Þjóðviljinn - 26.07.1977, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriðjudagur 26. júli 1977.
Málgagn sósíalisma,
verkalýðshreyfingar
og þjóðfrelsis.
Otgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann
Ritstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson.
Umsjón meö sunnudagsblaði:
Arni Bergmann.
Auglýsingastjóri: úlfar Þormóðsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Síöumúla 6, Simi 81333
Prentun: Blaðaprent hf.
Hlutverk
Alþýöu-
banaalagsins
Siðustu vikur og mánuði hafa andstæð-
urnar i islenskum stjórnmálum skrepst til
muna. Málgögn rikisstjórnarinnar gera
nú dag eftir dag harða hrið að Alþýðu-
bandalaginu og sýna þannig rettilega að
valkostir þjóðarinnar felast annars vegar
i áframhaldandi forystu núverandi ráða-
afla og hins vegar i eflingu Alþýðubanda-
lagsins sem þess baráttutækis, sem
almenningur i landinu beitir i sókn gegn
gróðaöflunum.sem ýtt hafa þjóðfélaginu i
gin verðbólgunnar og stefna i bandalagi
við erlenda auðhringi að varanlegri
skerðingu efnahagslegs sjálfstæðis.
Þjóðfélagsþróunin á siðustu árum sem
einkum hefur birst i gifurlegri kjara-
rýrnun, stjórnlausri fjárfestingu,
siauknum verðhækkunum, samfélagslegri
upplausn, aukinni ásókn erlendra auð-
hringa, gengisfellingum og nú loks algerri
ringulreið i herbúðum rikisstjórnarínnar,
hefur fært Alþýðubandalaginu mikið og
vandasamt verkefni. Smæð annarra
stjórnarandstöðuflokka, uppgjöf þeirra og
innri vandamál, veita Alþýðubandalaginu
það hlutverk að mynda eitt og óstutt það
andsvar sem dugir: Að leiða þá sókn sem
brýtur gróðaöflin á bak aftur og hefur til
vegs hagsmuni hins almenna manns.
Þótt styrkur Alþýðubandalagsins i
verkalýðshreyfingunni og forysta félaga
þess á siðasta þingi Alþýðusambandsins
og i nýgerðum kjarasamningum sýni að
án slikrar kjölfestu yrði litil von um fram-
tiðarsigra i baráttu launafólks; þótt Þjóð-
viljinn og málgögn Alþýðubandalagsins
viða um land séu eina örugga rödd
stjórnarandstöðunnar á hinum daglega
umræðuvettvangi; þótt skipulag flokksins
og almenn starfsemi hafi öðlast festu og
styrk á undaförnum árum — þá er ljóst að
hlutverk Alþýðubandalagsins i stjórn-
málum samtiðar og framtiðar krefst að
áfram sé haldið og enn betur unnið.
Það mun koma i hlut Alþýðubanda-
lagsins að visa veginn út úr gjörninga-
hriðum verðbólguþjóðfélagsins og leiða
baráttuna fyrir efnahagslegri endurreisn
sem grundvallast verður á hagsmunum
launafólks, almennum kjarabótum,
stöðugleika gagnvart útlöndum, skipu-
lagðri fjárfestingu og varðveislu efna-
hagslegs sjálfstæðis.
Það er hlutverk Alþýðubandalagsins að
móta islenska atvinnustefnu sem felur i
sér andsvar við áætlunum rikisstjórnar og
erlendra auðhringa um vaxandi itök
erlendrar stóriðju. Islensk atvinnustefna
felur i sér virkjun á kröftum þjóðarinnar
sjálfrar til að hagnýta innlend hráefni og
tæknikunnáttu i þágu vaxandi framfara.
Hún knýr til umræðna um aukinn
lýðræðislegan rétt launþega i stjórn fram-
leiðslunnar, raunverulega þátttöku allra i
ákvörðunum á vinnustað oe haenvtineu
nýrra og eldri samvinnuforma til að færa
valdið yfir framleiðslunni til fólksins
sjálfs.
Auk forystunnar i baráttunni gegn verð-
bólgunni og fyrir efnahagslegri endur-
reisn og framkvæmd á islenskri atvinnu-
stefnu verður að halda á lofti kröfu um
samfélagslegar umbætur, verndun
náttúru og umhverfis, endurnýjun i
menntakerfi og menningarmálum, aukið
öryggi aldraðra og annarra sem treysta
þurfa á félagslega aðstoð.
Hlutverk Alþýðubandalagsins er þvi
margslungið og vandasamt. Það felur i
sér andsvar við rikjandi öflum og fyrirheit
um betri þjóðfélagshætti. Það hlutverk
verður hins vegar ekki rækt sem skyldi
nema allur sá mikli fjöldi sem myndar
flokkinn og aðrir sem vilja veita honum
brautargengi taki höndum saman i virku
starfi. Þar hafa allir verk að vinna.
