Þjóðviljinn - 26.05.1967, Blaðsíða 6

g SÍDA — ÞJÖÐVrLJTNN — Föstudagur 2«. maí 1961.
Vona að viðskipti Tékkóslóvakíu og
fslands eigi enn eftir að aukast
— segir Viktor Horánek, forstöðumaður tékkóslóvakísku vörusýningarinnar
Stærsta deildin á vöru-
sýningunni miklu í Laug-
ardalshöllirini er sýningar-
deild Tékkóslóvakíu og sú
deildin jafnframt sem býð-
ur upp á mesta fjölbreytni
í vamingi og vörum.
Tékkneskir útflytjendur
leggja bersýnilega mikla
áherzlu á kynningu varn-
ings síns í viðskiptalönd-
unum um heim allan, eins
og reyndar kom fram í
stuttu viðtali sem frétta-
maður Þjóðviljans átti við
Viktor Horánek, sem veitir
sýningu Tékkóslóvakíu hér
í Laugardalnum forstöðu,
og Milan Hlinomaz blaða-
fulltrúa. Þeir sögðu með-
al annars að Tékkóslóvak-
ar mjmdu árlega taka þátt
í. að meira eða minna
leyti um 200 vörusýning-
um víðsvegar um heim,
þar af væru þeir að jafn-
aði með meiriháttar sýn-
ingardeildir á um það bil
40 alþjóðlegum kaupstefn-
um og vörusýningum á ári
hverju.-
Annars vildu þeir félagax
helzt ræða um ' möguleika á
auknum viðskiptum íslendinga
og TékkósQóvakíu í náinni fram-
tiö og kváðust- vona að vöru-
sýningin í Laugardalshöllinni
stuðlaði að vexti viðskiptanna
báðum l>jóðum til hagsbóta.
Viktor Horánek starfar í
viðskiptamálaráðuneyti Tékkó-
slóvakiu. Hann hefur áðurkom-
/ið nokkrum sinnum til íslands,
en Milan tilinomaz er hér nú í
f.yrsta skipti. Viktor kom hing-
að m.a. þegar Tékkar höfðu
deildir á vörusýningum Kaup-
stefnunnar í Reykjavák fyrir 12
og 10 árum, og fyrir tveim eða
þremur árum var hann hér á
ferðinni, þegar unnið var að
gerð rammasamnings um við-
skipti Islands og Tékkóslóvakíu.
Um viðskipti Tékkóslóvakíu
og Islands hafði Viktor Horán-
ek þetta að segja m.a.:
Viðskipti Islands og Tékkó-
slóvakíu eiga sér alllanga sögu.
Árið 1924 gerðu löndin með sér
fyrsta verzlunarsamninginn. Eft-
ir styrjöldina varð Island einna
fyrst landa til þess að endur-
nýja verzilun við Tékkóslóvakíu.
Allar samningagerðir hafa far-
ið fram í anda vináttu og skiln-
ings af beggja hállfu. Árið 1966
var í Bmo undirritaður verzl-
unar- og greiðslusamningur til
langs tíma. Skyldi hann vera í
gildi frá 1966 til 1970, og skyldu
viðskipti samkvæmt honum
fara fram á grundvelli jatfnrétt-
is og gagnkvæmra hagsmuna og
án atllrar mismununar annars
aðiljans af hálfu hins. Þetta
meginsjónarmið hefur að vísu
verið f gilldi al'lt frá upphai'i,
en árið 1966 var þvi fengin
staðfesting í samningsgerð. Við-
skiptaskilyrðum er af begg.ia
hálfu hagað. fyllilega við hæfi,
og hlýtur frekari þróun á þessu
sviði að vera komin undir þeim
skilmálum, er bjóðast af hálfu
aðilja, hvors um siig. Vöruverð
og greiftsluskilmálar, afgreiðslu-
tími, úrval og gæði vöru, eru
nú. þau atriði, sem einkum
munu ráða því, hversu víðtæk
þessi vöruskipti geta orðið. Þess-
um hlutum hlýtur einnig aft
verða sérstaikur gaumur gefinn,
þegar um er að ræða afnám
jafnyirðisviðskipta vor á með-
' ail og upptöku greiðslna í frjáls-
um gjaldeyri, svo og breytingu
þá, sem nú er smám saman
verið aft gera á stióm utan-
ríkisverzlunar Tékkóslóvakíu.
