Þjóðviljinn - 24.03.1964, Blaðsíða 3

Þriðjudagur 24. marz 1964
HðÐVILJINN
SlÐA 3
AAikill mannsöfnuður á Ráðhústorginu
Mótmælir leynispjald-
skrá dönsku lögreglunnar
Þessi spjaldskrá kom nazisfum
á spor margra Dana i striSinu
KAUPMANNAHÖFN 23/3.
Fátt hefur vakið eins mikla ólgu í Danmörku undan-
farin ár og spjaldskrármálið svonefnda. Fyrir nokkru
komst þjóðin á snoðir um, að lögreglan heldur enn hina
illræmdu spjaldskrá yfir stjórnmálaskoðanir manna, sem
á stríðsárunum komst í hendur nasistum og kom fjölda
manns í fangabúðir. Öldurnar hafa risið svo hátt, að allt
bendir til þess að Hækerup dómsmálaráðherra verði vik
ið frá störfum af þessum sökum. í gær safnaðist mörg
þúsund manns saman á Ráðhústorginu í Kaupmannahöfn
til þess að mótmæla þessum spjaldskrám.
Það var alkunna, að fyrir
heimsstyrjöldina síðari voru
haldnar slíkar spjaldskrár yfir
danska ríkisborgara, og þegar
Þjóðverjar hernámu landið kom-
ust allar þessar upplýsingar í
hendur nasistum. Þeir fóru mik-
ið til eingöngu eftir þeim, þegar
farið var að senda Dani í Þýzk-
ar fangabúðir, og margir sem
voru á svarta listanum ui'ðu ekki
langlífir.
Sótti um starf á Grænlandi
Svo var það fyrir nokkru, að
spjaldskrármálið komst aftur á
dagskrá. Vísindamaður nokkur,
sem hafði starfað á Grænlandi,
sótti um stöðu við rannsóknar-
stöð á Grænlandi, og var hann
eini umsækjandinn. Manninum
var neitað um stöðuna, og seinna
komst hann að því, að ástæðan
væri sú, að hann hefði fengið lé-
leg meðmæli frá lögreglunni.
Upphófust nú mikil skrif um
málið.
Alitshnckkir
Dómsmálaráðherra Danmerk-
ur reyndi lengi vel að gera sem
minnst úr þessum orðrómi en
varð að lokum að viðurkenna
tilvist spjaldskrárinnar. Sagði
hann, að tilgangur hennar væri
,,að vaka yfir, koma í veg fyrir
og stríða gegn samtökum, sem
bera í sér hættu fyrir sjálfstæði
landsins og öryggi og hina lög-
legu þjóðfélagsskipan,, Hækkerup
varð fyrir slíkum álitshnekki
vegna þessa máls að jafnvel
1 málgagni stjórnarvaldanna var
þess krafizt, að hann yrði látinn
víkja úr embætti, eftir að þessu
þingtímabili lýkur.
Hver og hve margir?
Danska spjaldskráin er með
sama sniði og sú. sem þýzka
leyniþjónustan hafði. Þ.e.a.s. all-
ir sem láta í ljós skoðanir and-
stæðar stjórninni, eru færðir inn.
1 Danmörku eru það: friðar-
sinnar. NATO-andstæðingar,
róttækir, sósíalistar, kommúnist-
ar, þeir sem taka þátt í páska-
gögnunum, þeir sem eru á móti
hervæðingu Þýzkalands, and-
stæðingar Efnahagsbandaiags
Evrópu o.s.frv. Og ekki nóg með
það, — heldur eru ættingjar
fólks, sem slíkar skoðanir hefur
einnig færðir inn. og ef menn
eru einu sinni komnir á spjald-
skrá hjá lögreglunni komast þeir
aldrei þaðan aftur fyrr en þeir
hrökkva upp af.
Ekkert er vitað um það með
vissu, hve margir eru skráðir á
þessa spjaldskrá, en talan
400.000 hefur verið nefnd í þessu
sambandi. Það mundi tákna um
það bil einn tíundi hluti dönsku
þjóðarinnar.
Mótmælaaðgerðir
I gær voru haldnir fundir
bæði í Kaupmannahöfn og í
Árósum til þess að mótmæla
þessari spjaldskrá, sem talin er
stríða gegn stjórnarskrá lands-
ins. 1 Kaupmannahöfn komu
mörg þúsund manns á Raðhús-
torgið og var þar samin álykt-
un þess efnis, að spjaldskrá
lögreglunnar bryti í bága við
stjói-narskrána. Þetta viðgangist
aðeins í lögregluríkjum.
