Þjóðviljinn - 06.09.1968, Blaðsíða 1

V
Föstudagur 6. september 1968 —,33. árgangur — 188. tolublað.
I
t;
Togarinn Surpriee GK-4 frá Hafnarfirði, sem strandaði á Landeyjarsandj i gærmorgun er 661 tonn og
smíðaður í Aberdeen árið 1947. Eigendur eru E. Þorgilsson & Co. í Hafnarfirði. — Ljósm. Sn. Sn.
Surprise frá Hafnarfirði
strandar við Landeyjasand
Mannbjörg varð eh óvíst um togarann
Hvernig veriisr komið í veg
fyrir verðhækkun birgða?
* í 3ju grein bráðabirgðalaganna um
20% gjaldeyrisskatt segir svo:
¦*¦ „Óheimilt er að hækka verð á birgð-
um innf mttrar vöru, sem innflutnings-
gjald hefur ekki verið greitt af, og sama
gildir um birgðir iðnaðarvara, sem fram-
leiddar eru úr efni, sem innflutningsgjald
. hefur ekki verið greitt af. Til birgða telj-
ast í þessu sambandi vörur, sem innflutn-
ingsgjald hefur ekki verið greitt af og ekki
eru komnar í hendur innflytjenda".
* Hvaða ráðstafanir verða gerðar til
þess að tryggja það að þessu lagaákvæði
verði framfylgt? Það er alkunna að í sam-
bandi við efnahagslegar kollsteypur, sem
eru algengari hér en í nokkru öðru landi,
hafa einstakir kaupsýslumenn ævinlega
hagnazt um miklar fjárfúlgur með því að
hækka birgðir sínar. Hinn mikli ákafi ein-
stakra • kaupsýslumanna í að ljúka gjald-
eyrisviðskiptum dagana áður en bráða-
birgðalögin voru sett mun ekki sízt hafa
stafað af því að þeir vissu hvað til stóð og
vildu afla sér vörubirgða, sem þeir gætu
hækkað í trássi við lög.
¦*¦ í>að er til lítils að setja lagaákvæði
án þess að framfylgja þeim. Hvað ætla
stjórnarvöldin að gera til þess að koma'í
veg fyrir að birgðir verði hækkaðar og ein-
stakir f járplógsmenn hagnist stórlega?
Slökkvistarfið hófst kl. H,50 — ekki lokið kl. 6
Eldur í hlöðu hestu-
munnuíélugsins Fáks
Eldur kom upp í hlööubyggr
ingu Fáks inn við Elliðaár í gær.
Var nauðsynlegt að rífa mikinn
hluta hlöðunnar til þess að ná
heyinu út. Slökkviliðinu tókst að
verja geymslubyggingu og hest-
hús, áfast hlöðunni.
Slökfcviliðinu barst tilkynning
urni brunann kl. 11.50 í gærnnorg-
un. Kom eldurinn upp í bygg-
ingu sem skipt er til helminga
með trégafli í hlöðu og geyms'lu
þar sem verkfæri vora meðal
annars. Út frá hlið hlöðunnar
gaihga 3 hestihús sem snúa göfl-
um aö hlöðunni.
Er slökkviliðið kom á staðinn
vár barna fnikill reyfcur og
greinilega tafoverður eldur í hey-
inu. Þá vora nokkrir ungir menn
að b.iarga fjórum hestum úr
miðhúsinu. Slökkviliðsmennirmr
byriuðu á bvi að fullvissa sig
um að ekki væru fleiri skepnur
inni og var síðan róðizt að eld-
inum frá nyrðri gafli Möðunnar
og gegnum þakið á miðri bygg-
ingumni. Var í fyrstu lögð áherzla
á að hefta útbreiðslu eldsins og
að verja geymsluna og hesthús-
in. Nokkru síðar var rofin eystri
hlið Möðunnar og heyinu rutit út
með heykvíslum og bremur trakt-
oruim sem slöfckjvilioið fékk.
Eldurinn var dreifður um alla
Möðuna en mestur eldur var í
stokk sem liggur eftir miðju
gólfi hlöðunnar. Var mikil vinna
lögð ¦ i að ryðja heyinu út og
var enn unnið að því um kl. 6
e. h. í gær. Voru þá enn glóðir
hér og hvar í .heyinu.
