brottflutningi íslendinganna og
þó sérstaklega að tekinn var þannig alþingismaður, Einar
Olgeirsson, í þinghelginni. Brezka ríkisstjórnin sætti ámæli
íyrir tiltækið í brezkum blöðum og í brezka þinginu. Og
Sósíalistaflokkurinn hóf fljótlega blaðaútgáfu í stað Þjóð-
viljans, fvrst lítils vikublaðs „Þingtíðindi Sósíalistaflokksins“
og 1. júlí hóf dagblað göngu sína, „Nýtt dagblað“, sem
raunar mátti kallast að væri Þjóðviljinn með nýju nafni og
nýrri ritstjóm. Þannig mistókst með öllu sú tilætlun brezku
herstjórnarinnar að þagga niður rödd hinnar róttæku verka-
lýðshreyfingar á fslandi, mistókst svo algjörlega að tilræðið
varð eitt mesta áfallið og álitshnekkir fyrir brezka hernáms-
liðið á íslandi.
17n hvorki þá né síðar hefur verið dregið í efa að þarna
reiddi hið erlenda hernámslið hátt til höggs. Það hafði í
vaxandi mæli tekið að hlutast til um íslenzk innanlandsmál
og ekki sízt verkalýðsmál í sambandi við vinnudeilur og hina
miklu setuliðsvinnu. Með dreifibréfsmálinu svonefnda hafði
hernámsliðið ráðizt gegn hinni róttæku íslenzku verkalýðs-
hreyfingu, og íslenzkir dómstóla.r dæmt þunga fangelsisdóma
yfir verkamönnum. í bág við íslenzk lög og réttarvitund. Áköi-
ustú „vinir“ hins erlenda hervalds höfðu oftar en einu sinni
krafizt þess fyrstu ár hernámsins að Þjóðviljinn yrði bann-
aður, vegna þess hve opinskátt og hiklaust blaðið hélt fram
hinum íslenzka málstað gagnvart hinu tiltölulega fjölmenna
erlenda herliði í landinu. Og sjálfsagt hafa stjórnendur hers-
ins talið sig eiga vísa bandamenn meðal hinna íslenzku áhuga-
manna í „baráttunni við kommúnismann“, enda kom það
á daginn, að þeir menn fundust, m.a. við Alþýðublaðið og
Morgunblaðíð, sem afsökuðu ofbeldisverk Bretans. En það
voru h'áróma raddir. íslendingar í. öllum flokkum skildu að
með þessu tiltæki Breta var stórkostleg hætta á ferðum,
hættan á sívaxandi íhlutun og afskiptasemi hins erlenda
hers um íslenzk mál, svo Bretunum mun hafa -orðið það fljót-
lega ljóst, að árangurinn af ofbeldisverkinu 27. apríl 1941
varð allur annar en þeir höfðu vænzt.
ÍTpp frá þessu, sumri 1941, hefst stórsókn íslenzkrar alþýðu,
^ er rís hæst árið 1942 þegar afturhaldið var neytt til að
hætta við samsærið um kosningafrestun til stríðsloka, verka-
lýðshreyfingin molar gerðardómslögin, og Sósíalistaflokkur-
inn vinnur stórsigra í þrennum kosningum, Alþýðusambandið
kýs einingarstjórn. Sú þróun hefði áreiðanlega orðið
önnur ef tilræði brezka hersins með ofbeldisverkinu 27. apríl
1941 hefði tekizt, en ekki snúizt svo að árangurinn varð efl-
íng þjóðarmetnaðar íslendinga, gagnsókn íslenzks málstaðar
ge?n erlendri íhlutun og auðvelduð stórsókn íslenzkrar al-
þýðu til bættra kjara og aukinna mannréttinda.
Andréff leikur eitt aðalhlutýerkið í „Povest piamennikh Iéi“.
g Kvlkmyndir
=g=i Nú er byrjað að sýna
== fyrstu sovézku „stórfilmuna".
= Slíkar myndir eru teknar á
== 70 millimetra filmu, sem er
=| svo sýnd á sérstöku, íbognu
== tjaldi, sem er að minnsia
1= kosti þrisvar sinnum stærra
s en venjulegt sýningartjald.
