Þjóðviljinn - 29.10.1976, Blaðsíða 10

10 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 29. október 1976
| Kristján G. Kristjánsson vélskólanemi: |
VÉLSKÓLIÍSLANDS
þriöja
Er hin nýja rlkisstjórn ihalds og
framsóknár komst til valda fyrir
rúmum tveimur árum siðan, hóf
hinn nýi menntamálaráðherra,
Vilhjálmur Hjálmarsson upp
raust sina og tiikynnti alþjóð að
nú skyldi verkmenntun i landinu
hafin til vegs og virðingar. Nú
tveimur árum síðar er nokkuð
fróðlegt að kynnast þvi hvernig á
þessum málum er haldið.
Sem nemandi i Vélskóla tslands
hefi ég haft nokkuð góða aðstöðu
til þess að fylgjast með þróun
mála þar og get ég því eigi lengur
orða bundist svo ömurlega sem
rikisvaldið hefur hunsað skólann.
Ekki vil ég þó halda þvi fram að
menntamálaráðuneytið eigi hér
alla sök á, enda bera fjárveit-
ingar til skólans sterkan svip frá
niðurskurðarmeisturum fjár-
málaráðherrans. Aður en lengra
er haldið er þó best að gera aðeins
greín fyrir ástandi þvi sem rlkir i
Vélskólanum núna.
Húsnæðis-
og tækjaskortur
Neyðarástand
í smíðakennslu
1 Vélskóla tslands eru um 400
nemendur i 18 bekkjadeildum og
hefur nemendum skólans farið
ört fjölgandi hin siðustu ár. Hefur
þróun þessi orðið til þess að til-
finnanleg þrengsli svo og skortur
á kennslutækjum er I skólanum
og varð af þessum sökum að visa
rúmlega 30 umsóknum um skóla-
vist frá i haust. Auk þessa er
þegar orðið algjört vandræða-
ástand I hinum verklegu deildum
skólans, bæði vegna húsnæöis-
skorts og tækjaskorts.
Smiðar 2. 3. og 4 stigs eru
kenndar i bráðabirgðahúsnæði i
kjallara Sjómannaskólahússins.
Þar niðri eru fjórir rennibekkir
nothæfir til kennslu. I nokkur
undanfarin ár hefur verið 100%
nýting á þeim, þ.e. þeir hafa allir
fjórir verið i notkun allan þann
tima sem kennsla hefur staðiö yf-
ir og hefur það þó hvergi nægt til
þess að fullnægja þörfinni. Nú i
haust hefur bekkjadeildum fjölg-
flokks
að um þrjár. Þvi hefur ástandið
versnað svo að likja má við hreint
neyðarástand. Auk þessa hefur
tilfinnanlega vantað vélhefla,
fræsara og önnur þau tæki sem
sjálfsögð eru talin og nauðsynleg i
starfi okkar að afloknu námi.
Vegna þessa ástands var talið á
siðasta vori að minnst 10 milljónir
króna þyrfti til þess að aðstaðan i
smiðadeildum yrði þolanleg i
vetur.
Engin
rafmagnstafla
hlutur sem til er um borð i hverju
einasta skipi. Tæki til kennslu i
rafeindatækni og öðrum sjálf-
virknibúnaði eru mjög af skorn-
um skammti og er það furðulegt
þegar tekið er tillit til þess, hve
sjálfvirkni hefur aukist gifurlega
i skipilm hin siðari ár. Verður þvi
að segja að 10 milljón króna fjár-
veitingarbeiðni til handa raf-
skóli?
magnsfræðideild hafi verið sist of
há.
1 verklegri rafmagnsfræði hef-
ur ástandið verið ögn þolanlegra,
þ.e. hvað húsnæðið snertir, enda
var nýtt húsnæði til rafmagns-
fræðikennslu tekið i notkun haust-
ið 1973 og lögðu þá rafmagns-
fræðikennarar skólans ómetan-
lega vinnu i að gera aðstöðuna
þar sem besta. Hins vegar hefur
tækjakosturinn háð þeim mjög
við kennslu og má i þvi sambandi
geta þess, að engin eiginleg raf-
magnstafla er til i skólanum,
Kennarar duglegir
að sníkja
gamlar vélar
1 vélfræðigreinum er ástandið
engu betra en i smiðum. Kennslu-
Kristján G. Kristjánsson
gögnin þar samanstanda helst af
gömlum vélum og vélbúnaðí sem
búið var að afskrifa og jafnvel
henda, en þar eins og annars
staðar hafa kennarar skólans
verið duglegir við að snikja þessa
hluti út úr útgerðunum, flutt þá
siðan upp i skóla og þar hefur ver-
ið reynt að gera upp vélar þessar
eins og kostur er á til þess að nota
mætti þær við kennslu. Þrátt fyrir
þetta er skortur á hinum dýrmæt-
ari kennslutækjum sem ekki
liggja á lausu, orðinn svo geig-
vænlegur að fjárveitingarbeiðni
til handa vélfræðigreinum hljóð-
aði að þessu sinni uppá 20 milljón-
ir króna.
1 almennri eðlisfræði er ekki til
eitt einasta kennslutæki.
1 efnafræði er ástandið slæmt,
en þó stendur það til bóta eftir að
Vélskólinn hefur yfirtekiö efna-
fræðistofu þá sem Tækniskólinn
hafði til sinna afnota i vélahúsi
Sjómannaskólans. Þó vantar hér
fjármagn til viðgerða á umræddri
efnafræðistofu og tækjakaupa
fyrir efnafræðikennslu. Þess má
geta i þessu sambandi að hinni
gömlu efnafræðistofu Vélskólans
hefur verið breytt i almenna
kennslustofu vegna gifurlegra
þrengsla i skólanum.