Nýtt frá (nordííIewde)
'65 módelið komið
Dipiomat
NORDMENDE sjónvarpstækin af árgerðinni
1965 eru komin til landsins og munu streyma
til landsins næstu mánuði og gera enn fleiri
íslenzka sjónvarpsnotendur ánægða.
Þessar nýju gerðir eru með ýmsum nýjung-
um og ekki vafi að þau munu falla íslenzkum
notendum í geð.
Úrvalið verður mikið. eða 28 gerðir til að velja
úr. — Verð frá kr. 14.000,oo til 25.000,oo kr.
Dönsk ELTRA sjónvarpstæki í 5 gerðum eru
komin, þau telja Danir 1 sérflokki vegna þess
að þau eru stereo, þeim er hægt að loka og
þau eru á hjólum. einnig eru þau sum með
FM-bylgjunni. Verð kr. 18.000,00 — 23.150,00.
Klapparstíg 26.
Simi: 19-800.
Þyrlur byggja flugvélaskúr
Utan við Moskvu er verið að byggja nýjan flugvöll. Það olli
nokkrum vandræðum ai koma upp flugvélaskúrunutn, þangað
til tekið var að nota þyrlur til þeirra starfa.

Landamærasamning-
um frestað
PHNOMPENH 23/3 — f dag
komu ríkisstjórnir Kambodsja
og Suður-Víetnam sér saman
um að fresta samningaviðræð-
um, sem fram áttu að fara
varðandi landamæri landanna,
vegna atburðarins, sem skeði í
vikunni, þegar suður-víetnamskt
herlið réðist inn í Kambodsja
og flugvél þeirra var skotin
niður yfir Kambodsja.
Þjóðhöfðingi Kambodsja hef-
ur boðið Vesturveldunum viku-
frest til þess að kalla saman
nýja Genfarráðstefnu, sem hefði
það að markmiði að tryggja
hlutleysi Kambodsja og óskert
landsvæði. Annars gengi Kamb-
odsja að samningsborði með
Kínverjum og Norður-Víetnam.
Fjallagörpum bjargað
ZERMATT 23/3 Fjórir fjall-
göngumenn lentu í lífsháska
miklum í ölpunum en var
bjargað í dag upp í þyrlur, sem
sendar voru á staðinn, 1 leið-
angrinum voru tveir Pólverj-
ar, einn Svisslendingur og einn
Austur-Þjóðverji.
Blökkumannaleiðtogi aðvarar USA
Uppreisn stend-
ur fyrir dyrum
NEW YORK 23/3 — Bandaríski blökkumannaleiðtoginn
Malcolm hélt ræðu í gærkvöld í blökkumannahverfinu í
New York. Hann hvatti blökkumenn til þess að standa
á rétti sínum gagnvart hvítum mönnum og sagði, að
ekki kæmi lengur til mála að notast við friðsamlegar
aðferðir einar saman.
Malcolm blökkumannaleiðtogi
talaði { gærkvöld í negrahverf-
inu í New York. Harlem. Hátt
á annað þúsund manns voru
viðstaddir og var máli hans tek-
ið með miklum fagnaðarlátum.
Hættum að betla
Hann sagði, að nú væri þol-
inmæði blökkumanna í Banda-
ríkjunum senn á þrotum. Frið-
samlegar aðgerðir, svo sem ,,sit-
-down“ mótmæli og annað væri
auðs.iáanlega ekki nógu árang-
ursríkar. Blökkumenn væru eng-
an veginn skuldbundnir til þess
að beita friðsamlegum baráttu-
aðferðum við aðra en þá sem
létu þá í friði. Alls staðar væru
blökkumenn beittir valdi, en
þeir vænj alltaf óvopnaðir og
Undrín á Saurum
Framhald af 1. síðu.
fundi hér í bænum síðar.
Á sunnudag kom Lára mið-
ill blaðskellandi i hlað og lagði
þegar til inngöngu. Sá hún
f.iöldan allan af útlendingum á
bænum og virtist henni Eng-
lendingur vera þar í forystu
að nafni Jack
Yfirvöldin ekki
til viðtals
Þjóðviljinn reyndi að hafa
samband við Jón ísberg, sýslu-
mann Húnvetninga á Blönduósi
í gærdaa Var neitað á Blöndu-
ósi að gefa upplýsingar um
hvar sýslumaður væri þá stund-
ina.