= Og sérstakt hátalarakerfi
= flytur hljóðið þvert yfir
tjaldið, aftur í sal eða inn í
f§| tja’.ilið eftir því sem atburð-
|§3 ir krefjast.
Wr Mynd þessi heitir Povést
= plaménnikh lét, sem mætti
si kannske þýða ,,Ár elds og
1| blóðs“, en hún segir frá
g heimsstyrjöldinni síðari. —
§| Handritið samdi Aleksandr
= Dovzjenko, sem látinn er
= fyrir nokkrum árum, en hann
= var einhver þakktasti kvik-
= mvndamaður Sovétríkjanna.
== Þetta er mjög sérstæð kvik-
H mvnd. Það er í henni eins-
|H konar söguþráður, — sagan
= af hermanninum ívan Orljúk,
||j sem kvaddi foreldra og unn-
= ustu í litlu sveitaþorpi á
= Dnéprbökkum og fór að
§= striða; kom svo aftur eftir
== margar eldraunir, fann rústir
einar og ösku og stú'kuna
B Úljönu, en í mvndarlok ganga
= þau út. á akur cg sá fyrsta
m korai friðarins. Samt er þessi
|jj mynd ekki saga af einhverju
'= ákveðnu fólki, hún er fyrst
= og fremst hugsuð sem vold-
— ug idrápa um dáðir mannsins,
= drýgðar í nafnj frelsis og
jjj föðurlands, sem rcmantísk
= hetjuoinfónía um mikla tíma.
m Hermaðurinn Orljúk og hans
m fólk eru fyrst og fremst
|H táknmyndir, enda eru persón-
urnar ekki syndar í hvers-
= dagslegu lífi, þær eru aðeins
= sýndar á þeim augnablikum
m þegar mikið liggur við og
;= þær tala oftast á upp-
= höfnu máli ljóðsins. Það er
M og athyglisvert, að persón-
m umar tala var'a hver við
= aðra, þær tala við allan
== heiminn um moldina, kornið,
m fljótin, söguna og hugrekkið;
m þær flytja í óbundnu ljóði
= hugsanir sínar um viðburði
skelfilegra t'ma.
=== Það er erfitt að skapa slíka
f§ mvnd. Margt hefur tekizt vel.
= Hin nýja tækni er mjög á-
= hrifamikil, færir áhorfendann
M miklu nær viðburðunum en
= hinn þröngi gluggi venjulegs
= svningartjaldiS er frsr um að
m g®ra- Margar senur eru stór-
== vel gerðar: 1 vofeif'egu
= rökkri, rofnu af flöktandi
EEE bjarma frá logandi trjám,
ÍH kveðja feður og mæður syni
= sína. Þjóðverjar k'ma í
M barnaskóla þorpsins til að
= smala unglingum í nauðung-
5 arvinnu. Eldskírn fyrstu or-
= ustunnar. Hinsvegar setur
~== hetjurómantík myr'larinnar
§ höfunda hennar stundum í
þann vanda sem þeir geta
ekki ráðið við, sérstaklega
finnst. áhorfanda stundum of
mikið of lengi talað um
miklar tilfinningar, og sú
spurning vaknar, hvort slík
kvikmynd myndi ekki vsra
miklu betri ef hún væri þög-
ul, eða því sem næst.
lEn hvernig sem menn vi’ja
meta kosti myndarinnar og
galla þá er eitt v.'sthún læt-
ur engan mann csnortinn,
hún raskar sálarró áhorfand-
ans, vekur hugsun hans.
Matarfahrikkan kennd við
Mikojan er eitt af þeim fyrir-
tækjum, sem ánægjulegt er
að horfa á. I sælli matarlykt
sitja hnellnar hvítklæddar
konur við færibönd og fv'gj-
ast með því, að súputeningar,
játa það, að á þessum augna-
blikum hugsaði ég meira um
stúlkurnar sem höfðu eftirlit
með þessum ágætu vélum;
um livað skyldu þær hugsa
þsssar sjö stundir, sem þær
■hlusta á háttbuhdin slög
tækninnar, sem hefur tekið af
þeim allt erfiði? Það er ekki
hægt að hugsa um unnustann
al.lan daginn, eða hvað haldið
þið ? Já drengir góðir, sjálf-
virknin er mikið hnoss, og
hún gerir fjölbreytt menn-
ir.garlíf ekki aðeins nauðsyn-
legt heldur fullkomlega ó-
hjákvæmilegt. Allir verða að
eiga sér áhugamál sem bæta
nýjum tónum í hina takföstu
músík tækninnar.
