Þjóðviljinn - 27.04.1972, Qupperneq 7

r
w
Fimmtudagur 27. apríl 1972 — ÞJÓÐVILJINN — SlÐA ’J
Gísli Guðmundsson skrifar
Fréttabréf frá Suðureyri
Súgandaifirði 8/4 1972.
Um tíðarfarið í marz má
segja, að það hafi etóki verið
vont og ekiki heldur gott og á
ég þar við til sjávarins. En á
landi hér var tíðarfar milt og
stundum hlýtt og farið var á
bílum af og til Isafjarðar.
Qft voru strekfeingsstormar 03
órói í sjó. Daigana 9., 10., 11.,
12. og 13. var almennt ekld ró-
ið hér utan Clafur Friðbertsson,
sem var einskipa á sjó dagana
9. og 10. Fyrri daginn aflaði
hann 11,4 tonn fyrir sunnan
yfirráðasvæði vesfcfirz'kra þing-
manna eða norðantil út aí
Breiðafirði. Seinni daginn fisk-
aðd hann aðeins 1750 kg.; þá
var hann 6 sjómílur frá Stiga,
öðru nafni almennt ltallað
Deild. Aðfaranótt 11. gerði hér
VSV eða vestan sfcóran storm
með chemjumikílu hafróti. I>ann
dag var fjörðurinn talinn af
mijög skýrum mönnum eins og
t. d. undirrituðum, alls eldti
siglandi og því vair ms. Krist-
jáni Guðmundssyni, sem var á
leið hingað frá fsafirði ráðlagt
gegnum talstöðina að snúa við.
Enda tök skipstjórinn heiðar-
lega til greina þá varúðarráð-
stöfun. Ég tel að annar eins
sjór hafi ekki komið hér í 18—
20 ár. Það sem hjálpaði nú
mannvirkjum hér og ýmsu
fleiru var smástraumurinn. Ef
stórstreymt hefði verið hefði
flætt hér um alla lágeyrina, eins
og stundum kom hér fyrir áður.
Loðna
Það er til fislkur sem heitir
loðna. Sá fiskur hefur ekki
komið hér svo heitið geti á vest-
firzk mið síðan í marz 1953,
þegar hann flæddi þá hér yfir
aillt og ekki fékkst bein úr sjó
í heilan mánuð. Nú kom hann
um mánaðamótin febrúar—
marz. Og flæddi smátt og smátt
yfir og á öll vestfirzk mið 03
þar með hætti fiskur að taka
þá beitu, sem honum var boð-
in. Helzt var það þó á djúpmið
um fyrst í stað, sem eitthvað
fékkst á línuna, en svo þornaði
það alveg. Sjómenn telja, að
sumar fisktegundir, t. d. þorsk-
ur og steinbítur, éti yfir sig
þegar þær fá nýja lifandi loðnu
á matborðið. Loðna er sem sé
notuð til beitu. Og leggist síðan
veikar a£ ofáti. Ofát er talið
óhollt og hættulegt bæði mönn-
um og málleysingjum. En fótt
er svo með öllu illt, að ekki
boði nokkuð gott. og eins dauöi
er oft annars brauð. Eftir að
loðnan kom á miðin fóru tog-
bátar og trollarar að mokfiska.
Áður fyrr hafði þeim gengið
mjög treglega. Svo dró úr hjá
þeim aftur og í dag bölva tog-
bátaskipstj'ÓTar heitt og inni-
lega aflaleyslnu. því það er nú
hvergi fisk að fá. Þeir taka nú
stórar rispur á Suðumesjamið
og leita þar fyrir sér. Af þvi
hef ég ekikert frétt.
Forspjall þetta hef ég svo
ekki öllu lengra en sný mér að
afla marzmánaðar 1972. Það
mun láta nærri að af afla Súg-
firðinga í marz hafi a/R verið
steinibítur og 2/R þorskur og aðr-
ar fisktegundir.
Afli Súg:firðing-a í marz
Ólafur Friðbertsson 132,2 tn. 21 róður. í fyrra 178,1 20 r.
Trausti 125,4 tn. 19 róðrar.
Sigurvon 110,8 tn. 19 róðrar.
^eft}irv (, 53,4 tn. 13 róðrar. 1 fyrra 105,2 18 r.
