Þjóðviljinn - 05.03.1965, Blaðsíða 9
Föstudagur 5. marz 1965
HOÐVILJINN
SÍDA g
Togaraútgerðin
Framhald a£ . 4. síðu.
samlega undir lok, nema því
aðeins að hægt verði að íinna
honum nýjan og sæmilega hag-
felldan rekstrargrundvöll.
Margar ástæður
Margár'samverkandi ástæður
liggja tife'þess, að islenzk tog-
araútgerð má nú heita í rúst-
um. Mestu veldur að sjálfsögðu
hinn síminnkandi afli á öllum
þeim fiskimiðum, sem íslenzka
togaraflotanum eru tiltæk. í
því sambandi benda togaraút-
gerðarmenn einkum á stækkun
fiskveiðilandhelginnar 0g þau
fiskimið, sem togurunum var
bægt frá af þeim sökum. Tví-
mælalaust stafar aflabrestur
togaranna að einhverju leyti
af þessu, en hitt ræður þó
meiru, hversu fiskgengd virðist
hafa stórminnkað á djúpmið-
um við ísland og á togaramið-
um við Grænland og Nýfundna-
land.
Önnur meginástæðan til þess,
hve . togaraútgerð stendur hér
höllum fæti um þessar mund-
ir; er vafalítið sú, að flotinn
er orðinn gamall og úreltur og
á engan hátt hentugur við þær
aðstæður, sem nú eru. Heita
má, að um nær tvo áratugi
hafi hér alger kyrrstaða átt
sér stað. í>au framleiðslutæki,
sem upphaflega voru ' við það
sniðin að moka upp miklum
afla á skömmum tíma og sigla
með hann ísaðan til vinnslu í
hraðfrystihúsum eða sölu á er-
lendum mörkuðum hafa ekki
á neinn hátt feneið lagað sig
að breyttum aðstæðum. Út-
haldskostnaður er mikill, við-
hald skipanna dýrt, sáralitlar
umbætur orðið á tæknibúnaði
til vinnuhagræðingar og verk-
Læknsskipunin
S í M I
24113
Sendibílastöðin
Borgartúni 21
<s>
spamaðar og skipshafnir því
fjölmennar. Engar verulegar
tilraunir hafa verið gerðar til
að endurbæta sjálft veiðarfær-
ið, botnvörpuna. Við höfum
hvergi nærri fylgzt af nægi-
legri árvekni með þeim um-
bótum, sem aðrar fiskveiða-
þjóðir hafa gert á því sviði.
Engin umtalsverð rannsókn
hefur verið á því gerð, hvort
unnt sé að breyta öðrum bún-
aði togaranna í hagfelldara
horf. Því síður hefur það ver-
ið kannað á viðhlítandi hátt,
hvort kleift sé að gera togar-
ana út á aðrar veiðar en botn-
vörpuveiðar, svo sem síldveið-
ar með herpinót. Takmörkuð
athugun var gerð á þessu fyr-
ir nokkrum misserum. Benti
hún að vísu til þess, að við
nokkra örðugleika væri að etja,
en skar á engan hátt úr um
það, hvort ekki mætti takast
að yfirstíga þá.
Gaumgæfileg
rannsókn
En svo mikilvægt sem það
er, að kannaðar verði allar
hugsanlegar leiðir til að bæta
rekstrarafkomu þeirra togara,
sem fslendingar eiga nú, er
annað verkefni jafnvel enn þá
brýnna, þegar framtíðin er
höfð í huga. Gaumgæfileg rann-
sókn þarf að fara fram á því,
hvort ekki sé rétt og ha?-
kvæmt, þjóðhagslega séð. að
endumýja smám saman tog-
araflota landsmanna. Við slíka
endurnýjun verður að sjálf-
sögðu að byggja á þeirri
reynslu, erlendri og innlendri,
sem fengizt hefur á undanföm-
um árum. Hagnýta þarf hverja
þá tækni varðandi skip, bún-
að þeirra, veiðarfæri og með-
ferð á afla, sem bezt er og á-
litlegust á hverjum tíma.
Flutningsmenn þessarar til-
lÖgu líta svoi á, að ekki sé
seinna vænna, að allt þetta
mál verði rannsakað niður í
kjölinn, svo að úr, því fáist
skorið, að hverju beri að stefna
varðahdt ísl'enzka togaraútgerð
á komandi •tímum. Hér er um
svo mikilvægt þjóðfélagslegt
vandamál að ræða, að Alþiegi
ber skylda til að láta það til
sín taka. Þess vegna er tillagan
flutt.
Körfubolt;
Framhald af 5. síðu.
sjálfsagt til bóta, þar sem liðið
hefur undanfarið æft undir
handleiðslu bandarísks þjálfara.
