Þjóðviljinn - 03.05.1969, Page 4
4 SÍÐA — ÞtfÓÐVTLJINN — Laiuisapdiagtur 3. mal 1S69L
— málgagn sósialisma, verkalýðshreyfingar og þjóðfrelsis —
Otgefandl: Otgáfufélag ÞJóðviljans.
Ritstjórar: |var H. Jónsson (áb.). Magnús Kjartansson.
Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
AuglýsingastJ.: Olafur Jónsson.
Framkv.stjóri: Eiður Bergmann.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavörðust. 19. Síml 17500
(5 línur). — Askriftarverð kr. 150,00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 10,00.
Aldrei fíeirí en nú
y^ldrei hafa fleiri Reykvíkingar tekið þátt 1 kröfú-
göngu og útifundi ver*kalýðsfélagajnna 1. maí en
í ár. Það er erfitt að gizka á mannfjölda á jafnstór-
um fundi í Reykjavík — vafalaust má telja að
þátttakendur hafi verið yfir 10 þúsund. Reykvík-
ingar gerðu 1. maí þannig að raunvemlegum bar-
áttutegi reykvísks launafólks fyrir mannsæimaindi
kjörum, baráttudegi gegn kjaraskerðingu og at-
vinnuleysi, landflótta og gróðastefnu. í ávarpi Full-
trúaráðs verkalýðsfélaganna var sett fram krafa
um nýja stjómarstefnu og kröfuborðar þúsundanna
í kröfugöngunini og á útifundinum tóku undir
kröfuna um breytta stjóxnarhætti.
^nnar aðalræ^ anna dagsins í Reykjavík Guð-
mundur J. uuómundsson sagði m.a. í ræðu sinni:
„í baráttu þeirri og verkföllum, sem við heyjum
nú, verðum við að hindra kjaraskerðingaraðgerðir
valdhafa og atvinnurekenda. Takist það ekki eykst
landflóttinn meira en nokkurn grunar. I>á minnka
íslenzkir möguleikar og íslenzk gæfa. Minnki kaup-
máttur hins almenna. imanms, þá eykst kreppan og
atvinnuleysið. yið verðum að hindra kjaraskerð-
ingaráformin og síðan að hefia stórsókn fyrir stór-
auknum kaupmætti launa. Við getum ekki og meg-
um ekki sætta okkur við, að laun almenns laun-
þega á íslandi séu helmingi lægid en í nágranna-
löndum okkar með svipaðar hjóðartekjur á mann.
Við verðum að hefja sókn fyrir aukinni trú á land-
ið og íslenzka möguleika.“ í þessum lokaorðum
ræðu sinnar 1. maí dregur Guðimundur J. Guð-
mundsson fram kjarna þess vandamáls sem verka-
lýðshreyfingin í dag glímir við að leysa; óskertur
kaupmáttur lauuanna er ein meginforsenda þess að
unnt sé að auka þjóðinni trú á landið og möguleika
þess eftir þann áróður, sem stjórnarflokkarnir hafa
rekið á undanförnum árum. Og það er sýnilegt
að barátta verkalýðshreyfingarinnar er að harðna.
Hófsamlegum kröfum hennar og aðgerðum hefur
verið svarað með eindæima ofstæki atvinnurekenda
og verkbönnum. Verkafólk hefur sýnt mikið lang-
lundargeð. Nú er að sækja fram af aukinni hörku,
endumýjuðu baráttuþreki og þrótti. Kröfugangan
í Reykjavík 1. maí sýndi að fólkið stendur með mál-
stað verkalýðshreyfingarinnar.
Málag/nður ráðherra
það er ekki trúverðugt, þegár fjármálaráðherra
lofar því í fréttatilkynningu til blaðanna að
hann muni skera upp herör gegn spillingu og óráðs-
íu í ríkisbákninu. Sami maður hefur nú þrívegis
verið dæmdur ómerkur í kröfum sínum íy
lagsdómi, hæstarétti og kjaradómi. Nú hyggst hanr
enn sækja opinbera starfsmenn á íslandi til saka
— enda þótt hann hafi brotið lög og reglur með
því að neita að- greiða þeiim umsamin kjör með
vísitölubætur á launin. — sv. I
næstu viku
* Sunnudagur 4. maí 1969.
18,00 Hélgistu'nd. Séra Ingólf-
ur Guðmundsson.
