Þjóðviljinn - 05.04.1964, Blaðsíða 5

Sunnudagur 5. ypríl 1964
ÞlðÐVILIINN
Xékkar nefna friáisar íþróttir „drottningu íljróttanna”, og hin s tóra fyrirmynd œskunnar í þeirri grein er Emil Zatopck, sem
vann þrenn gullverðlaun á olympíuleikunum í Helsinki 1952. U m 50.000 manns iðka frjáisar íþróttir í landinu, auk barna og
unglinga, undir handlciðslu um 2000 þjálfara. Myndin sýnir pil ta á unglingsaldr/ spretia úr spori í víðavangshlaupi, sem er mjög
útbreidd og vinsæl keppnis grein í Tékkóslóvakíu.
ÁHRIFAMIKIL OG FJÁR-
STERK ÍÞRÓTTAHREYFING
meira en 100 ára rejmslu í
íþróttastarfsemi, og hér hafa
íþróttir átt mikil ítök í al-
menningi i fjölda ára.
Hve mikið ié?
— Stjórn ríkisins hefur
mikinn áhuga fyrir því, að
hér sé starfandi b’ómlegt í-
þróttalif, og hefur með bygg-
ingu mannvirkja lagt grund-
völl að því að svo geti verið.
Henni er Ijóst að það verður
að vera markmið okkar að
efla heilbrigði fólksins, og
veita því aðstöðu til að
styrkja líkama sinn. Siðan
breytingin var gerð 1956
verðum við þó að sjá um
fjárhag okkar sjálf, og það
gengur ágætlega.
Hvaðan kemur þetta fé,
sem þið fáið til ráðstöfunar?
— Vegna hins almenna á-
huga í landinu fyrir íþróttum
gengur okkur yfirleitt vel að
safna fé til starfseminnar.
Þet±a kemur víða að og það
safnast þegar saman kemur.
Ég hef lengi haft það á tilfinningunni að í
Tékkóslóvakíu hafi lengi verið mikill áhugi fyrir
íþróftum. Ég las fyrir nokkru, einhversstaðar í
frásögn af tékkneskum íþróttum, að allt frá því
að Olympíuleikarnir voru haldnir í París 1900
og 'fram að leikunum í Róm 1960 hafi íþrótta-
menn frá Tékkóslóvakíu komið með heim frá
þátttöku sinni í leikunum: 24 gullverðlaun, 29
silfurverðlaun og 25 bronsverðlaun. Þetta talar
skýru máli um þann árangur sem þeir hafa náð
í sjálfum Olympíuleikunum.
koma hjá samtökunum og
varða hinar ýmsu greinar.
Sérsamböndin eru 36, og að
þeim standa um 7900 íþrótta-
félög stór og smá, með
1.670,188 félagsmenn.
Um nokkurt árabil var sá
háttur hafður á þessu að rík-
ið ákvað hvaða menn ættu
sæti í sambandsstjórninni, en
1956 varð breyting á þessu.
Þá varð íþróttastarfsemin
hluti af einni stjórnardeild-
inni, og var þá nokkurskonar
íþróttanefnd, en við teljum
að núverandi skipulag sé
betra fyrirkomulag. Við hér í
Tékkóslóvakiu höfum líka
Eftir síðasta strið óx áhug-
inn til mikilla muna með
breyttu skipulagi um fyrir-
komulag íþróttanna í landinu.
Á árunum 1945 til 1960 eign-
uðust Tékkar 62 heimsmeist-
aratitla, og 35 Evrópumeist-
aratitla.
1 för minni austur þangað
um daginn hugsaði ég mér
gott til glóðarinnar að reyna
að skyggnast svolítið inn i
þetta mál, ef hægt væri. Satt
að segja hafði ég ekki verið
þar lengi þegar ég sannfærð-
ist um það að í þessu landi
væri mikill og almennur í-
þróttaáhugi. Varð ég þess
ekki sízt var í sambandi við
heimsóknir í íþróttamann-
virki, tii íþróltafélaga, bæði
af stærri gerSinni, sem við
mundum kaiia stórfyrirtæki,
og eins til smáfélaga, en
mikið er af slíkum félögum
víðsvegar um Prag og alla
Tékkóslóvakíu. Verður síðar
vikið að þeim heimsóknum,
sem varna nokkuð skýru ljósi
yfir- ástæðuna fyrir þessum
ái’angri sem þessi þjóð hefur
náð í íþróttum, en i Tékkó-
slóvakíu eru aðeins um 13—
14 miljónir íbúa.
Frjálst framtak
Eg ætla að byr.ja á því að
segia frá heimsókn minni i
höfuðstöðvar Tékkneska í-
þróttasambandsíns (CSTV).
sem hefur aðsetur sitt í Prag.
Þar kom ýmisiegt fram
sem kom mér á óvart og
margt sem er athyglisvert
fyrir alla þá sem vinna að
íþróttamélum. og hafa trú á
því að ibróttir séu þýðingar-
mikill þáttur í uppeldi fólks-
ins, bæði líkamlega og eins
andlega.
Tveir menn, sem báðir hétu
Karel veittu mér viðtöku, og
leystu úr spurningum mínum,
mjög greiðlega, en þeir eru í
framkvæmdastjórninni.
Pyrsta spurningin var á
þessa leið: Hverjir skipa
stjórn þessara samtaka?