Ma*arfabrikka sem þessi
er alirar athygli verð vegna
þecs að margt af því, sem hér
er framleitt. er tiltölulega
mjög nýtt fyrir Sovétríkin.
þannig eru til dæmis ekki
nema tvö ár síðan hér var
farið að framleiða corn-
fíakes og aðra rétti úr blásn-
um maís. Og sú tækni, sem
viðhöfð er við þá framleiðslu
er úrelt, þeir hjá Kellog í
Bandaríkjunum nota miklu
hetri aðferð og cdýrari, ,,en
þeir vilja ekki selja leyndar-
málið fyrír nokkurn pening“,
sagði yfirverkfræðngurinn
Tsiebotaréf. Svipað má segja
um ýmsa aðra hluti. Hið sov-
ézka eldhús notar miklu
m’nna af niðursoðnum eða
hVftiibúnum mat (súpum,
búðingum, barnafæðu) en við
p m
kökude'g, kaffi, barnagraut-
ar, búðingar og annað þess-
háttar rati rétta leið cfan í
pakka, dcsir og kassa.
'Sjálfvirkni í stóriðnaði er
stórfengleg, sjálfvirkni í létta
iðnaði og matvælaiðnaði er
skemmtileg. Hún er lí'ka svo
auðskilin. Þarna sterjlur át-
omatísk kaffipökkunarvél: —
járnkrumla þrífur pappa-
spjald, tveir stálarmar brjóta
það utan um staut, sem þeg-
ar hefur verið færður í bréf-
poka, sjálfvirkur peusill ber
lím á botninn, einhver nýr
málmgæi lokar pakkanum að
neðan, honum- er stillt undir
dunk, lolcu er skotið frá
og hárréttur skammtur af
brenndu og möluðu khffi
strejanir að ofan eins og náð
guðs. Þetta er alit gctt og
blessað. Hinsvegar skal ég
eigum að venjast. Þetta er
vandamál, því altar húsmæð-
ur þurfa auðvitað að spara
tíma við matseld. Mikojan-
matarfabrikkunni hefur verið
fa’ið forystuhlutverk í því
að leysa þennan vanda: þar
sitja sex matvælasérfræðing-
ar með ábyrgða.svip cg búa
til nýja rétti, og tæknisér-
fræð'ngar reikna. það út,
hvernig hægt verði á stuttum
tlma að auka framleiðsluna
um 10 þúsund tonn án þess
að hæta við byggingum, m.
ö. o. — með bættum véla-
kosti.
Fyrst við erum á annað
borð farnir að tala um hús-
mæður og matseld, þá getum
við rætt það mál dálítið nán-
ar. Margt af þeim varningi
ssm; fabrikka eins og sú sem
við lýstum sendir frá sér, er
Frá Árna 1
Bergmann |
ekki framleitt í nógu =
| magni, ekki í nógu úrvali, og =
• hann er ekki nógu góður. ^
Fyrir þessa synd hefur að E
nokkru verið bætt á annan E
hátt: Síðan 1955—1956 hefur 5
verið unnið mjög markvisst =
að því að koma upp nógu ~
þéttriðnu neti af eldhúsum =
sem selja allavega tilbúinn =
mat, sem ekki þarf annað en =
að hita upp. Þetta er þægi’egt =
og tiltölulega ódýrt. Auðvitað =
er það alltaf bezt, sem heima =
er mallað, en eldhús þessi =
hafa reynzt mjög þörf fyrir- S
tæki og hlutverk þeirra í =
mannlegri næringu mun sjálf- 5
sagt vaxa enn að miklum =
mun. =
Assýriumenn |
Eg held ég megi segja að =
ríki Assýríumanna hafi liðið =
undir lok fyrir 2500 árum. =
Síðan hefur víst fátt. til =
þeirra spurzt. Engu að síður 5
er þessi þjóð ennþá til, og E
hér í Sovétríkjunum eru um E
tuttugu cg tvær þúsundir E
Æsora, eins og þeir kalla sig. E
Þetfa fólk bjó áður í Tyrkja- E
