Þjóðviljinn - 02.09.1978, Page 11

10 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 2. september 1978
Laugardagur 2. september 1978 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 11
Vift kaupum nú Morgunblaöift aöallega til aö lesa um hann Lúftvík, sérðu. Lúðvlk er refur I púlitikinni,
stendur hér. Það er vafalaust gúður kostur.
Senn kemurá markaðinn
fimmta hljómplata Spil-
verks þjóðanna. Hún heitir
island, og er jafnframt
fyrsta hljómplatan sem
Spilverkið gef ur út eftir að
mannabreytingar urðu á
sveitinni, en Egill Ölafsson
hef ur sem kunnugt er sagt
sig úr sveitinni og myndað
Þursaf lokkinn. En hvað
um það, Spilverkið heldur
áfram starfseminni — að
minnsta kosti í bili — og
blaðamaður og Ijósmynd-
ari Þjóðviljans brugðu sér
heim til Valgeirs Guðjóns-
sonar spilverks og röbbuðu
við hann og Sigurð Bjólu.
Sigrún Diddú Hjálmtýs-
dóttir gat því miður ekki
verið viðstödd, þar eð hún
tekur þátt í uppfærslu
sjónvarpsins á Silfurtúngli
Laxness og var föst i upp-
tökum þennan dag.
íslendingar
eru afburða
Valgeir: Það má nú eiginlega
segja, að við höfum alltaf verið að
syngja um Island i einni eða ann-
arri mynd, þó við höfum þjappað
svona ákveðnum þönkum og
hugsunum á eina plötu i þetta
skiptið. En það er ekki þar með
sagt að við séum búin að afgreiða
tsland sem slikt i eitt skipti fyrir
öll.
Bjúla: Við ætlum nú samt ekki
að gefa út fsland 2. Okkur langar
einfaldlega ekki til að endurtaka
okkur. bað hefur heldur ekki
gengið of vel hjá okkur. Það er
þvi ekki vert að leggja út i slika
starfsemi held ég.
Valgeir: Þú skalt ekki biðja
okkur að segja þér hvað við eig-
um við með textunum á plötunni.
Sumir vilja til dæmis halda þvi
fram, aði einu laginu séum við að
syngja um einhvern ákveðinn
þingmann — ég nefni engin nöfn
— og aðrir segja eitthvað annað.
Við erum ekki þess umkomin að
útskýra textana neitt betur en
aðrir. Það er örugglega langbest
að fólki gefist kostur á að nýta
eigin sköpunargáfu til að fylla i
það sem upp á vantar. Það fer
best á þvi.
A5 lifa af spilerii
Valgeir: Við höfum öll gert eitt-
hvað annað með tónlistinni sið-
astliðið ár, og eins i upphafi, þeg-
ar við byrjuöum. En við lifðum á
tónlistinni einni saman i tvö ár, og
það má heita gott. bað eru vissu-
lega mun betri aðstæður til sliks
núna, þar sem öll aðstaða hefur
breyst til hins betra.
Bjúla: Skólarnir eru til dæmis
markaður sem hefur opnast fyrir
þjóð
hljómleikahald af ýmsu tagi. En
til að skipuleggja slikt starf, þarf
i rauninni svona dálitið fyrirtæki
með framkvæmdastjóra, sima og
vasabókhaldi.
Valgeir: Við erum aular i pen-
ingamálum, blessaður vertu.
Maður kann nefnilega ekki alla
klækina. En svo er þetta lika
happdrætti að þvi leytinu til, að
það erengin trygging fáanleg fyr-
ir lágmarksvinnu, sem gæfi þá af
sér lágmarkstekjur. En þaö kem-
ur náttúrulega á móti, að þetta er
mun skemmtilegri vinna en mörg
önnur.
