Þjóðviljinn - 28.08.1976, Blaðsíða 4
4 StÐA —ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 28. ágúst 1976
MOOVIUINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA,
VERKALÝÐSHREYFINGAR \
OG ÞJÓÐFRELSIS.
tJtgefandi: (Jtgáfufélag Þjóöviljans.
Framkvæmdastjóri: Eióur Bergmann
Ritstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson
Umsjón meö sunnudagsblaði:
Árni Bergmann
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Skólavöröust. 19. Sfmi 17500 (5 linur)
Prentun: Blaöaprent h.f.
MISNOTKUN A SAMVINNUHREYFINGUNNI
Fyrr i þessari viku var i nokkrum dag-
blöðum vakin athygli á þeirri staðreynd,
að Framsóknarflokkurinn leyfir sér enn
þá furðurlegu ósvifni að nota kaupfélögin i
landinu, sem innheimtustofnanir fyrir
dagblaðið Timann, málgagn Fram-
sóknarflokksins.
í þessu sambandi hafa blöðin til
sannindamerkis birt ljósmynd af kvittun
frá Kaupfélagi Borgfirðinga, þar sem
kaupfélagið kvittar fyrir að hafa innheimt
greiðslu áskriftargjalds ársins 1975 fyrir
Timann, og fært gjaldið i viðskiptareikn-
ing viðkomandi kaupfélagsmanns.
Ekki er svo að skilja, að fréttir af þessu
tagi komi mönnum á óvart, þvi vissulega
hefur áður legið fyrir fullgild vitneskja um
alvarlega misnotkun Framsóknarflokks-
ins á kaupfélögunum bæði i þessum efnum
og fleirum. Engu að siður gefur kvittunin
frá Kaupfélagi Borgfirðinga ástæðu til
þess, að vakin sé alvarleg athygli á mál-
inu opinberlega.
Það er auðvitað ósköp þægilégt fyrir
Framsóknarflokkinn, að fá verulegan
hluta af áskriftargjöldum Timans greidd-
an á færibandi frá SIS, jafnvel fyrirfram,
og láta Samband islenskra samvinnufé-
laga siðan sjá um innheimtuna um hendur
kaupfélaganna, — þannig er rekstrarfé
fært frá samvinnuhreyfingunni til Fram-
sóknarflokksins.
En hér er hins vegar að sjálfsögðu um
mjög grófa pólitiska misnotkun að ræða.
Eða væru forráðamenn SÍS tilbúnir til
þess, að taka að sér innheimtu áskriftar-
gjalda dagblaðanna almennt upp á sömu
kjör og málgagn framsóknarflokksins
nýtur og hefur notið i þessum efnum?
Fróðlegt væri að fá svar við þeirri
spurningu. Athyglisvert er, að i Timanum
hefur ekkert verið á þetta mál minnst
undanfarna daga, þrátt fyrir umræðu i
öðrum blöðum. Timabært er að ritstjórar
Timans eða forkólfar Framsóknarflokks-
ins geri grein fyrir viðhorfum sinum i
þessum efnum.
Telja þeir máske, að samvinnuhreyf-
ingin, sé bara eins og hver önnur eign
Framsóknarflokksins, sem flokkurinn
geti haft af allt gagn og öll gæði að eigin
vild, svo sem um væri að ræða hótel, sand-
dæluskip eða dansstað i eigu flokksins?
Eða gera forystumenn og talsmenn
Framsóknarflokksins sér máske grein
fyrir þvi, eins og aðrir, að þarna er vold-
ÁHÆTTAN ER OF MIKIL
í gær birtu dagblöðin skýrslu hóps jarð-
visindamanna um ástand mála, hvað
varðar neðanjarðareldsumbrotin á
Kröflusvæðinu og horfurnar i sambandi
við yfirvofandi eldgos þar.
Skýrsla jarðvisindamannanna, sem
send hefur verið iðnaðarráðuneytinu og
almannavömum, felur i sér mjög alvar-
legar aðvaranir varðandi áframhald
framkvæmda við Kröfluvirkjun og mann-
virkjagerð á hættusvæðinu, meðan ástand
er svo ótryggt sem nú er. Það er iðnaðar-
ráðuneytið, sem að sjálfsögðu fer með á-
kvörðunarvald varðandi stöðvun eða á-
framhald framkvæmda. Það er mikil á-
byrgð, sem hvilir á iðnaðarráðherra og
ráðgjöfum hans i þessum efnum.
Þjóðviljinn telur, að með tilliti til þeirra
ugri félagsmálahreyfingu misbeitt á hinn
grófasta hátt, og sé svo, — er þá ekki ráð
að leggja svona vinnubrögð niður strax i
dag?
