Þjóðviljinn - 29.10.1976, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN
DJODVUJINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA,
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS.
Útgelandi: Útgáfnfélag Þjóöviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Kitstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson
úmsjón meö sunnudagsblaöi:
Arni Bergmann
Útbreiðslustjóri: Finnur Torfi Hjör-
leifsson
Auglýsingastjóri: Úlfar Þormóösson
Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Skólavöröust. 19. Sfmi 17500 (5 linur)
Prentun: Bláöaprent h.f.
GAGNKVÆM VEIÐIRÉTTINDI ERU FJARSTÆÐA
Eftir rétt rúman mánuð, þann 1. des.
n.k„renna út þeir samningar, sem gerðir
voru við breta i vor til sex mánaða um
fiskveiðiréttindi þeirra hér við land. Nú
reynir á, hvort rányrkju breta á Is ' is-
miðum lýkur, eða hvort rikisstjórn Geirs
Hallgrimssonar heimilar bretum enn
áframhaldandi veiðar.
Það er rik ástæða til að Islensk alþýða
verðí vel á verði þær fáu vikur sem eftir
eru af samningstimanum, þvi að hættan á
nýjum hneykslissamningum er greinilega
mjög nálæg.
Nú tala ráðherrarnir um að athuga þurfi
möguleika á samningum við breta, eða
Efnahagsbandalagið fyrir þeirra hönd,
um gagnkvæm veiðiréttindi. Allt tal i
þessa átt er að sjálfsögðu ekkert annað en
helbert rugl. Eins og málum er nú háttað,
getur það undir engum kringumstæðum
verið i þágu okkar islendinga að gera slika
samninga um gagnkvæm veiðiréttindi.
Við höfum hvorki neitt að bjóða Efnahags-
bandalaginu né neitt til rikja þess að
sækja hvað fiskveiðar varðar.
Auk annars er hér þess að gæta, að nú
hefur nefnd fiskifræðinga á vegum
Alþjóðahafrannsóknaráðsins lagt til að
sildveiðar i Norðursjó, verði með öllu
bannaðar á næsta ári.
Verði af þessu banni er ljóst að bókstaf-
lega ekkert, sem máli skiptir getur verið á
dagskrá um veiðar okkar innan 200 milna
efnahagslögsögu rikja Efnahagsbanda-
lagsins. Þá skoðun Þjóðviljans staðfestir
m.a. Már Elisson, fiskimálastjóri i sam-
tali við Morgunblaðið fyrir réttri viku þar
sem hann segir, að verði sildveiðarnar
bannaðar ,,hefðu þessar þjóðir ekkert að
bjóða islendingum”.
Geir Hallgrimsson, forsætisráðherra
kemur hins vegar nú með þá kenningu, að
hér þurfi að taka tillit til langtimasjónar-
miða (!), og mun þá eiga við að til greina
komi að veita bretum rétt til þorskveiða
hér á næstx ári út á sildveiðar sem við
fengjum máske að stunda i Norðursjó eftir
t.d. fimm ár!
Allir islendingar verða að gera sér ljóst,
að sá timi er liðinn, að bretar geti beitt
okkur herskipaofbeldi við Islands-
strendur. Sá timi er liðinn vegna þess, að
um næstu áramót verða islendingar ekki
lengur einir með 200 milna efnahagslög-
sögu i okkar heimshluta, eins og við -
vorum á sinum tima með 50 milurnar,
heldur verða 200 mílurnar orðnar almenn
regla.
Sjálfir hafa bretar lagt á það ofurkapp
innan Efnahagsbandalagsins, að efna-
hagslögsaga rikja bandalagsins verði
færð út i 200 milur nú um áramótin, — þar
á meðal þeirra eigin lögsaga, og reyndar
hafa bretar hótað, að færa sjálfir út i 200
milur einhliða, ef einhver dráttur verður á
hjá Efnahagsbandalaginu. Hér er einnig
vert að minna á 200 milna efnahags-
lögsögu hjá Noregi, sem ýmist hefur tekið
gildi eða verið boðuð á næstu vikum og
mánuðum.