Árásir málgagna rikisstjórnarinnar dag
eftir dag á stefnu og störf Alþýðubanda-
lagsins sýna að við erum á réttri leið.
Höldum þvi áfram ótrauð!!
Gamalt og nýtt
I leiöara Alþýðublaðsins á
föstudag er Árni Gunnarsson að
velta vöngum yfir Evrópu-
kommúnisma og Alþýðubanda-
lagi eins og fleiri. Og eins og
ýmsir kollegar hans lætur hann
sér söguna verða sér aö fóta-
kefli — hann vill bersýnilega
halda, að hugmyndastraumar
þeir sem kenndir eru viö evr-
öpukommúnisma séu einhver
nýjung á tslandi, sem er að
sjálfsögðu hinn mesti misskiln-
ingur. Eins og ritstjórinn ætti að
vita er það einna efst á baugi
hjá itölskum kommúnistum, aö
bæði sá sósialdemókratismi og
sá kommúnismi sem mótaðist á
árum milli striöa hafi lent i öng-
stræti, runnið sitt skeið á enda
— þaö sem máli skipti sé aö
móta nýjar leiðir til sósialiskrar
endurnýjunar samfélagsins. Og
einmitt þetta hafa islenskir
sósialistar verið að bauka viö
i nær fjörtiu ár. Okkur dettur að
sjálfsögðu ekki i hug að við
höfum verið öðrum fordæmi.
En það er vissulega ánægjulegt
og uppörvandi þegar aörir
evrópskir verklýðsflokkar taka
upp hliöstæð verkefni, leggja
út i svipaða leit.
Grímuballs-
kenningin
Ritstjóri Alþýðublaðsins tek-
ur svipaðan kost og Kissinger og
Morgunblaðið — aö reyna að
gera Evrópu kommúnismann
svonefnda tortryggilegan .Mein
ingin er sú að hér sé einna helst'
um nokkurskonar grimudans-
leik að ræöa — hinir óforbetran-
legu kommar hafi aöeins brugö-
ið á loft nokkrum fallegúm vig-
oröum um lýðræði. Við förum
ekki nánar út i þá sálma að
þessu sinni, enda hefur það all-
oft verið gert hér i blaðinu. Hitt
er svo sérstaklega fróðlegt
hvaða heimildir Árni Gunnars-
son notar til að renna stoðum
Árni Gunnarsson: Best að taka
mark á sovéskum skilgrein-
ingum.
undir grimuballskenningu sina.
'Hann tekur þann kost, að ,,taka
mark á skilgreiningu sovéskra
kommúnista”. Hann vitnar þá
til sovéskra skrifa um að það sé
enginn umtalsverður munur á
Austur- og Vesturevrópukomm-
únisma, heldur sé það allt til-
búningur borgaralegra hug-
myndafræöinga. „Niöurstaða
sovéskra kommúnista er þvi sú,
að sá sem kennir sig við komm-
isma geti aldrei orðið og muni
aldrei veröa annað en kommún-
isti” segir i leiðaranum.
Sambúöarreglur
Nú vita það allir sem kæra síg
um, að i samskiptum við aðra
flokka eða riki er þaö siöur i so-
véskum áróðri, að láta sem
allur vinskapur sé i fullu gildi
sem allra lengst. Meðan so-
vétmenn hafa nokkurnvegin
friðsamlega sambúö hvort sem
er við Nixon bandarikjafojseta
eða Kommúnistaflokk Spanar,
þá er i öllum málflutningi so-
véskra lögö höfuðáhersla á það
jákvæða og litiö gert úr öllu sem
á milli ber og þaö þá helst
kennt „borgaralegum hug-
myndafræðingum” (ef um sam-
búð við kommúnistaflokka er að
ræöa) eða „eftirlegukindum
kalda striðsins” (ef um sambúð
viö stjórnir Bandarikjanna eöa
Vestur-Þýskalands er að ræða).
En ef hin friðsamlega sam-
búð er trufluð að marki, ef
t.d. Carrillo hinn spænski eða þá
Carter bandarikjaforseti fara
yfir viss takmörk i gagnrýni á
Sovétrikin (Carrillo fer hörðum
orðum um skort á lýðræði og
jöfnuði i Sovét, Carter talum
brotá mannréttindum), þá lfður
aö þvi að blaðinu sé snúiö við, og
nú verður i sovéskum málflutn-
ingi mjög leitað að ávirðingum
til dæmis þessara tveggja ann-
ars mjög óliku stjórnmálafor-
ingja. En eftir sem áður veröur
sagt almennum orðum, að auð-
vitað sé nauðsynlegt að hafa
góða sambúö við Bandarikin
eða þá vesturevrópska komm-
únistaflokka — eða alla þar til
sovéskum þykir þófið vonlaust
og lýsa yfir allsherjaráróðurs-
striði eins og gert var viö Títd’ á
sinum tima og siöar Maó.