18,15 Stundin okfcar. Rannveig
og krumimi koma í heimsófcn.
Flöskuíhljómsveit frá Björgiv-
in leikur. (Nordvision —
Norsfca sjónvarpið). Höföa-
skölli — V. hluti. Þýðandi:
In-gibjörg Jónisdóttir. — Um-
sjón: Svanhildur Kaaber og
Birgir G. Al.bertsson.
HLÉ. —
20,00 Fréttir.
20,20 Hvað er á seyði í mennta-
sfcólunum? Þetta er fyrsti
þátturinn af þreimur, sem
sjónvarpið hefur gert urn
imienntaskóflana í Reyfcjavík. í
þessum fyrsta þætti er fjall-
að um ísilenzku, eðlisfræði o-g
náttúirufræði í Menmt'asikól-
unum í Reykjavi'k og Mennta-
skólanum við Hamraihllið. —
Umsjónarmaður: Andrés Ind-
riðason.
21,05 Ormur í blómknappnum.
(Worm In Thie Bud). Brezkt
sjónvarpsleikrit eftir John D.
Stewart. Aðailhlutverk: Barry
Foster, Joseph Tomelty, Jos-
eph O’Conor og Sally Home.
Þýðandi: Rannveig Tryggva-
dóttir-
21,55 Hljómlleikar unga fólksins.
Hvað er sinfönísk tónlist? —
Leonard Bernstein stjómar
Fflharmoníuihljómsveit New
York borgar. Þýðamdi: Hall-
dór Harafldsson.
22,45 Dajgskrárlok.
• Mánudagur 5. maí 1969.
20,00 Fréttir.
20,30 Vettvangur unga fólfcsins-
Frá skemmtun í Austurbæj-
arbíói 15. apríl sl. þar sem
kjörinn var ,,fullltrúi ungu
kynslóðarin nar 1969”. M. a.
koma fram hljómsveitimar
Flowers og Ifljómar. Kynn-
ir er Svavar Gests.
21,15 Hollywood og stjörnumar.
Þessi þáttur fjallar um
Humphrey Bogart. Þýðandi:
Koflbrún Valdemiarsdlóttir.
21.40 Evrópa í 20 ár. Stikllað á
stóru í stjórnmólasogu Bvr-
ópu frá lokum seinni heims-
styrjaldar til ársins 1965. Lýst
er vaxandi samvinnu Vestur-
Evrópuþjóðanna sín á milli
cig við Bandaríkiin. — Þýð-
andi: Ásgeir Ingólfsson. Þuil-
ur: Magnús Bjarnfreð'sson,
22.25 Dagsfcrárlok.
• Þriðjudagur 6. maí 1969:
20,00 Fréttir.
20,30 Á öndverðum meiði. —
Umsjónarmaður: Gunnar G.
Schram.
21.05 Á flótta. Upphaf og endir.
Þýðandi Ingibjörg Jónsdóttir.
21,55 íþróttir.
22.40 Dagsfcrárlok.
• Miðvikudagur 7. mai 1969.
18,00 Lassí — Frímerkin.
18.25 Hrói höttur — Vonbiðlar
ekfcjunmar. — Þýðandi: Elll-
ert Sigurbjömsson.
18,50 HLÉ. —
20,00 Fréttir.
20,30 Vöiva eða tölva? Indversk
kona, Shalkumtulla Devi, heim-
sækir sjónvaijpið og leysir
flóknar stærðfræðiþrautir. —
Umsjónarmaður: Guðmundur
Amlauigsson, rektor.
20,50 Ástarljóð íyrir trompet —
(Romance pro Kridlcvku). —
Téfcknesk kvikmynd gerð ár-
ið 1966. Leikstjóri: Otakar
Vávra. AðalhJutverk: Jaromir
Hamzlik, Zuzana Cigánova,
Janusz Strachocki oig Stefan
Kvietik. — Þýðandi: Hall-
freður Öm Eiriksson.
22,10 Dægrin löng. Danski rit-
höfundiirínn. blaðamaðurinn
og heimspekinigurinn Karl
Bjamhof, segir undan oig of-
an af viðburðaríkri ævi sinni
og ræðir lífsviðhorf fyrr og
nú. — Þýðandi: ViTborgSig-
urðardóttir. — (Nordvision —
Dansika sjónvarpið).
