Þjóðviljinn - 10.11.1974, Blaðsíða 2

K^mhK
2 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 10. nóvember 1974.
Rauösokkar skrifa þingmönnum
Umsjön: Vilborg Harbardóttir
Mörg félagasamtök og
hreyfingar/ sem berjast
fyrir jafnrétti kynjanna og
frelsi kvenna/ vestan
hafs og austan beittu sér í
gær, 9. nóvember, sam-
tímis fyrir aðgerðum til að
knýja á um rýmkaða
fóstureyðingalöggjöf, hver
i sinu landi.
Rauðsokkahreyfingin
hefur skorað á heilbrigðis-
málaráðherra að leggja
aftur fyrir alþingi óbreytt
frumvarp það um breytta
fóstureyðingalöggjöf, sem
fyrrverandi ráðherra lagði
fram í fyrra, og hefur nú
jafnframt skrifað þing-
mönnum og mælst til að
þeir styðji þetta frumvarp.
Á föstudag og laugardag
dreifðu rauðsokkar í
miðbænum dreifibréfi þar
sem krafist er
sjá If sákvörðunarréttar
kvenna í þessu efni og
áhersla lögð á aukna
fræðslu um kynferðismál.
Konan veit hvort
hún treystir sér
til að ganga með barn, fæða það og ala upp
Q.nóvtmbv • borátludn^u.
^vjrir p-jo.l«um josfureijbin^um.
'umuarpiS Maut ekki aj^reiáslu.
Nau&sujnle^t er ák jrumvjorp jselta uerií IoíjT
fram oÍJ n^ju f>ofe ^Qmþbjkkt 1
VEGNA ÞESS A©:
• Tllk á öllum aldri ó .sktjlausan rétf ó
rá’bcfjöl jrsislu um kt|n|erðismól .
• vSlllc jajónusta er oskipulecj otj takmörkuSi
eíne e^ er.
• Kunferíilsjro^sla «. .skólum er al^jörle^a
t molum .
• Somkvem't nuCjildand; |óature.c|i5inc^arlé>i^jöf
er réttur kuenna jótum trocSi'nn .
• Konur kre-[jost' |
Æjá||sak\/6rSunorréltor' |
f
HHueMKKHHmymfiiN **• *,H‘ ^87^8
Eiga konur sjálfar aö ráfta efta læknarnir? Hvernig taka þeir ákvörftun
slna? Myndin er úr blafti rauftsokka, Forvitin rauft, frá f janúar sl.
Bréf Rauftsokkahreyfingarinn-
ar til þingmanna er svohljóöandi:
„Háttvirti þingmaftur.
A s.l. vetri var lagt fyrir Alþingi
frumvarp til laga um „Ráftgjöf og
fræöslu varftandi kynlif og
barneignir og um fóstureyöingar
og ófrjósemisaftgeröir”. Eins og
yftur mun kunnugt, hlaut
frumvarp þetta ekki afgreiftslu.
Viö höfum nú skoraö á
heilbrigöis- og tryggingamála-
ráftherra, aft leggja frumvarpiö
óbreytt fyrir Alþingi sem fyrst.
Vift beinum þeim eindregnu
tilmælum til yftar, aö þér veitift
frumvarpi þessu fullan stuöning,
svo aft þaö veröi samþykkt á Al-
þingi eins fljótt og kostur er.
Frumvarp þetta er framkomiö
vegna nauftsynjar á rýmkuftum
lögum um fóstureyftingar og
ófrjósemisaftgeröir og brýnnar
þarfar á lögboöinni fræftslu um
kynferftismál. Sú fræösla, sem
skólar veita börnum og ungling-
um um þessi mál,er öll i molum.
Þess vegna er hætt vift, aft of
mörg ungmenni verfti aö láta sér
Dreifibréf rauösokka I gær
nægja „fræöslu götunnar” meö
misjafnlega slæmum afleifting-
um.
Núgildandi löggjöf um
fóstureyöingar heimilar slikar
aögerftir viö viss skilyröi og efast
enginn um réttmæti þess. Aftal-
breytingin i framkomnu
frumvarpi er sú, aft konur sjálfar
geti ákveftift, hvort fóstureyfting
skuli framkvæmd efta ekki fyrir
12. viku meögöngutlma. Slikt er
lika mjög eölilegt og raunar
furftulegt, aft um þaö skuli deilt.
