Þjóðviljinn - 13.08.1977, Blaðsíða 6

6 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 13. ágúst 1977
Loðnuveiðar
Norðmanna
Fiskimálastjórn Noregs ákvað
að loðnuveiðar Norðmanna i Bar-
entshafi skyldu hefjast þann 5.
ágúst. Engar takmarkanir hafa
verið settar á veiðarnar og engin
sérstök veiöisvæði friöuð að svo
komnu máli. Siðar er gert ráð
fyrir að friðun einstakra svæða
geti komiö til greina og þá helst i
samvinnu við Sovétmenn, verði
mikið vart við mjög unga loðnu.
Astandið hjá loðnustofninum er
talið gott, mjög svipað af þriggja
ára loönu og eldri, eins og i fyrra
sumar, en heldur minna hefur
orðið vart við tveggja ára loðnu
við rannsóknir. Loðnurannsóknir
Norðmanna i maimánuði gengu
illa og sýndu allt aðra útkomu
heidur en við hafði verið búist.
Hins vegar gengu þessar rann-
sóknir vel i júni, og á þeim rann-
sóknum er byggt, þegar talað er
um gott ástand loðnustofnsins.
Verð á saltfiski af ítalski skreiðar
Grœnlandsmiðum markaðurinn
Um 1500 tonn af saltfiski bárust
til Álasunds og nágrennis i júli-
mánuði frá miðunum við Vestur-
Grænland og Nýfundnaland.
Störu saltfiskverkunarstöðvarnar
i Álasundi höföu þá keypt upp
mikið af saltfiski til verkunar og
var af þeim sökum frekar treg
sala á saltfiskinum til að byrja
með. Verðið sem skipin svo fengu
var n.kr. 9.15 holt og bolt upp úr
skipi, eða i isl. kr. 341.75 fyrir kg.
Þá seldu nokkur skip á n.kr. 9.65
eða i isl. kr. 359.37 kg, en sá fiskur
var metinn upp úr skipi. Þetta er
sagt mjög svipað verð og fiskur af
Grænlandsmiðum varkeyptur á i
júlimánuði i fyrra i Álasundi.
r
Astandið á
norsku saltfisk-
mörkuðunum
Norðmenn flytja útsvo að segja
allan sinn saltfisk i fullverkuðu á-
standi. A undanförnum tveimur
árum hafa verið nokkrir erfið-
leikar i saltfisksölu Norðmanna
sökum innflutningstakmarkana
1 venjulegu skreiðarsöluári
reikna Norömenn með aö megin-
hluti Lofotskreiðarinnar fari á
markað á Italiu. Nú hafa hins
vegar oröið nokkrar skemmdir á
skreið á Lofotsvæðinu vegna ó-
venju mikilla frosta á uppheng-
ingartimanum. Af þessum sökum
er reiknað með að meö mesta
móti fari i Afrikuskreið við flokk-
un Lofotskreiðarinnar. Þá meta
Norðmenn skreiðarmarkaðinn á
Italiu nú með lakara móti vegna
ónógrar kaupgetu almennings.
Norömenn hafa nú ákveðið að
taka upp þá nýbreytni á itölskum
skreiðarmarkaði að selja þar
skreiðá opinberum uppboðum, en
það hafa þeir ekki gert fyrr svo
vitað sé. Fyrstu skreiðarsend-
ingarnar áttu að fara til Italiu
með járnbrautarvögnum fyrri
hluta ágústmánaðar. Norskir
skreiðarútflytjendur hafa nú,
þrátt fyrir uppboðsfyrirkomulag-
ið við söluna, ákveöið lágmarks-
verð á skreið seldri á Italiumark-
aði og er það eftirfarandi: Fyrir
fisk sem eryfir 50 cm eftirskreið-
armálin.kr.485.00fyrirhverja 20
kg vigt. I islenskum peningum er
þetta samkvæmtgengi kr. 18.061,-
fyrir hver 20 kg eða 903 krónur
Norskar fiskifréttir
Hœsta síldarverð
sem um getur
Siðustu dagana i júli komu
nokkur sildveiðiskip með snurpu-
nótaafla frá Norðursjó. Sildin var
öll seld á uppboðum, þegar skipin
voru á leið til lands, og tilboðin
byggð á uppgefinni stærð sildar-
innar. Fyrsta sildin sem barst var
með skipinu Dorothea Mögster
sem hafði 270 hektól. Um 70% afl-
ans var sild af stærðinni 3-5 sildar
i kg. en 30% af stæröinni 5-8 stk. i
kg. Hæsta verðtilboð i þessa sild
var frá hinum heimsþekkta
sildarkaupmanni Johan Stange -
land i Haugasundi og var honum
slegin sildin á n. kr. 521.- hver
hektólitri upp úr skipi (100 litra-
mál). Þetta er i islenskum krón-
um samkvæmt gengi þegar þetta
er skrifað kr. 19.402.04 fyrir
hektólitrann.
