Þjóðviljinn - 28.11.1972, Blaðsíða 8

8. SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 28. nóvember 1972
Þær loftárásir stofnuðu lífi miljóna í
hættu, en voru Bandaríkjamönnum
bæði „þægilegar og ódýrar.”
Þegar kvikmyndaleikkonan
Jane Fonda sá verksumerki
gat hún ekki annað en líkt
Nixon Bandaríkjaforseta við Hitler.
Handariska leikkonan Jane Fonda sá með eigin augum viðurstyggð eyðileggingar meðan hún var
iheimsókni Norður-Vietnam i sumar.
Þeir staðir þar sem flóðgarðar hafa aðallega verið sprengdir eru
merktir með stjörnum. Ofarlega til vinstri er höfuðborgin Hanoi um-
kringd varnargarði. Ef hann brysti stæði vatniö 7 metra djúpt á götum
borgarinnar.
Þorpsbúar hlaupa til og bera leirhnullunga á sjálfum sér til aö gera við stiflugarö eftir loftárás.
Sprengjum varpað
á flóðvarnargarðana

Eitt af mestu hermdarverkum
Bandarikjanna i Vietnam hafa
verið loftárásir þeirra á stiflu-
garða og önnur vatnsmiðlunar-
mannvirki i neðanverðum Rauð-
árdal og i óshólmum Rauðár i
Norður-Vietnam.
A örlitlu svæði, aðeins 15 þúsund
ferkilómetrum (einum sjöunda
parti Islands) búa um 10 miljónir
manna á afar frjósömu landi,
sem er kornforðabúr allrar
þjóðarinnar.
Land stendur þarna mjög lágt,
og án flóðgarðanna mundi áin
flæðayfirsvæðið, eyðileggja akra
og sópa burt húsum. Allir geta
gert sér i hugarlund hvilikt
manntjón yrði við slikar að-
stæður.
Fréttir af þvi, að Bandarikja-
menn miðuðu sprengjum sinum
sérstaklega á þessa lifsnauðsyn-
legu flóðgarða tóku að berast út i
vor leið, en i fyrstu neituðu
Bandarikjamenn að nokkuð væri
til i þeim. Enda vildi hinn sið-
menntaði heimur ekki trúa þvi,
að þetta gæti verið satt. En
Norður-Vietnamar fóru með
erlenda gesti sina út á flóða-
svæðin og sýndu þeim verks-
ummerki. Loks gátu Bandarikja-
Hér hefur sprengja fallið mitt á iágan varnargarö.
menn ekki lengur neitað stað-
reyndum og Nixon forseti viður-
kenndi vandræðalega, 27. júli i
sumar, að einhver brögð hefðu
verið að þvi að sprengjur hefðu
fallið á þessi mannvirki.
En áfram hélt talið af hálfu
Bandarikjamanna að aðeins
„hernaðarlega mikilvæg skot
'mörk” yrðu fyrir árásum.
Svotil allir erlendir fretta-
ritarar i Hanoi voru i skoðunar-
ferð 11. júli við Nam Sach-
garðana, þegar bandarisk flug-
vélasveit birtist og varpaði 28
sprengjum á og við varnar-
garðinn. Meðal annars löskuðust
flóðgáttir þar sem 6 þverár renna
i Rauðá.
Það er einfalt fyrir flug-
mennina að hitta vatnsmiðlunar-
mannvirkin. bau sjást langt að,
þvi að þetta eru háir garðar og
þykkir, úr leir. Það voru aðallega
notaðar 1.000 punda sprengjur á
þá, og það nægði að þær lentu
utan i garðinum. Þá var undir-
staðan orðin ótrygg og komnai
sprungur i garðinn sjálfan. Of
það er aldrei hægt að þétta hanr
svo með nýjum leir, að jafnþéti
verði. Minnsta sprunga getur leiti
til þess að skarð rofni i garðinr
undan áleitnu vatninu.
Það var hættuminna fyrii
Bandarikjamenn að beina árás
um sinum á varnargarðana er
borgir landsins, þvi að þar vai
tekið á móti þeim með skeinu
hættum loftvarnarbyssum. Er
árangurinn hvað snertir morð á
saklausu fólki gat orðið marg
faldur.
Vietnamar hafa sára reynslu al
þvi, hvað það kostar að vanrækja
viðhald á flóðgörðunum. Arið 1945
gáfu garðarnir eftir, þvi að litt
hafði verið um þá hugsað meðan
á hernámi Japana stóð. Meira en
2 miljónir manna drukknuðu.
Varnargarðarnir eru flókið
kerfi sem hefur verið mörg
þúsund ár i uppbyggingu. En
aldrei hefur þó verið unnið betur
að byggingu þess og viðhaldi en
siðustu 15 árin. Þá er talið að 126
miljón rúmmetrum af leir og
jarðvegi hafi verið mokað upp og
flutt til i þessu skyni, en það er
helmingi meira en unnið var öll
100 ár franska nýlenduveldisins.
A þessu ári hefur þurft að
starfa óvenju mikið við stiflu-
garða Rauðár. Fyrstu sex mánuði
ársins er taliö að mokað hafi
verið um 15 miljón rúmmetrum
af jarðvegi, en það er 3svar sinn-
um meira en gert var i fyrra.
A ófáum stöðum hefur orðið að
byggja garðana alveg frá grunni,
svo laskaðir hafa þeir verið af
sprengjuárásum Bandarikja-
manna. En á 4 mánuðum, til 27.
júli, gerðu þeir loftárásir 173
sinnum á flóðgarðana og vörpuðu
á þá 243 sprengjum.