Konan sjálf hlýtur aö vera sá eini
aftili, sem veit, hvort hún treystir
sér til aö ganga meft barn, fæöa
þaö og ala upp. Þar getur enginn
gripift fram fyrir hendur hennar,
hversu mikilli sérfræöiþekkingu,
sem hann kann aft búa yfir.
Vitaö er, aft árlega fer fjöldi
islenskra kvenna utan til aft fá
framkvæmda fóstureyftingu,
jafnvel 2-4 á viku samkv. ágiskun
starfsfólks vift klinikk eina i Eng-
landi. Um sannleiksgildi þessarar
tölu getum vift ekki dæmt, en
greinilegt er, aft um töluveröan
hóp er aö ræöa. Vissulega er hér
um mjög óæskilega þróun aft
ræöa, og skapar þetta mikinn aft-
stööumun kvenna eftir efnahag,
ekki sist eftir siftustu aftgeröir
rikisstjórnarinnar i
efnahagsmálum.
Vift viljum aft lokum benda yöur
á, aft 9. nóvember nk. er „Alþjóft-
legur baráttudagur fyrir frjálsum
fóstureyöingum” meftal félaga-
samtaka og hreyfinga, sem vinna
aft jafnrétti kynja.
Meft vinsemd og virftingu.
F.h. Rauösokkahreyfingarinnar,
Helga Sigurjónsdóttir
Kristin Ingvarsdóttir"

DfíQSJRS
FYRIR AÐEINS
ER.. 290.00 MEÐ ÁBÆTI
.ðrir réttlr ó sérlega hagstæðum verðum:
BóndarK............... kr 375.—
Gr'sar'f............. kr. 475.—'
Töfrasprotinn....... kr. 550 —
Greifasteik.......... kr. 550,-
Kjúklingur Spania.... kr. 550,—
Draumad-ÝSA-Orfy..... kr. 300,—
Rauösprettuflök...... kr. 300,—
BARNABORGARAR......... kr 100 —
MÖMMUBORGARAR........
PÁBBABÖRGARAR ........ kr"
Skútukarlasamloka ..... kr
Borðið ódýrt f fallegu timhverfi. í
KAFFITERÍAN GLÆSIBÆ
(ó annarri hœð)
Urrað
Þessi úrklippa barst belgnum
i bréfi meft einu saman urrinu
og undirstrikununum, enda nóg
— þaft hafa áreiftanlega fleiri en
sendandi reiftst yfir þeim ó-
smekklegheitum og kynferftis-
mismunun, sem þarna kemur
fram.
Bara stúlkum
treyst?
Og hér er önnur auglýsing,
sem farift hefur í taugarnar á
Lesanda, ekki sist fyrir þaö
hver auglýsir, en úr þeirri átt
var búist vift meiri skilningi. Er
þá afteins stúlkum treyst til aft
gæta barna á kvöldin?
BARNAGÆZLA
| 12-15 ára stUlkur óskasl til a?
| gæta barna A kvöldin. Félag
einstæöra foreldra, simi 11822 kl
15-17.
Konur/ víkkið
sjóndeildarhringinn!
Gunna skrifar eftirfarandi:
„Mig langar aö koma einu at-
riöi aft, i sambandi viö umræö-
una um stöftu konunnar.
Konur æpa háttum þaft, aft lit-
ift sé á þær sem óæftri verur og
þær séu settar hjá. En þessar
sömu konur stendur mpftur svo
aft mjög athyglisveröum hlut-
um. Dæmi: Kunningjar eru
saman komnir, og . Talaö
er af hita um „stöftu konunnar”
— og allir eru sammála um aft
ýmiss konar óréttlæti og ósam-
ræmi viftgangist I sambandi vift
þessa hennar blessuftu „stööu”.
En biftiö nú hæg!
