Þjóðviljinn - 27.09.1963, Blaðsíða 4

4 SÍÐA
tJtgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokk-
urinn. —
Ritstjórar: ívar H. Jónsson, Magnús Kjartansson (áb.),
Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjórar: Jón Bjamason, Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðust. 19.
Sími 17-500 (5 línur). Áskriftarverð kr. 80 á mánuði.
Kröfur verz/unarmanna
ITerzlunarmannafélag Reykjavíkur, eitt fjöl-,
* mennasta launþegafélag höfuðborgarinnar,
hefur á fjölmennum fundi samþykkt einróma til- j
lögur um breytingar á kjarasamningum félagsins (
við vinnuveitendur, en sá samningur rennur út
15. október, eins og fjölmargir kjarasamningar
annarra félaga. Tillögurnar miða að gerbrey'tingu
á kjarasamningum verzlunar- og skrifstofu'fólks,
og er við niðurröðun í launaflokka og um kaup-
upphæðir höfð hliðsjón af kjaradómnum um rík-
’issfarfsmennina og nýgerðum samningum við
borgarstarfsmenn. Er það eðlileg viðmiðun, þar
sem sumir star'fsflokkarnir vinna sambærileg
störf, og eins hitt sem verzlunarmenn færa 'fram,
að við ákvörðun kaups og kjara opinberra starfs-
manna hafi verið tekið tillit til þess að þeir njóti
yfirleitt meira starfsöryggis en starfsmenn einka-
fyrirtækja.
17'röfurnar, sem Verzlunarmanna'félagið sam-
þykkti einróma að gera, fela í sér allmikla al-
menna kauphækkun sem eðlilegt er. Verzlunar-
menn hafa löngum búið við óhæfilega lág launa-
kjör og langan og oft óreglulegan vinnutíma. Þeir
hafa verið mörgum vinnusféttum seinni að leggja
eindregið inn á baráttuleiðina til að bæta kjör
sín og atvinnurekendur notað sér það. Félagsskap-
ur þeirra var áður samkrull af félagi launþega og
atvinnurekenda og er auðskilið hvernig aðstaða
slíks félags er til árangursríkrar hagsmunabar-
áttu. Þetta er nú að breytast og verzlunar’fólkið
sem leggur til baráttu fyrir bættum kjörum á vísa
óskipía samúð og skilning verkalýðshreyfingar-
innar. Alla tíð meðan deilan stóð um skipulags-
tengsl Verzlunarmannasambandsins og Alþýðu-
sambandsins átti verzlunarfólkið vísan og yfir-
lýstan allan þann stuðning í hagsmunabaráttunni
sem Alþýðusambandsstjórn hefði getað fram lagt,
en eftir slíkri samstöðu um hagsmunamálin var
ekki leitað þá af hálfu verzlunarmanna. Og vel
ge’ta átökin um kjarabætur þær sem Verzlunar-
mannafélag Reykjavíkur krefst nú verzlunar-
mönnum til handa orðið þeim lærdómsrík, einn-
ig að því ley’ti að nú reynir á skilning og undir-
tektir þeirra atvinnurekenda í verzlun sem í fyrra
höfðu svo brennandi áhuga á því að koma verzl-
unarmannasamtökunum inn í heildarsamtök ís-
lenzkrar alþýðu. Af undirtektum atvinnurekenda
og skilningi á réttmætum hagsmunakröfum verzl-
unarmanna mætti sjálfsagt marka heilindin í um-
hyggju þeirra fyrir skipulagsmálum samtakanna,
og munu verzlunarmenn veita því athygli hvort
áhuginn fyrir framgangi mála Verzlunarmannafé-
lagsins sé ekki jafnheitur enn hjá kaupmönnunum.
17’erzlunarmannafélagið samþykkti einróma kröf-
^ ur sínar. Og vart verður forysta þess sökuð
um kröfugerð í þeim tilgangi að vilja koma ríkis-
stjórninni í bölvun! Enda eru kröfur verzlunar-
manna um kjarabætur fram komnar af brýnni
börf og einhugur verzlunarmanna um þær mætti
vera aðvörun til atvinnurekenda, sem halda' að
últaf sé hægt að „hafa þá góða“ með einhverjum
aálamyndahækkunum. — &
MÓÐVILJINN
200.000mótmæ/a kjamorkukafbáta-
lægjum /Japan
Eins og áður hefur verið skýrt frá i blaðinu hafa verið haldniir fundir að undanförnu i Japan
til að mótmæla fyrirætlunum um að veita Bandarikjunum stöðvar fyrir kjamorkukafbáta sína í
landinu. Stærsti mótmælafundurinn var haldinn i hafnarborginni Yokosuka þar sem 130.000
manns mættu, en þaðan er myndin. En samtímis voru um 70.000 á sams konar fundi í Sasebo,
þar sem Bandaríkjamenn hafa flotastöð.