200 milna efnahagslögsaga er nú þegar i
raun viðurkenndur þjóðarréttur. Þess
vegna geta bretar undir engum kringum-
stæðum réttlætt nýja herskipainnrás með
pappírum frá Haag, svo sem þeir hafa
áður gert. Það er ekki vegna samning-
anna, sem Geir Hallgrimsson, Einar
Ágústsson og Matthias Bjarnason gerðu
við breta i vor, sem við stöndum nú með
pálmann i höndunum, heldur vegna þess
að alþjóðleg þróun hafréttarmála hefur
orðið okkur svo hagstæð sem raun ber
vitni, m.a. vegna frumkvæðis okkar
islendinga sjálfra á liðnum árum. Það er
af þessum ástæðum, sem rikisstjórn
Islands þarf ekki annað en rétta upp litla
fingurinn nú til þess að bretar hverfi með
öllu hér af miðunum þann 1. des.
Þó ekki væri nema vegna almennings-
álitsins i Bretlandi getur engin bresk
rikisstjórn sent herskip til ofbeldis-
aðgerða inn i islenksa 200 milna efnahags-
lögsögu á sama tima og bretar hafa sjálfir
tekið sér slika lögsögu ásamt flestum
öðrum rikjum, hér i grennd.
Við þessar aðstæður eru þvi engir
nauðungarsamningar á dagskrá. Semji
rikisstjórnin enn við breta þá er um
hreinar gjafir að ræða en ekki gjald fyrir
frið á miðunum.
Höfum við efni á slikum gjöfum?
Nú er ljóst, að heildarþorskafli á
íslandsmiðum verður i ár ekki 230.000
tonn, eins og flestir visindamenn okkar
töldu algert hámark, ef komast ætti hjá
alvarlegri hættu á hruni stofnsins, —
heldur um 340.000 tonn. Hér er um að ræða
nálægt 50% meiri afla en fiskifræðingar
töldu vit i að taka af þorskinum á þessu
ári. Hæsta tala, sem nokkur fiski-
fræðingur hefur fengist til að nefna, að
óhætt væri að taka af þorski i ár er 280.000
tonn. Hver einasti þorskur, sem bretar
landa frá íslandsmiðum i Grimsby og Hull
er veiddur i blóra við ströngustu aðvar-
anir visindamanna. Þessar veiðar verður
að stöðva fyrir fullt og allt nú þann 1.
desember.
Blygðunarlaust
Pétur Sigurðsson alþingis-
maöur, útsendari atvinnurek-
endavaldsins i Sjómannasam-
bandi Islands, var settur út úr
stjdrn sambandsins á nýaf-
stöðnu þingi þess. Þetta sviöur
ihaldinu sárlega, en þarna tóku
sjómenn afstöðu til mannsins
eftir þeim málefnum sem hann
hafði stutt. Pétur Sigurðsson er
nefnilega stuðningsmaður —
kannski hvatamaöur — þræla-
laganna, sem rikistjórnin setti á
sjómenn.
1 Morgunblaðinu í gær reynir
Pétur að bera hönd fyrir höfuö
sér.þarsem hann i fyrstu segist
hafa farið i kokkteilboðið til ráð-
herrans vegna þess að það væru
mannasiðir og þar kemur fram
að hann studdi bráðabirgðalög
Matthlasar og afsakar þau
blygðunarlaust!
„Pétur Sigurösson sagði að-
spuröur að hann hefði sótt boö
sjávarútvegsráðherra 1 Ráð-
herrabústaðnum. — Annaö hefði
ég talið vera skort á sæmilegri
hegðun og almennri kurteisi. Ég
tel sjávarútvegsráðherra hafi
ekki áttannarra kosta völenaö
setja bráðabirgðalög um
sjómannasamningana.”
