Þjóðviljinn - 13.01.1963, Qupperneq 10

2$ SfÐA
MOÐVILJINN
— Sunnudagur 13. 'janúar 1963
Tonys. Þau urðu að flýta sér
þangað og þeir urðu óðamála.
Enginn þeirra fók Jengur eftir
Gamet. Náungamir risu á fæt-
ur. Hin nýja vinkona þeirra tók
undir olnþogann á þeim sem
reikulli var og þau gengu öil
þrjú út um dymar. sem þeir
höfðu komig inn um.
Gamet starði á eftir þeim.
Hún hafði hugboð um að hún
hefði átt að fara og leita að
Oliver. En leikkonan hafði skil-
ið eftir hattinn sinn, svo að
hún hlaut að setla að koma aft-
ur og Gamet langaði til að
þakka henni fyrir hjálpina. Hún
hafði verið svo viðbragðsfljót og
úrraeðagóg —• Garnet vissi naum-
ast hvað hún átti að kalla vemd
af þessu tagi. en hún var mjög
þakklát.
Þjónninn kom inn með fat af
ostrum sem raðað var umhverf-
is skál með piparrót. Hann svip-
aðist um eftir gesti sínum. en
þegar hann sá hattinn hennar.
setti hann fatið á borðið. And-
artaki síðar opnuðust dyrnar út
að götunni Qg leikkonan kom
inn aiein. Hún læsti dvrunum,
skaut slagbrandinum fyrir og
gekk til Garnetar.
— Nú er aht í iagi. vina mín.
sagði hún og brosti hlýlega.
— Þeir angra yður ekki fram-
ar
Hún ætlaði að ganga að sínu
eigin borði en Gamet hafði
sprottið á fætur.
— Bíðið andartak. Ég — ég
veit ekki hvemig és á að þakka
yður en ég er yður ákaflega
þakklát. Hún þagnaði við. — Ég
vissi alls ekki hvað ég átti til
bragðs að taka.
— Ég vissi það vina mín.
Þetta er allt í lagi.
Gamet leitaði að orðum. Hún
vildi ekki tala meira um þá
staðreynd, að sjálf hafði hún
verið ráðþrota. þegar hin var í
engum vandræðum. En leikkon-
an skildi hana. Hún klapnaði
Garnet á handlegginn og sagði:
— Þér sáuð að ég læsti dyrun-
um. Þeir geta ekki komizt inn
aftur. Og þér skuluð ekki vera
hræddar
— Ég er ekki hrædd. Ég er
svo fegin því að þér skylduð
vera hér.
— Góða mín, ég bý á þessu
gistihúsi Ég kem oft hingað og
fæ mér matarbita eftir sýning-
ar.
. — Hvemig gátuð þér eigin-
Jega losnað við þá?
* — Ég tapaði af þeim hjá
Tony. Sagðist ekki vilja það sem
þarþjónninn sýndi okkur og ætl-
að i að líta í hillumar. Hún
yppti öxlum. — Þættinum er
lokið.
Rödd hennar var fjörleg og
brosið vingjamlegt. Gamet brosti
feimnislega til hennar. Leikkon-
an var ekki síður falleg þegar
komið var nær henni Andlits-
drættirair vom klassiskir. hör-
undið eins og mjólk og hunang
og augun bláu vom á stærð við
túskildinga.
— Æ, ekki fara alveg strax,
hrópaði Garnet. Hún steig á-
fram meðan hún talaði og hönd-
in á henni straukst við borð-
brúnina og bókin með trérist-
unum datt í gólfið. Hún opnað-
ist í fallinu. Áður en Garnet
gæti beygt sig eftir henni. var
hin nýja kunningjakona hennar
búin að því.
— En hvað þetta era fallegar
myndir sagði hún og sléttaði
úr síðu sem hafði krypplazt.
— Það er bezt að ioka henni,
svo að síðan taki sig- Hún brosti
uppörvandi. — Þér emð ekki
hræddar lengur. vina mín?
— Nei, nei. langt i frá, ég er
ekkert hrædd. Ég bað yður ekki
að bíða þess vegna. Ég ætlaði
bara að segia yður — ég sá yð-
ur í ^ Skrúðgarðmum^ JL^kvöld,
Þér voruð stórkóstieg.
— Æ. kærar þakkir. Þetta var
fallega sagt Ég sá yður líka
beint fyrir framan sviðig með
manni. Hún bætti við glaðlega
og vingjamlega: — Þér höfðuð
aldrei komið þangað fyrr, var
það?
