Þjóðviljinn - 29.09.1964, Blaðsíða 7

Þriðjudagur 29. september 1964 ----- ---------------------------ÞJÖÐVILJINN
Iðnaðardeild gefur út leiðbeingarrit um einangrun íbúðarhúsa
-----------------------SlÐA <2
Ný sovézk farþegaþota
Aðalkaflaheiti bókarinnar eru
þessi: Varmaleiðni einangrun-
arefna. Reikningur á kólnunar-
tölum (k-gildum) fyrir ein-
Staka byggingarhluta. Um raka.
Varmatap frá íbúðarhúsum.
f inngangsor0um bókarinnar
segir m.a.:
Rannsókn einangrunarefna
var eitt af fyrstu verkefnum,
sem tekin voru fyrir í Iðnaðar-
deild eftir að Atvinnudeild há-
skólans tók til starfa í sept.
1937. Forstjóri deildarinnar,
Trausti Einarsson, annaðist
sjálfur þessar rannsóknir lengi
framan af og eru niðurstöður
hans birtar í skýrslum Iðnað-
ardeildar (1938—1946).
Árið 1945—1947 starfaði Vil-
hjálmur Guðmundsson efna-
verkfræðingur að rannsókn
byggingarefna hjá Iðnaðardeild
og árin 1946—1960 Haraldur
Ásgeirsson efnaverkfræðingur.
Síðustu tvö árin (1962—1964)
hefur Haraldur verið ráðgef-
andi verkfræðingur hjá Iðnað-
ardeild í rannsókn byggingar-
efna, en deildin hefur ekki haft
fastráðinn sérfræðing á þessu
sviði um skeið.
Árið 1958 fluttust byggingar-
efnarannsóknir í rúmgott leigu-
húsnæði að Lækjarteig 2, og
varð þá allmikil aukning í
starfsemi fyrst i stað.
Rannsóknarráð ríkisins beitti
sér mjög fyrir eflingu bygg-
ingarannsókna um þessar
mundir og kom m.a. á sam-
starfi Iðnaðardeildar og Hús-
næðismálastofnunar ríkisins í
þessu skyni. xFyrir forgöngu
Húsnæðismálastofnunarinnar
var á árinu 1960 íslenzkur
koma bandariska sérfræðings-
ins Davisons hingað til lands i
febrúar 1960, einnig á vegum
Sameinuðu þjóðanna. Davison
starfaði við byggingaefnarann-
sóknir Iðnaðardeildar Atvinnu-
deildar háskólans, að undir-
búningi og skipulagningu rann-
sókna og tilrauna og annarrar
tæknilegrar starfsemi til end-
urbóta á sviði íbúðarbygginga.
Fyrsti þátturinn í þeim rann-
□ Iðnaðardeild Atvinnudeildar Háskólans hef-
ur sent frá sér nýtt rit, sem nefnist „Einangrun
íbúðarhúsa", 68 blaðsíðna bók með mörgum
skýringarmyndum og línuritum. Höfundur er
Guðmundur Halldórsson verkfræðingur.
verkfræðingur, Erlingur Guð-
mundsson, sendur utan til að
kynna sér rannsóknir til lækk-
unar á byggingarkostnaði, og
var til þeirrar farar fengin
tækniaðstoð frá Sameinuðu
þjóðunum. Annar liður í sam-
starfi þessara stofnana var
sóknum til lækkunar á bygg-
ingarkostnaði, sem þarna voru
ráðgerðar, var athugun á ríkj-
andi ástandi á sviði íbúða-
bygginga og samanburður við
aðrar þjóðir. Niðurstöður
þeirra athugana kom út á veg-
um Iðnaðardeildar Atvinnu-

A bítlahljómleikum í Svíþjéð
Bítlaæðið hefur víða gripið um sig. Myndina hér fyrir ofan birti sænska tímaritið Svensk Dam-
tidning í sumar. Hún var tekin á bitlahljómlcikum og þarfnast ekki frekari skýringa.
PRESTAR 0G LEIKMENN
KOSNIR Á KIRKJUÞING
A þessu sumri fór Iram
kosning til Kirkjuþings hinn-
ar íslenzku þjóðkirkju. Er
landinu skipt í 7 kjördæmi
og er einn prestur og einn
leikmaður kosinn í hverju kjör-
dæmi. Auk þess kýs jiðfræði-
deild háskólans einn fulltrúa.
Atkvæði. voru talin í skrif-
stofu biskups 24. — 25. þ.m.
og voru þessir þingmenn
kjömir.
I. KJÖRDÆMI:
Prestar:
Aðalmaður: Síra Gunnar Árna-
son, Reykjavík
1. varam.: Síra Sigurjón Árna-
son, Reykjavík.