22,40 Daigskirárlok.
• Föstudagur 9. maf 1969:
20,00 Fréttir.
20,35 Per Aspflin skemmtir. —
Norski gamanvísnasöngvarinn
Per Asplin syngur 5 lög.
20,50 Nýjasta tækni og vísindi.
öryggi í lofti. Stærsta far-
þegaþota heims. Bílar fram-
tíðarinnar. — Umsjónarmað-
ur: ömóflfur Thorlacius.
21,20 Dýrlingurinn. örþrifaráð.
Þýðandi: Jón Thor Haraílds^
son.
22,10 Erlend málefni.
22.30 Dagskrárlok.
• Laugardagur 10. maí 1969:
17.30 Endurtefcið efini: „Það er
svo margt“ — Kvikmynda-
joáttur Magnúsar Jóhanns-
sonar. Sýnd verður kvik-
myndin „Fuglarnir okkar”. —
Áður sýnd 10. maí 1967 •
18,00 Sigríður E. Magnúsdóttir
syngur. Undirleik annastGuð-
rún Kristinsdóttir. Sigríður
syngur lög eftir Martini. Moz-
art, Bizet og Saint-Saéns. —
Auk þess spjállar hún við
Andrés Indriðason um söng-
nám í Vínarborg og flleira.—
Áður sýnt 7. apríl 1969-
18.25 „Vorboðinn ljúfi“ Sjón-
varpið gerði þessa kvikmynd
í Kaupmiannahöfn. S'VÍpazt. er
um á fomum sflóðum Islend-
inga og brugðið upp mynduim
frá Sórey, þar sem Jónas
HaillLgrfmsson orti no'kfcur
fegurstu kvæði sín. — Kvik-
myndun: örn Hairðarson. Um-
siónarmaður: EiðuriGuðnason.
Áður sýnt 6. apríl 1969.
—HLÉ. —
20,00 Fréttir.
20.25 Sumir minna beztu vina
eru hvítir. — Kynþáttavanda-
málið í Bandaríkjunuim skoð-
að af aillnýstárlegum sjónair-
hóTi. — Þýðandi: Kristmiann
Eiðsson.
20.55 Skemmtiþáttur Jan Malm-
sjö. Meðal þeirra, sem koma
fram, eru Ulla Salllert og Per
Grunden. Þýðandi: Ingibjörg
Jónsdóttir- — (Nordvision —
Sænska sjónvairpið).
21.55 Nautabaninn (The Brave
Bulls). Bandarísk kvikmynd.
Leikstjóiri: Robert Rossen. —
Aðalhlutverk: Mel Ferrer,
- Ant'hony Quinn, Euigene Igl-
esias. José Toruiay og Charl-
ita. — Þýðandi: Þórður örn
Sigurðsson.
23,40 Dagskrárldk.
Opið bréf til stjórnar BSRB
■ ■■ *■■■<
Það er e.t.v. of þungur póki
á bak takinn að skrifa yður og
rasða launaimiál, — áhrif starfs-
mats og framkvæmd þess.
Eitthvað hefur borið á óá-
nægju meðal kennara og sjálf-
sagt meðal fleiri starfshópa eins
og yður mun kunnugt.
Rödd mín er því efcki rödd
hrópandans, sem heldur ekki
má vera, — þar sem svo
mikilvæg mál sem launamál
eru rædd. Þið berið sjálfsaigt
fyrir brjósti jafnmikla um-
hyggju fyrir öllum starfshóp-
um og gleymið engum, — eða
er ekki svo?
Hinn 27- marz s.l. var aðail-
fundur haldinn í Starfsmanma-
félagi ríkisstofnana. í þessu fé-
lagi munu vera milli 1400 og
1500 manns, — en á aðalfundi
miættu ca. 40-50 manns. Við
megum vera stolt af félagsá-
huga og baráttuvilja! Efcki einu
sinni öfl stjóm félagsins var
mætt, þótt aðalfundur væri og
stjómarkjör.
Á þessum fundi voru ekki
rædd launamál sem undarlegt
mætti teljast, aðeins getið um
að starfsmati væri lofcið og for-
maður gat þess og að eftir at-
vikum hefði þar vefl til tekizt,
— bjartsýnismenn.