íslenska þjóðin þarf á þvi að halda, að
þær tvær voldugu félagsmálahreyfingar,
sem stærstan þátt hafa átt i þvi að reisa is-
lenska alþýðu frá örbirgð til bjargálna, —
samvinnuhreyfingin og verkalýðshreyf-
ingin — að þessar voldugu og mikilsvirtu
félagsmálahreyfingar og forráðamenn
þeirra geri þá kröfu til sjálfra sin, að vera
þjóðinni eins konar siðferðisbanki á þeim
viðsjálu timum, sem við nú lifum. Sam-
vinnuhreyfingin er ekki eign Framsókn-
arflokksins, og verkalýðshreyfingin er
ekki eign Alþýðubandalagsins. Samvinnu-
hreyfinginþarf á þvi að halda,að þar leggi
fleiri hönd að verki en sauðtryggir Fram-
sóknarmenn, og verkalýðshreyfingin þarf
á þvi að halda, að þar njóti hvorki Alþýðu-
bandalagið né nokkur önnur stjórnmála-
samtök forréttinda i neinni mynd.
Það er óþurftarverk gagnvart sam-
vinnuhreyfingunni að gera kaupfélögin að
útibúi frá Framsóknarflokknum. Sjálfur
er flokkurinn ekkert of góður að sjá um sin
innheimtustörf með „kraftaverkamann”
á oddi i fjármálunum.
k.
staðreynda sem fyrir liggja sé fullkomið
óráð að halda áfram öðrum framkvæmd-
um en þeim, sem miða að þvi að verja
mannvirki, sem ekki verða flutt frá hættu-
svæðinu.
Hitt er vafalaust von allra landsmanna,
að sú tið komi að fært megi kalla, að ljúka
Kröfluvirkjun með þeim hætti, sem á-
formað var. k.
Væri þaö ekki ráft fyrir útvarpsráft aft finna ráft til þess aft bætá
útvarpift f staft þess aft athuga bara hvort þaft hefur ráft á aft
framselja einkaréttinn til Markúsar Arnar.
Frjáls
útvarpsrekstur
Umsókn þeirra Markúsar
Arnar Antonssonar og Vil-
hjálms Þ. Vilhjálmssonar um
leyfitilþessaftreka útvarpsstöö
i Reykjavik hefur valdift nokkru
umróti. Þótt augljóst virftist aft
útvarpsráft sé ekki réttur aftili
til þess aft fjalla um þessa beiftni
hefur þaft samt sem áftur sam-
þykkt aft kanna hver laga-
heimild þess sé I þessum efnum.
Auftvitafter þaö Alþingi eitt sem
getur framselt einkarétt rikis-
útvarpsins til útvarpssendinga
meö lagabreytingu. Eöa eins og
Ólafur R. Einarsson, útvarps-
ráftsmaftur, hefur bent á: „Ef
útvarpsráft heföi þessa heimild,
gætu menn meft sama rétti
leitaö til ATVR og óskaft eftir
leyfi til þess aft reka eitt útibúa
þess.” „Frjálshyggjumenn”
svokallaftir hafa i vetur verift aft
undirbúa jarftveginn fyrir hug-
myndina um „frjálst útvarp”.
Klifaft hefur verift á nauftsyn
þess aft veita útvarpinu sam-
keppni, brjóta flokksræöift í út-
varpinu niftur og veita hinu
„frjáisa orfti” meira rúm á öld-
um ljósvakans.
Minna hefur verift rætt um þá
augljósu hættu sem frjáls og
óheftur útvarpsrekstur hefur I
för meft sér. Ekki er aft efa aft
ætlunin er aft reka slikt útvarp
nær eingöngu fyrir auglýsinga-
fé, og þá liggur beint vift aft
álykta aft fjársterkir aftilar hefftu
úrslitaáhrif á efni, smekk og
framsetningu i útvarpsstöft
Markúsar og Vilhjálms.
Ein höfuftröksemd þeirra
félaga er aft tæknibúnaftur viö
útvarpssendingar sé svo
einfaldur aft útvarpsstöftvar séu
ódýrara I rekstri. Þetta er aug-
ljóslega falsrök. Allt veltur á þvi
hvaöa metnaft útvarpsstöftin
hefur og hvafta skyldum hún tel-
ur sig þurfa aft gegna.
„Sjóræningjastöö” á borö vift
Radió Luxemborg, er sjálfsagt
ekki dýr i rekstri, en útvarps-
stöft meft sinfóniuhljómsveit,
ábyrgö á dreifingarkerfi, al-
hliöa dagskrá o.s.frv. er
sannarlega dýr i rekstri.