Ték'knesk fyrirtæki munu eins
og hin fslenzku því aðeins verða
fær um aö reka verzlun með
góðum árangri, að þau reynist
samkeppnishaef. Þetta virðist
sjálfsagður hlutur. Áður fyrr
leiddi jafnkeypiskerfið til ýmis-
konar vandamála um vöruverð,
en úr þeim vandamálum mun
verða leyst á næstu tíð.
Fyrirtækjum í Tékkóslóvak-
íu er það raunverulegt áhuga-
mál að auka verzlun við Is-
land. Sala vöru á ísllenzkum
markaði er að sjálfsögðu háð
þeim skilyrðum, sem þar eiga
sér stað. Má búast við því, aft
tékkneskum fyrirtækjum muni
takast, er frá h'ður, að auka
útflutning sinn hingað, þó- að
nokkur lækkun viðskipta hafi
orðið nú um sinn. Á sama hátt
eru ríkjandi á markaði Tékkó-
slóvakíu sérstök skilyrði, sem
íslenzkir útflytjendur verða að
táka til greina, ef þeim á að
vegna vel í samkeppninnd, en
þar kemur einkum til greina
keppni við önnur Norður-
lönd um útflutning á fiski og
fiskafurðum, þvi að lönd þessi
hafa að jafnaði fyrr greinda
vöru frammi á tékkóslóvakísk-
um markaði við aðigengiíegum
skilmálum sölu bg afgreiðslu.
Téfekóslóvakískum fyrirtæik.i-
um er ánægja að fá þetta tæki-
færi til að taika þátt í sjáif-
stæðum vörusýningum nokk-
urra sósíalistískra landa hér í
Reykjavfk í því slkyni að sanna
áhuga sinn á íslenzkum vöru-
markaði og kynna íslenzkum
kaupsýslumönnum og öllum al-
menningi enn betur en orðið
er ýmsa framleiðslu Téklkóslóv-
afefu. Tifl. glöggvunar sku'lu hér
nefndar tölur um gagnikvæm
vöruskipti landanna á árunum
1963 — 1966 (verð í miljónum
ísl. króna, talið frftt til landa-
mæra söluríkisins):
Kristal-vörumar tékknesku eru víðfrægar.
1963 1964 1965 1966
Utflutningur Tékkóslóvakáu . „.. .... 94,5 112,7 111,4 92.5
Innflutningur Tékkóslóvakíu 4... .... 84,4 120,2 125,2 77,0
Velta .... 178,9 232,9 236,6 169,5
Viðskiptajafnvægi .... 10,1 -i-7,5 -í-13,8 . 15,5
Vöruiteguhdir þær, sem um fiskfiök og sild.
Tékkóslóvakía selur Islandi, eru Mér er ánægja að lýsa yfir
t)r sýningardeild Tékkóslóvakíu í Lgugardalshöllinni.
aðallega þessar: farþegabifreið-
ir, skrifstctfuvéllar, saumavélar,
steypustyrktarjám, postulíns-
og glermunir, trjávara, vefnað-
arvara, sikófatnaftur einfeum úr
togleftri, malt og sykur. Af ís-
landi kaupir Tékkóslóvakía ein-
göngu fisk og fiskafurðir, eink-
þeirri sannfæringu minni, að,
þrátt fyrir nokkrar bráðabirgða-
sveiflur muni yiðskipti land-.
anna eiga eftir að aukast til
muna og verða til þess að efla
eigi aðeins efnahagstengsl
þeirra, heldur einnig hefðfesta
vináttu þjóðanna, er þau byggja.
