Þjóðviljinn - 16.11.1977, Blaðsíða 4

4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Miðvikudagur 16. nóvember 1977
Málgagn sósíalisma,
xerkalýdshreyfingar
og þjóðfrelsis
Otgefandi: Otgáfufélag Þjóðviljans.
Framkvæmdastjóri: Eiður Bergmann
Ritstjórar: Kjartan Ólafsson, Svavar
Gestsson.
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson.
Umsjón með sunnudagsblaði: Árni
Bergmann.
Auglýsingastjóri: Olfar Þormóðsson
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar:
Siðumúla 6. Simi 81333.
Prentun: Blaðaprent hf.
Samtenging
orkuveitu-
svœða
í gær var merkum áfanga náð i raforku-
málum okkar íslendinga. Þá var byggða-
linan svonefnda, sem ætlað er að flytja
raforku milli Suður- og Norðurlands tengd
með fullri flutningsgetu.
Þar með breytast viðhorf mjög verulega
i orkumálum Norðlendinga, og ætti nú
punktur að vera settur aftan við timabil
sifelldra rafmagnsskammtana norðan-
lands, en mikil og margvisleg óþægindi
hefur leitt af öryggisleysi i raforkumálum
á Norðurlandi, eins og i ýmsum fleiri
landshlutum.
Það var á árum vinstri stjórnarinnar,
sem sú stefna var mörkuð af hálfu is-
lenskra stjórnvalda, að raforkukerfið i
hinum ýmsu landshlutum yrði allt sam-
tengt. Það var Magnús Kjartansson,
þáverandi iðnaðarráðherra sem hafði
frumkvæðið að þessari stefnumótun, og
það er vert að minnast þess nú, þegar
byggðalinan hefur verið tengd, að sú
stefna um samtengingu orkuveitusvæða
sem Magnús Kjartansson beitti sér fyrir
og vinstri stjórnin tók upp, hún átti svo
sannarlega harðri andstöðu að mæta fyrst
i stað.
Það er undarlegt til þess að hugsa nú, að
ekki skuli liðin nema 3-4 ár siðan Sjálf-
stæðisflokkurinn, Morgunblaðið og fleiri
slikir aðilar gerðu það að sérstöku árásar-
efni á vinstri stjórnina, þegar hafist var
handa um fyrsta hluta byggðalinunnar frá
Eyjafirði i Skagafjörð. Þá var talað með
mikilli litilsvirðingu um þessar fram-
kvæmdir, og þær i Morgunblaðinu taldar
til marks um fráleita stefnu vinstri stjórn-
arinnar i raforkumálunum. Nú vildu allir
Lilju kveðið hafa.
Þegar stjórnin fór frá völdum á
árinu 1974, hafði iðnaðarráðherra hennar,
Magnús Kjartansson tryggt kaup á efni til
áframhaldandi lagningar byggðalinunnar
og gengið frá útvegun þess fjármagns,
sem á þurfti að halda svo verkið gæti
haldið óhindrað áfram út það ár. Við
stjórnarskiptin breyttust hins vegar við-
horf.
Sjálfstæðisflokkurinn hafði verið i and-
stöðu við þessar framkvæmdir, og þegar
Gunnar Thoroddsen var orðinn iðnaðar-
ráðherra var tafið fyrir framkvæmdum i
stað þess að hraða þeim. Lagning byggða-
linunnar varð hins vegar ekki stöðvuð úr
þvi sem komið var, en sleifarlagið i
framkvæmdum leiddi til þess, að Norð-
lendingar urðu að búa við öryggisleysi og
vandræðaástand i orkumálum 1-2 árum
lengur en ella.
En hvað sem þvi liður, er nú ástæða til
að fagna þvi að þessum merka áfanga i
orkumálum okkar er loks náð. Og alveg
sérstaklega skal áhersla á það lögð, að hér
verði ekki staðar numið. Tenging
Austurlands og Vestfjarða við aðalorku-
veitusvæði landsins er brýnt verkefni,
sem hefjast verður handa um þegar i stað,
og hraða svo sem frekast er kostur. Meðan
þvi verki er ekki lokið býr stór hluti lands-
manna áfram við óviðunandi aðstæður i
raforkumálum, og dýrmætum gjaldeyri
eytt i rándýra innflutta oliu.
