Þjóðviljinn - 13.08.1978, Blaðsíða 9

-1
1
Sunnudagur 13. ágúst 1978 ÞJÓÐVILJINN — SIDA 9
Gróa Eggertsdóttir, Guöbjörn Ingvarsson og Finnur Sigurjónsson ásamt rektor háskólans og háskóla-
bókaveröinum framan viö skiltiö sem sett haföi veriö upp f tilefni komu fslenska hópsins.
Borðað með
• /
prjonum 1
hálfan mánuð
Kinverskir drengir hvila sig á árbakka.
Armann Jónsson, trésmiöur, elstur I feröinni á milli tveggja kin-
verskra leiösögumanna. Þetta var hans fyrsta utanlandsferö.
,,Þeir sem fóru I þessa ferö voru
ekki beinlinis á höttunum eftir
þessum heföbundnu ,,feröa-
mannaíþróttum ” eins og aö liggja
i sólbaði eða versla. Þó fengum
viö bæði mikið sólskin og sáum
margt fallegt I Kina, t.d. i lista-
verkaverslunum. Flestir höföu
áhuga á aö skoöa þetta fjarlæga
land vegna sérstööu þess I póli-
tisku og menningarlegu tilliti. Og
ég held aö það sé óhætt að segja,
að það varð engin fyrir vonbrigð-
um”.
Það er Vésteinn Ólason, dósent,
sem svo mælir, en hann kom fyrir
nokkru heim eftir 18 daga ferða-
Vésteinn ásamt Yang leiösögu-
manni
lag til Kina. Hann var fararstjóri
fyrir Islenskum hóp sem fór á
vegum ferðaskrifstofu Kjartans
Helgasonar og Kinversk-Islenska
menningarfélagsins i samvinnu
við ferðaskrifstofu kinverska
rikisins. Hér var sem sagt um al-
menna skemmtiferð að ræöa en
ekki boðsferð, en Kinverjar hafa
nú tekið upp breytta stefnu i
ferðamálum og stefna að þvi að fá
um 1 miljón ferðamanna inn i
landið árið 1985. En hvað kostar
svona ferð?
„Þetta er alldýrt ferðalag, þvi
vegalengdirnar eru svo miklar.
Sjálft flugið er langdýrast og
aukning ferðalaga frá Islandi til
Kina er að verulegu leyti undir
þvi komin, hvort tekst að lækka
þennan ferðakostnað. Þessi ferö
kostaði um 400 þúsund, þar af eru
2 dagar i Kaupmannahöfn og einn
i Moskvu. Allt er innifalið i verð-
inu, aðgangur að öllu sem skoðað
var I Kina (þ.e. það er ókeypis) og
fjölbreytt og gott fæöi.”
„Hvernig likaði Islendingunum
maturinn i Kina?”
„Við fengum að velja hvort við
vildum kinverskan mat eða
evrópskan og fyrsta kvöldið byrj-
uðu nokkrir með evrópskan mat,
en siðan fengu allir sér kinversk-
an. Við borðuðum með prjónum á
kinverska visu og það gekk ótrú-
lega vel. Okkur þótti þetta af-
bragðsmatur. Hann er talsvert
ólíkur okkar, mikið af smáréttum
og hver máltið inniheldur allt að
20 mismundandi rétti. Elsti mað-
urinn i ferðinni, 74 ára gamall,
sem hefur aldrei fariö til útlanda
fyrr, sagði við mig um daginn
þegar okkur var boðið i kinversk-
an mat i kinverska sendiráðinu:
„Þetta er i fyrsta sinn sem ég fæ
almennilegt at éta siðan ég kom
heim”.
„Hvernig var að ykkur búið að
öðru leyti?”
„Akaflega vel. Hótelin voru 1.
flokks á Evrópumælikvarða og
fólkið mjög alúðlegt og vingjarn-
legt. Við höfum jafnan 4 leið-
sögumenn með okkur, sem er
sæmilegt fyrir 18 manna hóp.”
„Fenguð þið að skoða það sem
þið báðuð um, eða voru allar
skoðunarferðir skipulagðar fyrir-
fram?”
„Það var bæði og. Við höfðum
ýmsar óskir og það var jafnan
reyntaðverða við þeim. Við feng-
um óhindrað að sjá þaö sem við
höfðum áhuga á.”
„Hvað fannst ykkur athyglis-
verðast i ferðinni?”
„Ég býst við að okkur hafi
flestum fundist athyglisverðast
að sjá hvernig þessari þjóð hefur
tekist að sigrast á frumvanda
vanþróaöra þjóða. Það fer ekki
hjá þvi að maður fái tilfinningu
fyrir baráttu og sigrum Kinverja,
þótt maður setjist ekki i neitt
dómarasæti og margt sé okkur
framandi. Auðvitað sér maður
aðeins litið brot af landinu, en ég
held að staðreyndir bendi til aö
þessi þjóö eigi geysilega framtið
fyrir sér og eigi eflir að hafa
miklu meiri áhrif á þróun heims-
mála i framtiðinni, en til þessa.
Af einstaka þáttum sem viö
kynntumst af kinversku þjóðlifi,
held ég að heimsókn á barna-
heimili hafi haft mest áhrif á okk-
ur.
Við báðum um að fá að skoöa
barnaheimili og sú ferö var sem
sagt ekki skipulögð fyrirfram.
Það sem var athyglisverðast
við þessa heimsókn, var hversu
ótrúlega frjálsleg, en þó öguö
þessi börn voru. Þau voru 3ja-7
ára gömul og þegar við komum
voru þau öll úti i morgunleikfimi.