— Stjórn íþróttasamtak-
anna er ekki skipuð eða til-
nefnd af neinum opinberum
aðila, hún er kosin af árs-
þingum sérgreinanna sem
haldin eru annað hvert ár.
Hér kemur svo allt saman
í samvirkum toppi sem ræð-
ur sér síðan 5 manna fram-
kvæmdastjórn, sem sér um
hin daglegu störf, sem fyrir
Tékkneskar fimlclkastúlkur.
F élagsskír teini
Kanel Lansky, en hann var
annar þeirra sem við mig
talaði, dregur upp úr vasa
sinum félagsskírteini, fær
mér, og segir: Hver starfandi
íþróttamaður, og hver sá sem
er skráður og löglegur félagi
í íþróttaféSagi verður að bera
svona skírteini á sér. Inn í
það er færit þegar hann greið-
ir árstillng sitt, er hann get-
ur gert í fernu lagi og er
samtals 24 tékkneskar krón-
ur (ca. 150 ísl. krónur). Því
er fylgt fast eftir að þessar
grunntekjur íþróttahreyfing-
arinnar komi félaginu til
góða. Eins og þú sérð, er
þetta meira en innfærslukort
fyrir ársgjaldið. Það verður
að vera mynd af viðkomandi
félagsmanni, alveg eins og
um ökuskírteini væri að
ræða. Þar er gert ráð fyrir
innfærslu á því ef maður
skiptir um félag, og er þar
sett dagsetning hvenær hann
er löglegur fyrir hið nýja fé-
lag sitt, og þá frá því gengið
að hann sé löglega genginn
úr fjnra félaginu.
Þar er og dálkur, sem í-
þróttalæknirinn fyllir út, en
allir íþróttamenn, sem starf-
andi eru í keppni, verða að
gangast undir læknisskoðun
með vissu millibili og skal
það fært inn í skírteinið. Er
það svo dómarans, sem dæma
á leik eða keppni, að líta á
skírteinið og getur hann vís-
að mönnum frá keppni ef
ekki er allt í lagi.
Árgjaldið er það sama hjá
öllum félögum, þó eru heim-
ilar aukagreiðslur fyrir menn
sem stunda „dýrar“ greinar
eins og t.d. tennis. Húsmæð-
ur og börn greiða lægri gjöld.
Tekjur af
blaðaútgáfu
Að sjálfsögðu fara ár-
gjöldin beint til félaganna,
nema hvað örlítill hluti þeirra
fer í slysasjóð íþróttamanna
(1 kr.), sem er sameiginleg-
ur sjóður til að hjálpa þeim
sem slasast í sambandi við
íþróttir.
Við gefum út íþróttablöð,
sem gefa okkur góðar tekjur
árlega. Er þar fyrst um að
ræða blöð sem gefin eru út
í Prag og Bratislava, og
koma út annan hvern dag, og
svo vikublöð á sömu stöðum.
Speglar það nokkuð hinn al-
menna áhuga, að þau seljast
upp hverju sinni og eru þó
gefin út í 140 þúsundum ein-
taka í Prag og nokkru minna
í Bratislava. Gætum við gef-
ið mikið meira út en við fá-
um ekki meiri pappír til út-
gáfunnar. Af þessari útgáfu
fáum við um 2 miljónir
tékkneskra króna. (um 6
milj. ísl. kr.) í hagnað. Auk
þessa gefum við út mikið af
íþróttabókum sem eru mikið
keyptar, og höfum við miklar
tekjur af því einnig. Meðal
bóka þessara eru fræðslu-
bækur um íþróttir, og eru
þær mikið lesnar og keyptar.
— Ekki er þetta nóg fyrir
rekstri sambandsins, eða
hvað?
— Nei, langt frá því, við
verðum að afla mikið meiri
tekna. Við tökum á leigu
hvíldarheimili sem félögin
hafa reist víða nm landið, og
leigjum þau íþróttafólki þann
tíma sem fagfélögin nota þau
ekki, og þótt við séum vægir
Framhald á 9. síðu.
BANDALAG STARFS MANNA RÍKIS OG BÆJA,
boðar til almenns fundlar í Austurbæjar-
bíó mánudaginn 6. apríl klukkan 9 e.h. um
DémsúrskurS kjaradóms
RÆÐUR FLYTJA: STUTT ÁVÖRP FLYTJA:
Kristján Thorlacius, íorm. B.S.R.B. Anna Loftsdóttir, form. Hjúkrunarfélags íslands.
Guðjón B. Baldvinsson, ritari Kjararáðs Eiríkur Guðnason, form. Tollvarðafélags íslands.
Friðbj. Benónýsson, form. Landss. framhaldsskólakennara.
Haraldur Steinþórsson, 2. varaformaður B.S.R.B. Guðni Ólafsson, form. Fél. flugmálastarfsmanna. Gunnar Norland, form. Félags menntaskólakennara.
Magnús Eggertsson, ritari B.S.R.B. Séra Jakob Jónsson, form. Prestafélags fslands. Sigurður Sigurðsson, form. Starfsmannafél. ríkisútvarpsins.
Fundarstjóri: Skúli Þorsteinsson. form. Sambands ísl. barnakennara. Sverrir Júlíusson, form. Starfsmannafélags ríkisstofnana.
Flosi Hrafn Sigurðsson, veðurfræðingur. Sæmundur Símonarson, form. Félags ísl. símamanna.