Þjóðviljinn - 06.12.1962, Blaðsíða 12

Þjóðviljinn - 06.12.1962, Blaðsíða 12
Annar fyrirlestur próf. Jóns Helga- sonar á föstudag A föstudagskvöld klukkan 8.30 heldur Jón Helgason ann- an fyrirlestur í Snorrasal að Laugavegi 18 og fjallar hann um Atla Húnakonung. Það er síðari fyrirlestur Jóns að þessu sinni, ])ví daginn eftir fer hann af landi burt, því miður. Síðastliðinn sunnudag hélt Jón Helgason prófessor fyrirlest- ur í Iðnó um ástir Marianne von Willemer og Goethes og þeim skáldskap sem kviknaði af kynn- tagu þeirra. Það var einstaklega vel hlust- að á þennan fyrirlestur: Jón Helgason rakti aila þætti þess- arar gömlu sögu af góðri þekkingu, smekkvísi og nær- fæmi, átakanlegir atburðir og skoplegar hliðar þeirra lifnuðu í dæmalausum flutningi Jóns og á þróttmikilli íslenzku hans. Jakob Benediktsson tók svo til orða að fyrirlestri loknum, að hann hefði verið mikið ævin- týri; viðstaddir voru honum algjörlegp sammála. Hokksþing Framhald af 3. síðu. istum mikið áhyggjuefni, sagði hann. Hann lagði áherzlu á að ítalski flokkurinn styddi eindregið Sov- étríkin, sovézka kommúnista- flokkinn og friðarstefnu hans. Hann vék að árásum Kínverja á júgóslavneska kommúnista og sagði: — Við höfum einnig ver- ið Júgóslövum ósammála, en við höfum samt aldrei orðið varir við kapítalista í júgóslavneskum verksmiðjum, svo að sú fullyrð- ing Kínverja að Júgóslavar stefni í átt til kapítalisma getur ekki staðizt. Þingfulltrúar klöppuðu Pajetta lof í lófa, allir nema þeir kín- versku. Fulltrúar frá Hollandi, Tékkóslóvakíu og Rúmeníu gagn- rýndu einnig Albana og Kín- verja. Á þingi tékkneskra kommún- ista gagnrýndi Jiri Hendrych harðlega persónudýrkunina og sagði að enn hefði ekki öllum skilizt hve skaðlegar verkanir hún hefði haft. Hann krafðist þess að leifar hennar yrðu upp- rættar. ! í i i Islenzku jéhtrén spara húsmæðrum hlaup með ryksugurnar Hallormsstað 3/12. — Síðan vetumóttafönnina tók upp fyr- ir þremur vikum, hafa fá tíð- indi gerzt hér á Upphéraði, (nánar til tekið Skógum, því að það er nafnið á þessum sveitarhluta), sem hlaupandi sé með í blöð. Veðráttan hef- ur verið ágæt, allmikið frost — svo að nokkur þeli er kom- inn í jörð — stillur og oft hið fegursta véður, eins og maður vill hafa það á önd- verðum vetri. Engar ótætis rigningar. Bara svalt og bjart. 1 þessu líku tíðarfari ger- ist ekkert frásagnarvert í sveitabúskapnum á þessum tíma. Fyrir því læt ég freist- ast til að segja frá því í ör- fáum orðum, hvað við, sem búum upp á skóg hér í Skóg- um, höfum fyrir stafni um þessar mundir. Nú er tími skógarhöggsins, enda er það hafið fyrir nokkru. Nóg er verkefnið. Það þarf að grisja fyrir gróður- setningu næsta vors og það þarf að grisja þann skerm af birki, sem stendur yfir barrplöntum, er gróðursettar voru fyrir 3—4 árum. Þetta er aðalstarf okkar skógbænda. Og nú er veðrið til þess. íslénzk jólatié Svo eru jólin allt 1 einu farln að gera vart við sig. Síminn hringir tíðar en að undanfömu og fólk spyr um jólatré. Okkur er ánægja að bví að geta svarað því til, að við eigum jólatré handa Austfirðingum, hvort sem er í heimhús, á jólatrésskemmt- anir eða á torg helztu staða austanlands. Allar stærðir frá minna en 1 m upp í 7—8 m. I Í5 ! Og við bætum við með greini- legu stolti, að okkar tré séu betri en hin heimsþekktu, dönsku jólatré, sem flutt eru til ótal landa. Reynsla er sem sagt fyrir því, að okkar tré halda miklu betur barrinu, svo að húsmæðurnar geta sparað sér hlaupin með ryk- sugurnar. Orsökin er að sjálf- sögðu framleiðsluleyndarmál. Við erum eiginlega ári á undan áætlun með jólatrén. Höfðum ekki búizt við að geta farið að selja að