veldi, en fluttist til Rúss- =
lands snemma á okkar öld =
ásamt mörgum Armenum, en =
þessar þjóðir voru báðar S
kristnar og urðu því fyrir E
margskonar ofsóknum hund- S
tyrkjans. Assýríumeun húa s
flestir í Kákasushéruðum =
Sovétríkjanna og eru dökkir á =
brún og brá eins og sambýlis- =
menn þeirra suður þar. Það S
er lika töluvert af þeim í S
Moskvu, og þótt undarlegt S
megi virðast hafa mjögmarg- S
ir þeirra atvinnu sína af því S
að selja skósvertu, leppa, E
bursla og annan smávarning =
í söluturnum. Svona eru ör- =
lög þjóðanna stórfurðuleg og =
ótrúleg. S
Og enn lifir nokkuð af =
menningu þessarar þjóðar, S
sem fyrir þrjú þúsund árum S
skapaði miklar lágmyndir. =
Suður í Tbil.si, þar sem tíu =
þúsund Æscrar búa, starfar =
eini assýríski þjóðdansa- og =
þjóðlagaflokkurinn, sem til S
er á jörðinni. Hann fær bréf S
nótur og margar aðrar send- S
ingar frá mörgum liéruðum S
þessa lands og frá ýmsum E
Austurlönlum, þar sem hið E
forna blóð þessarar þjóðar E
þumlungar sig enn eftir bugð- =
óttum leiðum. S
Á öndverðum vetri fékk
góður maður mér Vísisblað
til lestrar. Þar var skæting-
ur nokkur um þá málsvara
barnakennara, sem krefjast
mannsæmandi launa fyrir sig
og stéttarsystkini s'in, og um
stéttina í heild. Mér þóttu
þetta engin undur, því að hví
ætti Vísir ekki að óttast bætta
alþýðumenntun og róa að
því öllum árum að sem flest-
ir fáráðlingar gerðust fræð-
arar fólksins? Eg leit því að-
eins lauslega á greinina, og
mau nú hvorki nafn hennar,
höfundarins né dagsetningu
blaðsins.
Ári fyrr hafði annar mað-
ur gefið mér Vísi, dagsettan
15.10.1959. I því blaði var
einnig rógur um kennara.
Rógsgrein sú hét: „Hugleið-
ingar um uppeldismál og pró-
sentureikning.“ og höfundur
kallar sig „Verzlunarmann‘“
„Verzlunarmaður" ber kenn-
ara ýmsum þungum sökum,
og til þcss að auka þunga
veg sleppt.: Það breytir engu
um þennan dóm, þótt árang-
urinn af uppeldisstarfi skól-
anna virðist stundum lítill,
því að þess er engin von að
stopul skólavist 2 til 4 stund-
ir daglega í 6 .til 8 mánuði
árlega, nægi til að forða öll-
um þeim börnum frá vand-
ræðum sem allar aðrar stund-
ir mæta fleiru illu en góðu.
Það er því torskili'ð hversu
margir þeir eru, sem vilja
draga úr skólavist og skóla-
starfi alþýðu, og sýta hvern
eyri sem til þess er varið að
kenna börnum og unglingum
mannasiði, og forða þeim frá
að slæpast á götunum og í
skúmaskotum, og frá því að
iðka mannskemmandi athæfi.
Vinnandi menn mættu skilja
að framtíð barna þeirra og
barnabarna er fyrst og fremst
háð því hátterni sem þau
temja sér í æsku, og vits-
munaþroskanum sem þau ná.
Þeir ættu þv'í að krefjast þess
að kennarar barnanna væru í
Iíennslustund í reykvískum barnaskóla.
KÓLAMÁL
Stúlkur úr þjcðdansaflokki Assýríuinanna sveifla slæðum sínum í dansinum.
þeirra, sannar hann með tveim
dæmum a'ð velmetinn kennari
kunni ekki skil á grundvall-
aratriðum prósentureiknings.