Pétur — ekki fermingarmynd
Dónaskapur —
kurteisi
Þj’öðviljinn getur tekiö undir
að það hafi kannski verið kurt-
eisi viö ráðherrann aö fara I
hanastélsveisluna — en þaö var
um leið dónaskapur gagnvart
sjómönnum og samtökum
þeirra.
Þá segir Morgunblaðið.
„Pétur Sigurðsson sagði að
Þjóöviljinn hefði helgað sér
hálfa siöu að loknu Sjómanna-
sambandsþinginu. Fátteitt væri
rétt þar nema fermingarmynd-
inaf honum. — Og sjálfsagt vita
þeirsem sátu þetta þing, og eins
hafa setið með mér áöur á þing-
um, að það er einhver misskiln-
ingur að ég missi stjórn á skapi
mínu i ræðustól. Hins vegar er
ég ófeiminn við að lýsa van-
þóknun minni á Maó-strákum,
sem spigspora á samkundum
með hliðarverskikvenna um öxl
sér og segulbandstæki i hend-
inni, hafandi hinar furðulegustu
fullyrðingar 1 frammi.”
Oskari boðið i
Sjálfs tœðisflokk
Loks býður Pétur Óskari Vig-
fússyni, nýkjörnum formanni
Sjómannasambands Islands, að
ganga i Sjálfstæðisflokkinn:
„Að lokum sagði Pétur, að
sjálfsögðu óskaði hann hinni
nýju stjórn allra heilla með sin
framtiðarstörf, — Við sem unnið
höfum með Óskari Vigfússyni
hinum nýja formanni, vitum að
hann er drengur góður og vill
sjómannastéttinni vel, en það er
hins vegar ekki sama i hvaða
félagsskap hann er hverju
sinni.”
Fylgja ekki
stefnu Björns
Annars, skrifandi um þing
Sjómannasambandsins, hljóta
menn aö velta þvi fyrir sér
hvernig stendur á afstööu al-
þýöuflokksmanna úr Sjómanna-
Óskar — boðiö i Sjálfstæðis-
flokkinn
félagi Reykjavikur. Þeir viröast
ekki fylgja þeirri stefnu sem
Björn Jónsson hefur markað i
verkalýðshreyfingunni sem al-
þýðuflokksmaður. Þeir sem til
þekkja muna aö visu vel eftir
þvi þegar alþýöuflokksmenn úr
Sjómannafélaginu vildu fara
allt aðra leiö við hátiöahöldin 1.
mai I vor en Björn Jónsson. Þar
sigraöi Björn. Nú á Sjómanna-
sambandsþinginu hins vegar
verður ekki betur séð en að al-
þýðuflokksmennirnir hafi stillt
sér alfari upp að hliðinni á
ihaldinu. Kvað svo rammt að
þessu að þeir kusu heldur aö
styðja Pétur Sigurðsson, þing-
mann Sjálfstæðisflakksins, en aö
taka boði meirihluta þingsins
um annan fulltrúa sjó.manna.
Skipta ber um
forystu
Skýringanna á þessari íhalds-
þjónkun nokkurra alþýðuflokks-
leiðtoga er vafalaust að leita allt
aftur til viðreisnaráranna,
þegar Alþýðuflokkurinn og
Sjálfstæðisflokkurinn stóðu
saman að rikisstjórn. Er það
skaði mikill að ýmsir forustu-
menn alþýðuflokksins skuli hafa
fengið svo stóran skammt af
ihaldssamvinnunni þá að þeir
eins og fikniefnasjúklingar sæki
jafnan i ihaldsfaðminn þegar
hann býöst.
Eftir þing sjómanna og lær-
dómana af þvi er nauösynlegt
að velta þvi fyrir sér hvort ekki
verði að gera reka aö þvi
aö skipta um forystu i Sjó-
mannafélagi Reykjavikur,
stærsta sjómannafélagi lands-
ins. Nauðsynin á þvi varð ljósari
en nokkru sinni fyrr þegar full-
trúar SR á þingi sjómanna
stilltu sér umhverfis Pétur Sig-
urösson eins og lifvöröur.