¦ í birtingu í gærmorgun strandaði togarinn Surprise GK-4 *"
frá Hafnarfirði á Landey'jarsandi. Áhöfn togarans, 28 manns,
bjargaðist öll í land á skömmum tíma, en enn er óvíst um
björgun skipsins. Vindur var 6—8 stig og nokkurt brim,
er strandið varð, og góð aðstaða til björgunar áhafnarinnar
og var hún komin til Hafnarfjarðar um hádegi í gær.
Þjóðviljmn hafði í gær tal af
Sófusi Hallfdánarsyni bátsmanni
á Surprise og sagðist honum svo
frá: — Við fórurn frá Hafnarfirði
á lauiaardag og höfðum verið að
fiska í br.iá daga á Reykianes-
grunni og færðum okkur bá aust-
ur með landinu, bar sem veðrið
var betra. og betri veiöiihorfur.
Við vorum bví flestir sofandi um
barð og sitimvaktin ein uppi, og
vaknaði ég um kl. .5.30 við bað.
að togarínn tók niðri. Þá voru
6—8 vindstig og ekki meira brim
en vanalega er á bessum slóð-
um. Ég áá strax að við voruim
ekki í beinni lífshættu, en. vita-
sikuld vorum við saimit í hættu og
lífbátarnir voru strax hafðir til
taks, en beir voru ekki settir
út. Loftskeytamaðurinn sendi út
neyðarskeyti og b.iöri,0unarsveitir
voru fliótt komnar á vettvang.
Við höfðum ekki gefið upp
rétta staðarákvörðun og b.iörgun-
arsveitin fór austar en áttaði sig
hvar yið vorum begar við send-
uím upp neyðarblysin. Þetta voru
biörgunarsveitir frá Vesitur-Land-
eyjum og Hvolsvelli og voru beir
komnir á strandistað með 17
jeppa. Við vonum 28 um borð
og fóru 24 okkair í land á hállfiri
klukfcustund og vöknaði eniginn
í fæturna, enda var íhátt af hwal-
baknuim , og stuifct í land. Alllir
skipverjar voru m.i6|ií rólegir og
sarntaka svo að b.iörguinin gekk
prýðísvel getur maður sagit.
Skipstjóri, stýrimenn og vél-
stjórar voru eftir um borð til að
átta sig á aðstæðum tii b.iörgunar
skipsins, en béir voru bó komnir
í land á níunda tímanum, en
eru erun fyrir aus-tan á stnandstað
meðan björgunartilraunir standa
yfir. Við hinir komum til Hafn-
arf.iarðar á hádegi.
Bf efcfci vensnar í sjónuim hef
ég góða trú á að takist að b.iarga
skipinu og mun varðskip vera
vasntanlegt til hjálpar. Um or-
sakir slyssins vil ég ekkert s;eg.ia
og keniur bað væntanlega fram.
við s.iópróf, sagði Sófus Hálfdón-
arson, bátsmaður á Surprise..
Brýn þörf
Ólafur Sigurðsson, loftskeyta-
maður á Surprise, sagði að hann
vildi vekja sérstaika athygli á
hve björgunarsveitirnar á Hvols-
velli og í Ijandey.ium hefðu ver-
ið fljótar á vettvang og liprar
í ðllum afskiptum af beim sikip-
bmtsmönnum, og hefðu be^ir skip-
verjar notið góðrar aðMynningair
á Hvoflsvelli áður en beir héldu
suður sitrax fyrir hádegi í 'giæc.
Það er áiieiðanllega brýn börf á
betri aðvörunarmerk.iuim bainna á
saJndinum við suðurstiröndina,
sagði Ólaílur, og sést sitrönidin alls
ekfci í radar. Meðan tæfcin voru
að hitna leit ég út og sýndust
hin istrjSlu strá á sandhólunum
sem ólig&midi sjór og var enflitt að
greina bar á mdHi.
Blaðamaður Þióðvflians
símar frá Prag - haksíðc®
«
Úfisýnmgin viS Eiriksgöfu
Dagleg rétf
arhöld í má
Páls Jónas-
i ¦•
sonar
UNDANFARNA DAGA hefur
verið unnið' að lagfæringu
opna svæðisins austan Hnit-
. bjarga, safns Einars Jónsson-
ar. yið Eiríksgötu, en þama
verður, eins og skýrt hefuf
verið frá í fréttum blaðsins,
opnuð á sunnudaginn mynd-
Iistarsýning, sýning 20 mynd-
listarmanna á höggmyndum
og skúlptúr.