1 augum „Verzlunarmanns* er
þessi fákunnátta kennarans
stórlöstur, og hann ætlar að
kennarar almennt séu jafn
fákunnandi. Ekki hefi ég á-
stæðu til að rengja dæmi
,,Verzlunarmanns“, um van-
kunnáttu kennarans, og ekki
býst ég við að það séu nokk-
ur einsdæmi. Ekki vil ég held-
ur mæla fáfræðinni bót, né
afsa'ka hana, því að ekki
gagnar það nemendunum, né
bætir málstað kennara, þótt
aðrar stéttir séu þeim s'izt
fremri.
Það er háskalegt að óvin-
ir alþýðufræðslunnar. og því
um leið kennarastéttarinnar,
geta í einstökum atriðum
stutt róg sinn gildum rökum.
Þær átyllur verður stéttin áð
nema burtu.
Setjum svo að kennarar
kaupstaðarskóla væru svo fá-
kunnandi að þeir gætu engin
fræði kennt nemendunum.
Væru þeir þá til nokkurs nýt-
ir? Já, þrátt fyrir það gætu
þeir unnið mjög mikið gagn. *
Engum heilvita manni get-
ur dulizt að bernskuárin, —
frá 6 ára aldri til 15 ára
aldurs, •—, þau ár sem börn
nú eru skólaskyld, ráða miklu
um manndómsþroska ung-
linganna, og að það hlýtur
að vera afdrifaríkt hversu
þeim árum er varið. Nú er
því svo farið, að mjög fáir
foreldrar geta gefið sér tíma
til að sinna börnunum allan
dagian, og á fám heimilum
firinast barnfóstrur eða gam-
almenni sem geta tekið barna-
gæzluna að sér. Það er því
öldungis víst að fjcldi barna
nýtur lítillar handleiðslu,
meginhluta hvers virks dags,
utan þeirrar sem skólinn veit-
ir. Þáttur dugandi siðmennt-
aðs kennara í uppeldisstarf-
inu verður þv'í aldrei ofmet-
inn, þótt fræðslunni sé al-
engu minni menn en fólk er
flest, hvorki í manndómi né
þe'kkingu þarflegustu fræða.
Svo mættu þeir og vita að
verður er verkamaðurinn
launa sinna, engu síður sá
sem mótar uppvaxandi kyn-
slóð, en hinn sem dregur fisk
úr sjó, leggur vegi, heimtir
skatta eða vinnur eitthvert
annað heiðarlegt verk. Hitt
er skiljanlegt að þeir sem
Þeir eru fáir, mjög fáir,
sem grætt geta fé á ómenn-
ingu alþýðu. Nokkrir þeirra
eru að v'ísu voldugir menn,
en öll þeirra völd' eru háð
fáfræði fjöldans, og því völt
ef þekking þjóðarinnar vex
Þeir beita því óspart skarp-
asta áróðursvopninu gegn
auknu skólastarfi: ótta fólks-
ins við fátækt fyrri kreppu-
ára, með þeirri sparnaðar-
sýki er slíkum ótta. fylgir, og
hræðslu fáráðlingsins við alla
félagslega framþróun.
Á því er hamrað að við
höfum ekki efni á að kosta
meiru til skólamála en nú er
gert, og að við höfum þegar
gengið of langt á því sviði.
Þetta er svo margtuggið að
jafnvel margur kennarinn trú-
ir því. Erfitt er að rökræða
það mál, rökin eru svo mörg
og dreifð að. þau yrðu seint
öll talin, enda flest svo vax-
in að skaplyndi hvers eins
ræður miklu um mat þeirra,
og þar með dcm hans urh
málefnið. Eg læt mér því
nægja að benda á dæmi ann-
(Allur kostnaður)
Bandaríkin, (árið 1957/58)
$ 92 (Allur kostnaður).
Austur-Þýzkaland (áriði
1958) $ 72 (Aðeíns hluti
ríkisins).
Skotland, (árið 1957/58)
$ 56 (Allur kostnaður).
Svíþjcð (árið 1958/59)
$ 41 (Allur kostnaður)
Vestur-Þýzkaland, (árið
1955) $ 28 (Allur kostnað-
ur).
ísland (árið 1956) $ 42,5
(Allur kostnaður).
