Þjóðviljinn - 07.03.1975, Blaðsíða 9

Föstudagur 7. mars 1975 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 9
•••T-irAwafiÉ—g;
Fréttabréf frá Patreksfirði
Félagslíf með blóma
— en afli misjafn og óánœgja með ágang togara
Fréttaritari blaðsins á
Patreksfirði, Jóhann Svavars-
son sendi okkur svofelldan
fréttapistil i gær:
— Hér eru gerðir út 7 stórir
bátar er allir stunda netaveiðar.
Hefur afli þeirra verið mjög
misjafn, frá 6 og upp i 18 tonn i
róðri þegar best lætur. Sex
þessara báta stunduðu llnu-
veiðar I janUar og febrUar og
var afli sæmilegur en ógæftir
hömluðu veiðum. Sjómenn
kvörtuðu sáran undan ágangi
togara, bæði Islenskra og
erlendra, um tima.en þeir hafa
nU fært sig af þeim miðum er
bátar frá suðurfjörðunum
stunda.
Mikil óánægja er meðal báta-
sjómanna með tilhögun veiði-
svæða hér undan Vestfjörðum,
sérstaklega I janUar og febrUar
er togarar sækja fast á þau mið
sem bátum héðan eru nauðsyn-
leg á þessum árstima og verða
þeir fyrir tilfinnanlegu afla- og
veiðarfæratjóni af þeirra völd-
um.
Hér eru starfræktar þrjár
fiskverkunarstöðvar, ein er
verkar saltfisk og tvö hrað-
frystihUs. Þá er i byggingu
stórt, nýtt frystihUs á vegum
Hraðfrystihúss Patreksfjarðar
hf. Atvinna hefur verið sæmileg
I hUsunum I vetur og nokkuð um
aðkomufólk, þar á meðal fjöldi
kvenna allt frá Astraliu, en hUs-
mæður hér á staðnum sitja
heima vegna vöntunar á dag-
vistarstofnun. Eiga þær bágt
með að skilja seinagang bæjar-
yfirvalda i þeim efnum þrátt
fyrir að þær hafi ýtt fast á eftir
að slikri stofnun verði komið
upp.
Félagslif hefur staðið hér með
blóma I vetur sem endranær en
skortur á hUsnæði til skemmt-
anahalds hefur háð þvi nokkuð.
tJr þvi rætist væntanlega bráð-
lega þvi hér er i byggingu stórt
og glæsilegt félagsheimili og
verður fyrsti áfangi þess tekinn
i notkun innan tiðar.
Nokkuð hefur verið byggt hér
af nýjum ibUðarhUsum undan-
farin ár en það þyrfti að vera
meira þar sem mikill skortur er
á hUsnæði hér á staðnum. Menn
horfa þó björtum augum til
leiguibUðaloforða rikisins og
verður byggt hér 6 ibUða
stigahUs samkvæmt þeirri áætl-
un.
Næsta sumar verða hafnar
framkvæmdir við byggingu
lækriamiðstöðvar fyrir Vestur-
Baröastrandarsýslu við sjukra-
hUsið hér á Patreksfirði og er
von til þess að unnt verði að
steypa hluta hennar upp i sum-
ar.
Þesa má svo geta hér I lokin að
landlega hefur verið undan-
farna þrjá daga og virðist ekki
ætla að verða breyting þará,þvi
I dag er austan hvassviðri og tiu
stiga gaddur.
Að afloknum
Sóknarkosningimi
Mér datt það ekki i hug, þegar
ég fór heim að kveldi 23. febrUar,
að afloknum Sóknarkosningum,
að ég viku seinna fyndi mig knUða
til að skrifa um þær. En greinar
sem birtust i Neista og Þjóðmál-
um I sl. viku komu mér á aðra
skoöun. Þar gætir svo mikils mis-
skilnings á eðli þeirra, að ég get
ekki annað en gefið á þeim
nokkra skýringu, frá minu sjon-
arhorni séð, en starfs mins vegna
hef ég fylgst all náið með aðdrag-
anda þeirra.
