Þjóðviljinn - 19.09.1962, Blaðsíða 11

f Skáldsaga effir RICHARD CONDON:
SJOUNDI DAGUK
spænsk listaverk á safn keisar-
ans 'í Louvre! Ekkert var of gott
'handa Bonaparte. Svei attan!
Þvu!‘‘ Hann spýtti aftur.
„Hann bar kápuna á báðum
öxlum, svínið að tarna. Þegar
Wellingto.n hélt innreið sína í
Madrid árið 1814, var það
fyr.sta verk Goya — þegar hann
var búinn að mála hershöfðingj-
ann — að segja til fjölskyldu
minnar, láta brezku ræningjana
ílæma okkur burt, láta Ferdin-
and VII gera upptækar allar
eigur okkar, allan auðinn og
öll okkar óviðjafnanlegú lista-
verk. Hann var kjaftaskúmur af
verstu tegund. Þess vegna spýtti
ég á Paco Goya!“ Hann starði
út.fyrir grindurnar, eldrauður í
framan. Það var augljóst að
hann þurfti að hafa sig allan
við til að fara ekki að gráta.
Pickett öldungadeildarmanni var
dálítið skemmt. Þetta var óvið-
jafnanlegt. En hann hélt samt
álvörusvipnum og dr. Munoz
tókst að stilla sig um að gráta.
Hann hellti aftur kaffi í litlu
bollana og talaði lágri, titrandi
röddu: „Auðvitað var hann líka
einn af mestu málurum heirns-
ins og myndirnar hans munu
að eilífu varpa ljóma yfir
Spán“.
Fólkið átti þarna fjóra hress-
andi daga, hvern með sínu móti.
Fyrsti dagurinn hófst með kynn-
isför rétt eftir morgunverði.nn.
Pickett var logandi af ákafa.
Hann sagðist íús’.ega hefði viljað
fara tvisvar umhverfis jörðina
til að mega sjá slíkar spænskar
myndir. Einkum hafði hann
augastað á mynd Jean Marie
Fastir liðir eins og venjulega.
13.00 „Við vinnuna“: Tónleikar.
18.30 Óperettulög.
20.00 Varnaðarorð: Friðþjófur
Hraundal eftirlitsmaður tal
ar um hættur af rafmagni
utanhúss.
20.05 Lög eftir Irving Berlin.
20.20 Erindi: Orustan um Eng-
land 1066 (Jón R. Hjálmars-
son skólastjóri).
20.45 Tónleikar: Píanókonsert
nr. 2 í A-dúr ’eftir Franz
Liszt.
21.05 „Vor fyrir utan“, sinásaga
úr bókinni „Sunnúdágs-
kvöld til mánudagsmorg-
uns“ eftir Ástu SigurQar-
dóttur (Höf. les.).
21.35 íslenzk tónlist: „Helga in
fagra“, lagaflokkur eftir
Jón Laxdal við ljóð ef.tir
Guðmund Guðmundsson
(Þuríður Pálsdóttir syngur
Við píanóið: Fritz Weiss-
happel).
22.10 Kvöldsagan: „1 sveita þíns
andlits“ eftir Moniku
Dickens; 1. (Bríet Héðins-
dóttir þýðir og les).
22.30 Næturhljómleikar: Hljóm-
sveit Monte Carlo óperunn-
ar leikur á tónlistarhátíð-
inni þar í sumar; Leonard
Bemstein stj. Sinfónía nr.
1 (Titan) eftir Gustav Mal-
er.
23.35 Dagskrárlok.
af Velazques, sem Bourne hafði
sett í rammann rétt fyrir dög-
un. Bourne hlustaði alvarlegur
í bragði. Hann hafði svitnað æ
meira sem þeir ná’.guðust Velaz-
ques. Pickett hafði talað enda-
laust um hverja mynd. Þegar
hópurinn var um síðir saman-'
kominn undir meistarastælingu
Jeans Marie, varð Burne þess
allt í einu var að hann hélt
niðri í sér andanum. Hann and-
aði frá sér og gaut augunum til
ihinna, en allir voru að hugsa
um Pickett og viðbrögð hans
iþegar hann sæi þetta meistara-
verk eftir málara alha málara.
Eftir inngangsathugasemdirnar
upphóf hann sínar a’þekktu
tæknilegu athuganir. Hann
minnti á að Dostojevski hefði
kallað Velazques' „Eins konar
eilífð sem rúmast í ferfeti." og
svo fór hann ótrauður að fást
við þessa eilifð.