Starfsemí Félags-
málastofnunarinnar
hin margvíslegasta
ÞriSja stairfsár Félags-
málastofnunarinnar hefst
hinn 20. október n.k., eins
og skýrt var frá í fréttum
blaðsins í gær. Þá hefst
námskeiS um fundarstórf
og mælsku, verkalýðsmál
og hagfræði, en upp úr
næstu áramótum hefst svo
námskeið um fjölskyldu-
una og hjónabandið.
Til viðbótar því sem greint
vár frá í blaðinu í gær. verð-
ur hér getið fleiri þátta í starf-
semi Félagsmálastofnunarinnar,
er það sem hér fer á eftir
hyggt á upplýsingum sem fram
komu á fundi sem Hannes
Jónsson félagsfraeðingur, stofn-
andi og forstöðumaður Félags-
má'Iastofnunarinnar, hafði með
fréttamönnum í fyrradag.
Margvísleg starfsemi
Auk námsflokkastarfseminn-
ar rekur Félagsmálastofnunin
fræðslu- og leiðbeiningarstarf-
semi fyrir einstök félög. Felst
hún einkum í því, að flutt eru
á þeirra vegum einstök fræðslu-
erindi, reknir fyrir þau sér-
stakir námsflokkar og leiðbein-
ingar veittar um félagsleg
skipulagsmál. Hafa eftirtalin
félög þegar hagnýtt sér þessa
þjónustu: Símvirkjadeild FÍS,
Samband ísl bankamanna,
Verkal.fél. Jökull, Ólafsvfk,
Vmfél. Hlíf, Hafnarfirði, Iðn-
aðarmannafél. Hafnarfjarðar,
Starfsmannafél. Mjólkursamsöl-
unnar, Kvennfélsamb. Gullbr.
og Kjósarsýslu, Landssamb.
vörubifreiðastjóra og Félag bif-
vélavirkja, Reykjavík.
Jafnframt fræðslu- og leið-
beiningarstarfseminni rekur Fé-
lagsmálastofnunin útgáfustarf-
semi og annast frumrannsókn-
ir á sviði félagsmála. Um þess-
ar mundir er að koma út önn-
ur bókin í bókasafni stofnun-
arinnar. Nefnist hún „Fjöt-
skyldan og hjónabandið". En
rannsóknarverkefnið, sem unn-
ið er að, er um sögu og starfs-
svið íslenzku launþegasamtak-
anna. Sagði Hannes Jónsson, að
rannsókn þessi hefði gengið
hægar en ráð var fyrir gert,
þar sem mörg félögin hefðu
sýnt fálæti við að svara og
endursenda spurningaskrá
stofnunarinnar, en fé ekki énn
fengizt frá Vísindasjóði til þess
að bera kostnað af að senda
mann éftir svörúntiírí.1'1 SagðiSt
Hannes vona, að úr þessu
mundi rætast og félögin senda
spumingarskrámar útfylltar,
einkum þó ef forysturnenn fé-
laganna gerðu sér Ijóst, hversu
mikilvæg þessi rannsókn gæti
orðið fyrir félögin sjálf.
Fræðslustarfsemi Félagsmála-
stofnunarinnar verður nú sem
fyrr til húsa í Gagngfræða-
skólanum við Vonarstræti.
Kennt verður á sunnudagseft-
irmiðdögum.
Innritun 1 námsflokkinn
fundarstörf og mælska, verka-
lýðsmál og hagfræði er hafin
og em þátttökuskírteini seld i
bókabúð KRON í Bankastræti.
FJÖLSKYLDAN OG HJÓNA-
BANDIÐ er önnur bókin í
bókasafni Félagsmálastofnunar-
innar, en það hefur einkunn-
arorðin: BÆKUR, SEM MALI
SKIPTA.
Þetta er 212 blaðsíðna bók,
rituð af þeim Hannesi Jóns-
syni, félagsfræðingi, Pétri H.
J. Jakobssyni, forstöðumanni
fæðingardeildar Landsspítalans,
Sigurjóni Bjömssyni, sálfræð-
ingi, dr. Þórði Eyjólfssyni,
hæstaréttardómara og dr. Þóri
Kr. Þórðarsyni, prófessor.