marki fyrr en 1963. En það verður sem sagt gert núna. Að vísu aðeins fyrir Austfirðinga enn- þá. Héðan í frá þurfa þeir fe ekki að láta fella jólatré sín ^ úti á Jótlandsheiðum. Svo nálgast óðum sá tírni, að við höfum tré handa öðrum lands- hlutum — ef þeir kæra sig um! — sibl. I 5 1 ,Egnclu mig eins og Íax og ég beit á.. skutur skipsins og snerist það þá að aftan um einar 20 gráður, þá slaknaði einnig á vír Stapafells og bendir það til að skipið hafi verið komið á ferð aftur á bak og út. Þá fyrst segir hann Stapa- fellsmenn hafa farið að keyra og hafi það verið gert án sinnar vit- undar og gegn vilja sínum. Þegar skipið svo náðist út vor j 26 mínútur eftir til háflóðs. Einnig kvað hann það hafa kom- ið til að nokkur ylgja var kom- in í sjó og líklegt að ölduhreyf- ingin hafi hjálpað til að losa skipið. Framburður Tryggva Blöndals skipstjóra á Esju fyrir sjórétti í gær var eitthvað á þessa leið: Skömmu eftir að skipið var komið út fyrir Oddeyri, eða langleiðina út að Svalbarðsyri fór ég úr brúnni og fól 3. stýri- manni stjórn skipsins. Þá var bátsmaður við stýri. Veður var gott, stillt og bjart og sást til beggja landa og vitarnir á Sval- barðseyri og Hjalteyri, sáust greinilega. Telur hann sig jafn- vel hafa séð landið austan meg- in fjarðarins, enda var snjóföl á jörðu. Skipstjóri gekk fyrst niður og síðan upp til herbergis síns. Á leiðinni þangað sá hann Sval- barðseyrarvitann og gat ekki greint að neitt væri athugavert við stefnu skipsins þá. Að því er hann bezt veit voru öll stjórn- tæki skipsins í lagi. Hann sagði að við þessar að- stæður væri ýmist stýrt eftir áttavita eða landsýn og þar sem skip með tvær skrúfur séu mjög kvik sé þægilegra að miða við ljós framundan. Ekki sagði skipstjóri það venju að hafa ratsjá og dýptarmæli stöðugt í gangi í bjartviðri, en þó sé það gert ef miða þurfi ein- hverjar fjarlægðir. Hann kom strax upp þegar skipið tók niðri og stóð og voru þegar gerðar tilraunir til að ná skipinu út með því að keyra fulla ferð aftur á bak með báð- um vélum en það bar ekki neinn árangur. Jafnframt var strax dælt sjó úr botntönkum skipsins og látið renna úr neyzluvatnsgeymum. Þegar sl.lp- ið strandaði var um það bil há- flóð. Skipstjóri kvað það skoðun sína að hægt hefði verið að ná skipinu út af eigin rammleik eftir að búið hefði verið að létta það nægilega og auk þess' hefði verið stækkandi straumur. Botn á strandstað hefði verið góður, skeljasandur og leir og ekki hætta á að skipið bæri nær landi. Gerð var tilraun til að ná skipinu út á hádegisflóðinu á sunnudag, en þá var búið að tæma sjógeyma og vatnsgeyma að mestu. Telur hann að við þær tilraunir hafi losnað um skipið og hafi sér virzt að það hreyfð- ist til að framan. Ekki varð á- rangur meiri í það sinn. Á næsta flóðinu laust eftir miðnætti aðfaramótt mánudags- ins var svo enn gerð tilruun. Þá var kominn að skipshliðinni björgunarbátur frá olíuskipinu Stapafelli og höfðu bátsverjar dráttarvír meðferðis. Bundu þeir bát sinn við Esju. Skipstjóri fór um borð í Stapafellið og sagði skipstjóra þess að hann hefði ekki fengið neinar ákveðnar skipanir frá útgerðinni um að þiggja aðstoð, en bað hann að halda vír sínum strekktum svo hægt væri að beita skrúfum Esju hindrunarlaust, ef svo færi að hann tæki vírinn um borð og ennfremur að toga ekki í vír- inn nema láta sig vita fyrst. Varð það að samkomulagi milli skipstjóranna. Fór nú Tryggvi aftur yfir í sitt skip og var tekið til við að reyna að losa það úr strandinu. Að þvi kom að skipstjóri þáði vírinn um borð, enda kvað hann Stapafellsmenn hafa veifað hon- um framan í sig á ginnandi hátt, lí'kt og þegar egnt er fyrir