Lið KFR er mjög laust í
reipunum, enda gjörsamlega
æfingalaust. Liðið samanstend-
ur af ungum leikmönnum, sum-
ir hverjir góð efni eins og Þór-
ir, og eldri og reyndari þar
sem eru Ólafur Thorlacíus og
Marinó Sveinsson. Einnig hafa
þeir dubbað upp uppgjafa-
körfuknattleiksmenn, svo sem
Inga Þorsteinsson og Sigurð
Helgason.
Sennilega tekst liðinu að
forðast fall í 2. deild í ár, en
þeir mega þakka það stúdent-
um. G. Ö.
Framhald af 12. síðu.
að, Raufarhafnarhérað og Bakka
gerðishérað. Áður en Raufar-
hafnar- og Bakkagerðishérað
verða lögð niður skal auglýsa
þau þrisvar í röð með þeim
kjörum, sem .ætlunin er að ákv.
samkvæmt lögum þessum.
Við veitingu héraðslæknisemb-
ætta skal sá umsækjandi, sem
hefur lengstan starfsaldur sem
héraðslæknir, að öðru jöfnu sitja
TIL SÖLU:
Einbýlishús. Tvíbýlis-
hús og íbúðir af
ýmsum stærðum í
Reykjavík, Kópavogi
og nágrenni.
FASTEIGNASALAN
Hús og eignir
BANKASTRÆTI 6
SÍMI 16637.
Mjólkurmeðfsrð
Framhald af 2. síðu.
maga. En þar sem ógerlegt er
að skilja góðu gerlana frá
hinum sem verri eru, verður
ekki öðru til að dreifa en losna
við alla þá gerla, sem ekki
eiga heima í mjólkinni.
Venjulegar plöntur þróast og
gróa í hreinu lofti, en gerlum
líður bezt í mjólk, einkum
volgri mjólk. Eins og mjólk
kemst næst því að vera hin
fullkomnasta fæða handa
mannlcgum verum, er hún
einnig hin ákjósanlegasta fæða
flestum tegundum gerla. Ekki
er neinn gerill fyrr kominri í
mjólk, en hann tekur að auica
kyn sitt, og æxlunin er mjög
hröð.
Gerlar æxlast við beina
skiptingu einstaklinganna. Þeir
smáþynnast um miðju, unz þeir
skiptast í tvo hluta, sem hvor
um sig verður ný fruma. I
volgri mjólk tekur þessi skipt-
ing oft ekki nema 20—30 mín-
útur. Gerum nú ráð fyrlr, að
hópur af gerlum æxlist með
þessum hraða. Eftir hálftíma
eru hópamir orðnir tveir, eftir
klukkutíma fjórir, eftir einn og
hálfan tíma átta og eftir tvo
tíma 16 o.s.frv. Á fimmtán
klukkutímum mundi þessi
eini hópur hafa eignazt „börn“
og barnabörn", svo mörgum
miljónum skiptir, og enn
mundi fjölgunin í bezta gengi.
Þar sem gæði miólkur eru
svo nátengd gerlagróðri, vakn-
ar . sjálfkrafa rV(sý „fpgjjijpg,
Rverníg vio megum sigrást á
honum, áður en hann verður
ofan á f ..viðskiptum okkar við
okkur og þær mjólkurvörur
sem við erum að framieiða. Nú
er það ekki eins erfitt við-
fangs og ætla mætti. Ráðstaf-
anir í þá átt eru aðallega
tvennskonar:
1. Að varna gerlum að kom-
ast í mjóikina, með því að
viffhafa hreinlæti.
2. Að stööva vöxt og við-
gang þeirra gerla, sem hafa
komizt í hana, með góðri kæl-
ingu.
fyrir öðrum umsækjendum um
stöðuna. — í sautján læknishér-
uðum og ef nauðsyn krefur í
fimm öðrum, skal greiða héraðs-
lækni staðaruppbót, sem nemur
hálfum launum í hlutaðeigandi
héraði. — Embættis- (starfs-)
aldur héraðslæknis í sömu hér-
uðum og um ræðir í málsgrein-
inni hér á undan skal teljast
fimm ár fyrir hver þrjú ár, sem
hann hefur gegnt í hlutaðeig-
andi héraði. — Þá skal heimilt
að veita læknastúderjtum lán til
náms, skuldbindi þeir sig til að,
gegna þjónustu í héraði að námi
loknu.
— Þess skal getið að lokum,
að greinargerð með frumvarpinu
segir að það sé e.t.v. hættulegt
að greiða staðaruppbót á laun,
þar sem aðrar starfsstéttir geti
þá komið á eftir og krafizt hins
sama. Þetta atriði gerði
Kristján Thorlacius, sem nú sit-
ur á þingi í stað Einars Ágústs-
sonar, að umtalsefni. Sagði
Kristján, að það ætti einmitt að
taka upp í ríkum mæli að greiða
staðaruppbót á laun til þess að
greiða úr vandamálum dreifbýl-
isins með tilliti til skortsins á
sérmenntuðum starfskröftum.
lejj'inmunur
Framhald af 6. síðu.