Kanaútvarpið
Viö islendingar höfum orftift
þeirrar vafasömuánægju aönjót-
andi aft kynnast ódýrri útvarps-
stöft sem starfar eftir fyrirmynd
auglýsingastöftva f Banda-
rikjunum. Fyrirtæki auglýsa þó
ekki i þessari stöö, heldur eru
þar auglýst heilræfti og fluttar
opinberar tilkynningar til her-
manna. Þetta er bandarfeka
herútvarpiö á Keflavikurflug-
velli. Fréttasendingar hefur
þetta útvarp beint út aftalstöftv-
um CBS og NBC, en i sifellu er
verift aö rjúfa fréttasendingar
meft heilræftum. Þannig yrfti
maftur ekki hissa á þvi aft heyra
frá þessari stöft I fréttatima:
„Ford forseti var skotinn til
bana i nótt. Nánari fréttir af
moröinu koma eftir þessa
tilkynningu:
„Joe hrökklaftfet úr hernum,
konan fór frá honum, hann sá
mikift eftir börnunum. Astæftan
var sú aft hann var forfallinn
eiturlyfjaneytandi. Nú er Joe
aftur kominn f herinn. Hann
segir: ,,LIf mitt gjörbreyttist
eftir aö ég hætti eiturlyfjanot-
kun o.s.frv.”...
Ekki er óliklegt aft í frjálsri
auglýsingaútvarpsstöft yrfti tek-
in upp sú smekkleysa aft skjóta
auglýsingum i sifellu inn í dag-
skrár ogrjúfa þegar sist skyldi.
Nóg er auglýsingaflóftift I rikis-
fjölmiftlunum i dag.
Þaft væri f sjálfu sér ágætt aft •
keppt yrfti vift kanaútvarpift um
eyru fslenskra unglinga á
Suft-Vesturlandi. En þaft gæti
gamla gufuradióift sem best
gert meft lengingu kvöld-
dagskrár i næturútvarp.
Betra ríkisútvarp
Aö einu leyti er ástæfta til þess
aft fagna umsókn Markúsar og
Vilhjálms. Vonandi verftur hún
til þess aft vekja almennar um-
ræftur um útvarpsreksturinn.
Margir betri kostir koma til
greina heldur en fleiri útvarps-
stöftvar. Rikisútvarpift hefur á
mörgum sviftum staftnaft og er
efalaustbæfti um aö kenna fjár-
svelti og hugmyndaleysi. Hægt
væri aft bæta fjárhagsstöftu út-
varpsins meft þvi aft koma á nef-
skatti, þvi allir eiga útvarp efta
hlusta á þaft aft staftaldri. Gera
þarf fjárfestingaráætlun fyrir
útvarpift, vegna gifurlegra f jár-
festinga sem þaft hlýtur aft
þurfa aft leggja I á næstu árum
til þess aö koma upp útvarps-
húsi, endurnýja úreltan tækja-
búnaö og koma á fullkomnu
dreifingarkerfi. Hugmyndin um
landshlutaútvarp I samvinnu
vift heimamenn er orftinn vel
þróuö annarsstaöar á Noröur-
löndum, svo sem í Noregi, Dan-
mörku og Sviþjóö, og hlýtur aft
fara aft koma til alvarlegrar
skoftunar hér. Þaft má einnig
ræfta I fullri alvöru hvort ekki sé
timabært aö koma á næturút-
varpi og annarri útvarpsdag-
skrá samhlifta hinni hefftbundnu
vissan hluta úr deginum. Aug-
lýsingalestur mætti gera mun
áhugaverftari i útvarpi meft þvi
aft leyfa auglýsendum aö fram-
leifta auglýsingar á eigin vegum
en þó i samræmi viö útvarpslög
og almenna samekkvisi. Meö
meira fjármagni, auknu starfs-
lifti, bættu fréttaritarakerfi er-
lendis og hreyfanleika innan-
lands gæti fréttastofa útvarps
orftift mun atkvæftameiri en
veriö hefur o.s.frv.
Þaö skortir þvi ekkert á aft
hægt sé aft láta sér detta i hug
ýmislegt sem bæta myndi þjón-
ustu gamla gufuradiósins vift
landslýöinn. Aftalatriftift er aö
útvarpsmenn, almenningur og
pólitiskir ráftamenn ræfti þaft
ýtarlega hvernig menn vilja
hafa útvarpsreksturinn og til
hvers er ætlast af rikisútvarp-
inu. Meft vifteigandi ráftstöfun-
um ætti aft vera hægt aö tryggja
aö útvarpift gegndi flestum
þeim þörfum sem fyrir eru og
þaft jafnvel rikri þörf Markúsar
Arnar og VilhjálmsÞ.á aftleyfa
hinu frjálsa orfti aft fá meira
rúm i ljósvakanum. —ekh