Þjóðviljinn - 03.01.1973, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miftvikudagur 3. janúar 1973
Norskur leikari
fékkGöstaEkman-
verðlaunin
KAUPM ANNAIIÖFN — Norski
leikarinn Sverre Anker Ousdal
fékk Gösta Ekman-verðlaunin,
sem stjórn norræna minningar-
sjóðsins um Gösta Ekman út-
hlutar.
Verðlaununum var úthlutað i
sambandi við afmælisdag
Ekmans, 28. desember.
Starfsmanni
bandarísks
fyrirtœkis í
Argentínu rœnt
BUENOS AIRES — Hinum
italska-fædda framleiðslustjóra
fyrirtækisin^ Standard Electric
Corp. eða deildar þess i Buenos
Aires, Vincente Russo, var rænt
þar á miðvikudaginn, og telur
lögreglan að skæruliðar standi að
baki ráninu.
Var bill Russos stöðvaður af
vörubil, þegar hann var á leið i
vinnuna, og 12 menn neyddu hann
og bilstjóra hans til að fara i
þriðja bilinn.
Slegizt um
matvæli í
Managua
MANAGUA 30/12 Komið hefur
til átak i löngum biðröðum ibúa
Managua-eftir matarskömmtum.
Matvæladreifing til ibúa
borgarinnar, sem jarðskjálftar
hafa lagt i rústir, er mjög i mol-
um.
Fimmtiu flugvélar koma nú
daglega til Managua með mat og
vistir en margir ibúanna eru
mjög aðframkomnir bæöi af
hungri og þorsta.
Aðalfundur Bandalags kvenna i
Reykjavik var haldinn helgina 4,-
5. nóvcmber sl. og þar rædd ýmis
mál er snerta markmið og verk-
svið.sein handalagið hefur mark-
að sér, en i því eru nú 28 kvenfélög
i Iteykjavik með nimlega 9000 fé-
lagskonum.
Þetta kom fram á blaðamanna-
fundi, sem forystukonur héldu á
fimmtudag sl. og jafnframt, að
bandalagið væri nú 55 ára, en for-
maður þess er Geirþrúður Bern-
höft. .
Á aðalfundinum flutti Þorsteinn
Sigurðsson sérkennslufulltrúi er-
indi um sérkennslu afbrigðilegra
barna og urðu um það miklar um-
ræður. Samþykktar voru ályktan-
ir um fjölmörg mál, m.a. um
landhelgismálið, þar sem lögð
var áherzla á, að staðið verði við
markaða einhuga stefnu og lög
Alþingis. Með þvi verði tryggð
lögsaga Islendinga innan hinnar
nýju 50 milna landhelgi, verndun
fiskimiða á landgrunninu og
skynsamleg nýting þeirra i þágu
Islendinga.
íangaaöstaða
Meðal ályktana á aðalfundi
Bandalags kvenna i R.vik nýlega
voru yfirvöld hvött til að bæta að-
stöðu fanga til vinnu, náms og
tómstundaiðkana um leið og vak-
in var athygli á auknum hlutfalls-
legum fjölda ungra afbrota-
manna á siðari árum.
Fjölþætt og virkt endurhæfing-
arkerfi væri nauðsynlegt til að
vinna gegn þessari þróun og einn-
ig var minnt á nauðsyn þess að
styrkja þann þátt fangahjálpar,
sem viökemur þeim, sem lokið
hafa fangavist.
Flensa
Komið er upp nýtt inflúensuaf-
brigði i Evrópu, a'ð þessu sinni
ekki frá Asiu, heldur upprunnið i
Englandi. Hefur flensan breiðzt
talsvert út þar og um næstu lönd,
en þó ekki verulega á Norður-
löndunum enn. Tilraunir i Eng-
landi sýna, að bólusetningarefni
gegn Hong-Kong- flensunni, sem
gekk þar i haust, er einnig virkt
gegn nýju flensunni.