Hey í haröindum
Af þeim sökum er ekki
nema eðlilegt, að fréttaskýr-
endur taka með mjög miklum
fyrirvara túlkunum sovét-
manna sjálfra á þeim málum
sem þeir eiga hlut aö. Þær túlk-
anir eru fyrst og fremst vís-
bendingar um þaö sem sovét-
menn telja æskilegt, óskmynd
af veruleikanum, sem engum
þeirra sem minnstu reynslu
hafa af skrifum um alþjóðamál
kemur til hugar að taka sem
fullgilda fræðilega útlistun.
En sem sagt: Það er dálitiö
spaugilegt að ritstjóri Alþýðu-
blaösins skuli nota röksemdir
sovéska vikuritsins Nýi timinn
gegn spænska kommúnistafor-
ingjanum Carrillo til að reyna
að gera Alþýðubandalagið tor-
tryggilegt. En það er eins og
fyrri daginn: allt er hey i harð-
indum.
Teng Hsaio-ping: Mikill fögn-
uöur yfir endurreistum erind-
reka auðvaldsins.
Endurreistur
auövaldsseggur
Það eru reyndar fleiri en rit
stjóri Alþýöublaðsins sem lenda
i villum vegna þess að þeir með
bernsku hugarfari taka mark á
þvi sem stórveldin segja um
sjálf sig.
NÚ hafa blöð um hriö verið
full með fregnir af miklum
fögnuði hjá alþýðu manna i
Kina yfir þvi aö sá gamli refur,
Teng Hsaio Ping, er enn á ný
kominn i æöstu valdastóla eftir
að hafa i tvigang verið úr þeim
hrakinn. Það er ekki langt síðan
Teng var siðast settur af, það
gerðist i april i fyrr. Eftir þau
tiðindi skrifaði Kristján Guð-
laugsson i timaritið Austrið er
rautt grein um „Baráttu gegn
hægri vindum” og segir þar
meðal annars:
„Um langan tima beiö Teng
átekta til að þess að koma gagn-
byltingarsinnuðum áformum
sinum i framkvæmd, en þegar á
siðasta hausti hófu hann og
fylgismenn hans áhlaup sitt á
verklýðsstéttina. Þeir lýstu þvi
yfir að verkafólk ætti ekki að
sækja háskólana eða taka þátt i
stjórnun þeirra. Það sem skilur
á milli marxista- leninista og
endurskoðunarsinna er m.a.
þetta, að þeir fyrrnefndu setja
trausti sitt á fjöldann og leiða
starf hans og baráttu, hinir
siðarnefndu setja traust sitt á
sjálfa sig og sérfræöingana og
hamla starfi verkalýðsins og
baráttu. Hinir siðarnefndu
ganga erinda kapitalismans.
Þess vegna hefur Teng Hsiao-
Ping réttilega verið kallaður
fulltrúi auðvaldsskipulagsins i
Kina.”.
Skopleikur
eöa harmleikur
Og það er semsagt ekki ár
liöið frá þvi að þetta var full-
gildur sannleikur jafnt i Peking
sem meðal islenskra maóista.
Nú fréttum við siðast i gær, að
kinverski herinn hafi fyrir sitt
leyti lagt blessun sina yfir
endurreisn „fulltrúa auðvalds-
skipulagsins”, fyrir nú utan
allar þær miljónir sem ekki
ráöa sér fyrir kæti á torgum.
En sem fyrr munu þeir, sem
finna hjá sér trúarlega þörf
fyrir að lita jákvætt á málin,
komast að þeirri niðurstöðu að
brottrekstur jafnt sem endur-
reisn Tengs sé i þágu réttrar
hugsunar Maós. Þvi rétt eins og
allir hlutir, samrýmanlegir sem
ósamrýmanlegir, eru i Sovét-
rikjunum framkvæmdir sem i
nafni og með tilvisun til Lenins
— þá mun allt það sem i Kina
gerist vera réttlætt með tilvis-
un til Maós hver eðlis sem þaö
annars er. Þetta væri allt nokk-
uð spaugilegt ef ekki fælist i
allri þessari guðfræði mikill
harmleikur. Harmleikur ágætra
ungra manna, i mörgum lönd-
um,sem vilja gjarna ganga á
vald hugsjónar sem þeir geti
treyst á fullkomlega*og eru þvi
reiðubúnir til aö skilja eftir
heima alla hæfileika til gagn-
rýni. áb.