Ég fór á þennan fund, fyrir-
fram með það í huga, að ræða
við stjóm og fundarmenn um
svokallað sitarfsmat, — en menn
greinir nokkuð á um hvemig
hefur til tekizt í meðferð ráð-
andi manna.
En vegna fámennis og til
þess að spilla ekki einingar- og
samstarfsvilja stjórnar og fund-
armanna. hvarf ég frá því, að
bera fram mál mitt þar. Hitt
vissi ég lífca, að framfcvæmd
starfsmaitsins var og er í hönd-
■—i stjómar B-S.R.B. eða fúll-
'rúa hennar, — en ekki fé-
aganna innan B.S.R.B. Hinu
get ég efcki leynt, að ég varð
fyrir miklum vonbrigðum með
bennan aðalfúnd, — hann
minnti mig á, eins og stuindum
er sagt „Kallelúja;fund“. Þv*
stíla ég bréf mitt til yðar, —
að mig lamigar til að fá sfcýr
ingar á málum, sem mér
trúlega fleirum innan véband;
B.S.R-B. eru huigleikin í dag
Ég vænti hins líka, að þér
bregðizt vel við spurningum
mínum og gefið greinagóð svor.
Það sem ég viildi veikja rnáls
á, er fyrst og fremst fyrirbær-
ið „starfsimat” og framkvæmd
þess. Fróðlegt væri að kynmast
reglum þeim sem ,.starfsmaiti“
eru settar og í þvi sambandi
langar.mig að spyrja:
Hefur stjórn B.S.R.B- samdð
þessar reglur, fylgzt með fram-
kvæmd þeirra og kynnt sér ár-
angurinn? Hefur hún staðið
einhuga að framfcvæmd þeirra?
Eða hefur stjómin gefið öðrum
aðilum umiboð til að setja þess-
ar reglur? Hef.ur fulltrúi sjórm-
ar í S'tarfsmati unnið að þessu
í nafni stjórnar og í fullu sam-
ráði við hana í eánu oig öliu?
Vedlur í framk.væmd þessa
kerfis, — ef eitthvað kerfi eir
tiL — eru svo mairgar, að full
þörf er að fá upplýst, hvernig
það er til orðið og hverjir eru
ábyrgir. En eitt er víst, að við
eitthvað er miðað, grunnur
bygigður. Svo virðist, aö starfs-
mati loknu, sem kerfið sé fálm
útí loftið, — skipuTagsIaust og
þeiim aðilum helzt til hagsbóta,
sem tilheyra háflokkum. Ég
hef grun um, — að þær þjóðir,
siem upp hafa tekið starfsmat.
og sem lengsta og bezta reynslu
hafa fengið, séu að gefast upp
á því, t d. Hollendingar. Þær
telja það efcki ná tilætluðum
árangri, sé jafnvel til óiþurftar,
— margt bendir til þess sama
hér.
Ég tel starfsmiatið og fram-
kvasmd þess til háðumgiar og
sönnun getu- og úrræðaleysis
þeirra sem að og fyrir standa.
Þó getur starfsmatið haft það
gott í för með sér, að opna
augu manna fyrir því, — hverj-
uim samtökin þjóna bezt og
hverjir kunna bezt að hagnýta
sér þau.
Mér er nær að halda, að
stjóm B.S.R.B. hafi hleypt hesti
sínum á hálan ís og það hlýt-
ur, þó síöar verði, að kalla fram
breytingar á samtökunúm. Það
virðist nauðsynilegt að nýjar
'eiðir verði reyndar, — að kraf-
: zt verði víðsýnni og raunsœrri
■ítiórnar og jafnvel verð'i unniö
að þeim breytingium að skipta
félögunum í smærri einingar,
— sem þá hsfðu bietri sjónir á
hágsimunúm' sin'tiá" méðM'fna. 'Vr'
Það er sjáanlegt, að með
framkvcemd starfsmatsins er
markvisst unnið að kilofningi
samtafcanna. Það er e.t.v. lausn
útaf fyrir sig og kannski er
kominn tími til að athuga þessa
hlið mála í fullri aiivöru.
Stundum læðist sú hugsun að
manni, — hvort uinnið sé maik-
visst að því, að gera hálaunaða
starfsmenn rífcisstofnana og há-
skólagengna mienn að yfirstétt
og hvort innan vébanda og
jafnvell í stjórn B.S-R.B. sóu
mienn, sem þann veig hugsa og
vinná.