Efnahagsbandalagið hefur nú
úthlutað Norðmönnum 6500-7000
tonna sildveiðikvóta innan lög-
sögu sinnar.
Veiðar af norska
síldarstofninum
Núerendanlega talið fullvist að
leyfðar verði veiöar á 10 þús.
tonnum af norskri stórsild á kom-
andi hausti. Þegar þetta er skrif-
að, þá hafa 40Ó snurpuskipog 200
eigendur landnóta sótt um veiði-
leyfi. Eftir þvi sem blaðið Fiskar-
en skýrir frá, er búist við að veið-
ar með landnót hefjist einhvern
tima frá 15.-22. ágúst, en snurpu-
nótaveiðar i byrjun september.
til Brasiliu, sem lengi hefur verið
þeirrastærsti markaður.Nú virð-
ist hins vegar hafa greiðst úr erfið
leikum á saltfiskmörkuðum
Norðmanna, þvi i lok júlimánað-
ars.l. höfðu þeir flutt út meira af
saltfiski heldur en nokkru sinni
áður, eða 33.000 tonn. A sama
tima i f yrra var þessi útflutningur
24.000 tonn. Gert er ráð fyrir að
útflutningur Norðmanna á full-
verkuðum saltfiski verði yfir
60.000 tonn i ár. Blaöið Fiskaren
segir að saltfiskverðið á mörkuð-
unum hafi verið að hækka upp á
siðkastið.
Vandrœðin með
skreiðarmarkaði
Samkvæmt norskum blaða-
fréttum þá liggja Norðmenn með
yfir 20.000 tonn af óseldri skreið,
að verðmæti um 400 miljónir n.kr.
sem jafngildir i isl. kr. 14.896
miljónum. Er nú vandræðunum i
skreiðarsölunni likt við ástandið á
þessum mörkuðum fyrir lOárum.
Norðmenn skipuðu út til Niger-
iu 900 tonnum af skreið í júli, og
önnur 900 tonn eiga að fara í ág-
úst, en þá er lika lokið skreiðarút-
flutningi þeirra til Nigeriu i ár,
sem upphaflega var 2.700 tonn,
samkv. sölusamningi, sem gerð-
ur var á s.l. vetri.
A undanförnum árum hafa
tveir þriðju hlutar af skreiðar-
framleiðslu Norðmanna farið á
markaði i Nigeriu.
Forstöðumaður
óskast að Dvalarheimilinu Höfða, Akra-
nesi, sem taka mun til starfa siðla á þessu
ári.
Umsóknir, er greini menntun og fyrri
störf, sendist undirrituðum, sem veitir
nánari upplýsingar, eigi siðar en 20. ágúst
n.k.
F.h. stjórnar Dvalarheimilisins Höfða.
Jóhannes Ingibjartsson,
Esjubraut 25, Akranesi
(simi 93-1785 eða 93-1745)
fyrir kg. Fyrir fisk undir 50 cm
n.kr. 430fyrir hver 20 kg. I isl. kr.
16.013.00 fyrir hver 20 kg eða 800
kr. fyrir kg.
Þetta er það verð, sem norskir
skreiðarútflytjendur telja að
lægst megi selja fyrir á Italiu-
markaðinum, en hins vegar gera
þeir sér vonir um hærri sölur i
gegnum uppboðin.
Botnfiskafli
Norðmanna
meiri en í fyrra
Botnfiskafli sem komið hefur á
land i Noregi frá Kristianssundi á
Norðmæriog norður um til landa-
mæra Sovétrikjanna er meiri
heldur en á fyrra helmingi s.l.
árs. Til 30. júni s.l. komu á land á
þessu aðalfiskveiðasvæði Noregs
250þúsund tonn,en i fyrra á sama
timabili 237 þúsund tonn.
