Þjóðviljinn - 04.02.1972, Síða 6
g SlÐA — ÞJÓÐVILJINN — Fö&tudlagur 4. Myrúasr 1972.
HVER ER STAÐA VÆNDISKVENNA
ÍMANNLEGU FÉLA Gl?
Q Bandaxísk blöð hafa haldið uppi kapp-
ræðu um vændi og mæla mörg með því að það
verði leitt í lög að einhverju leyti. Vændi er alls-
staðar bannað í landinu nema í Nevada, en samt
er talið, að um hálf miljón kvenna í landinu
hafi það að aðalstarfi að selja blíðu sína eins og.
það heitir. Og þá er ekki ræ'tt um þær eiginkon-
ur, sem vilja ríflegri vasapeninga, eins og þær
sem við sögu komu í leikriti Albees, Allt í
garðinum.
Bandarísk blöð hafa aðund-
anfömu sfcrifað mikið um
vændi og velt því fyrir sér
hvort og hvemig þjóðfélagið.
löggjaflairvaldið eigi að hafa af-
skipti af þvi fyrirbæri. Jcihn
Lindsay borgarstjóri í Nev;
York skipulaigðd fyrir skömmu
allmikla herferð. gegn „synd-
inni“ — aðallega í þeim til-
gangi að hrekja götustedpur af
breiðgötum og úr virðulegum
hverfum í skúmaskot. K.ven-
réttindatoonur' svöruðu með
mótmœlagöngum uindir vígorð-
inu „Vændi er glæpur karla
gegin konum“. Sumar þeirra
reyndu aö koma á samstarfi og
kappræðu við skækjur borgar-
innar, en siú viðleitná flór út
um þúfiur: viðmælendur skildu
ekfci hver aðra.
Tölur ogr verð
í öllum rfkjum Bandaríkj-
anna nema Nevada er bannað
að taka fé fyrir kynmök. Engu
að slður handtetour lögreglan
kanur 100 þúsiund sdrmium á
ári grunaðar um þessa starf-
semi. Sumar skýrslur telja að
hálf miljón bandarískrafcvenna
hafi það aö aðalatvinnu að
selja sig og að samamilagðar
árlegar greiðslur fýrir þjónustu
þeima nemi 2,2 miljörðumdoll-
ara. Dr. Kiinsey fcornst að því
fyrir aldarfjórðungi, að um 70
prósent toarila þeirra sem hann
hafði rætt við höfðu heimsótt
hóru a.m.k. einu sdnni, og að
um fimmtumgur karlmanna
geri það nokkrum sinnum á
ári.
Verðlag er mjög mismun-
andi. Heimildir eru um fyrr-
venandi fegurðardnottningu
Danmerfcur, sem tók 1,500 dioll-
ara fyrir eina rnótt (um 130
þúsund kr.), en þeldökkar götu-
stelpur nefna svcsem fimmtán
dollara í viðskiptaumræðum
undir neonljósum. 1 þessu sam-
bandi má mdnma á sögu, sem
sögð er um hið fræga írska
leikstoáld George Bemord
Shaw. Hún hermir að hann
hafi spurí frú eirna sem næst
honuim sat í veizlu, hvoirt hún
vildi sofa hjá sór fyrir t£u
þúsund pumd. Prúin hitoaði, en
féllst á þotta. Shaw spunði þá:
„En munduð þér gera það fyr-
ir tvö stJerlingspund?" — „Auð-
vitað ekki, hrópaði frúim, bver
haldið þér að ég sé?“ — „Við
höfðum þegar komið okkyr
saman um það“. svaraði Shaw
„Það sem við erum að gera múna
er að áfcveða verðið“.
Störar sveiflur
Saga sfcækjulifnaðar er löng
og þar hafa orðið margar og
stórar sveiflur. Kirkjan hefur
lengst af fordæmt harðlegaallt
kynlíf, sem ekki laut strangri
forskrift heinmar. En svo fór
„Lastaeild" lögreglunnar
komrr_
þó að kiaiþólska kirkjan var
mieira og minma fiarin að sæitta
sig við að syndin væri óuihi-
flýjamleig, þegar fluMtrúar mót-
mælemda hólflu að nýju siðvæð-
imgariheiférð. Þá arfleifð tóJiu
útfilytjendur til Bandarítojanma
með sér í riikum mæli, enda
hafa lemgst a£ ríkt þar mjög
stramgir fordiómar í kyntfterðis-
legum efmum (ekki aðeimis í
garð slkækjuilifnaðar) með þvi
tvöfalda siðferði sem sifkri
þröngsýni hefiur jafnan fyilgt.
Lamdnám vesturihéraða Banda-
ríkjamna, gullæðið o. fl. leiddi
reymdar til viss umburðarlynd-
is í garð vændis. En um 1920
náðu prestar og amrnað biblíu-
fast flólk þeim árangri eftir
langt stríð, að allt væmdi var
banmað opinberlegia (sem og
áfenigismeyzla).