„Þið sjáið bara bakið á
þesum liðuga líkarna sem teygir
úr sér með andalúsískri leti.
Lítið á hljóðfallið í þesum
kroppi! Guð hlýtur að hafa
stjórnað hendinni sem veitti
okkur slíka fegurð. Lítið á gegn.
sæja skuggana sem liggja í
leyni þar sem mjóbakið hverfur
fellingarnar, sem geisla af
birtu. Nú skal ég segja ykkur
dálítið, sem Þið fáið að heyra
fyrstir allra manna, en ég mun
segja ykkur upp aftur og aftur,
meðan guð gefur mér styrk til
þess, og ég skal skrifa það nið-
ur og skrifa nafnið mitt undir
það og birta það opinberlega í
öllum listaritum Þessi Velazqu-
ezþáttur er fegurri en allir aðr-
ir þættir í listasögun.ni! Vinir
mínir! Þessi Dos Cortes Velaz-
ques er dýrlegasta málverk sem
maður hefur nokkru sinni fest
á léreft.“
Dr. Munoz skalf af hrifningu
þegar hann heyrði í fyrsta
skipti þingmanninn Pickett,
Hómer Pickett (Illinois). Andlit
næðumannsins ljómaði af því
frægðarskini sem myndi leika
um hann þegar birt yrði grein-
in, sem var að verða til í huga
hans — í Listin, Lífið og Þú.
Hann ætlaði að senda skeyti til
New York Times. Hann ætlaði
að afpanta flugmiðann og fara
heim með skipi, svo að frétta-
menn og blaðaljósmyndarar
hefðu timann fyrir sér. Það
skyldi-. varða Mf- í. tuskunum. Og
mann ’átíi' það Skilið.’ Þar'na hafði
hann beðið þolinmóður í mörg
ár, helgað ævi sina spænskri
list, og loksins fengi hann að
sjá þetta fráibæra, einstæða
meistaraverk. Honum lá ýmis-
legt fleira á hjarta og hann
hlustaði sjálfur með athygli
meðan hann festi sér ýmislegt í
minni með tilliti til daga end-
urbótanna um borð i skipinu.
Dagarnir fjórir liðu við leti,
menningu og munað. Frú Pickett
rakst sér til mikillar undrunar
á frábært úrval af spænsku
brennivíni, Hún varði megninu
af fíma sinum í tihaunir og tók
sér fimm tima síestu á hverjum
degi til að öðlast þrek til að
hlusta á þau hin á kvöldin.
Þegar henni gafst tækifæri til,
talaði hún um nautaat við Cay-
etano og Bourne. Orðið. sjúk-
’.egt kom fyrir aftur og aftur
og karlmennirnir kinkuðu kolli
með alvörusvip.
Cayetano og hertogafrúin
héldu áfram að láta í 1 jós hugs-
anir hvors annars, miH og þolin.
mótt en í armslengdar fjarlægð,
aldrei meira, sjaldan minna.
Bourne hugsaði .með sér, að ef
hendur þeirra snertust fyrir
vangá, myndi eldingunni slá
niður og jörðin qpnast. En sem
glœpamaður var Bourne róm-
antísikur.
Hann f^nn. stöð.ugt tij.jþ&ss að
hafa falið eign yinkonu ^innar
í pjönkum sínum. Oft tók hann
viðbragð við tilhugsunina um að
þjónn rækist á ha«a af tilvilj-
un. Svo mundi hann að töskur
hans voru lokaðar og læstar.
Hann hélt niðri í sér andanum
eða andaði frá sér og það var
liður í sjálfsstjórninni. Engum
datt í hug. að hann væri j slíkri
spennu.
Fyrsta daginn sendi hann dul-
málsskeyti til Jean Marie sem
var í París. Á eftir hvarf hann
inn í bókaherbergið. Hann var
jafn áfjáður í bækur og ö’-d-
ungadeildarmaðurinn í málverk.
Og bókasafnið á Dos Cortes
hafði láka ýmislegt að geyma.
Þriðja daginn fann hann það
sem hann leitaði að; þykkan
doðrant með skýrslum um lista-
söfn í smáríkjum og höllum á-
samt nákvæmum grunnteikning-
um og staðarákvörðunum. Hann
ákvað með sjálfum sér að spyrja
dr. iMunoz um nöfnin. Sennilega
Iþekkti hann flest af þessu fólki
og fyrir tilstilli hans gæti
Bourne hæglega komizt í sam-
band við það og orðið sér úti
um heimboð. Á þennan hátt
hafði hann kynnzt hertogafrúnni.