Þá reyndi Þjóðviljinn að hafa
samband við Sigurð Björnsson.
hreppsstjóra að Örlygs=töðum í
Nesjahreppi og var hann að
heiman í gærdag Ástæða er til
þess að sp.vrja. hvort þessir
embættismenn muni rannsaka
undrin að Saurum. Hvort þetta
sé af mannavöldum.
færu friðsamlega. Nú væri mæl-
irinn fullur, blökkumenn ætl-
uðu ekki að halda áfram að
betla réttindi sem fullgild'r borg-
arar.
,,Allt bendir til þess, að ár-
ið 1964 verði ár sprenginganna"
sagði Malcolm að lokum.
Skákmótið
Framhald af 12. siðu.
Freysteini og Gísla.
Biðskákir voru svo tefldar á
sunnudagskvöld og urðu úrslit
þeirra þau að Freysteinn vann
bæði Halldór og Gísla en skák
þeirra Jónasar og Gísla, sem ó-
tefld var úr 1. umferð fór í
bið.
Staðan eftir 3 umferðir er þá
þessi. 1. Freysteinn 3 v., 2.—5.
Bragi, Helgi, Hilmar og Trausti
2, 6.7. Bjöm og Þórður l1/?, 8.
Magnús 1, 9.—10. Gísli og Jón-
as V2 og biðskák sin á milli,
11.—12 Halldór og Jón V2.
4. umferð var tefld í gær-
kvöld og 5. umferð verður tefld
í kvöld.
Útnesjamenn
Framhald af 1. síðu.
ir maðkar hafi komizt í
mysuna.
★ I fyrsta lagi mun Út-
varpsfréttin hafa komið
öðrum forystumönnum
Eddafilm mjög á óvart! 1
annan stað hefur engin á-
kvörðun verið tekin um
næsta viðfangsefni félags-
ins (og verður ekki gert
fyrr en á aðalfundi sem
haldinn verður eftir páska)
og i þriðja lagi eru ekki
taldar miklar líkur fyrir
því að handrit Þjóðleikhús-
stjóra eftir skáldsögu Jóns
Thorarensen verði sam-
þykkt
LJSA lætur af hendi
sírhjr*’* herstöðina á
Jamaica
WASHINGTON 23/3 — Banda-
rikin hafa látið af hendi sið-
ustu herréttindin sem þeir höfðu
á Jamaica-eynni. Allt til þessa
hafa Bandaríkin haft ,,réttindi“
til þess að byggja herstöðvar á
Jamaica samkvæmt samningi
sem þau gerðu við Bretland
eftir stríðið.
FjöJmennt að iarðar-
^ör Brendan Behan
DUBLIN 23/3 — í morgun var
írska skáldið Brendan Behan
borinn til moldar og fylgdu
honum fjölmargir landar til
grafar. Talið er að ekki hafi
verið minna en tiu þúsund
manns við jarðarförina.
S daga skólavika.á
N orðurlöndunum ?
KAUPMANNAHÖFN 2373 Norr-
ænum uppeldissérfræðingum hef-
ur verið falið að rannsaka kosti
og galla 5 daga skólaviku f5T-
ir skólaböm á Norðurlöndurn
Svíar hafa gefið skýrslu um
málið og verður hún aðallega
höfð til hliðsjónar. Þar að auki
verður rætt um hvernig megi
bezt ráðleggja skólabömum
þannig að það sé skipulagt af
skólunum.
J^rðfræðingum bjarg-
að úr klónum á
Indíánum
LIMA 23/3 Bandarískar þyrlur
komu f gær til Perú til þess
að sækja særða og sjúka leið-
angursmenn, sem lentu í bardaga
við indíána. Tveir leiðangurs-
manna sem báðir voru indján-
ar, voru skotnir til bana með
eiturðrvum.
Ruby dæmdur fyrir
morð að óyfirlögðu
••áði!
DALLAS 23/3 Einn lögfræðinga
Jacks Ruby sagði frá því í gær,
að ef réttarhöld yfir Ruby yrðu
endui’tekin mundu verjendur
hans gera allt sem í þeirra valdi
stæði til bess að fá dauðadóm-
inn numinn úr gildi. Ef þetta
tækist yrði aðeins hægt að
dæma Ruby fyrir morð að óyfir-
lögðu ráði og við því liggur
aðeins nokkuira ára fangelsi f
Texas.