Yangaveltur
Trúarlegar florsendiur eru ekki
eins áberamdi í samtímajum-
Los Angeles handtekur yændis-
rasðu um vændd og oft áður.
Nútímagagnrýmendur væmdis
hafa margt anmað á taktein-
um: sumir tala um væmdisem
eitt af amdstyggiilegiustu flojrm-
um arðráns, aðrir amdmaslla
fordjarfandi áihrifum peming-
anma á hin viðfcvæimustu
eimtoamiál o.srfrv. Þessu er svo
•svarað með því, að þótt vændi
sé um margt hábölvað, þágeti
það leyst vamda ýmissa þeárra
mamna sem aMúptir eru í kym-
ferðismólum: hermanna lamgt
að heiman, feimimna náms-
mamna, þeirra sem ófríðdr eru
eða ndktouð við aldur. Emn-
fremur standa deálur umvænd-
iskomunnar sjálfar. Þeim hefur
oft verið talið það til málsvairi-
or, að þjóðfélagið hatí neyxt
margar þeirra til vændis með
því að reiða yfir höfði þeirra
svipu fátæktar og atvinmuáeys-
is. í dag er beinn skartur
sjaádgæf orsök vændis, a.m.k.
skortur í hefðbumdnum skiln-
FramihaM á 9. síðu.
„Kristnihaldið "metstykki?
Kristnihald undir Jökli hefur
verið sýnt við geysimákla að-
sókn, svo mikla, að allar horf-
ur eru á að þetta leikrit slái
út önnur leikrit hjá LR hvað
aðsókn smertir að Spanskflug-
unmi slepptri, en Spamskflug-
una hafa svo margir séð, að
LR á erfitt með að hafa tölu
á öllum þeim fjölda sem er
eimlhvers staðar milli 40-50
þúsund manns. Um áramótin
höfðu um 25 þúsumd manns
séð Kristnlhaldið, og enm er
láttaus aðsófcn. Ráðgerí var að
hleypa skólanemendum á sýn-
ingar eftir áramótin, en þeir
komast ekki að enn. Iðnómet
í aðsóltn á Harí í bak, sem
var sýnt 152 sinnurn, bg séu
það rúmlega 30 þúsund
manns. Það eru þvi allar
lítour á að Gísli Halldórsson
verði Jón Prímus lengi enn,
en myndin sýnir þann sóma-
klerk í vinnugallanum tilbú-
inn að lagfæra eitthvað í næsta
frystihúsi, en það eru „íslenzk
fyrirtæki rekin af grínistum".
segir Laxness. — sj.
Gísli sem séra Jón.
ÓSKA-
STUND
ÚTMÁNUÐIR
Nú birtir Óskastundin eitt af hinum
fallegu ljóðum Jóns úr Vör. Margrét
Magnúsdóttir var svo góð að teikna
mynd með ljóðinu. Krakkar, bið skul-
uð endilega teikna myndir við bau ljóð
sem ykkur bvkia falleg og skemmtileg.
Og manstu hin löngu,
mjólkurlausu miðsvetrordœgur,
útmánaðatrosið.
bútuna sem afvatnast i skjólu.
brunnhús
oq bununnar einfaldd söng.
báta í nausti
og breitt yfir striga,
kindur í fjöru
og kalda fœtur
og kvöldin löng eins og eilífðin sjálf,
oft var þá með óþreyju beðið
eftir gæftum
og nýju í soðið..
Og manstu
eitt kvöld undir rökkur.
Þú stóðst í fjöru með fóstru þinni.
Þið horfðuð með ugg á frosna hlunna,
út' á fjörðinn,
til himins. —
bið áttuð von á litlum báti fyrir
eyrarodda,
en hann kom ékki.
Og rökkrið varð að þungu myrkri
með veðurhljóði,
þögn
og tárum í kodda.
og þú sofnaðir einsamall í of stóru rúmi.
Og manstu
gleði þína á miðri nóttu,
er þú vaknaðir við, að á koll þinn
var lagður vinnuharður lófi
og um vanga þinn
strokið mjúku og hlýju handarbaki.
Fóstri þinn var kominn
— og kyssti þig, er þú lagðir
hendur um háls hans.
Og það var enn kul í sjóvotu
yfirskegginu■
Og næsta morgun var blár steinbítur
á héluðum hlaðvarpasteini.
og sól sindraði í silfri ýsuhreisturs,
og hamingja í húsi fátæks manns.
Mynd eftir Júlíu
Þessl ágæta mynd er eftir Júlíu Gunnars-
dóttur, Njarðargötu 5. Og Júlía er 7 ára og
er í Austurbæjarskólanum — Þakka þér fyr-
ir myndina Júlía.
Sól og snjór
Þessi mynd er eftir Ara Gísla, 4ra ára, og
þetta eru sól Og snjór, krakkar og snjókarl.
2
i