Þjóðviljinn - 14.03.1965, Side 1

Sunnudacjur 14. marz 1965 — 30. árgangur — 61. tölublað.
* Vegna óviðráðanlegra orsaka kemur
^ SUNNUDAGUR, fylgirit Þjóðviljans,
ekki út í dag — en fylgir blaðinu um
* næstu helgi.
geta stækkað bræðsluna
við Straum upp í 160.000 tn.
Norskur sérfræBingur telur, að ár
1985 verði 92,5 þús. bílar hér
■ í síðasta hefti tímarits Framkvæmdabanka íslands
„Úr þjóðarbúskapnum“ er m.a. grein um samgöngumál
á íslandi Þar er áætlað að miðað við svipaða fólksfjölg-
un fram til ársins 1985 og verið hefur verði bílar á íslandi
fólksbílar á fslandi verði 58.200
1975, almenningsbílar 6.000 og
vörubílar 8.000 eða samtals
66.800. Hins vegar er því spáð,
að fólksbílar árið 1985 verði
82.100 almenningsbílar 7.000 og
vömbílar 9.700 eða alls 92.500.
Áætlunin gerir sem sagt ráð
að 3,5 íbúar verði um hvern
bíl 1975 en 3,1 1985.
Fiskiskip frá austri og vestri
Á dögunum voru tvö fiskiskip hér í Reykjavíkurhöfn frá. báðum
þýzku ríkjunum. Annað skipið var nýtízkulegur skuttogari frá
Vestur-ÞýzkaJandi, Othmarschen HH-330, nýtt skip og mjög
snyrtilegt. Hitt skipið var mun eldra og ekki eins ásjálegt, aust-
ur-þýzki togarinn Karl Marx frá fiskveiðiborgimri Sassnitz á
eynni Riigen í Eystrasalti. — Myndirnar eru af skutum beggja
þýritu skipanna. — Ljósm. Þjóðv. A.K.

Sigurður Þórarinsson.
Fundur Menning-
ar- m friðar-
Fundur Menningar- og frið-
arsamtalca íslcnzkra kvenna
hefst í Glaumbæ kl. 3 síðdeg-
is í dag. Þar segir dr. Sigurður
Þórarinsson jarðfræðingur frá
fcrð sinni til Japan, en hann
kom m.a. til borgarinnar Hiro-
shima, Bryndís Schram talar um
s.iónvarpsmálið og Óskar HaU-
dórsson magister les upp.
Aðgangur að fundinum er öil-
um heimill meðan húsrúm leyfir.
FéH af hesf-
íslendingar eiga að greiða meira en tvöfalt
hærra rafmagnsverð en alúmínhringurinn
□ Eins og sagt hefur verið frá hér í blaðinu hefur alúmínhringnrinn
krafizt þess að fá á skömmum tíma að stækka væntanlega alúmín-
bræðslu sína við Straum úr 60.000 tonnum upp í 60.000 tonn og jafnframt
boðizt til að reisa aðra 60.000 tonna verksmiðju við Akureyri. Lokafyrir-
ætlanir hringsins eru samt miklu s-tórfelldari. Þannig segir stóriðjunefnd
svo í skýrslu sem hún sendi ríkisstjórninni 14. nóvember 1964 um land-
rými það sem hringurinn vill fá við Straum:

Á þriðja tímanum í gærdag
varð það slys skammt frá býl-
inu Lundi í Kópavogi að maður
féll af hestbaki og hlaut allmikil
meiðsl á höfði. Var hinn slasaði,
Karl Einarsson, futtur fyrst í
sjúkrabíi i slysavarðstofuna en
síðan þaðan í sjúkrahús.
★ „Fyrirtækið hefur lagt
mikla áherzlu á, að nægilegt
rými væri á verksmiðjusvæð-
inu til stækkunar, jafnvel
aiit að 160 þús. tonna árs-
framleiðslu“.