Þessi samanburður talaði
sínu máli, þótt réttur væri,
en nokkuð er til í því að þeg-
ar svona samanburður er
gerður er valt að treysta okk-
ar gengisskráningu. Minni
verðmæti liafa þá fengizt fyr-
ir 3 krónur íslenzkar en 1
krónu sæ'iska, og líklegra
væri að meta 5 kr. 'lslenzk-
ar á við 1 kr. sænska, eðai
25 krónur á við 1 $; liitt
væri auðvitað einnig rangt
að miða við núverandi gengi,
enda þótt kennaralaun hafi
Þið ráðið hvort þiS tráið þvs, en við ís-
iendingar erum sínkari á fé iil skóla-
halds en flestar nálœgar þfóðlr
meta dalinn og krónuna öllu
öðru meira og einskis svífast
í öflun þeirra hnossa, líti það
illum augum ef manndómur
alþýðu vex svo að þeir missi
á henni þrælatökin. Þeir vilja
gera hlut kennara sem verst-
an í hvívetna, hindra skóla-
byggingar og gera allt sem
þeim hugkvæmist til þess að
torvelda uppeldisStörfin.
arra til samanburðar.
„International Yearbook of
Education", vol. XXI. 1959,
gefur þessar upplýsingar um
kostnað við skólahald í ýms-
um löndum; deildan með íbúa-
tölunni og .talinn 'í U.S.A.
dölum:
Sovétríkin, (árið 1958/59
8 113 (Allur kostnaður).
Pólland, (árið 1957) $ 113
skráningin er
ek'ki hækkað,
vitlaus.
Gengi 1 $
Skólakosnt'ður
$ 18VÓ.
Gengi 1 $
Skólakostnaður al’s
$ 28.
Seinasta talan, 28 $ held ég
að sé næst réttu, hvort sem.
Framhald á 10. síðu.
á við 38 kr.
alls á manm
við 25 kr.
á mannt
llllll IIIII! 1111111111IIIII IIIIIHIIIill IIIIII |||l|||!ll 1111II ![l[lli!Kiili!![i!£iMIi:!!lllinHili:ilHIIS[I!!fIMU[l!lí!!l[||l!IEi!i!l!i'!Mi!l
GEGN
Maður að nafni Páll, reglu-
samur ágæíismaður, 'ók út af
vegi, og hlutust af slys nokk-
ur. Þá sögðu áfengisvinir þar
vestra: — Þarna sjáið þið,
aldrei hefur hann Páll bragðað
vín, og lenti hann þó út af
veginum. Rök þeirra voru,
með öðrum orðum, þessi: Fyrst
Páll ók út af veginum allsgáð-
ur, veldur vín ekki umferðar-
slysum. Þannig eru ,,rök“
þeirra, sem engar málsbætur
eiga.
Ég átti tal við setuliðsvin og
sagði, að vinnusvik hefðu þró-
ast, síðan hernámsvinnan hófst.
Hann svaraði: — Ekki voru
komnir hingað Kanar, þegar
hann Fúsi sat á þúfu og sveikst
um að smala gilið. Ég sagði,
að fjármálaspilling hefði auk-
izt í. sambúðinni við setuliðið.
En hann vissi betur: — Ekki
var Kaninn kominn í Keflavík-
ina, þegar hann Jón sveik jarð-
arpartinn undan lionum nafna
s’num.
Þá slæ ég út síðasta tromp-
inu og segi, að barnungar
stúlkur lendi oft í reiðuleysi
á Vellinum.
En seíuliðsvinurinn hefur
enn „rökin“ á reiðum höndum:
—Ekki var her í landinu, þegar
Guðrún átti elzta krakkann
sinn sextán ára gömul.
Og þar með hefur setu’.iðs-
vinurinn sannað með „rökum“„
að siðferðið sé það sama og
áður.
Lesandi, hefur þú ekki heyrt:
setuliðsvini hafa svipuð rök?
í. fáum orðum sagt, haldæ
setuliðsvinirnir því fram, að
herinn sé mesta meinleysis-
skinn, sejn hvorki geri til né
frá!
En hvaðan ættu þeim að-
koma rök, sem engar málj^et-f
ur eiga?
Oddný Guðmundsdóttir.