Sérfræðingur Alþjóðabankam
í óætlunargerð væntan/egur
Mr. Albert Woterston, aðai-
scrfræðingur Alþjóðabankans f
áætlunargerð, er væntanlegur
hlngað til lands á vegum Efna-
hagsstofnunarinnar á sunnu-
dag. Mun hann halda fyrir-
lestur um áætlunargerð í Há-
skóla Islands, þriðjudaginn 30.
maí kl. 17.15 I boði víðskipta-
deildar Háskólans og Hagfræð-
ingafélags Islands.
Þá mun Efnahagsstofnunin
efna til tveggja stuttra ráðstefna
með þátttöku Mr. Waterston.
Mun önnur þeirra, er haildin
verður föstudaginn 2. júni,
fjafla, um áætlunargerð á sviði
opinberra framkvæmda. I þeiri’i
ráðstefnu munu taka þátt full-
trúár þeirra ráðuneyta og stofn-
ana, sem um opinberar fram-
kvæmdir fjalla. Hin ráðstefnan
verður haildin þriðjudaginn 6.
júni, og mun hún fjalla um á-
ætlunargerð á sviðd atvinnuyeg-
anna. Tii hennar hefur venð
boðið fulltrúum frá opihberum
stofnunum, sem um málefni at-
vinnuveganna fjailla. Þá er
einnig ætlunin, eft Mr. Water-
son sitji fiund, er Samband ísl.
sveitarfélaiga efnir til miðviku-
daginn 7. júní, þar sem rædd
verður ásetlunargerð sveitarié-
laga. Þann sama dag mun Mr.
Watersfon einnig koma á fund
Haigráðs og ræfta um ýms
vandamáil áastlunargerðar.
Mr. Albert Waterstcm hefur
starfað við Alþjððabankann í
Washington, D. C., um tuttugu
ára skeáð. Hann er Bandaríkja-
maður, hagfræðingur að mennt-
un. Á undanförnum árum hefur
hann verið ráðunautur bankans
vai-ðandi áætlunargerð. 1 því
samlbandi hefur hann heimsótt
Framhald á 9. síðu.
Hcvikmynclir
KVIKM YNDAHÁ TlÐIN í MOSKVU
Moskvu, 19/5 1967.
Fimmta Alþjóðakvikmynda-
hátíðin í Moskvu verður haldin
dagana 5.-20. júlí. Setningarat-
höfnin fer fram í þinghöllinni 1
Kreml miðvikudaginn 5. júlí.
TÖI-f fyrstu dagana verfta sýnd-
ar þær myndir, sem eru í
keppninni. Langar myndirverða
sýndar í þinglhöllinni 2svar
hvern dag, klukkan 2.30 og
7.30. Stuttar myndir verða sýnd-
ar í Dcm Kino, en sýning
bamamynda fer fram í Æsku-
lýðshöllinni á Lem'nhæðum.
Tuttugu og fjórar myndir verða
í aðalkeppninni, en utan keppn-
innar sýndar aðrar kvikmynd-
ir, sem sendar verða á hátíð-
ina-
Blaftamannafundir verða haldn-
ir daglega meðan keppnin
stendur yfir, pg verftur rætt um
þær myndir, sem sýndar hafa
verið daginn áður.
Fimmtudaginn 6. júlí hefst
sýning á kvikmyndaflokki /sem
nefnist „50 ár í sovézkri kvik-
myndalist", og í tíu daga verða
sýndar beztu sovézkar kvik-
myndir, sem gerðar hafa verið
sl. 50 ár. Má nefn; myndirnar
Orustuskipið Potjomkin (1925,
Eisenstein), Móðirin (1926, V.
Pudovkin), Október (1927, V.
enstein), Bernska Maxims (1934,
Kozintsev og Trauberg).
Bamakvikmyndir verða sýnd-
ar í Æskulýðshöllinni og þar
munu einnig fara fram um-
ræður um vandamál tengd
kvikmyndum fyrir börn. ,
1 dómnefnd á kvikmyndahá-
tíðinni verða þekktir kvik-
myndastjórar, framleiðendur og
leikarar frá ýmsum löndum.