Mikið byggist á hraða, svipbrigð-
um, nákvæmum staðsetningum,
hvers konar uppátækjum. Til-
dæmis gefur formið tilefni til
breytilegs, jafnvel fjarstæðu-
kennds leikmáta. Það má minna
á sýningu Leikfélags Reykjavik-
ur á einþáttungum Dario Fo,
enda þótt þessi tvö verk séu ekki
að öllu leyti sambæril. 1 þessari
sýningu verður litið vart nýsköp-.
unar af þvi tagi, sem ég hef reynt
að lýsa, sviðsetningin jaðrar
stundum við að vera klunnaleg,
einkum i 2. þætti, á hótelinu, og
hraðinn dettur stundum niður þar
sem sizt skyldi. Þessi atriði geta
reyndar átt rót sina að rekja til
ónógs æfingatima: það var mikill
munur á, hvað leiksýningin var
samfelldari og betri á frumsýn-
ingu en á aðalæfingu.
1 samspili persónanna er ýmis-
legt skemmtilega gert. Burðarás
sýningarinnar er Gisli Halldórs-
son, sem bregöur sér á vixl i gervi
eiginmannsins og hótelþjónsins.
Leikur Gisla var viða skemmti-
legur, eins og vænta mátti, en þó
virðist mér hann stundum ein-
leika um of og gefa sér fullgóðan
tima á kostnað sýningarinnar.
Reymond, hina afbrýðisömu og
nokkuð einföldu eiginkonu hans,
leikur Guðrún Asmundsdóttir
með mikilli og blæbrigðarikri
kýmni. Camille, frændi húsbónd-
ans, sem getur aðeins mælt fram
sérhljóð, myndar kostulega and-
stööu við umhverfi sitt i meðför-
um Þorsteins Gunnarssonar.
Helgi Skúlason fer lika hnyttilega
með hlutverk hins blóðheita
Spánverja, eiginmanns vinkon
unnar. A hótelinu dvelst ástsjúk-
ur Englendingur (Guðmundur
Pálsson) og ræðst til atlögu við
hvert pils, sem hann sér, með
miklum fyrirgangi. Þau atriði,
sem þessi persóna kemur við,
voru vissulega hlægileg, en hefðu
getað orðiö margfalt fyndnari, ef
meiri rækt hefði verið lögð við
þau i leikstjórninni.
En hvað sem svona aðfinnslum
liður, sýndi hlátur og kæti leik-
húsgesta, að sýningin hefur náð
tilgangi sinum, og það er full
ástæða til að spá henni langra og
farsælla lifdaga.
Þorleifur Hauksson.
Tízkuglœpur dagsins
LISTAVERK AÞJ ÓFNAÐUR
Guðrún Stephenscn, Guðmundur Páisson og Jón Hjartarson I hlutverkum sfnum,
Eftir Georges Feydeau.
Þýðing:
Vigdis Finnbogadóttir.
Leikmyndir og búningar:
Ivan Török.
Leikstjóri:
Jón Sigurbjörnsson.
Jólaleikrit Leikfélags Reykja-
vikur er að þessu sinni sótt til
Frakklands frá þvi um aldamót
og fjallar um framhjáhöld af
Bandalag
kvenna
55 ára
allra flóknasta tagi. Þýðingin er
gerð af leikstjóranum, Vigdisi
Finnbogadóttur og er á lipru leik-
húsmáli, uppfull af hnyttnum til-
svörum og skemmtilegum orða-
leikjum.
Forstjórafrú i blóma lifsins fær
skyndilega áleitnar — og óneitan-
lega rökstuddar — grunsemdir
um, að maður hennar sé henni ó-
trúr. Hún tekur þvi til sinna ráða,
fær vinkonu sina til að skrifa hon-
um nafnlaust ástarbréf og bjóða
honum á sinn fund, en skundar
sjálf á hótelið, þar sem stefnu-
mótið er ákveðið. Eiginmaðurinn
sendir hins vegar annan i sinn
stað, en sýnir manni vinkonunnar
bréfið, og hann uppblásnast af af-
brýðisemi. Samtimis eiga elda-
buskan og frændi eiginmannsins
leynilegan ástafund á sama
hóteli, og til að bæta gráu ofan á
svart á eiginmaðurinn sér tvifara
á hótelinu i gervi þjóns, sem þar
vinnur: Ollum þessum aðilum og
fleiri tij, sem of langt væri að
nefna, lendir þarna saman, og úr
verður ólýsanleg flækja, mis-
skilningur á misskilning ofan.