—k
Sigurbros eða
sýndar-
mennska?
Um siðustu helgi fór fram prófkjör hjá
Alþýðuflokknum i Reykjavik um val
manna i efstu sæti á framboðslista flokks-
ins við alþingiskosningarnar á næsta ári.
Þótt þátttaka i þessu prófkjöri væri
heimil öllum öðrum en þeim, sem bein-
linis eru flokksbundnir i öðrum flokkum,
þá var fjöldi þátttakenda samt ekki
nema nokkur hundruð umfram
atkvæðatölu Alþýðuflokksins i siðustu
kosningum. Af þessari litlu þátttöku
dregur Benedikt Gröndal formaður
Alþýðuflokksins þá ályktun, sem fram
kemur i viðtali Morgunblaðsins við hann i
gær, að engir stórir hópar úr öðrum
flokkum hafi reynt að hafa áhrif á út-
komuna hjá Alþýðúflokknum. — Sem
sagt, þetta voru kjósendur Alþýðu-
flokksins, sem gerðu út um framboðsmál
sins flokks að sögn formannsins.
í þessu sambandi er það einkar
athyglisvert, að 55,5% þeirra sem þátt
tóku i prófkjörinu sáu ekki ástæðu til að
styðja formann Alþýðuflokksins, Benedikt
Gröndal. Þetta er þeim mun athyglis-
verðara, þar sem Benedikt Gröndal hafði
lýst þvi yfir, að næði hann ekki kjöri liti
hann á slikt sem pólitiskan dauðadóm yfir
sér.
Meira en heimingur af þátttakendum i
prófkjöri Alþýðuflokksins i Reykjavik
reyndust telja formann Alþýðuflokksins
betur geymdan á Fræðslumyndasafni
rikisins, þar sem hann er forstjóri, heldur
en á Alþingi íslendinga. Þetta er einkar
fróðleg niðurstaða, og ekki sist, þegar
Benedikt Gröndal, formaður Alþýðu-
flokksins lýsir þvi sjálfur yfir, að þarna
hafi ekki komið til undirróður neinna and-
stæðinga Alþýðuflokksins.
Það hlýtur að vera svolítið undarlegt
fyrir Benedikt Gröndal, formann Alþýðu-
flokksins að standa frammi fyrir þessum
5000 „kjósendum” flokksins i Reykjavik,
og vita að meirihluti hópsins er þeirrar
skoðunar að formaðurinn eigi að hætta
pólitiskum afskiptum, svo sem fram kom i
prófkjörinu.
En Benedikt Gröndal læst ekki skilja
þetta, og setur upp ameriskt sigurbros á
forsiðum siðdegisblaðanna. Þvilik
mannalæti.
—k
Salt i sárin
Tveir alþýðuflokksmenn hafa
haft orö á þvl viö klippara þessa
þáttar hversu ósmekklega hafi
veriö aö oröi komist i ummælum
Benedikts Gröndals og Vil-
mundar Gylfasonar er úrslit
prófkjörs Alþýöuflokksins i
Reykjavik lágu fyrir I fyrrinótt.
Þannig sagöi Vilmundur Gylfa-
son i viötali viö Dagblaöiö:
„Siöbótaröflin hafa unniö mik-
inn sigur i þessu prófkjöri”. Og i
viötali viö Visi I fyrradag sagöi
Vilmundur um úrslitin: „Boöar
nýja og betri tiö i Alþýöuflokkn-
um.” Benedikt Gröndal bætti
svo gráu ofan á svart i viðtali
viö Visi er hann komst þannig
aö orði: „Kosningaúrslit hafa
sjaldan veriö jafnánægjuleg
fyrir jafnmarga aðila i flokkn-
um...” Oröum sinum fylgdi
Benedikt eftir meö filmstjörnu-
framkomu sem var samvisku-
lega ljósmynduð og birt i sið-
degisblöðunum, — enda voru
úrslitin árangur siödegisblaö-
anna fyrst og fremst.