2. varam.: Síra Jón Thoraren-
sen, Reykjavík
Leikmenn:
Aðalm.: Þórður Möller, yfir-
læknir, Reykjavík.
1. varam.: Ástráður Sigur-
steindórss , skólastj. Rvík.
2. varam.: Magnúús Gíslason,
námsstjóri, Reykjavík.
II. KJÖRDÆMI:
Prestar:
Aðalm.: Síra Þorgrímur Sig-
urðsson, prófastur, Staðast.
1 varam.: Sira Sigurjón Guð-
jónsson, prófastur, Saurbæ.
2. varam.: Síra Guðm. Þor-
steinsson, Hvanneyri.
Leikmenn.
Aðalm.: Steingr. Benediktsson,
Framhald á 9. síðu.
deildar háskólans sem nefndar-
álit um lækkun húsnæðiskostn-
aðar í mai 1960. Þar voru
dregnar fram fjöldamargar
staðreyndir, sem hlutu að
vekja hvern mann tll umhugs- i
unar um nauðsynlegar endur- j
bætur á sviði íbúðabygginga.
T.d. kom í ljós, að við íslend-
ingar verjum næstum helm-
ingi meira af þjóðarframleiðslu
okkar til ibúðabygginga en aðr-
ar þjóðir gera, en fáum þó fyr-
ir þessa peninga litlu eða engu
fleiri íbúðir en þær. Slíkar og
aðrar svipaðar niðurstöður
Ieiddu til þeirrar ályktunar að
auka bæri mjög verulega rann-
sóknir til lækkunar á bygging-
arkostnaði. Var þvi gerð 5 ára
áætlun um eflingu slikra rann-
sókna og kynningarstarfsemi
á þessu sviði
í samráði við Húsnæðismála-
stofnun ríkisins, sem lagði
fjármagn til starfseminnar, var
ákveðið að fyrsti þátturinn i
bessari kynningarstarfsemi
vrði útgáfa rits um einangrun
íbúðarhúsa. Var Guðmundi j
Halldórssvni verkfræðingi. sem
þá var ráðinn til byggingar-
efnarannsókna Iðnaðardeildar
háskólans, falið að vinna verk
þetta í samráði við sérfræðinga
bæði innan stofnunarinnar og
utan. j
Kynningarrit um einangrun
íbúðarhúsa varð fyrst fyrir
valinu vegna þeirrar miklu
þýðingar, sem einangrun hef-
ur bæði fyrir einstaka byggj-
endur og einnig fyrir þjóðar-
búskap okkar íslendinga, sem
búum við þá hnattstöðu, að
unphitunar er þörf allt árið. 1 2
Árleg varmanot.kun okkar til
upphitunar íbúðarhúsa mun nú |
nema á þriðja hundrað miljón- I
um króna. Það er mikilvægt, !
að vel sé með þetta fé farið. I
Þegar það er haft í huga, að
rétt einangrun dregur ekki
eingöngu stórlega úr þessum
kostnaði. heldur sparar jafn-
framt stórfé í minnkandi við-
haldskostnaði íbúðarhúsa, auk
þess sem hún hefur mjög
heilsubætandi áhrif, sést, að
það er þjóðfélagsleg skylda
okkar að hyggja vel að réttri
einangrun.
Þótt það sé á almanna vit-
orði, að einangrun íbúðarhúsa
er nauðsynleg hér á landi, mun
byggjendum ekki jafnljóst,
hversu mikils virði það er að
auka einangrunina fram yfir
þær kröfur, sem gerðar eru í
byggingarsamþykktum. Byggj-
endum er kunnugt um það að
hús eru ekki eingöngu einangr-
uð gegn varmatapi, heldur jafn-
framt gegn raka. Allir hafa séð
hvernig raki daggar á rúðum,
en hinu er síður veitt eftir-
tekt, að hið sama gerist í illa
einangruðum veggjum. Rakinn
safnast þar íyrir, flöktir og
veldur oft stórkostl. skemmd-
um. Þess ber þó að minnast,
að raki er samnefnari fyrir
allar byggingarskemmdir. Ekki
er því nægjanlegt að einangra
mikið, heldur eins nauðsynlegt
að einángra rétt.
Það er von Iðnaðardeildar
Atvinnudeildar háskólans að
rit þetta eigi eftir að koma
húsbyggjendum að miklum
notum, og að það reynist hand-
hægt bæði við kennslu í skól-
um og á námskeiðum og eins
við úrlausnir verkfræðinga og
'ðnaðarmanna í byggingariðn-
aði. Vill stofnunin þakka öll-
um þeim sem að útgáfu þessa
>-its hafa unnið, og þá sérsiak-
lega Húsnæðismálastofnun rík-
isins. sem mjög hefur stuðlað
að útgáfu þess og sýnt hefur
sérstakan skilning á nauðsyn
rannsókna til lækkunar á bygg-
ingarkostnaði.