Kinverjar stunda morgunleikfimi
utan dyra eldsnemma alla
morgna og er það ein af þeirra
fornu menningarhefðum. Siðan
léku þessi börn fyrir okkur og
dönsuðu og sungu af miklu öryggi
og krafti. Aginn kom manni i
sjálfu sér ekki á óvart, en þetta
frjálslega og vingjarnlega viðmót
samfara aganum, er nokkuð sem
maður sér ekki oft,”
„Ferðuðustþiö mikið um landið
i þessari ferð?”
„Það má segja það, þótt við
höfum ekki séð nema brot af
landinu. Auk dvalar i Peking
feröuöumst við til 3ja borga i
norðausturhluta Kina, i
Lianoning fylki, þar sem áður hét
Mansjúria. Þarna höfðu Rússar
og Japanir mikil itök fyrir bylt-
inguna, og þeir böröust m.a. um
hafnarborgina Port Arthúr, sem
nú heitir Dalian.
Kinverjar eru nokkuð stoltir
yfir þessu landsvæði, þar sem
iðnaður og verslun eru allþróuð.
Loftslagið var lika gott á þessum
árstima. Evrópumenn voru
þarna sjaldséðir og börnin störðu
á okkur á götunum. Þegar við
vorum að skoða okkur um.
Nokkrum okkar var boðiö inn i
húsagarð hjá kinverskri fjöl-
skyldu, en aðal vandkvæöin við
samskipti við Kinverjana voru að
sjálfsögðu málaerfiðleikarnir.
Þess vegna urðum við að vera
með túlk með okkur hvert sem við
fórum, þvi fólk skilur ekki nein
evrópumál*
„Eru engin merki um aukin
vestræn áhrif, t.d. I klæönaði Kin-
verja?”
„Nei, það veröur ekki séð.
Fólkið gengur nær undantekn-
ingarlaust i samskonar bómullar-
fötum, sem eru skömmtuö. Það
heyrir til undantekninga að sjá
konur i pilsi. Annars eru börn
undanþegin þessu og oft skraut-
lega klædd, einkum litlar stelpur.
Fóikið er snyrtilegt og vel klætt,
en þessi „einkennisbúningur” er
framandi fyrir okkur Evrópufólk.
Kinverjarnir eru mjög siösamir i
klæðaburði og klæðnaður eins og
bikini mun vera óþekkt fyrirbæri
eins og reyndar öll nekt á al-
mannafæri.”
„Þvi er gjarnan haldið fram að
Kinverjar séu mjög hreinlifir og
að fólk hefji kynlif miklu seinna
en i flestum öörum heimshlutum.
Varstu mikiö var við samdrátt á
milli ungs fólks?”
„Hann er sjálfsagt til, en miklu
minna áberandi en hér hjá okkur.
Fólkið er yfirleitt ákaflega agað,
en þaö virðist þó ekki þvingað.
Þetta er hluti af þeirra menningu,
og háttvisi i sambandi viö sið-
ferðismál er allt önnur en hér hjá
okkur. Manni er sagt aö unga
fólkið fari ekki að hugleiöa þessi
mál i alvöru fyrr en um 24-25 ára’
„Hvað með menningu og listir?
Er farið að opna landið fyrir t.d.
evrópskri menningu?”
„Já, þeir hafa tekið upp breytta
stefnu i þvi eins og svo mörgu
öðru. Þeir kenna fjórmenningun-
um og þá ekki sist ekkju Maós um
að hafa fylgt öfgafullri hreinlinu-
kenningu i sambandi við listir.
Hins vegar er þvi ekki að neita að
það sem maður sá þarna, t.d. af
kvikmyndum og óperu, flytur
býsna einfaldan boðskap á okkar
'mælikvaröa. Hins vegar leggja
þeir mikið upp úr fullkominni
tækni, t.d. dansara, söngvara og
leikara og ekki má gleyma fjöl-
leikahúsunum, sem eru geysilega
vinsæl og skemmtileg.
„Geturðu sagt okkur frá fleiru
sem þið skoðuöuð?”
„Við fórum i heimsókn i stál-
verksmiðjur, ullarverksmiðjur,
listmunaframleiðslufyrirtæki,
hressingarhæli, landbúnaðar-
kommúnu og margt fleira. Auk
þess skoðuðum við ýmsar sögu-
legar minjar, grafhýsi, keisara-
hallir og fleira. Yfirleitt tóku full-
trúar heimamanna á móti okkur
á hverjum stað, og eins og ég
sagði áðan var fólkið ákaflega
vingjarnlegt við okkur hvar sem
við komum.”
„Fannst þér Peking mjög ólik
vestrænum stórborgum?”
„Já, hún er það vissulega.
Þarna eru engir einkabilar, en
mikið af strætisvögnum og ara-
grúi af hjólum. Fólkið virðist
miklu rólegra en við eigum að
venjast, og það var t.d. algengt að
sjá fólk halla sér upp að tré eða
sitja á hækjum sinum án þess að
manni sýndist það vera að biöa
eftir nokkru sérstöku. Fólkiö tek-
ur timann greinilega ekki eins
hátiðlega og við”.
„Að lokum, Vésteinn. Attu von
á þvi að Islendingar eigi eftir að
fjölmenna i skemmtiferðir til
Kina?”
„Ferðakostnaðurinn er ennþá
svo hár, að það er varla hægt að
búast viö aö margir leggi i svona
ferð. Þó má geta þess að þar sem
allur matur er innifalinn og mað-
ur eyðir ákaflega litlu af pening-
um inni i Kina, þá má segja að
ýmislegt sparist i svona ferö. Og
þeir sem hafa hug á að kynnast
þjóðfélagi sem er gerólikt okkar
að flestu leyti, þeir verða áreið-
anlega ekki fyrir vonbrigöum
með ferð til Kina,” sagði Vésteinn
aö lokum. þs
f-ywy&EffiG*