Ffni bókarinnar skiptist í 10
kafla og eru 6 þeirra ritaðir
af ritstjóra verksins, Hannesi
Jónssyni, en einn af hverjum
hinna höfundanna. Auk þess
er í inngangi bókarinnar fróð-
leg kynning á mannfélagsfræð-
inni.
Hannes Jónsson ritar m.a.
um fjöiskylduna, hjónabandið,
ástina, hjúskaparslit og ham-
ingjuna; Pétur H. J. Jakobs-
son ritar um erfðir, frjóvgun
og getnaðarvamir; Sigurjón
Bjötnsson urri fóreídra og
bamauppeldi; dr. Þórður Eyj-
ólfson um íslenzka hjúskapar-
löggjöf'Og dr. Þórir Kr. Þórð-
arson um kristleg viðhorf til
hjónabandsins.
1 formála bókarinnar segir
m.a.: „Þar sem lífshamingja
fólks véltur að verulegu leyti
á því, hvemig því tekst að
byggja upp hjónaband sitt og
fjölskyldulíf, er ekki vonum
framar, að bók sem þessi kem-
ur á íslenzkan bókamarkað.
Það er von Félagsmálastofn-
unarinnar, að efni bókarinnar
verði lesendum hagnýtur fróð-
leikur, en bókin sjálf kærkom-
in á sem flest heimili og í sem
flesta framhaldsskóla landsins”.
Með bók þessari hefur ver-
ið unnið brautryðjendastarf,
þar sem fram að þessu hefur
ekki verið að fá hér á landi
skipulega fræðslu um fjöl-
skyldu- og hjúskaparmálefni
og þetta er fyrsta bókin skrif-
uð af Islendingum um þetta
efni.
Bókin er prentuð í prent-
smiðjunni Eddu á góðan papplr
og er frágangur hennar góður.
Hún er prýdd um 30 skýringa-
myndum.
Föstudagur 27. september 1963
NATÓ-maður
grunaður um
m r B
Nýlega var handtekinn
franskur NATÓ-embættismað-
ur í París. Maður þessi heitir
Georges Paques og er 49 áraað
aldri. Honum er gefið að sök
að hafa stundað hjósnir í þágu
erlends stórveldis og verðúr
hann bráðlega dreginn fyriir
rétt.
Paques hefur verið næst-æðsti
embættismaðurinn í upplýs-
ingadeild Atlanzhafsbandalags-
ins í París. Réðst hann þangað
fyrir ári. en hafði áður starf-
að í fjögur ár í landvamaráðu-
neytinu franska. Herma frétt-
ir að hann sé sakaður um að
hafa veitt Austur-Evrópuríki
ýmsar upplýsingar, bæði stjóm-
málalegar og hemaðarlegar.
Námsstyrkir
Menntastofnun Bandarikj-
anna hér á landi. Fulbright-
stofnunin tilkynnir, að hún
muni veita náms- og ferða-
styrki íslendingum. sem þeg-
ar hafa lokið háskólaprófi og
hyggja á frekara námviðband-
aríska háskóla á skólaárinu
1964—1965.
Umsækjendur um styrki
þessa verða að vera íslenzkir
ríkisborgarar og hafa lokið
háskólaprófi, annaðhvort hér á
landi eða annars staðar utan
Bandaríkjanna. Þeir, sem ekki
eru eldri en 35 ára að aldri
verða að öðru jöfnu látnir
ganga fyrir um styrkveitingar.
Nauðsynlegt er að umsækjend-
ur hafi mjög gott vald á enskri
tungu.
Þeir, sem sjálfir kunna að
hafa komizt að við nám vest-
an hafs, geta sótt um sérstaka
ferðastyrki, sem stofnunin mun
auglýsa í aprílmánuði næsta
ár.
Umsóknareyðublöð eru af-
hend á skrifstofu Menntastofn-
unarinnar, Kirkjutorgi 6, 3.
hæð, sem opin er frá 1—6 eii.
Umsóknimar skulu síðan send-
ar í pósthólf Menntastofnunar
Bandaríkjanna nr. 1059, Reykja-
16250 VÍNNINGAR!
Fjórði hver miði vinríur að meðaltati!
Hæstu vinningar 1/2 milljón krónur.
Lægstu 1000 krónur.
Dregið 5. hvers mánaðar.
Okkur vantar
börn og unglinga
nu þegar eða um næstu mánaðamót
til blaðburðar víðsvegar um bæinn,
s