Þessar myndir eru af nýj-
ustu sovézku farþegaþotuiini
TU-I34. Iíún getur flutt 64
farþega og líkist nokkuð að
ytra útliti TU-124 þotunni.
Þrýstilofshreyflarnir á þess-
um nýja farkosti eru þó afí-
ast á vélarskrokknum og er
hávaði frá hreyflunum af
þcim sökum minni en elia.
Sagt er að þessi nýja þota
verði hagkvæmari í rekstri
en nokkur hinna fyrri af
Tupoléf-gerðinni. Hún er til-
tölulega létt, getur náð allt
að 900 km: hraða á klukku-
stund og flogið lengra en
TU-124 þotan. m
FLUGIÐ
írá Iðn-
þingi Islendinga
Til viðbótar fyrri álykt-
unum iðnþings sem birtar
hafa verið hér í blaðinu.
koma þessar til viðbótar,
en þær fjalla um húsnæðis-
og lóðamál iðnaðarins, iðn-
iðarbankann, áætlunargerð
í iðnaði, verðlagsmál og
tollamál.
26. Iðnþing íslendinga fagn-
ar þeirri miklu innlánsaukn-
ingu, sem varð hjá Iðnaðar-
bankanum á s.l. ári.
Jafnframt hvetur Iðnþingið
alla iðnaðarmenn til þess að
beina viðskiptum sínum til
bankans og ávaxta fé sitt '
innlánsdeild hans, svo að
bankinn geti veitt iðnaðinum
frekari fyrirgreiðslu.
Iðnþingið ítrekar óskir sínar
þess efnis, að Iðnaðarbankan-
um verði veitt heimild til
gjaldeyrisverzlunar, svo að
bankinn geti veitt viðskipta-
mönnum sínum þjónustu á
þessu sviði bankaviðskipta.
26. Iðnþing íslendinga skor-
ar á stjórn Landssambands
iðnaðarmanna að leita eftir
samstarfi við Hagsfofu Islands,
Efnahagsstofnunina. Iðnaðar-
málastofnun íslands o.fl. um
að gerð verið áætlun um hlut-
deild hins faglega iðnaðar i
bjóðarbúskapnum á næstu 10
árum Iðnþingið leggur áherzlu
á, að und:rbúningi að áætlun-
argerð þessari verði hraðað
eftir því, sem tök eru á og
verði næsta Iðnþingi gerð
grein fyrir gangi málsins.
26. Iðnþing Islendinga bein-
ir þeim tilmælum til stjómar
Landsrambands iðnaðarmanna,
að hún beiti sér fyrir því við
ríkisstjórnina, að hún hefji nú
þegar undirbúning að afnámi
verðlagsákvæða í þeim grein-
um iðnaðar, sem enn heyra
undir verðlagsákvæði.
26. Iðnþing Islendinga telur,
að breytingar, sem gerðar hafa
miðað í rétta átt og orðið iðn-
aðarmönnum og iðnaðinum til
hagsbóta.
Jafnframt óskar Iðnþingið
þess, að iðnaðarsamtökunum
sé gefinn kostur á því að fylgj-
ast með þeim breytingum, sem
verið er að vinna að á toll-
skránni.
26. Iðnþing íslendinga fagnar
því, að ný iðnaðarhverfi hafa
verið skipulögð í Reykjavík og
hvetur til þess, að undirbún-
ingsframkvæmdum þar verði
flýtt, svo að unnt sé að hefja
uppbyggingu hverfanna sem
fyrst.
Jafnframt beinir Iðnþingið
því til bæjar- og sveitarfélaga,
að þau skipuleggi sérstök iðn-
aðarhverfi og leysi þannig
lóðamál iðnaðarins. Um leið
leggur Iðnþingið áherzlu á, að
iðnað'num sé ekki iþyngt með
háum lóðagjöldum, sem greið-
ast eiga um leið og bygging-
arframkvæmdir eru að hefjast,
heldur verði heimilað að greiða
lóðagjöldin á lengri tíma en
nú á sér stað.
26 Iðnþing Islendinga bein-
ir þeim tilmælum til félags-
samtaka iðnaðarmanna utan
Reykjavíkur, að þau kanni
möguleika á því, að iðnaðar-
menn og iðnfyrirtæki leysi
húsnæðismál sín á félagsleg-
um grundvelli, enda sé með
þvf stefnt að því að lækka
byggingarkostnað, flýta fram-
Framhald á 9. síðu.
Á þriðja hundrað miljón króna varió
árlega til upphitunar ibiíðarhúsa
\
i
k
i