SÝNING ÞESSI er einn Iiðuriim
í hátíðahöldum, sem efnt er
til í tilefni 40 ára afmælis
Bandalags íslenzkra lista-
manna um þessar mundir, en
hátíðahöld þessi hef jast í dag,
föstudag, með gestamóttöku
bandallagsstjórnar f Þjóðleik-
hússkjallaranum. — Myndin
var tekin er verkamenn unnu
að frágangi sýningarsvæðisins.
GÆR yar byr.iað að koma
sýningargripum fyrir á svæð-
inu óg þurfti öfluga krana til
að setja þá stærstu á sína
staði. — Ljósm. Þjóðv. A.K.
Undanfarnar vikur hafa
nær daglega farið fram
réttarhöld í máli Páls Jón-
assonar. Svo sean menn
muna komst upp um gjald-
eyrissvik innflytjandans er
rannsakað var íkveikjumál
eitt mikið í Kaupmanna-
höfn fyrir nokkrum miss-
erum.
Þórður Bjðrnsson,, yfir
sakaflómari sagði að í byrj-
un þessa árs hefðu komið
viðbótarskjöl í málinu frá
Danmörku. Hefðu þau verið
rannsökuð hjá Ragnari ÓI-
afssyni, endurskoðanda og
hanii sent sakadómi sínar
niðurstöður í júIL Síðan
hefur rannsókn málsins
haldið áfram og mætti bú-
ast við að einhver skrið-
ur væri að komast á málið.
Þjóðviljinn reyndi einnig
að hafa tal af Ölafl Þor-
lákssyni, sakadómara, tíl
þess að fá upplýsingar um
rannsókn í máli Friðriks
Jörgensens. Það mál mun
hafa verið uppundir ár í
endurskoðun en eitthvað
virðist vera að rofa þar til
því að Ölafur svaraði ekki
i síma í gær vegna anna,
einmitt í sambandi við
rannsðkn þessa máls.
Þrið|i fúndur
á f östudaginn
Annar viðræðufundur st.iórn-
málaflokkanna var haldinn £
eær og stóð í rúma klukkustund.
Var ákveðið í fundarlok að gera
Mé á frekari fundum um viku
skeið, en á meðan munu rfkis-
stjórnin og sérfræðingar hennar
leggja flokkunum til ýms gögn
sem um var beðið. Verður næsti-
fundur trúlega ekki fyrr en á
föstudaginn kemur.
Fyrirspurn til stjórnvaida og SVFÍ:
Hefur samþykktinni um radarspegla yerið fylgt eftír?
í tiletfni af strandi togarans Surprise ber Þjóðviljinn
fram þá spurningu til sjávarútveigsmálaráðherra og vita-
máilastjóra hvað líði framkvæmd á tillögu Geirs Gunn-
arssonar þimgmanns Alþýðubandalagsins um uppsetn-
ingu radarspegla á suðurströnd landsins, en tillagan var
samþykikt í sameinuðu alþin^i 4. marz 1965, og er svo-
hljóðandi:
„Albingi ályfctar að skora á
rfkisstjórnina að láta nú þeg-
ar Ifara fraim aifhuisun á bví
hvort unnt sé að aufca öryggi
sjófarenda við suðurströnd
landsins og annars staðar bar
sem IDst stendur á með bví
að koma fyrir á strandileng.i-
unni radairspeglum eða öðrum
leiðbeiningarta5fciiuim fyrir
radar. Reynist sú athugun já-
kvasð, verði slík radarmerki
sett upp hið alllra fyrsta."
Þjóðviljinn spyr hvort beir
aðilar sem bað er skylt, hafi
framfcvæmt þann vilja Al-
þingis sean í pessari tillögu
felst og ef svo er efckí hver
ástæðan er? Jafhfraimit beihir
Þjóðviljinn beirri fyrirspurn
til Slysavarnafélags Isslands'
hvað pað hatfi gert til að
fylgjast með og knýja fram
að bessari ályktunartillögu
yrði framfylgt.