Höfundur hefur gert sér eins mik-
inn mat úr þessum ærslum og
hugsanlegt er. Leikritiö er bráð-
fyndiö, og ekki varð annað séð af
viðtökum leikhúsgesta en að
fyndnin kæmist vel til skila.
Sviðsetning farsa eins og þessa
er ekki siöur vandasöm en leik-
stjórn hinna alvarlegri verka.
Það er sifellt verið að koma á-
horfanda á óvart, öll brögð eru
tiltækileg til að vekja kátinu hans.
Fyrir skömmu varö
mikill grátur og gnístran
tanna í ítalska bænum
Castelfranco, sem er
skammt frá Feneyjum.
Tiu þúsund ibúarstaðar-
ins hafa til þessa notið
góðs af þvu að i kirkju
einni þar i borg var
geymd stærsta mynd
sem varðveitzt hefur eft-
ir ítalska endurreisnar-
málarann Giorgione.
Fimmtíu þúsund ferða-
menn lögðu leið sina ár-
lega til bæjarins aðeins
til að skoða þessa mynd.
Nú hefur henni verið
stolið.
Aðeins 20 myndir eru til eftir
Giorgione svo vitað sé, og þvi
er ekki nema eðlilégt, að
mynd þessi hafi strax komizt
efst á lista Interpol, alþjóða-
lögreglunnar, yfir stolin lista-
verk.
Listaverkaþjófnuðum hefur
mjög fjölgað upp á siðkastið,
og þó einkum á Italiu. Bæði er
að þar er miklu að stela, og þá
eru listaverk i litlum söfnum,
og kirkjum fámennari
byggðalaga, einatt illa varin.
Lögreglu tekst mjög sjaldan
að hafa hendur i hári þjóf-
anna. Það heyrir til undan-
tekninga sem gerðist i fyrra,
að bófa einum var mútað með
um 800 þúsund krónum til að
segja til þjófa sem stolið höfðu
madonnumynd eftir sjálfan
Tizian.
Þegar heimsfrægum verk-
um er stolið, geta þjófarnir
ekki með góðu móti losnað við
I liíi n OtyCVHK-S l> AKT I.KS 1'LttS ItKfHrRt llltKS
tHf t? VOS’ A-At.tto IVOtlí 0‘ AHI
Madonnumynd Giorgiones, sem nýlega var stolið I
Castelfranco
þau — sagan um listavininn
rika og sérvitra, sem er reiðu-
búinn til að láta stela fyrir sig
Monu Lisu og geyma hana i
læstu herbergi er ekki annað
en partur úr reyfara. Þjófarn-
ir reyna þá annað hvort að
kúga fé af þeim sem eiga um
sárt að binda vegna hvarfs
listaverka (ibúar Castelfranco
eru t.d. reiðubúnir til að borga
„hvað sem vera skaL’ fyrir að
fá mynd sina aftur og þar með
ferðamennina). Eða þá að
þeir reyna að losna við mynd-
irnar i löndum þar sem lög um
listaverkaþjófnað eru rúm —
t.d. ákvæði um að eigandi stol-
ins verks sé saklaus og eigi
Dreifibréf Interpols meö myndum af þeim 12
stolnu listaverkum sem mest er eftir spurt.
rétt á skaðabótum, ef hann
hefurkeypt verk ,,i góðri trú.”
En mest er keypt af alls
konar miðlungslistaverkum
gömlum, sem hægt er að koma
i verð án mikillar áhættu. 1
ýmsum tilvikum er þá um að
ræða samstarf þjófa og
„fínna” glæpamanna. Ekki
alls fyrir löngu komst upp um
slikt mál i Hannover i Þýzka-
landi. Þar var höfuðpaurinn
uppboöshaldarieinn.sem kom
viða á söfn og i einkahús til að
verðleggja myndir — og gaf
siðan vinum sinum úr stétt
innbrotsþjófa góð ráð og bend-
ingarum það, hvaða myndum
þeir ættu helzt að stela og
hvernig.
FLÓ Á SKINNI