Hann tók traustataki myndavél
og filmur hjá öldungadeildar-
þingmanninum og ljósmyndaði
margar síður. Hann brosti með
sjálfum sér við tilhugsunina um
sumar eitt fyrir tuttugu og átta
árum, þegar hann hafði unnið
baki brotnu til að hljóta. ljós-
myndastig sem skáti.
Við kvöldverðinn þetta sama
kvöld hafði Pickett verið í ólg-
andi 'uppnámi y.fir nýjustu frétt-
um af Velazques. Bourne varð að
grípa báðum: höndum um stólinn,
hann fékk svo mikinn svima, en
hann jafnaði sig þegar Pickett
fór að tala.
,-Þetta er alveg ótrúlegt! hróp
aði Pickett. ,,Ég er. búinn að
stara og stara á þennan stór-
kostlega Velazques til að kom-
ast að því, hvað gæti gefið
myndinni þennan sérstæða, gegn-
sæja ljóma. Ég drakk myndina
í mig. Allt í einu kom það yfir
mig eins og innblástur. Ég vissi
það. Og nú skal ég veita ykkur
'hlutdeild í uppgötvun minni.“
Hann brosti til þeirra eins og
ELDGOS í JAPAN. Þykkur reykmökkur stendur upp úr eld-
fjallinu Oyaha á japönsku eynni Miyake, en það byrjaði að
gjósa 22. ágúst sl. eftir 22 ára hlé. Það gaus úr mörgum gígum
í fjallinu og hrauneðjan rann niður allar hlíðar þess. 43 menn
særðust, en enginn hættulega.
bridgeþáttu
íslendingar eru ekki herskáir slitum að skera á samgöngu-
menn að eðlisfari, en flestum æðar óvinanna.
í bridge er þetta ekki síður
mun samt kunnugt um það, að mikilvægt eins og eftirfarandi
í hernaði getur það ráðið úr- spil sýnir.
Allir á hættu, suður gefur
S: 7, 6, 5
H: Á, 10, 2
T: K, D, G
L: K, 7, 4, 2
S: A, 4, 3
II: K
T: 8, 7, 6, 5
L: Á, G, 9, 8, 6
S: 2
H: D, 4, 3
T: Á, 10, 4, 3, 2
L: D, 10, 5, 3
Suður
1 spaði
3 hjörtu
.4 hjörtu
pass
Ef til vill eru margir, sem
éru á móti því að suður opni
á aðeins 10 vínarpunkta, en
suður er að reyna að komd
báðum litunum að, og sé það
nauðsynlegt, að ná góðri fórn
. öðrum hvorum. (Austur-vest-
ur gætu átt upplagða slemmu í
báðum láglitunum).
En hvað um það, vestur spil-
aði út hjartakóng, sem hlaut
að vera einspil, taki maður til-
lit til þess, að það er beint
upp í tvísagðan lit hjá suðri.
Blindur drap, spilaði spaða og
vestur drap kóng suðurs með
ásnum.
Vestur spilaði út tígli, austur
drap með ás, tók hjartadrqttn-
S: K, D, G, 10. 9, S
H: G, 9, 8, 7, 6, 5
T: 9
L: ekkert
Vcstur Norður Austur
pass 2 grönd pass
pass 3 grönd pass
pass 4 spaðar pass
pass
ingu og !ét vestur síðan trompa
hjarta. Einn niður.
'Flestir góðir spilamenn ættu
að þekkja þessá'Hýþu og hin
rétta spilamennska á að koma
sjálfkrafa hjá þeim. í öðrum
slag á að spila laufkóng úr
borð.i í þeirri von, að vestur
eigi báða svörtu ásana. Suð-
ur gefur af sér tígulníuna og
þar með er samgönguæð aust-
urs og vesturs rofin. Nú hefur
vestur enga möguleika á því,
að koma austri inn,. áður en
tromp vesturs og þolinmæði
eru á þrotum.
Komi laufásinn frá austri,
trompar suður og spilar trompi
'í þeirri von að vestur eigi bæði
spaðaás og tígulás.
Miðvikudagur 19. september 1962 — ÞJÓÐVILJINN — dli