Það mun fáum gleymt að fyrir
tveimur árum þegar Margrét
Auðunsdóttir lét af formennsku
eftir 17 ára starf, þá valdi hUn
Guðmundu Heigadóttur sem eft-
irmann sinn og fékk hana kosna
með glæsibrag i allsherjarat-
kvæðagreiðslu. Það fannst vist
fleirum en mér að það væri verð-
ugur endir á formannsferli henn-
ar, sem var lengst af glæsilegur,
að velja konu Ur þessum fjöl-
menna hópi, sem væri fær um að
vera formaður og fá hana kosna I
allsherjaratkvæðagreiðslu.
En nU verður vist að segja
hverja sögu eins og hUn gengur,
hvort sem það er ljUft eða leitt,
fyrst farið er að ræða málin á
annað borð. Margrét var orðin
þreytt, og það fór a.m.k. ekki
fram hjá mér sem vann hjá henni
hve mjög baráttuþrek hennar
dvinaði siðustu árin, og hve starf
hennar fyrir konurnar i félaginu
varð sifellt slappara. Það voru
þvi mörg verkefni sem biðu hins
nýkjörna formanns. Sýndi það sig
fljótlega að Guðmunda var ÞESS
umkomin að leysa þessi verkefni
og að Margrét gat verið stolt af
vali sinu. SU varð þó ekki raunin
á. Hvert atriði sem Guðmunda
fékk leiðrétt, af þvi sem miður
hafði farið á seinustu formanns-
árum Margrétar tók Margrét
sem persónulega móðgun við sig.
Er þar skemmst að minnast, að
i samningum 1970 höfðu Sóknar-
konur fengið laun samkvæmt 1.
taxta DagsbrUnar i stað 2. sem
þær áttu heimtingu á samkvæmt
launajöfnun. Þetta fékk Guð-
munda leiðrétt áður en gengið var
til samninga á sl. vetri, sem
kunnugt er. Þetta taldi Margrét
hina mestu óhæfu og talaði ein-
dregið gegn þvi á félagsfundi i
Lindarbæ I nóvember 1973. Sagði
hUn þar m.a. aö ekki myndi
verkamönnum ganga vel að fá
launahækkanir ef þeir ættu alltaf
að hafa „kippu af kerlingum aft-
an i sér”. Margt annað sagði hUn
á þeim fundi sem var litt samboð-
ið gömlum verkalýðsforingja og
þeirri baráttuhetju sem hUn
sannarlega var lengst af sinni
formennsku. Það er e.t.v. mann-
legt að gömlum formanni sárni ef
eftirmaður hennar gerir betur en
hUn var orðin fær um, en stór-
mannlegt er það ekki.
Eftir þennan fund fór það ekki
milli mála, að Margrét vann gegn
Guðmundu bæði leynt og ljóst, og
gæti ég nefnt þess mörg dæmi þó
ég hirði ekki um að gera það hér.
Þaðkom mér þvi ekki á óvart, að
morgni 20. jan sl. þegar Sókn
haföi auglýst eftir listum til
stjórnar- og trUnaðarmannaráðs-
kjörs, að þá kom Margrét á skrif-
stofuna með GuðrUnu J Bergs-
dóttur og lagði fram lista þar sem
GuðrUn J Bergsdóttir var efst og
talin ábyrgðarmaður listans. Það
orkaði þó ekki tvimælis hver hinn
raunverulegi ábyrgðarmað'ur
var, þvi Margrét lét móðan mása
og talaði fyrir listanum af mikilli
málgleði.en GuðrUn sat fram við
dyr föl og fá og lagði litt til mál-
anna, vorkenndi ég henni hálf-
vegis að hafa tekið þátt i þessum
fáránlega leik, þvi ég hef ekki
þekkt hana að öðru en prUð-
mennsku og heiðarleik. Þriðju-
daginn 11. febrUar hélt Sókn svo
félagsfund, þar sem tekin var fyr-
ir samstaða með 9 manna nefnd-
inni, sem felld var fyrir jólin, var
það gert samkvæmt áskorun
nokkurra félagskvenna sem voru
óánægðar með niðurstöðu desem-
berfundarins, jafnframt var þessi
fundur framboðsfundur listanna.
