Þjóðviljinn - 28.08.1976, Blaðsíða 12

12 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 28. ágúst 1976
Háþrýstihreinsitæki —
leiðsla.
norsk-sænsk fröm-
Pökkunarvélin sem sagt er frá i greininni.
Frönsk hausunarvél
Alþjóðleg sjávarútvegs
sýning í Þrándheimi
Beitingavél
frá Mustad
Beitingavélin frá Mustad var
þarna á sýningunni og eru nú
sagðar hafa verið gerðar á henni
breytingar frá þvi fyrst að hún
kom fram á sjðnarsviðið fyrir
nokkrum árum. Erfitt var að
komast i samband við menn sem
notað höfðu vélina. Þvi þó hún sé
nú komin um borð i 5 norska linu-
veiðara þá voru þeir allir á hafi
úti. Ahugi var hinsvegar geysi-
lega mikill fyrir vélinni og höfðu
þeir menn nógu að sinna sem
voru til forsvars hjá Mustad. Af
þessari ástæðu var fenginn linu-
veiðari frá Malöy e,r kom af
Hjaltlandsmiðum til að koma til
Þrándheims svo menn gætu séð
vélina i gangi og talað við skips-
höfnina. Mustad fyrirtækið bauð
mér út á Þrándheimsfjörö i fyrstu
sýningarferðina. Þetta var m/s
Förde frá Malöy en skipstjóri og
eigandi hans var Erling Förde
maður aö sjá á fimmtugsaldri.
Þetta var glæsilegur yfirbyggð-
ur linuveiðari smiðaður seint á
árinu 1973, 230 br. tonn að stærð.
Lagðir v(5sru nokkuð á annað þús-
und önglar á 150 faðma dýpi úti á
Þrándheimsfirði. Lagt var með 3-
4 milna ferð, og var þaö sagður
venjulegur ganghraði við lagn-
ingu. Einn maður raðaði makril
og smokkfiski i vélina, og var
haus makrilsins ýtt á undan en
sporði smokkfisksins. Beitan var
höfð linfreðin. Að lokinni lagningu
var strax farið að draga, og var
sérstakur einfaldur búnaður á
spilínu sem hreinsaði beituna aT
önglunum. Beita var á hverjum
krók. A linunni voru notaðir öngl-
ar no. 6 og það er sú önglastærð
sem vélin notar. Taumalengd var
lik og á islenskri liriu, og 1 m á
milli tauma á ásnum. Frá spilinu
gekk linan niður i stálhólk á þil-
fari og eftir honum aftur i stjórn-
borðsgang og upp i langan stál-
linustokk sem er tengdur vélinni.
Þarna stóðu tveir hásetar og lög-
uðu öngla og tauma ef með þurfti.
Allt virtist þetta ganga eins og i
sögu, svo hvergi urðu tafir. Ég
talaöi við alla fjóra hásetana sem
voru um borð sinn i hvoru lagi og
bar þeim öllum saman um að vél-
in væri auðveld i notkun þegar
menn hefðu kynnst henni. Þá átti
ég tal við skipstjórann og fékk
þær upplýsingar hjá honum, að
hann væri búinn að nota véiina i
eitt ár um borö i bátnum. Fyrst i
stað lentu þeir i ýmsum erfíðleík-
um með vélina sökum vankunn-
áttu og æfingaleysis. En brátt
komust þeir yfir það og nú geng-
ur allt ems og i sögu hjá þeim
hvað vélinni viðkemur.
Ég spuði skipstjórann hvort
vond veður og mikill sjór hefðu
ekki áhrif á notkun þessa búnaðar
við veiðar, og sagði hann það ekki
vera nema á þann hátt að öll
vinna yrði auðveldari með sliku
tæki. Ég spurði um hvað mikla
linu þeir notuðu? Skipstjórinn
sagðist leggja linuna i stubbum
og væru 3 þúsund önglar i stubb
en venjulega væru lagðir 8-10
stubbar, eða upp i 30 þúsund öngl-
ar. Stubburinn er dreginn á 1 1/2
klst. í allt var 11 manna áhöfn á
bátnum. Miklar pantanir eru nú
sagðar komnar i vélina, svo ein-
hver töf getur orðið á afgreislu.
3. GREIN
Sjóhlífðarföt
úr nýju efni
Eriksens Oljeklædefabrikk i
Alasundi var með sjóhlifðarföt úr
algjörlega nýju efni á sýningunni.
Þetta er stakkur með hettu og
buxur i rauðgulum lit. Efnið i föt-
in er framleitt i Sviþjóð eingöngu
fyrir þessa sjófataverksmiðju i
Alasundi. Föt þessi eru fislétt.
Innraborð eínisins er með eins-
konar silkiáferð en ytraborðið er
einhverskonar gúmmiefni. Nýj-
ungin við þetta efni er, að það
breytist hvorki við hita né kulda,
og er þvi alltaf jafnmjúkt við-
komu. Fyrstu fötin úr þessu efni
komu á markað i Noregi i byrjun
þessa árs og voru reynd um borð i
norskum seiföngurum norður i is-
hafi við 30-40 gráðu frost á selsius
á sl. vetri.