— Nei, nei. ég hef aldrei fyrr
komið tll New Orleans. Ég hef
alltaf átt heima í New York.
Ég er i brúðkaupsferð.
•— Og eisinmaðurinn sýnlr yð-
ur borgina?
Garnet kinkaði kolli — Og
mér þykir svo vænt um að ég
skyldi hitta yður aftur. svo að
ég gæti sagt yður hvað ég hafði
gaman að skemmtiatriðunum yð-
ar. ungfrú — ég veit ekki hvað
ég á að kalla yður. Það var
nafn i leikskránni. Juiiette og
eitthvað meira, emð þér kölluð
það?
Leikkonan horfði rannsakandi
á hana, svo lengi að Gamet þótti
það næstum óþægilegt. — Af
hverju viljið þér ekki kalla mig
því nafni?
— Æ, það var vegna þess að
maðurinn minn sagði. að það
væri sennilega ekki yðar rétta
nafn. Hann sagði, að flestar leik-
konur tækju sér ný nöfn. Sjáið
þér til, sagði Garnet afsakandi.
— Þér emð fyrsta leikkona sem
ég hitti á ævinni. Ég ætlaði
ekki að móðga yður.
Stúlkan hló vingjarnlega.
— Þér móðgið mig ekki. vina
mín. Ég held þér gætuð ekki
móðgað neinn þótt þér vilduð.
Maðurinn yðar hefur alveg rétt
fyrir sér Juliette er bara vöm-
merki Fólkið í New Orleans
vill hafa allt upp á frönsku.
Ég heiti Florlinda.
— Þakka yður kærlega fyrir,
ungfrú Florinda. sagði Gamet.
Hún talaði hægt. Hún var með
hugann við bókina með tré-
ristunum.
Þegar leikkonan tók hana uPP
úr gólfinu, hafði hún einmitt
sléttað síðuna með myndinni af
Florlindu. En kannski var það
ekki annað en tilviljun. Garnet
tók aftur til við kurteisina.
— En mikið er ég ókurteis, að
spyrja yður að nafni án þess
að kynna sjálfa mig. Ég heiti
Gamet Hale. Gift Oliver Hale.
— Mér þykir vænt um að
kynnast yður. frú Hale, og þér
emð reglulega indæl Það gieður
mig, að yður skyldi finnast gam-
an á sýningunni. Komið aftur
í næstu viku. Þá kem ég með ný
lög og í nýjum búningi og þak-
ið fýkur af húsinu. það er ég
viss um. Hún sendi fingurkoss.
— Svart silki. Þröngt eins og
sliður.
H'ALS
ur
GULLI
og
SILFRI
Jóhannes Jóhannes-
son gullsmiður,
Bergstaðastræíi 4,
gengið inn frá
Skólavörðustíg.
VERKAKONUR
í Rigursuðuverksmiðju
Viljum ráða nú þegar nokkrar duglegar konur eða stúlkur
til vinnu í niðursuðuverksmiðju okkar, Skúlagötu 20.
Nái-.ari upplýsingar í skrifstofuimi, Skúlagötu 20.
slAturfélag SUÐURLANDS.
Skúlagötu 20.
Eggert Stefánsson söngvari
Framhald af 5. síffu.
Eggert varð eins og prins
í ævintýri, hreppti kóngsdóttur
erlendis, og lifði sem fuglinn
frjáls, lét ekki binda sig neina
fjötra, var eftir því sem hon-
um þóknaðist í ríki sinu ytra
eða heima á ættjörðinni, kynnti
íslenzka tónlist og söng þegar
honum bauð við að horfa, naut
sín ekki nema í góðu andrúms-
lofti, gaf sér tíma til alls. fór
að rita bækur og greip þegar
honum sýndist inn í rás við-
burða.
„Heimurinn getur verið þakk-
látur að þrátt fyrir allt hafa
einhverjir haft tíma til að líta
upp úr hinni gráu hringiðu er
sogar þá áfram — og hafa séð
að sólin skín, að himinninn er
oft heiður og blár og tær —
hafa kastað af sér áhyggjunum
og hvílzt og hugsað“. (Bergmál
Ítalíu)
Mynd Eggerts stóð honum
sjálfum of nærri og rann saman
við mynd hans af íslandi og
skyggði oft fyrir öðrum á það
sem var ' stærst og svo ein-
stakt í persónuleik hans er stóð
djúpum rótum í öllu íslenzku
og bundinn var næmustu taug-
um við þjóðina.