Þá talaði Margrét skelegglega
gegn samstöðunni, en kvaðst þó
ekki myndi greiða atkvæði um
málið og kom heldur ekki fram
með neinar aðrar tillögur ef sam-
staðan yrði felld aftur. Samstað-
an var svo samþykkt, sem kunn-
ugt er. Siðan voru tekin fyrir önn-
ur mál, m.a. uppsögn dönsku
samninganna. Margrét mælti
einnig eindregið gegn þvi að þeim
yrði sagt upp og skaut þar skökku
við afstöðu hennar frá fundinum i
desember, tillagan um uppsögn
kom hinsvegar frá stjórn félags-
ins. Er ekki að orðlengja það að
Margrét tók til máls i hverju máli
og notaði samtals röskan helming
fundartimans, ekki minntist hUn
þó einu orði á fyrir hverju B-lista
konur hyggðust beita sér ef þær
næðu k jöri. Ekki deildi hUn heldur
á stjórnina fyrir stéttasamvinnu-
stefnu ASl-forystunnar, hUn
minntistekkertá það mál þó mað-
ur lesi það nUna i blöðum, að það
hafi verið gegn henni sem B-list-
inn var borinn fram. Málflutning-
ur hennar var hinsvegar mest
skætingur i garð stjórnar og for-
manns um ýms hversdagsleg
dægurmál. Voru fundarkonur að
verða Urkula vonar um að fá að
heyra i efstu konunum af B-lista.
Svo fór þó ekki, eftir miðnætti
kvöddu þær sér hljóðs og sögðu
nokkur orð. Ekki komu þær held-
ur fram með neitt sem þær vildu
vinna að fyrir félagið, ef þær
næöu kjöri, né deildu á stjórnina
fyrir félagslega afstöðu hennar til
verkalýðsmála, heldurtöluðu þær
um dægurmál sem viðkomu
þeirra vinnustað á litt sannfær-
andi hátt. Voru konur þá farnar
að tinast heim af fundinum.
Það fór þvi áreiðanlega ekki
framhjá neinum sem fylgdist
með málum, að B-listinn var ekki
borinn fram vegna málefnaá-
greinings eða andstöðu við stétta-
samvinnustefnu ASl-forystunnar,
enda væri það mjög ómaklegt og
ótrUlegt af islenskum verkalýð,
að til þess að berjast gegn henni
væri boðið fram gegn þeim
verkalýðsformanni sem styttst
hefur verið i þvi starfi og i mörgu
sýnt að hUn er þeirri forystu ekki
alltaf sammála t.d. i lifeyris-
sjóðsmálunum. 1 áróðri fyrir B-
listanum kom það heldur hvergi
fram. Aróður fyrir listanum ein-
kenndist af allt öðru, þar bar hæst
ýms rakalaus fjarstæða eins og
meint sjóðþurrð hjá félaginu og
það, að samin hefði verið af kon-
unum fri læknishjálp i siðustu
samningum .Hvorttveggja var
hægt að afsanna opinberlega og
var það gert. Með þessum áróðri
flaut svo hverskonar persónuleg-
ur óhróður um formann félagsins,
sem var svo sóðarlegur og mikil
fjarstæða að það var fyrir neðan
virðingu venjulegs fólks að hlusta
á það hvað þá svara þvi.
Um pólitiska samsetningu list-
anna, sem Neisti og Þjóðmál gera
að atriði, er það að segja að það
var sjálfsagt blandað lið á báðum
listum. t hvaða hlutföllum veit ég
ekki, mér er ekki gefin sU andlega
spektin að sjá inn i hugskot ann-
ars fólks. Neisti segir að „svo til
allar konur” B-lista hafi verið
stuðningskonur Alþýðubanda-
lagsins i síðustu kosningum, um
það veitégekkert. Hitt veit ég, að
Margrét Auðunsdóttir átti viðtal
við Runólf Pétursson, formann
Iöju á kjördagsmorgun og lét i
ljós undrun á þvi að Morgunblað-
iðhefði ekki haft viðtal við „sinn”
frambjóðanda (þ.e. GuðrUnu J.