Formaftur dómnefpdar er sov-
ézki kvikmyndastjórinn Sergei
Jútkevitsj.
Sergei Jútkevilsj fæddist árið
1904. Hann er þjóðllista-
maður Sovétríkjann'a, doktor í
listum, prófessor við Kvik-
myndahásikóla ríkisins og höf-
undur fjölmargra bóka um
kvikmyndalist. Hann hefur átt
sæti í dómnefnd á mörgum al-
þjóðlegum kvikmypdahátíðum.
Meðal mynda hans má nefna
„Sigurvegaramir" og „3. Mesj-
hanskaja stræti", sem hann
gerði í s^mvinnu með A. Romm,
Árið 1929 gerði hann myndina
Svört segl, Gullnar hæðir (1931),
Jakov Sverdlov (1940), Nýju
ævintýri Sweiks (1934), Halló
Moskva (1945), Othello (1955) og
síðustu mynd hans Lenin í Pól-
landi er verið að sýna um
þessar mundir, og hann fékk
m. a. verðlaun á Kvikmyndahá-
tíðinni í Cannes árið 1966-
1 dómnefnd á einnig sæti
sovézki leikstjórinn Kozinte-
ev, þjóðlistamaður Sovétrikj-
anna. Meðal mynda hans má
nefna Hamlet (1964), sem hlotið
hefur mörg alþjóðleg verðlaun.
Kvikmyndaleikstjórinn Roman
Karmen, þekktasti heimildar-
kvikmyndari Sovétríkjanna, á
sæti í dómnefnd heimildarkvik-
mynda. Hann gerði meðal ann-
ars mynd um réttarhöldin í
Numberg, um Vx'etnam og
mynd sem nefnist Morgunn Ind-
lands. Karmen kvikmyndaði á
vígstöðvunum 1941-1945. Arið
1959 hlaut hann Lenínverðlaun
fyrir myndirnar Sögur af olíu-
mönnunum við Kaspíahaf og
Sigurvegarar heimsins. Hann er
þjóðlistamaður Sovótríkjanna.
34 lönd hafa þegar tilkynnt
þátttöku sína í Alþjóðakvik-
myndahátiðinni. Frá Póllandi
er von á Ieikstjóranum Jerzy
Kowalerowicz, leifckonunni B.
Tyszkewicz, og í dómnefnd
verður pólska leikkonan Lucina
Winnicka. Frá Frakklandi kem-
ur Jean-Luc Godard, sem hef-
ur hug á að sýna mynd sx'na
„Made in USA“ í Moskvu,
Claude Lelouch o. fl. Frá Ítalíu
er von á Giuseppe de Santis,
Carlo Lizzani, Claudia Cardin-
ale, Raf Vallone o. fl. Frá Eng-
landi er búizt við Alec Guinn-
ess.
Farið verður daglega í kynn-
ingar- og skemmtiferðir með
gesti á kvikmyndahátíð'inni.
Forn minnismerki verða skoftuð,
vopnasafnið í Kreml, hið heims-
fræga Tretjakovskí-Iistasafn,
Púsjkín-safnið, sumarhús Leo
Tölstojs, sumarbúðir fyrir böm
Dg unglinga í nágrenni Moskvu
og ennfremur verður Mosfilm-
kvikmyndaverið, sem er eitt hið
stærsta í heimi skoðað. 15. júlí
verður hinn hefftbundni • 10.
kvikmyndadagur haldinn hátíð-
legur í Gorkígarðinum. Þar
mun koma fram sovézkt óg er-
lent kvikmyndafólk.
Hátíðinni lýkur fimmtudaginn
20. júli með athöfn í þinghöll-
inni í Kreml. Að henni loki-nni
mun gestum gefinn kostur á að
ferðast til Tblísí í Grúsíu, Kíev,
Minsk, Volgograd og Sotsjí við
Svartahaf. Gnðrún Kristjánsd,