Landteknikk
A/L
Norska stórfyrirtækið Land-
teknikk sem hefur aðsetur, i Oslo,
Þrándheimi, Stafangri, Björgvin
og Tromsöy var með margvisleg-
ar framleiðsluvélar og tæki fyrir
matvælaframleiðslu á sýning-
unni. Þar var merkileg tækja-
samstæða til nýtingar á úrgangi
frá fiskframleiðslu og sláturhús-
um. Hráefnið er fyrst hakkað sið-
an hitað, kælt, og að endingu
fryst. 1 Noregi er unnið loðdýra-
og fiskafóður i þessari samstæðu,
þá eru lika unnar i henni mann-
eldisvörur svo sem t.d. iifrarkæfa
o.fl. Þá var þetta sama fyrirtæki
með pökkunarvél sem vacum-
dregur og pakkar fiski og kjötvör-
um i ferstrendar umbúðir i neyt-
endapakkningar. Þá má nefna
nýja flökunarvél frá fyrirtækinu,
falellega smiði og tekur litið
pláss. Þetta er V89 gerð fyrir 1-
3ja kg fisk. Vélin breytir sér á lik-
an hátt og Baader vélar eftir fisk-
stærð. Afköst eru 30 fiskar á min-
útu. Sama fyrirtæki framleiðir
slægingavél V82 og hausunarvél
V88, og vél til að skera reyktan
lax i sneiðar. Þá framleiðir fyrir-
tækið einnig vélar fyrir loftkæl-
ingu og loftfrystingu, með til-
heyrandi dælubúnaði og viftum.
Að siðustu skal þess getið að
Landteknikk framleiðir rafeinda-
viktar af öllum stærðum og gerð-
um, en slikar viktar ryðja sér nú
til rúms við stórframleiðslu og
ýta öðru til hliðar sem áður þótti
gott.
Frönsk
hausunarvél
Franska fyrirtækið Varlet var
með nýja hausunarvél á sýning-
unni. Afköst 25-35fiskará minútu.
Háþrýstitæki til
hreinsunar
Þrjár gerðir af slikum tækjum
voru á sýningunni. Eitt frá
Auroclan i Oslo sænsk-norsk
framleiðsla, annað frá Jupiter
fyrirtækinu dönsk framleiðsla og
það þriðja frá vestur-þýsku fyrir-
tæki. Fagmaður sem ég talaði við
og sem skoðaði öll þessi tæki
sagðist ekki geta gert upp á milli
gæða þeirra. Þetta voru tæki fyrir
fiskimál
^eftir Jóhann J. E. Kúld^
skip og litil iðjuver. Þá voru
þjóðverjar og bandarikjamenn
með hreinsikerfi fyrir stóriðju-
ver, þannig úr garði gerð, að
leiðslur iiggja um öil húsin og er
hægt að opna kerfið á mörgum
stöðum.
Vökvadrifinn
krani
Norska fyrirtækið A.S. Hymas i
Brumunddal sýndi þarna at-
hyglisverðan vökvadrifinn kraná,
sem jöfnum höndum hefur verið
notaður siðan hann kom á mark-
að, á stórum vöruflutningabilum,
á fiskibátum og á bryggjum til
losunar á fiski. Kraninn lyftir
mest fimm tonnum. 2000 kg. réttir
hann frá sér 4 m. 1400 kg. 5-51/2
m. 625 kg. 8m. 425 kg. 10 m og 225
kg. 12m en þá er hann kominn i
lárétta stillingu.
Vökvadrifin
tœkni
Mörg fyrirtæki sýndu vökva-
drifinn búnað svo sem togspil,
linuspil, kraftblokkir fiskidælur
og fleiri slikan búnað. I þessum
hópi má nefna fyrirtæki eins og
Brattvág, Rapp, Fisk & Ships-
gear, Kármöy mek. Verksted og
fleiri fyrirtæki. Hin vökvadrifna
tækni virðist með hverju ári
leggja undir sig fleir og fleiri svið
véitækninnar. Nú er t.d. farið að
framleiða kraftblokkir svo litlar
að þær eru orðnar við hæfi trillu-
báta.
Finsam
Finsam sem má kallast for-
ustufyrirtæki i isframleiðsluvél-
um fyrir stórframleiðslu, hafði
eins slika véf á útísýningarsvæð-
inu. Isframieiðsluvél frá þessu
fyrirtæki er nú tekin til starfa i
hinu nýja fiskiðjuveri Isbjarnar-
ins I örfirisey i Reykjavik, og
sagði forstjóri Finsam að hún ætti
að framleiða 50 tQnn á sólarhring,
sem hægt væri að auka i 75 tonn.
Forstjóri og sölustjóri Mustads ræða við konung Noregs, fiskimálastjórann og fleiri.