lax og hefði sér farið eins og mörg- um laxinum: Bitið á. Þegar tilraunirnar höfðu ver- ið gerðar nokkra hríð, losnaði 300 gráða misheyrn Næst kom fyrir réttinn 3. stýrimaður, Páll Kröyer Péturs- son og sagðist honum svo frá: Er hann hafði verið um stund á stjórnpalli sér hann að Hjalt- eyrarviti sýnir rautt og gefur þá rórmanni skipun um að stýra 30 gráður á áttavita og hugðist með því víkja skipinu til stjómborða og fá Hjalteyrarvitann hvitann. Fór hann við svo búið inn í kortaklefann til að færa í leiðar- bókina og heyrðist honum rór- maður endurtaka strikið sem stýra átti. Dvaldist honum í kortaklefanum í um 5 mínútur. Þegar hann hafði fært bókina kveikti hann á ratsjánni og beið eftir að hún hitnaði. Þegar myndin kom á skífuna sá hann að skipið stefndi beint á land og hljóp hann þá fram í brú til að gefa skipun um að stýrinu skyldi snúið hart í stjór, en í því tók skipið niðri og stóð. Gat hann ekki gefið aðra skýr- ingu á mistökunum í stefnu skipsins, en þá að rórmanni hefði heyrzt hann segja 330 gráður í stað 30 gráða, en það skakkar Framhald á 3. síðu. FUNDUR ANNAÐ KVOLD í SÓSfALISTAFÉLAGINU Sdsíalistafélag Reykjavíivur heldur félagsfund föstudaginn 7. des- ember klukkan 20.30 f Tjarnargötu 20. FUNDAREFNI: 1. Einar Olgeirsson segir frá nýafstöðnu flokksþingi Sósíalista- flokksins. 2. Happdrættið. Framsögumaður Kjartan Helgason. Félagar eru beðnir að hafa rélagsskírteini með sér og sýna það við innganginn. STJÓRNIN. Skáldsaga úr lífi ungs fólks í Rvík Ný skáldsaga eftir Gunnar M. Magnúss rithöfund er komin út og nefnist VEFARADANS. Úr veröld ungra elskenda. Vefaradans er sága úr lífi ungs fólks á síðustu árum og gerist Gunnar M. Magnúss. í höfuðstaðnum. Aðalpersónumar. eru Bára Lóa, dægurlagasöng- kona og upprennandi stjarna, og unnusti hennar, jámsmíðanem- inn og hugvitsmaðurinn Börkur Jónsson. Segir frá vináttu þeirra frá 13 ára aldri og síðan ást- um þeirra, baráttu x hringiðu spillingarinnar við fjárglæfra og svikara, og síðan við dómstól- ana og réttvísi landsins. Aðrar persónur sögunnar em skáldið Alexander, úfinn, harður og óhrjálegur á yfirborði, en eld- 'neitur mannvinur, og Gummi litli rauðhærði snáðinn sem af og til skýtur upp kollinum í veröld hinna ungu elskenda. Hraði er mikill í frásögninni, segja má að á hverri blaðsíðu sé brugðið upp mynd úr lífi unga fólksins í Reykjavík og fyrir bregður sögulegum atburð- um á síðustu ámm sem minnis- stæðir hafa orðið. Utgefandi Vefaradans er Bókaútgáfan Dverghamar. Lá við stórbruna á Kjaíarnesi Um lcl. 11.20 í gær var slökkvlliðið kvatt að Saltvík á Kjalarncsi en þar rekur Stcfán Thorarensen bú. Er á staðinn kom var mikill eldur í heyhlöðu cg var hann einnig að komast í fjósið og það orðið fullt af reyk. Slökkviliðinu tókst fljótt að hindra frckari útbreiðslu elds- ins og síðan að ráða niðurlög- um hans en mjög lcngi logaði í þurrkrásum í hlöðunni og var öryggisvörður frá slökkviliðinu cnn á brunastaðnum um kl. 19 í gærkvöld. I f jósinu voru 60 kýr og tókst manni frá Móum á Kjalarnesi að bjarga þcim öllum út eftir að heimamenn voru gengnir frá því. Þykir hann hafa sýnt mik- ið snarræði og áræði. Miklar skemmdir urðu á heyi í hlöð- unni og talsverðar skemmdir á hlöðunni sjálfri en litlar á fjósinu. Tveir slökkviliðsbílar úr Reykjavík unnu að slökkvistarf- inu þar af annar háþrýstibíll og auk þess var dælt vatni úr sjónum á cldinn. Gunnar Guðmundsson og Einar Þorfinnsson, sem urðu Reykjavíkur- meistarar í tvímenningskcppnj í bridge um síðustu helgi. Frá keppniani er nánar skýrt í bridge-þættinum á 9. síðu. (Lm. Bj. Bj.). x If

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.