Þessi hugsun leitar á. —
horfandi til ýmissa átta, — þó
ekfci að ástæðulausu. Menm
með hásfcólapróf eru í öilu sett-
ir ofar í launum en starfsfé-
lagar þeirra; — jafnvei þótt
nám þeirra í háskóla eigi ekk-
ert skylt við það starf, sem þeir
svo vinna. Löng þjálfun í starfi
virðist í engu vega á móti há-
skólapróifi, — sem ósikylt er
starfinu.
Telur stjóm B.S-R.B. þetta
æskilega þróun? Felst ekki ein-
mitt hætta í þessu? Mér keimur
í huig, að silík mismunun hljóti
að lca3ila fram baráttu þeirra
sem próflausir eru. Ef stjórn
BSRB viil efcki styðja þá 1
þeirri baráttu fyrir sínum rétti,
verða þeir að berjast á öðrum
vettvangi, finna nýjar barátíu-
leiðir.
Vissulega hafa háskólapróf og
háskólanám sitt gildi. Ég vil
á engan hátt varameta það. Ef
menn hafa sérmenntað siig og
það jafnvel í löngu n,ámi, ber
þeim betri laun og þeirn mun
betri, sem sérmenntun þeirra
er meiri og námið nauðsynlegra.
Eg get ekki follf mig við að
menn séu settir í sérstakan
launaflokk fyrir það eitt, að
hafa gen.gið. í háskóla, — þar
finnst mér meiru ráða mennta-
hroki, ekki hæfnismat.
Frá sjónarhiólli okkar, sem
vinnum venjuilé'' skrifstofusitörf
og tilheyruim ..miðflokkunum’'
sem ekki virðast. eo'sn upp á
pallborðið hjá „starfsmati", er
framkvæmd starfsmatsins stór-
vítéwerð og fráleitt að setja
slíkt vald í hendur , tveggja
rhanna, beggja hásiÍtolÍaimeinniU''
aðra með sín einskorðuðu og
þröngu sjónarmið- Ég hef sterka
löngun tdl að fá upplýst:
1. Á hverju bygigist það, að
launaflokkar ofan 18. launa-
flokks eru hækfcaðir í launum,-
(með tilfærslu í hærri launa-
flok’ka)?
2. Hver eru rök yðar fyrir
því, að breyting var ekki gierð
á launum miðtfflokkanna, — þ.e.
14.-17- launaflokks?
3. Hver eru rök yðar fyrir
því, að engar breytin.gar voru
gerðar á launum flokka 1.-7.
launaflokks? Þar eru þó öll
laun undir kr. 10 þúsund á
mánuði. Téljið þér sitætt á að
láta þá launaflokka óbreytta og
telur fulltrúi yðar í starfsmati
laun þessa fólks viðunandi?
Rífcisstjómin beitti sér fyrir,
á sínuim tíma, eða geirði sam-
komulag við verfcalýðssamtök-
in, um vísitöluuppbót á iaun
umdir kr. 10 þús- á mánuði með
þeim röfcum, að ólifandi væri
á þeim launum. Þetta madtist
vel fyrir hjá láglaunatfólki. —
Þetta virðist hafa sikotizt fram-
hjá ,.starfsmatinu“. Hitt er rétt,
— að þá voru hærri launa-
flokfcar sniðgengnir.
Er hugsanlegt að „starfsmat-
ið” sé nú notað til þess að
bæta hæstu flokkunum þenn-
an launamissi? Þessi hugsun
leitar á, — en stjóm BSRB get-
ur vafalaust lieyst mann frá
siíkuim hugsunum.
Mér sýnist, ef áfram heidur
sem horfir, að mteð starfsmat-
inu sé markvisst unnið að því
að kljúfa samtökin, að nota þau
vissum aðiluim til framdráttar,
en jafnveil sem dragbít á hina,
þá sem minna mega sín, en
sotn er þó stór hópur og fúll-
gildir meðlimir samtakanna,
Að vísu er rétt og skylt að
geta þess sem vel er gert. —
Launaflokkar 7 — 12 fengu
smátilfærslu til hæfckunar, sem
er að vísu sárabót. Sú aðgerð
minnir um ledð á liðinn tíima,
lýð og aðal, það var ekki sami
matur á diskum beggja en það
var oft nauð'synleigt að hugsa
Framhald á 7. síðu.