Kristján Guðmundsson 132,2 tn. 4 róðrar. í fyrra 136,1 Troll
Eftir morgunflóOið 11. marz. Af 11 úrgangssmurolíutunnum voru
eflir fimm. Grjót mun hafa farið töluvcrt inn í höfnina. Báta sak-
aði ekki.
Hér kolbrýtur rótt fyrir vestan Brjótinn á siglingaieiðinni.
Auk þess lönduðu hér þrír netabátar:
Helga Guðmundsdlóttir 72,0 tn. 2 landanir
TúngufeU 17,4 tn. 1 löndun
TáHknfirðingiur 18,5 fcn. 1 löndun
Allur afli hér í land í marz
varð því 661,9 tonn. Auk þess
landaði Brynjar 43 tonnum af
hörpudiski. Afli hans frá ára-
mótum var þvi orðinn 113 tonn.
Verð á skelimni til skipta er kr.
8,30. Þá kemur heildarafii súg-
firzka fflotans þá þrjá mánuði,
sem liðnir eru af árinu:
Ólafur Friðbertsson 499,5 tn.
Sigurvon 472,2 tn.
Trauisti 453,6 tn.
Stefnir 211,7 tn.
Kristján Guðmumdsson 141,9 tn.
63 róðrar. 1 fyrra 498,1 tn. 58 r.
61 róöur.
56 róðrar.
48 róðrar. í fyrra 276,1 tn. 44 r.
5 land. 1 fyrra 351,7 tn.
Þess slkal getið að Kristján
.Guðmundsson byrjaði ekki veið-
ar fyrr en 15. 2., vegna endur-
bóta og atlhuigana á vélum
skipsins m. m.
Það eru því komiin á land hér
eftár þrjá mánuðina 1887,6 tonn,
skelin ekki talin með, en á
Sóilrún 150,7 tn.
Guðmundur Pétur 140,9 tn.
Hugrún 120,0 tn.
Flosi 108,1 tn.
Særún 171,4 tn.
Stígandi 14,6 tn.
Jakob Valgeir 9,7 tn.
sama tíma í fyrra yoru tonnin
1903,0.
Afli Bolvíkinga
Og nú vendi ég mánu kvæði
í kross og bregð mér snöggvast
með símamm til Bolungarvfkur
í fréttaleit. Afli Bolvfkinga í
mairz varð sem hér segir:
20 róðrar
20 róðrar
20 róðrar
14 róðrar
3 landanir
5 landanir (smábátur)
3 landaniir (smábátur)
Heildarafli Bolvíkinga skv.
heimildum viktarmanns þar, er
því frá áramótum þessi:
Sólrún 534,8 tn. 64 1
Guðm. Péturs 512,3 tn. 64 r
Hugrún 444,6 tn. 64 r
Flosi 413,2 tn. 52 r
Særún 333,6 tn. 8 1
(troll, slægt)
Auk þessa landaði Særún I.
4. í Bolumgarvík um 60 tonnum
og Kristján Guðmundssom land-
aði eimnig í Súgandafirði sama
diag, 1. apríl, 803 kössum, er
vuktuðu 52,0 tonn. Meðaltalið í
kassa var því 64,8 kg., én úr
túmum áður 69,0. Stærð kass-
anna er 90 lítrar að rúmmáli.
Þessi atfli beggja skipanna
reiknast eðliloga í aprílmánuði
TJm fiskverð
Lítiilsháttar um fiskverð. Ég
nefni hér aðeins fyrsta flokk.s
þorsk, óslægöan með hous 03
yfir 57 cm. að stærð. Verðlags-
ráð sjávarútvegsins semur og
ákvarðar fiskverð hverju sinni.
Fyrsta janúar 1971 var það á-
1 einu slíku broti var myndatökumaðurinn skyndilega á mörkum
lífs og dauða, þegar holskefla hvolfdi sér yfir garðinn, mcðan hann
var á Iandleið framan af endanum.