Siftan snúast umræfturnar. Ef
til vill er farift aft tala um stjórn-
mál, innlend eöur erlend, elleg-
ar einhverja heimspekistefnu,
eöa jafnvel rökræöa einhverjar
sálfræöikenningar. Hvaft gerist
þá? ,Jú, mikill hluti kvenkyns-
ins f hópnum dregur sig út úr
umræftunum og fer aft tala um
hluti eins og pilluna (án efa vin-
sælt umræöuefni i saumaklúbb-
um!), prjónauppskriftir, sam-
band Diddu og Sigga — hvort
þau séu á föstu eöa hvaft þetta sé
eiginlega, o.s.frv., o.s.frv.
Er nokkúr furfta, aft
kvenkynift komist ekki langt
meft þessu háttalagi? Ég er þess
fullviss, vh,aft þú hefur sjálf lent
i slikri aftstöftu og fengift herp-
ing i hjartaft. Af hverju er sumt
kvenfólk svo andlega dautt og
áhugalaust gagnvart umheim-
inum? Jafnvel þótt um sé aft
ræfta „háskó!a”-konur er þetta
þvi miftur oft ráunin á.
Þvi segi ég: Konur! Hendiö
ástarsögunum og Burda-blöft-
unum og takiö ykkur i hönd ein-
hverja gófta bók eöa tlmarit og
VIKKIÐ SJÓDEILDAR-
HRINGINN!
Þaö getur verift hörmulega
þreytandi aft geta aldrei talaö
viö kynsystur sinar (amk.
margar hverjar) um annaft en
getnaöarvarnir, prjónaupp-
skriftir og mataruppskriftir.
Úff!
Meft baráttukveftjum
Gunna”
Þaft var engin smáádrepa, og
þvi miftur nokkuö til i henni, þótt
vift svo aftur getum fundift
ýmislegt til afsökunar i um-
hverfi og uppeldi kvenna. Ég
tek undir áskorun Gunnu um aö
vift konur reynum aft vikka sjón-
deildarhringinn, en ég vil samt
alls ekki aft viö hættum aft tala
um getnaftarvarnir, fyrst vift er-
um loksins farnar til þess. Þau
mál voru vissulega alltof lengi
feimnismál — og eru enn I
mörgum hópum. Meftan ástand-
ift er eins og nú, aö konum ein-
um er ætlaft aö sjá um þessa hliö
kynlifsmála og körlum nánast
aö vera stikkfri, er full þörf um-
ræöu. Þaft þýftir náttúrlega ekki
aft konur eigi ekki aö taka þátt I
öftrum almennum umræöum.
En hvernig væri aft tala einu
sinni um þessi mál i blönduöum
hópi og knýja karlana til aö
hugsa um þessi mál líka?
útilokun kvenna í iðnnámi
Gagnfræftingur, kvenkyns,
hringdi og kvartaöi yfir þvi,
hvernig reynt væri af hálfu Iftn-
skólans i Reykjavik aft halda
konum utan flestra iöngreina.
Hún sagftist vita, aft samkvæmt
lögum ættu allir aö hafa jafnan
aftgang aft skólanum án tillits til
kynferftis. M.a. vegna meist-
arakerfisisins heffti þetta ekki
oröift I reynd, þar sem meistar-
ar réöu þvi i mörgum iöngrein-
um, hverjir kæmust aö. En útyf-
ir tæki, þegar Iftnskólinn sjálfur
mismunafti fólki þannig eftir
kynjum.
ORÐ
BELG
— En hvernig get ég skilift
þaö ööruvisi? spuröi hún. Ég
hringdi og spurfti hvafta greinar
væru kenndar og var þá svaraö:
„Stúlkur fara I hárgreiftslu og
gullsmifti, — og svo geta þær
lika farift i tækniteiknun.”
Þaö er alveg rétt hjá Gagn-
fræftingi, aft þarna er i reynd
verift aö beina konum aft
ákveftnum greinum og halda
þeim utan vift aftrar, hvort sem
þaö er gert visvitandi eöa af
hugsunarleysi.
Aft þvi er ég kemst næst munu
lögskráftar iöngreinar hér á
landi vera milli 50 og 60 og þaft
er ekkert það I lögum, sem
bannar öftru kyninu aftgang aö
námi i hverri þeirra sem er.
Þvert á móti hefur jafnrétti
kynjanna varftandi skólagöngu
og menntun veriö sérstaklega
áréttaft I nýju lögunum um
skólakerfi, sem samþykkt var á
alþingi sl. vor. —vh