Framkoma þeirra Benedikts
og Vilmundar heitir aö sá salti i
sárin. Þaö hefur aldrei þótt sér-
stök reisn yfir þessháttar fram-
komu.
Ýtt til hliðar
Svarthöföi Visis fagnar úrslit-
unum i prófkjöri Alþýöuflokks-
ins i Reykjavik mjög innilega:
„Sigurbros myrkraaflanna
stirðnar,” segir i fyrirsögn
Svarthöföapistilsins i gærdag,
en hins vegar bendir leiöarahöf-
undur Visis á meginatriði próf-
kjörsins meö þessum setning-
um: „Þá er athyglisvert að
prófkosningar Alþýðuflokksins
hafa leitt til þess, aö enginn
maöur sem vaxið hefur upp úr
verkalýöshreyfingunni skipar
öruggt sæti á framboðslisturi1
um.....Hér hafa augljóslega
oröiö þáttaskil i sögu og starfi
Alþýöuflokksins. Eftir þetta
mun forystan ugglaust leggja
mikla áherslu á verkalýöshlut-
verk flokksins. En það breytir
ekki þeirri staðreynd aö hiö
nýja andlit Alþýöuflokksins er
m.a. fengiö meö þvi að ýta til
hliöar eina þingmanni flokksins
sem komist haföi til áhrifa I
gegnum verkalýðshreyfinguna,
og án þess að annar slikur fylli
skarðið.”
ASÍ-þing
hafnaði þeim
t sama leiöara segir Visir aö
Alþýöubandalagiö og Sjálf-
stæöisflokkurinn veröi einu
flokkarnir sem geti „teflt fram
aöilum úr launþegafélögunum i
öruggum sætum viö næstu kosn-
ingar.” Hvaö Sjálfstæöisflokkn-
„Siöbótaröflin” takast i hendur og sá saiti i sár hinna sigruöu.
Þessi mynd birtist af þeim Benedikt og Vilmundi i Dagblaðinu
i fyrradag.
um viövikur i þessu efni er rétt
að nota tilefnið til þess aö taka
fram aö islenskir launamenn
gera sér i vaxandi mæli grein
fyrir þvi aö forsvarsmenn úr
Sjálfstæðisflokknum innan
samtaka launafólks eru eins
konar flugumenn andstæöing-
anna, þeir eru Trójuhestar
fjandsamlegra sjónarmiöa. Siö-
asta þing Alþýðusambands Is-
lands geröi sér grein fyrir þess-
ari staöreynd — aö hluta til aö
minnsta kosti. Þar var þvi
nefnilega harðlega neitaö aö
tveir þingmenn Sjálfstæðis-
flokksins, Pétur Sigurðsson og
Guömundur H. Garðarsson,
fengju sæti i miöstjórn Alþýöu-
sambands Islands. Þessi af-
staöa ASl þingins má gjarnan
vera þeim launamönnum i
minni sem lita á Guömund H.
Garðarsson og Pétur Sigurösson
sem einhverskonar fulltrúa
launafólks á listum Sjálfstæöis-
flokksins. Þaö eru þeir ekki.
Þeir eru fulltrúar atvinnurek-
endavaldsins hvar sem þeir eru.
Sjálfstæöisflokkurinn er nefni-
lega pólitiska hliöin á Vinnu-
veitendasambandi íslands á
sama hátt og verkalýðsflokkur
eða verkalýösflokkar eru taldir
pólitiska hliöin á verkalýössam-
tökunum. Reynslan úr Starfs-
mannafélagi Reykjavikurborg-
ar talar einnig sinu máli i þess-
um efnum; þar var það flokks-
vél Sjálfstæöisflokksins sem
beitti sér gegn opinberum
starfsmönnum.
Islenskir launamenn skilja
þessar staöreyndir æ betur.
Þessar staðreyndir þurfa þeir
einnig að skilja sem vilja skrifa
skynsamlega um stjórnmál —
jafnvel þó að þeir séu atvinnu-
menn á vegum bilasalanna.
-S