Ferskfiskseftirlitsmenn eru glaðir við störf sín, þegar undanþágur
um meðferð á fiski liafa lukkast að þcirra dómi.
bveðið kr. 8,40 pr. kg- 1. júm
1971 fór það upp í kr. 8,85;
hækkaði um 0,45 pr. kg. svona
rétt fyrir kosningar sem þá
stóðu fyrir dyrum. 1. ágiúst 1971
fór það upp í kr. 10,50, enda
þá komin ný ríkisstjórn sem
hafði einurð og festu og raunmr
skyldu til þess að rifta himum
illræmdu lögum frá 1968, sem
aliiur landslýður hlýtur að kann-
ast við. Minnsta kosti allir sjó-
menn, því árásin var eingöngu
gerð á þá. Og nú um síðustu
áramót var fiskverð áteveðið kr.
12,20 á þorski yfir 57 sm., kr
8,30 á þorski .frá 43—57 rm..
ýsa, stór, 13,95 kr., langa 8,40,
steinibítur kr. 10,20. Verðið er
miðað við óslægt, allar tegundir.
Og til viðbótair þessu verði
greiðir fiskkaupandd kr. 0,60 og
ríkið 0,40 á hvert kg. þoirsks.
ýsu, steinbíts og löngu, sem
veitt er á línu og fullnægir gæð-
um fyrsta flokks. Útvegsmenn
fá eins og áður 10% uppbóf frá
verðlagsráðsskráðu verði, sem
fiskkaupandi greiðir í Stofnfjár-
sjóð fiskiskipa. Það má búast
við að þetta ákvæðd standi að
eilífu. Haunar eiga sjómenn
hluta af þessum 10%, en þeir
sjá ekkert eftir þvi, ekki er
það að heyra að minnsta kosti.
Sjómenn eru líka á mörgum
sviðum hinir mdskunnsömu
Samverjar.
Mútur
Já, vel á minnzt, Samverji.
Hvað telja Ameríkanar sig nú
vera? Auðvitað hina miskunn-
sömu Samverja. Þeir bjóðast nú
til að gefa íslenzku þjóðinni
nokkur hundruð miljónir króna.
Islenzka ríkisstjó'diin, eða mik-
ill hluti hennar, samþykkdr að
þiggja mútur, og þar með að
stimplo íslenzku þjóðina ósjálf-
bjarga vesalinga. Guð hjálpi
Framsóknarfflokknum, guð
hjálpi Haninibaliistum og öllum
þaim kjósendum, sem studdu
þessa herra til valda. Hvað
hugsa þeir nú sem áður studdu
fyrrverandi stjóm, en hafa á
síðustu tímum, sennilega fjöld-
inn allur, skipt um skoðun?
Verður ekki herinn látinn sdtja
áfram óáreittur? Eru ekki gjaf-
ir venjulega greididar með gjöíi-
um og þá í þessu tilfelli her-
setnu Islandi áfram? Þjtóðin
bíður nú í ofvæni. Er þetta ekki
vatn á myllu stjómarandstæð-
inga? Hvernig voru loforðdn
fyrir síðustu áLþingiskosn ingar?
Voru þau ekki til þess að halda
þau? Voru þau bara einhvers
konar bábil?
Vér bíðum, þjóðin bíður nú
öll effcir framivindu mála í hecr-
stöðvamálinu- Hvað skeður svo
ef ekkert heyTÍst og samið verð-
ur um að herinn sitji hér áfr-
am? Rís þá ekki mikill hluti
þjóðarinanar upp og hreinsar
stólana og innihaldi þeirra út-
kastað og á eld varpað? Þar
mun verða grátur og gnístran
tanna; tæplega þó þótt fimm
rmenn gráti og gnfsti tönnum
um stundarsakir á meðan þeir
Framhald á 9. síðui.
Er hægi; að hamla á mófö áfengisbölinu?
Tillögur um ný vinnu-
hrögí tii reynslu
Drykkjuskapur keyrir úr
hófi. Sagt er að gan.ga megi út
frá að 10. hver einstaklingur
verði drykkjusjúklingur
Þriðja hvef fjölskylda á svo-
kölluðu böfuðborgarsvæði er
þrúguð af ótta og kviða vegna
áfenigisnautnar fleiri eða færri
ednsfcaklinga hennar.