Auður Eggerts var ekki af
þessum heimi. Hann naut lista
og bókmennta og fann hvað
reis hátt og fagurt. Hann lét
sig bæðj dreyma og sá niður
í djúpin og átti skyggna sjón.
Hann dró víða’ til fanga af
kynnum við lönd og þjóðir.
ftalía, iand listanna. land Leliu,
varð fósturland hans og annað
heimili. og hann ritaði þaðan
fagra bók, Bergmál ftalíu. En
uppsprettulind hans var ísland.
og því meiri kynni sem hann
hafði af öðmm þjóðum, því
skýrari og fegri reis fyrir aug-
um hans mynd fslands, og trú-
in á fsland, sem hann boðaði
af heitu hjarta, var engin blá-
móðusýn heldur staðfest. djúp-
um skilningi á náttúru íslands,
sögu og andlegri arfleifð, þeim
skiiiiingi að „lítil þjóð verður
að vera andlegt stórveldi éf
hún á að halda sjálfstæði sínu
og frelsi“. „Og ég fann, að ef
við gætum lyft arfinum, var
það eitthvað mikið og stórt að
vera íslendingur". Til auðlegð-
.ar persónuleika hans lágu ein-
hverjir duldir farvegir. Hann
átti lykilinn að hjörtunum, og
hollvættir fslands stóðu við hlið
hans. Hann eignaðist aldrei
kamers í fæðingarborg sinni.
eins og hann sjálfur komst að
orði, en allar byggðir íslands
stóðu honum opnar og huldu-
borgir þess. og menn réttu hon-
um hrjúfa hönd og sögðu: Guð
blessi þig, Eggert. Og hann átti
drauminn þann hinn bjarta sem
fljúga mun æ fyrir þjóðinni.
Það var eins og heilt tíma-
bil, sem reis svo bjart og djarft
sé skilið frá okkur með Eggert
Stefánssyni, tímabil sem aldrei
kemur aftur.
Eggert var persónuleiki sem
setti mönnum tvo kosti, að meta
hann eins og hann var og
verða þá auðugri af að kynnast
honum, eða afneita honum og
ganga tómhentur frá borði.
Var hann söngsnillingur, var
hann mikill rithöfundur? Um
það geta menn deilt. En ofar
tónum og orðum, og um ieið
--------------------------------<?,
Don Richardo bregst reiður við þessari ásökun. En
Conzas lætur sér ekki segjast og engum tekst að
slilla þennan óða iiiann, sem er svo hræddur um
fé sitt. „1 guðana bænum verið rólegir . . . ef einhver
heyi-ði nú til okkar fyrir utan“.
En nautgripasalinn Gonzas heldur áfram og x reiði
sinni þrífur hann þungan öskubakka og hendir hon-
um í höfuðið á andstæðing sínum. Don Richardo feb-
tw á gólfið rotaður.
uppmni þeirra og líf og sann-
leiksgildi, er hið brennandi
hjarta, er það hjarta sem slær
þjóð sinni. Það hjarta átti Egg-
ert Stefánsson.
Kristinn E Andrésson.
Hinn 29. desember síðastlið-
inn andaðist í Schio á Norður-
Ítalíu Eggert Stefánsson söngv-
ari og rithöfundur. Um það bil
þegar gamla árið er að telja
út. hættir að slá hjarta eins
bezta íslendings sem þjóð okk-
ar hefur alið, heimsborgarans
og ættjarðarvinarins Eggerts
Stefánssonar.
Ég mun ekki i þessum fáu
kveðjuorðum rekja ætt Egg-
erts, það munu aðrir gera. Þetta
sem ég set hér á blað eru fá-
ein þakklætisorð, sögð í minn-
ingar- og virðingarskyni við'®'
hinn látna heiðursmann.
Af skrifum Eggerts í bók
hans „Lífið og ég“ gefur Egg-
ert nokkra lýsingu \ á foreldr-
um sínum. sem gefa bendingu
um það vegamesti sem ho.n-
um var gefið af góðum for-
eldrum.
Hann ,segir um föður sinn að
hann hafi gefið bömum sínum
það ráð: ,,Ef þið sjáið eitthvað
sem þið ekki skiljið, þá megið
þið ekki verða hrædd og hlaupa
burtu, þið skuluð rannsaka
máiið vel og þá sjáið þið að
allt hefur náttúriegar orsakir".
Það sem móðir hans sagði
var svohljóðandi: „Þið eigið
alltaf að vera sterk, þig eigið
að stefna að því hæsta og göf-
ugasta og forðast allan sora“.
