Þjóðviljinn - 09.05.1976, Page 16

16 SiÐA — ÞJÓÐVILJINN Sunnudagur 9. mai 1976.
Félagsstarf eldri
borgara
Sumardvöl 1976
Eins og undanfarin sumur efnir Félags-
málastofnun Reykjavikurborgar i sam-
vinnu við Hjálparstofnun kirkjunnar til
sumardvalar að Löngumýri i Skagafirði
fyrir Reykvikinga 67 ára og eldri. Allar
nánari upplýsingar veittar daglega i sima
18800, Félagsstarf eldri borgara, kl. 9—11
frá 10. til 31. mai.
Félagsmálastofnun Reykjavíkurborgar
Vonarstræti 4 sími 25500
BONUSKERFIÐ
Sovéskar bækur
og tímarit
(á ensku), hljómplötur og nótur. Opið frá
kl. 10—12 og 14—18 föstudaga til kl. 19,
laugardaga kl. 10—12.
ERLEND TÍMARIT
Hverfisgötu 50 v/Vatnsstig 2. hæð.
J
Tvítugur stærðfræðidoktor
„Köllun mln i lifinu er stærö-
fræðin”. Meö þessum oröum rök-
studdi Iikham Mamedov, 14 ára,
umsókn sina um aö fá upptöku i
stærðfræöideild háskólans fyrir
oliuvinnslu og efnafræöi i
Azcrba idzhan.
Þaö eru ekki margir meöal
hinna fullorðnu, sem geta svo af-
dráttarlaust sagt, hvað þeir vilja I
lifinu. En maöur trúöi Ilkham
vegna þess, aö hann haföi Iokið
10. skólaári meö gullpening, og
honum haföi tekist aö ná upptöku-
prófi i háskólanum, á meöan
jafnaldrar hans voru enn á 8.
skólaári.
Að loknu fimm ára námi, á 20.
aldursári Ilkhams, veitti visinda-
ráð háskólans I Azerbaidzhan
honum einróma doktorstitil i hag-
nýtri stærðfræði fyrir frábær
visindastörf og rannsóknir.
Hver er skýringin—á_ hinum
Heldurðu aö nokkur
sjái að viðjerum logg^
Við höfum ekki ráð i
á þvi að þeir|vinni
ekki. En þeir ekki j
heldur. Vonandi j
meyðast þeir til að
byrjaiað vinna bráðíj
um.
Þaðhefði áttað^
feetja alla löggunaí
á þá og berja bá íl
klessu. En þeiijeru/
íof margir.

Nei. við sýnumst vera venj
jegir vegfarendur______

iðara er fyrir aðrar j
verk smiðjur að selja/
vörur sinar. Og
Nei, (það hefði gerst hvort sem'
var, kannski ekki eins fljótt. Og
svona verður það þangað til
verkafólkið tekur verksmiðjurn-l
ar ög ákveður sjálft hvað og hve'
mikið^á aðbúa til og setur póli-
tlkusana ög Iögguna/^r
glæsilega þroskaferli þessa unga
námsmanns? Foreldrar Ilkhams
stóöu ekki I neinum beinum
tengslum viö stærðfræði. Faðir
hans er jarðfræðingur og móöir
hans læknir. Þau reyndu að sjálf-
sögðu aö vekja áhuga sonarins
hvort á sinu eigin starfi. En oft
reynist erfitt I lifinu að segja til
um framtiðina.
,,A bernskuárum sinum stillti
Ilkham okkur oft frammi fyrir
vandasömum heilabrotum ”,
sagði móðir hans einu sinni.
„Tónlistarkennari hans fuilyrti,
að hann væri efni i tónlistarmann
og sýndi okkur stuttar etýður,
sem Ilkham hafði samið, máli
sinu til sönnunar. Enskukennari
hans var hinsvegar þeirrar full-
vissu, að málvisindi væru framtið
hans.”
En timinn skar úr um,
hvað verða skyldi. Eftir að
Ilkham hafði unnið i fleiri stærð-
fræðikeppnum á milli Sovétlýð-
veldanna og hafði þróað eigin for-
múlu til að sanna þekkta stærð-
fræðikenningu, var framtið hans
skráð. En þá kom upp nýtt vanda-
mál: Hvernig varhægtað veita 14
ári unglingi upptöku i háskólann?
Menntamálaráðuneyti Azer-
baidzhanlýðveldisins ákvað að
taka tillit til yfirburða hæfileika
hins unga manns og veita honum
undanþágu til að hefja háskóla-
nám.
1 stærðfræðideild háskólans
nam hann sjálfstætt og án að-
stoðar æðri stærðfræði og hélt
fjölda fyrirlestra um stærðfræði-
leg efni meðal stúdenta, á ráö-
stefnum og seminörum. Þegar á
þriðja námsári undirbjó hann efni
i doktorsritgerð sina og vörn
hennar. Að afstaðinni doktors-
vörn bað ég prófessor hans að
skilgreina fyrirbrigðið Ilkham.
„Það kemur yður eflaust á
óvart, ef ég segi yður, að Ilkham
hefur ekki gert neitt yfirnáttúru-
legt. Það er ekki óalgengt i Sovét-
rikjunum, að ungir visindamenn
á aldrinum 25 til 30 ára verji
doktorsritgerð sina. Á sviði
iþrótta eða lista t.d. hafa jafnvel
12 til 15 ára unglingar náð óvenju-
legum árangri. Það er orðin óum-
deilanleg staðreynd, að ung-
lingarnir þroskast nú fyrr en
áður. Nú er orðið algengt, að
meðfæddir hæfileikar komi fyrr i
ljós en áður var.
Skýringin er önnur. 1 hröðum
þróunarferli Ilkhams, sem hjá
fjölda annara ungra hæfileika
manna, er þáttur þjóðfélagsins
mikill sem býður upp á fjöl
breytta valkosti náms- og starfs-
greina. Við höfum ekki bara
stærðfræðiskóla fyrir afburða-
nemendur, heldur einnig sérstaka
tónlistarskóla, skóla fyrir tungu-
mál og iþróttir, auk námskeiða og
samkeppna, sem sett eru á fót.
Með framúrsakarandi ástundun
sinni en að sjálfsögðu einnig með-
fddum hæfileikum fullnýtti
Ilkham öll tækifærin og fór fram
úr samtið sinni.”
V. Grigoréf — Apn