Bergsdóttur) sem væri sjálf-
stæðiskona ekki lakari en Dag-
mar Karlsdóttir, hlýt ég að trUa
þvi að Margrét hafi vitað þetta
rétt.
Neisti telur það Guðmundu til
foráttu, að hUn hafi verið „veidd”
inn i . Alþýðubandalagið, skilst
manni að sá félagsskapur sé mjög
mannskemmandi fyrir verka-
lýðsformann. Hver er nU kominn
til að segja að meintar stuðnings-
konur Alþýðubandalagsins hefðu
ekki verið „veiddar” þangað lika,
ef þær hefðu náð kjöri, eða vill
Neisti meina að þær hefðu um ó-
komna framtið átt að standa und-
ir handleiðslu Margrétar Auðuns-
dóttur til að forða þeim frá óæski-
legum félagsskap?
Þá visa ég þvi algerlega á bug
að kosningarnar i Sókn hafi unn-
ist fyrir „grimmilega smölun Al-
þýðubandalgsins og Sjálfstæðis-
flokksins”. Hið sanna er að A-list-
inn hafði innan við 10 bfla til um-
ráða á kjördag, voru þeir allir á
vegum Sóknarkvenna sjálfra, ek-
iðaf þeim sjálfum, eiginmönnum
þeirra, börnum eða kunningjum.
A-listinn hafði ekki einn einasta
bfl frá neinuni pólitiskum flokki.
Kosningarnar unnust vegna stétt-
armeðvitundar og skilnings
Sóknarkvenna sjálfra og af þvi
geta þær verið stoltar.
Að lokum þetta: Ef þið finnið
hvöt hjá ykkur til að leggja ein-
hversstaðar orð i belg, þá kynnið
ykkur málefnin fyrst. Og i öðru
lagi: Skrifið endilega undir nafni
svo hægt sé að rökræða við ykkur
öðruvisi en á prenti, margt i þess-
ari grein er þess eðlis að ég hefði
heldur viljað skýra það persónu-
lega. Hættið að skýla ykkur bak
við ,,K”. ,,S”. eða eitthvert annað
dulnefni.
Maria Þorsteinsdóttir
Aðstandendur Þorláks þreytta.
„ÞORLÁKUR ÞREYTTI”
Leikflokkurinn sunnan Skarös-
heiðar hefur sýnt að undanförnu
gamanleikinn Þorlák þreytta
cftir Ncal og Farmer i Franna-
hlíð, Skilmannahreppi, Borgar-
fjarðarsýslu. Frumsýnt var 21.
febrúar og hefur leikurinn verið
sýndur alls 7 sinnum fyrir fullu
húsi áhorfenda. Undirtektir
áhorfenda hafa verið sérlega góð-
ar.
Leikstjóri er Brynja KjerUlf og
leikendur eru: Anton Ottesen,
Svandis Haraldsdóttir, Anna
Friöjónsdóttir. Elinbjörg
MagnUsdóttir, Jón S. Sigurðsson,
Jón Sigurðsson, Eiður Arnarson,
Helgi Bergþórsson, DUfa Stefáns-
dóttir, MagnUs Ólafsson, Guð-
mundur Brynjólfsson, Guðfinna
Sveinsdóttir og Hörður Ólafsson.
Leiksviðsmenn eru: Jónas
KjerUlf, Ólafur Hauksson, Arni
Hjálmarsson og Pálmi Hannes-
son.
Leikurinn hefur ogverðurein-
göngu sýndur i Fannahlið og
næstu sýningar verða á laugar-
dag kl. 21 og sunnudag kl. 15.