Aöeins hluti
kennara kemst inn
í kennarastofu
Næst má nefna aðstöðu þá sem
kennarar skólans hafa til um-
ráða. Þrengslin hjá þeim eru svo
sannarlega til skammar fyrir
fjárveitingarvaldið og hræddur er
ég um að embættismenn
Vilhjálms og Matthiasar létu ekki
bjóða sér upp á það, að geta vart
unnið að hinu minnsta verkefni
utan kennslustundar öðruvisi en
að gera það heima hjá sér. Má
i þvi samb. geta þess að kenn-
arar skólans munu i dag vera yfir
40 talsins, en i hinni almennu
kennarastofu skólans er ekki
Vélskólanemar að störfum i skólanum.
^LÆ ÆL *□& ÆL ÆMK
Austurstræti 17
Simar 2-66-11 & 20-100
FWGFELAG LOFTLEIDIR URVAL LANDSÝN
ISLANDS

Lækjargötu 2
Simi 25-100
Eimskipafélagshúsinu Skólavörðustig 16
Simi 26-900 Simi 2-88-99
WBSKBBBBB&tBF
é>
i /mvmmu
Sumarparadís
um hdvetur d
GRIPIÐ TÆKIFÆRIÐ
Lægra verð og betra veður í
nóvember og fyrrí hluta desember
laus sæti 18. nóv . 3 vikur — verð frd kr. 65,500.-
laus sæti 2. des. 2 vikur — verð frd kr. 57,300.-
pláss fyrir nema innan við 30
manns og er þá orðið þröngt á
þingi.
Lítil hluti utanbæj-
armanna á kost á
aö búa á heimavist
Loks skal svo minnst á heima-
vjst skólans. Þar er pláss fyrir 50
manns og er hún notuð sameigin-
lega af nemendum Vélskólans og
Stýrimannaskólans. I þessum
tveimur skólum eru samtals um
600 nemendur og er stór hluti
þeirra búsettur utan Reykja-
vikursvæðisins svo að ekki nema
litill hluti þessara manna hefur
kost á þvi að búa á heimavist.
Áður en lengra er haldið vil ég
geta þess að rekstur Sjómannar
skólahússins er sameiginlega i
höndum þriggja skóla. þ.e.
Vélskólans, Stýrimannaskólans
og Hótel- og veitingaskólans.
Ekki er mér nægilega kunnugt
um málefni hinna tveggja
siðarnefndu skóla til þess að geta
sagt til um ástandið hjá þeim.
Margir yfirmenn
réttindalausir
En tilefni þessara skrifa minna
er þó fyrst og fremst hið nýgeröa
frumvarp til fjárlaga sem lagt
var fyrir Alþingi á
dögunum og sýnir einna best
hvert mat ráðamanna i mennta-
málaráðuneyti og fjármálaráðu-
neyti er á stöðu og starfsemi
þeirra skóla sem eiga að sjá um
menntun islensku sjómanna-
stéttarinar og þá einna helst i
ljósi þeirrar staðreyndar að stór
hluti yfirmanna á islenska fiski-
skipaflotanum hefur eigi réttindi
til þeirra starfa er þeir gegna.
4 miljónir í
staö 40
1 fjárlagabeiðni fyrir Vélskól-
ann var farið fram á að veittar
yrðu 40 miljónir króna til tækja-
kaupa svo að bæta mætti eitthvað
úr þeim tækjaskorti sem hrjáir
skólann. Þessi tala var vist talin
allt of há að mati fjármála-
spekúlanta rikisstjórnarinnar, en
þess I stað þótti þeim sem hæfi-
legt tillegg til þessara hluta yrði 4
miljónir króna. Fyrir þessar fjór-
ar miljónir á svo að kaupa fjóra
rennibekki, tvo vélhefla, tvo fræs-
ara, handverkfæri ýmiskonar,
rafmagnstöflu, sveiflusjá, ýmis
rafeindatæki, pronyhemil og
margt fleira sem of langt mál
yrði að telja upp hér. Einkennileg
fjárveiting svo ekki sé meira
sagt.
Fyrir Sjómannaskólahúsið var
farið fram á að veittar yrðu 38
miljónir króna til nauðsynlegra
breytinga og viðhalds, en stóran
hluta þessa fjár átti að nota til
þess að halda áfram viðgerð og
breytingum á gluggabúnaði húss-
ins. Eitthvað fannst teiknimeist-
urunum athugavert við þessa
upphæð, svo að þeir skáru hana
niður i 16 miljónir. Er þvi viðbúið
að nemendur skólanna þurfi þvi
enn um sinn að hef ja skóladaginn
á rigningardögum með þvi að
ausa vatni af gólfunum i kennslu-
stofunum.
Vikadrengir
Matthíasar
Vegna hinna gifurlegu þrengsla
sem nú eru staðreynd, var farið
fram á 240 milljónir króna til þess
að halda áfram smiði á ný-
byggingu þeirri er hafin var fyrir
nokkrum árum siðan, en fram-
kvæmdir þær lögðust niður meö
tilkomu nýrrar rikisstjórnar árið
1974. Komust niðurskurðar-
meistarar fjármálaráðuneytisins
þarna heldur betur i feitt og svo
fór að þegar fjárlagafrumvarpið
var lagt fyrir Alþingi, hafði vika-
drengjum Matthiasar tekist að
koma tölunni niður i tvær milljón-
ir. Hvenær eru piltar þessir fædd-
ir? Það þætti mér gaman að vita.
Að visu eru upphæðir þær sem
farið var fram á nokkuð háar, en
við öðru er ekki að búast þegar
tekið er tillit til þess að vand-
ræðaástand það sem nú tröllriður
Vélskóla íslands er eingöngu til
komið vegna þess að skólinn hef-
Framhald á bls. 14.