Fólk bjojar að drekka æ
yngra og yngra og tedpur litlu
síður en drengir. Þess vegna
verður drykkjusýki vart hjá
fólki svo ungu að árum. að það
hefir ekki náð þroska né lög-
aldri. Unglingum veitist oft og
tíðum hægðarleikur að fá keypt
eins og þeir kæra sig um, bæði
utan og innan útsölustaða
Áfengisverzlunarinnar og meira
að segja líka á vínveitingasitöð-
um, þó þar séu meiri hömlur
að sagt er.
FuIlorðna fólkið drékbur og
þykist nú aldeilis vera miklar
manneskjur, þetta ldka litla.
Það drekkur við svo að segja
öll upphugsanleg tækifæri og
uppfinnanleg tilefni. allt fró
vínveizlum ráðherra. borgar-
stjóra og bæjarstjóra. stóraf-
mæluim af öllu upphugsanlegu
tagi og allt niður í vikulega út-
borgun á vinnulaunum þedm
sem barizt befir veriðfyrirmeð
oddi og egg til að tryggja
mannsæmandi lífskjör
Með þesisu skrifi verður eng-
in siðaprédikun uppi höfð, eng-
in fræðsla um aðskiljanlegar
tegundir af skaðsemi drykki-
unnar, líftjón, heilsutjón. bam-
ingjutjón, vinatjón og eigna-
tón.
Hins skal freistað. að stinva
uppá nýjum aðférðum sem
bæðd torvelda vínkaup og virkia
'bau kann áfengis. «em verða
mun þrátt fyrir það t.íl nokk-
urs góðs.
Til að fá keypt áfengi. skal
þurfa innkaupaheimild. Þá inn-
kaupabeimiltj skal því aðeins
veita að:
1. Viðkomandi bafi áfengis-
bók. (Afhending hennar só mið-
uð við vissan aldur (21 árs).
hún sé gerð úr garði líkt og
sparimerkiabók. en sé lafnfr
persónuskálríki alveg eins og
nafnnúmer og öbuskírteini.)
2. Viðkomandi bafí lagt fram
fé til kaupa á verðbréfi eða
verðbréfum, ákveðn.a lágmiarks-
upphæð miðað vdð vínandia-
maign. Verðhréf þessi séu gef-
in út á nafn og sé saia þeirra
ólögmæt tiltekinn tíma (t.d.
næstu 2 ár.)
Þegar kaup verðbréfs hafa
farið fram, skal miði eða mið-
ar með verði bréfanna límdur
í áfengisbókina. Á útsölustað
yrðd svo aðedns stimplað á
þessa viðurkenningarmiða um
Ieið og vínverzlunin fer fram.
- . Hugmyndin er sú, að
þefcta fyrirkomulag verði ákveð-
ið til reynslu í tiltekinn ára-
fjölda. t.d. 5 ár til að byrja
með. Þetta er ekki áfengisbann
og ekki áfenfrisskömmtun. Og
ekki heldnr er bað frárunntaka,
heldur aðins fjárbinding. Að
■*'o«irn<!lii:+ÍTv>'vn(nrn i
liós hvort nokkuð bað hefði
c^rn 'h.Dpitfí Vvocc; virfti
að viðbalda þessu fyrirbomu-
lagi.
Nánari útlistun
Skírteinisþækumar ætti að
afgreiða hjá viðkomandi yfir-
valdi, lögreglustjóra. Rétt væri
að taka gjald fyrir uppd kostn-
að við gerð þeirra og af-
greiðslu..
Sala verðbréfanna og afhend-
ing og innlíming kauphieimild-
armerkjanna ætti að vera í
höndum sömu aðila. nema ef
aðrar gj aldiheimtur sæktu fast
að hafa afgreiðslu þessa með
höndum til að fá tækifæri til
að hitta þannig einhverja sem
þær eiga erindi við.
Aliþingi ætti árlega að á-
kveða, hvaða verðbréf yrðu
höfð til sölu og hversu nv-kið
af hverjum flokki. Eims að á-
kveða eða samþykkja lénskjör-
in. vexti verðtryggingu og
lengd lánstíma og innlausnar-
fyrirkomulag.
Helzt ættu aldrei að vera
færri en 10—15 flokkar verð-
bréfa á boðstólum á hverjum
tima.
1 fyrsta lagi ættu að vera
á boðstólum hlutabréf í 2—3
almenningshlutafélögum. sem
Framhald á 9. síðu.