□ Alúmínbræðslur af þessari
stærð myndu taka í sinn hlut
meginið af allri þeirri raforku
sem fslendingar geta framleitt,
Og ástæðan fyrir áfergju hrings-
ins er að sjálfsögðu sú að hér
býðst honum raforka á lægra
verði en nú er fáanleg í nokkru
öðru Evrópulandi. Verð það sem
alúmínhrirígnum er ætlað að
greiða er 12,9 aurar á kílóvatt-
stund fyrstu 10 árin en síðan
10,75 aurar Hins vegar reikna
stjórnarvöldin með því i áætlun-
um sínum að íslendingar sjálfir
verði að greiða 27 aura fyrir
kílóvattstund!
Stóriðjunefnd hefur sem kunn-
ugt er mælt eindregið með kröf-
um hringsins um stækkun
bræðslunnar við Straum og nýja
bræðslu við Akureyri. Hefur
nefndin þannig snarsnúizt í af-
stöðu sinni frá skýrslu þeirri
sem send var ríkisstjórninni f
fyrra, en þar var aðeins reikn-
að með einni 30.000 tonna
bræðslu við Straum. Þar segir
svo á bls. 21:
„Að lokum er rétt að benda
á, að líklegt er, að Sviss Alumin-
ium mundi vilja teygja sig
lengra, ef það fengi um leið
fyrirheit um möguleika til
stækkunar verksmiðjunnar með
sæmilega hagstæðum kjörum.
Það hefur hins vegar verið
skoðun nefndarínnar, sem Al-
þjóðabankinn hefur einnig lagt
áherzlu á, að fslendingar ættu
ckki að binda sig í þessu efni,
nema sem allra minnst. Vegna
þess, að fyrsti áfanginn í stór-
virkjunarmálunum er sérstak-
lega erfiður hjalli fyrir Islend-
inga, mundu þeir samningar,
sem nú virðast mögulegir, geta
orðið íslendingum mjög hag-
stæðir. Á hinn bóginn er engin
ástæða til þess, að jafn góð kjör
yrðu í boði, ef til stækkunar
kæmi, enda yrðu þá viðhorfin
í virkjunarmálum allt önnur en
nú“.
Á bls. 30 segir svo um af-
stöðu Alþjóðabankans:
„Verði aluminiumbræðslan
stækkuð í framtíðinni telur
bankinn hins vegar ekki rök
fyrir því að bjóða jafn hag-
kvæm kjör. Hann leggur því
áherzlu á, að samningur við
Swiss Aluminium nú innihaldi
ekki óeðlilega hagkvæm skilyrði
fyrir stækkun bræðslunnar f
framtíðinni“.
Á bls. 35 segir svo:
„Það hefur verið lögð áherzla
Framhald á 12. síðu.
Kópavogsbúar
Kópavogsbúar! Rabbfundur um
bæjarmál verður haldinn á veg-
um Félags óháðra kjósenda í
Kópavogi mánudagskvöld 15.
marz og hefst kl. 8.30 í Þinghól.
Bæjarfulltrúar og bæjarmálaráð
Félags óháðra kjósenda mæta á
fundinum. Fjölmennið. —
Stjórnin.
alls 9?.5 búsunrl bað ár.
Grein bessi um samgöngumál
á Islandi er eftir norskan sér-
fræðing ■ ?amgöngumálum, Ron'
Slettemark sem starfaði að
rannsóknum á íslandi á sviði
vérnarlðmbið í
íhnh \ RoiíiM
I kvöld kl. 8.30 verður í
Tjarnarbæ önnur sýning Leik-
félags Vastmannaeyja á leikrit-
inu „Fórnarlambið" hér
Reykjavík. Fyrri sýningin var f
gærkvöld fyrir fullu húsi á-
horfenda. Leikstjóri er Hösku'd-
ur Skagfjörð. Leikarar eru 7
Leikritið var frumsýnt í Vest-
maniiaivjum 24. febrúar sl. en
hefur 'ðan werið sýnt bar fjör-
um sinnum. Þá hefur leikflokk-
urinn farið með leikritið á
Hornafjörð og sýnt það tvisvar.
samgöngumála árið 1963. Dvöl
hans var kostuð af Efnahags-
stofnuninni í París OECD.