Fiskveiðinefnd
norska Verka-
mannaflokksins
hefur skilað áliti
Fiskveiðinefnd norska Verka-
mannaflokksins hefur nýlega
skilað áliti sinu til rikisstjórnar-
innar á bráðabirgðasamkomulagi
þvi sem Jens Evensen kom með
frá Moskvu á s.l. vori um skipt-
ingu Barentshafs á milli Noregs
og Sovétrikjanna. Nefndin leggur
til að rikisstjórnin samþykki
bráðabirgðasamkomulagið svo
fljótt sem auðið er. I nefndará-
litinu.sem útgefið er þann 22. júli,
kemst Fiskveiðinefndin að þeirri
niðurstöðu að Jens Evensen haf-
réttarráöherra og samstarfs-
menn hans hafa leyst af hendi
gottstarf i Moskvu, þegar gengið
var frá uppkasti bráðabirgða-
samkomulagsins. Nefndin telur
að uppkastið fullnægi fiskveiði-
hagsmunum Noregs undir öllum
kringumstæöum. Telur nefndin
þvi, að æskilegast hefði verið að
samkomulagið hefði nú þegar
verið samþykkt og undirskrifaö.
Þangað til samkomulagið tekur
gildi telur nefndin nauðsynlegt að
skilningur riki á milli beggja
þjóðanna, þannig að fiskveiðarn-
ar geti haldið áfram án árekstra
eða misskilnings, svo hægt sé að
koma við takmörkunum á fisk-
veiðar annarra þjóða, segir i
nefndarálitinu.
Verður hœgt að
bjarga hjartveiku
fólki með efni
unnu úr laxi?
Norskur visindamaður, Hans
Nording, sagði frá þvi nýlega i
viðtali við blaðið Harstad Tiden-
de, að hópur margs konar vis-
indamanna frá ýmsum rannsókn-
arstofnunum væri nú i þann veg-
inn að hefja rannsóknir á þvi i
Noregi, hvort hægt væri að vinna
sérstakt efni úr laxi til bjargar
hjartveiku fólki.
Nording segir i viðtalinu að við
rannsóknir hafi komið i ljós, að i
laxinum myndist sama tegund af
kolesteroli eins og i fólki. Þegar
fiskurinn er feitastur i marsmán-
uði er magn kolesterolsins svo
mikið að ætla mætti að hann væri
að verða hjartveikur. En þegar
kolesterol i laxi er komið á likt
stig og þegar fólk veikist af
hjartasjúkdómum, gripur annað
efni inn iatburðarásina hjá laxin-
um og umlykur kolesterolið. Við
þetta virðist færast nýtt lif i lax-
inn, og hann ræður sér ekki fyrir
fjöri. Lax, sem rannsakaður hef-
ur verið i eldisstöðvum i Noregi
undir þessum kringumstæðum
hefur orðið það fjörmikill að
hætta hefur verið á aö hann slas-
aði sig á veggjum eldisbúranna,
þegar þetta sérstaka mótefni fer
að verka gegn kolesterolmagninu
i fiskinum.
Meining visindamannanna er
að reyna að vinna þetta mótefni
úr laxinum, en siðan að reyna það
á fólki við þær kringumstæður að
of mikið kolesterolmagn er i blóð-
inu. Blaðið segir eftir viðtalinu
við visindamanninn, að algjör-
lega sé óvist hvort efnið, sem lax-
inn framleiðir gegn kólesteroli og
verkar jákvættá hann, hafi sömu
verkanir á fólk, sem likt er ástatt
fyrir. Hins vegar vilji þeir rann-
saka þetta.
Jóhannes Hamre
settur prófessor
viö Tromsö-
háskóla
Johannes Hamre forstöðumað-
ur norsku Hafrannsóknarstofnun-
arinnar i Björgvin hefur nýlega
verið gerður að prófessor i haflif-
fræði við háskólann i Tromsö, en
annar prófessor var fyrir við há-
skólann i þessari fræðigrein.
Norðmenn leggja nú áherslu á að
efla þennan háskóla sinn á sviði
hafvisinda og fiskifræði.
(5/8.1977)
Einkaritari
Þjónustufyrirtæki i austurhluta borgar-
innar óskar að ráða einkaritara forstjóra.
Góð islenzku-, ensku og vélritunarkunn-
átta nauðsynleg. — Góð laun og starfsað-
staða i boði fyrir hæfan starfskraft.
Umsóknir ásamt upplýsingum um aldur,
menntun og fyrri störf sendist Þjóðviljan-
um sem fyrst merkt: „Einkaritari 1020”
Blaðberabíó
Laugardaginn 13. ágúst kl. 11. f.h.
,,Einn gegn öllum”
Aðaihlutverk: Audie Murphy.
I
lOÐVIUINN