Eggert var langdvölum
fjarri ættjörð sinni, hann var
giftur ítalskri konu. Lelíu. og
bjuggu þau í Schio á Norður-
Ítalíu, en dvöldu hér heima
svo oft sem þau gátu. ísland
átti hug Eggerts allan, hann
var hinn ótrauði föðurlandsvin-
ur sem hélt fast á málstað ætt-
jarðarinnar hvar sem leið hans
lá um heiminn.
Eggert var víðförall söngvari
og vinsæll meðan hann stund-
aði sönginn. Hann var mjög
vel ritfær maður og skrifaði
á seinni árum sínum nokkrar
bækur sem halda munu á lofti
minningu hans og reynast ó-
brotgjarn minnisvarði.
Fyrsta bók Eggerts var „ís-
lands Fata Mo.rgana“, næsta
bók hans er „Lífið og ég“ sem
að nokkm er ævisaga hans
sjálfs og lýsing á ýmsum stór-
atburðum í sögu þjóðarinnar,
eins og t.d lýðveldisstofnun-
inni 1944.
Bók þessi. „Lífið og ég“. er
i fjórum bindum.
Næsta bók hans er „Bergmál
ftalíu". þar ritar hann um hina
aldagömlu menningu ftalíu og
framlag ítala til tónlistar, mál
aralistar, höggmyndalistar og
annarra menningarverðmæta.
Það er auðséð að sá skilur og
skynjar í tónum og myndlist
þann mikla hróður sem lista-
mennimir hafa fært ftalíu
heim Mér er minnisstætt úr
þessari bók brot úr samtali
sem Eggert á við prófessor
Polidor, forstjóra listasafnsins í
Pesaro.
Prófessor Polidor segir: Norð-
ur og niður með alla hershöfð-
ingja. okkar mestu hershöfð-
ingjar og sigurvegarar hafa
alltaf verið listamennirnir okk-
ar fyrr og síðar. þeir hafa lagt
undir sig heiminn með sniild
sinni og sýnt heiminum mátt
hinnar ítölsku sálar sem er hér
meitluð í marmara, litum og
Ijóðum og öllum formum menn-
ingar er byggir upp mannkyn-
ið en eyðileggur aldrei.
Framlag Eggerts til lýðveld-
isstofnunarinnar á fslandi með
„Óðnum til ársins 1944“ mun
verða það er tímar líða sem
talið verður að hafi átt drýgst-
an þátt í því að lýðveldisstofn-
unin varð að veraleika enda
var það hjartans mál Eggerts
að svo mætti verða. að þjóðinni
auðnaðist að verða frjáls og
fullvalda þjóð.
fslendingar báru ekki gæfu
til að meta sem skyldi verð-1
leika Eggerts Stefánssonar og'
hans mikla og góða framlag í
baráttunni fyrir hag þjóðar og
lands og þó ráðamönnum þjóð-
arinnar sæist yfir þá mögu-
leika að skapa honum þá að-
stöðu að starfa í utanríkisþjón-
ustu lands vors á erlendum
vettvangi, þá var Eggert þrátt
fyrir það hirrn sjálfskipaði full-
trúi íslands sem aldrei brást
málstað þjóðarinnar hvar sem
hann fór.
Ég kveð þig svo kæri vin-
ur með þökk fyrir allt sem þú
hefur unnið okkur fslending-
um. Þökk sé Lelíu konu Egg-
erts. hún var sú sem var hans
góði vemdarengill, skapaði
honum heimili í heimalandi
sínu Ítalíu, og gerði honum líf-
ið bjart og fagurt hvar sem
hann dvaldi.
Agnar Gunnlaugsson
RETKTO EKKI
í RÚMINU!
HUSEIGENDAFÉLAG
REYKJAVÍKUR.

TRULOFUNAR
HRINBIR
AMTMANN SSTIG 2Á
Halldór Kristinssor
Gullsmiður — Síml 16979.
Sími 22865 — kl. 1 — 7.
* Skattaframtöl
* Iiinheimtur
* Lögfræðistörf
* Fasteignasala
Hermann G. Jónsson, hdl.
lögfræðiskrifstofa.
Skjólbraut 1, Kópavogi.
Sími 10031 kl. 2—7.
Heima 51245.
MIKIÐ AF ÓDtR-
UM VINNUFÖTUM
Verzlunin

Miklatorgi.
BÚÐIN
KLAPPARSTÍG 26.
Gleymið ekki aX
mynda barnið
Laugavee-
simi 1-19