Starf sitt vann Slettemark í
samráði við vegamálastjórnina,
samgöngumálaráðneytið, flug-
málastjórnina og Skipaútgerð
ríkisins.
Með grein hans fylgja töflur
um ýmsa þætti, sem snerta sam-
göngumál. 1 þeirri fyrstu er a-
ætlað að mannfjöldi á Islanci
árið 1975 verði alls 235 þús; en
286 þús. 1985. Þá er saman-
burður á viðhaldi vega og
vegalagningu í Noregi og á ts-
landi. Sést af því yfirliti, að til
vegaviðhalds á Islandi árið 1961
var varið 7.273 kr. að meðaltali
á km. en samsvarandi upphæð
f Noregi er hins vegar 32.262
fsl. krónur.
I einni töflu er spá um
bifreiðafjölda fram til ársins
1985. Skv. henni er áætlað að
Fjórða loðdýra-
ræktarfélagið?
Blaðið „Alþýðumaðurinn" á
Akureyri lætur að því liggja í
grein, að nú standi til að koma
á fót félagi um minnkarækt á
Dalvík. Eru þá fjórir aðilar orðn-
ir um þessi fimm leyfi, sem til
stendur að úthluta í fyrstunni.
Hætt er við, að verði félög-
in fleiri en leyfi'n, muni þau,
sem útundan verða, hefja ákafa
réttindabaráttu og má án efa
húast við miklum sviftibyljum
milli stjórnmálamanna á hinu
háa Álþingi
FLOKKURINN
Fundur í deildum annað
kvöld, mánudag. — Sósíalista-
félag Reykjavíkur.
Neyzla áfengis jókst um
113,3% 1935 -1964!
I verzlunarskýrslum fyrir árið
1963 er mcðal annars yfirlit um
árlcga neyzlu nokkurra vöruteg-
unda allt aftur til ársins 1963.
Af því sést, að árið 1935 hafa
tslendingar drukkið 0,9 1. áfeng-
is að meðaltali á hvert manns-
barn í landinu en 1,92 I. árið
1963. Hefur neyzla því aukizt á
tæpum þrem áratugum um 113.
33%! 1 þessum tölum er aðeins
miðað við sölu Áfengisverzlunar
rrxisins á sterkum drykkjum og
Iéttum vínum.
Vínneyzla á hvern þegn hef-
ur komizt langhæst árið 1963
samkvæmt þessum skýrslum á
árabilinu frá 1935. Lægst er
hún aftur á móti á árunum
1936 — 1940 eða 0,88 1. á hvert
mannsbarn.
Árið 1963 neytti hver íslend-
ingur að meðaltali 10,0 kg. kaff-
is og er kaffibætir þar inni-
falinn. Mest varð kaffineyzlan
1962 eða 11,7 kg. á hvem íbúa
en minnst á áranum 1888 —
1890 eða 4 kg. á hvert mann-,-
barn.
Alls lét hver Islendingur ofaná
sig 42,4 kg. sykurs árið 1963.
Sykurneyzlan árið 1961 var hirts
vegar mest eða 60,9 kg. á hvem
íbúa. Minnst var hún aftur á
móti á árabilinu frá 1881 —
1885 eða 7,6 kg. á hvert manns-
barn.
Islendingar svældu 1,7 kg. tó-
baks hver árið 1963 og er bað
mest á árbilinu frá 1885. Mlnnst
er tóbaksneyzla þessa tímaþfU
árið 1936 — 1940, og 1921 —
1925 900 gr. á hvert manns-
barn í landinu.