Atvinnuleysi var mjög lít-
ið eða minnkandi til muna í
iðnaðarlöndunum. 1 Bandaríkj-
unum og Bretlandi var hið
langa skeið vaxandi atvinnu-
leysis rofið. Þó er atvinnúleysi
í Bandaríkjunum enn kring-
um 5 af hundraði. Danmörk
er einnig meðal þeirra landa
þar sem atvinnuleysi hefur
minnkað verulega.
Launahækkunin nam rúm-
lega 5 af hundraði í Argen-
tínu, Danmörku, Hollandi, ír-
landi, ítalíu, Japan, Júgóslav-
fu og Mexíkó. I 14 öðrum
löndum námu launahækkanir
2 — 5 af hundraði, en kaup-
máttur launa jókst unwtsgpa
2 af hundraði i Ástralíu, Col-
umbíu, Finnlandi og Nýja-S.iá-
landi. Á Filipseyjum . læþjcuðu,
launin um rúma 5 af hundr
aði, óg á Seylon og í Suður-
Kóreu um 3 af hundraði eða
bar um bil. (Frá S.Þ.)
Framhald af 7. síðu.
þess „feita þjóna”.
Það er því beinlínis verið að
bjóða þeim hættum heim að
erlent auðmagn yrði mikilsráð-
andi í íslenzkum stjórnmálum
og drottnandi í íslenzku at-
vinnulifi, ef erlendum alúmín-
hring er nú hlejrpt inn í landið.
Þess vegna þarf þjóðin að
risa upp gegn þessari hættu,
sem efnahagslega og pólitísku
sjálfstæði hennar er búin, ef
úr þeim samningum verður,
sem nú standa yfir.
Einar Olgeirsson.
OeiMakeniniii
Framhald af 5. síðu.
en 1:0, St. Johnstone—Clyde
1:0, Third Lanark— Falk-
kirk 1:2.
Hearts 26 16 5 5 67-39 37
Dunferml. 24 16 3 5 57-25 35
Hibernian 25 16 3 6 58-34 35
Kilmam. 26 15 5 6 45-28 35
Rangers 23 12 7 4 58-23 31
II. dcild:
Albion—East Fife 2:2, Ayr
—Bedwick 0:1, Brechin—Stir-
ling 1:3, Cowdenbeath—Mont-
rose 4:2, East Stirling—Arbro-
ath 3:1, Forfar—Dumbarton
0:2, Raith—Hamilfcon 0:2, Sten-
housemuir—Queen af South
2:1, Stranraer—Alloa 4:0.
Stirl. Alb. 27 20 5 2 66-22 45
Queens P 28 15 5 8 43-30 35
Clyde 26 14 6 6 53-31 34
Queen of
South 29 11 12 6 69-41 34
Hamilton 26 14 6 6 57-41 34
Verkakvennafélagið
Framsókn
Aðalfundur félagsins verður í Iðnó, sunnudaginn
7. marz kl. 2.30 s-d.
Fundarefni: Venjuleg aðalfundarstörf.
Konur, mætið vel og stundvíslega.
STJÓRNIN.
Munið danslðikÉsin í Glaumbæ
Hin vinsæla hljómsveit
leikur á dansleiknum í GLAUMBÆ
(niðri) í kvöld. — En uppi leikur hljóm-
sveit ELVARS BERG.
Dansað verður á báðum hæðum. —
Dansleikurinn hefst kl. 9 og stendur til
kl. 1 e.m.n.
N E F N D I N .
Sjómannafélag Reykjavíkur
Aðaifuadur
Sjómannafélags Reýkjavíkur verður haldinn sunnu-
daginn 7. marz 1£65 kl. 1,30.
Fundurinn verður í Lindarbæ, Lindargötu 9 (geng-
ið inn frá Skuggasundi).
FUND AREFNI:
1- Félagsmál.
2. Venjuleg aðalfundarstörf.
3. Ónnur mál.
Fundurinn er aðeins fyrir félagsmenn er sýni
skírteini við innganginn.
Stjómin.
Skipstjóri
óskast á netabát.
JÓN GÍSLASON S.F.
Hafnarfirði — sími 50865.
BLAÐADREIFING
Þjóðviljann vantar nú þegar blaðbera í eft-
irtalin hverfi: AUSTURBÆR:
VESTURBÆR: Brúnir
Framnesvegur Freyjugata
Tjarnargata Skipholt.
ÞJÓÐVIL JINN — Sími 17-500.
M
♦