Rabbað við Valgeir Guðjónsson og Sigurð Bjóiu
i Spilverki Þjóðanna af margs konar tilefni
Bjúla: En það er tilfellið, að til
þess að geta lifað af spila-
mennsku, þarf maður að lenda of-
an á i samkeppninni. Það gildir i
„bransanum” í dag, má segja,
nokkurs konar Darwinslögmál i
þó bögglaðri mynd. En við höfum
þó eignast mjög marga geysigóða
hljómlistarmenn. Við eigum lika
afburðafólk i iþróttunum.
Valgeir: íslendingar eru af-
burðaþjóð, það er satt.
Bjúla: Hér er kominn vel þjálf-
aður hópur stúdiómanna, hljóm-
listarmanna, sem þekkja vel inn
á hljóðupptökutækni og eru
snöggir tii vinnu. Slik vinna er
sérstök, en allar aðstæður til
hljóðupptöku hafa batnað með til-
komu Hljóðrita i Hafnarfirði.
Bókaþjóðin orðin
plötuþjóð
Valgeir: Það sem háir kannski
fyrst og fremst islenskri plötuút-
gáfu er, hvað markaðurinn er lit-
ill. Fimm þúsund seld eintök gera
fullkomlega af eða á um, hvort
einhver hljómplata geri storm-
andi lukku eða ekki. Erlendis
stendur þessi tala á nokkrum tug-
um þúsunda, jafnvel meira. Þar
er lika nokkuð öruggt, að hljóm-
plata standi vel undir sér. 1 raun-
inni er markaðurinn ofmettaður
hér á landi.
Bjúla:Nei, finnst þér það? Það
er varla hægt að segja, að is-
lenskur plötumarkaður sé of-
mettaður þegar hljómsveit eins
og ABBA selur plötu hér i átta
þúsund eintökum.
Valgeir: Kannski ekki. En
óneitanlega læðist sú tilfinning að
manni, þegar farið er að gefa út
kannski allt að fjórar plötur með
sama aðila, en efnið hefði kannski
allt eins vel sómt sér vel i úrvali á
bara einni.
Bjúla:Þaðeru of fáir sem gefa
út hljómplötur sem eiga að segja
eitthvað — vera eitthvað annað en
tómt afþreyingarefni. Það er
bara einfaldlega of mikið af rusli
meðal þeirra hljómplatna, sem
islenskir aðilar gefa út.
Valgeir: Samtimis hefur
hljómplötusalan að minnsta kosti
tifaldast á undanförnum árum,
meðan bókasala hefur nánast
staðið i stað. Ég held þetta sé
örugglega rétt hjá mér.
Bjúla: Tónlistin er orðin litið
annað en peningavara, það er
meinið.
V a 1 g e i r :
Eða iðn.
B j ú 1 a :
Það má tii dæmis benda á þá
staðreynd, að hér hafa að undan-
förnu varla verið gefnar út neinar
plötur aðrar en beinar söluplötur.
Hljómplötur, sem miðast við það
eingöngu að megi græða á þeim.
V a 1 g e i r :
Það er litið um það að tekin sé
áhætta i hljómplötuútgáfu.
Bjúla: Það er farinn einhver
farsæll meðalvegur, sem tryggt
er að stuði engan.
En Spilverkið?
Valgeir :Ef við tökum þátt Spil-
verksins i þvi sem við töluðum
hér áðan, plötumarkaðinn, þá
hafa okkar plötur selst að meðal-
tali i svona fjögur þúsund eintök-
um. Okkur hlustendahópur er lik-
lega á aldrinum frá fimmtán ára
til þritugs, og þá ef til vill fólk,
sem ekki hefur „settlað” sig, eða
komið sér fyrir, eins og það er
kallað. Annars er ómögulegt að
segja nokkuð um hlustendahóp-
inn, enda hafa engar kannanir
veriðgerðar á neyslu tónlistar, og
mjög fáar á menningarneyslu
yfirleitt.
Bjúla: Það getur verið, þó ég
viti það ekki svona beint, að text-
arnir hafi spillt eitthvað fyrir
okkur. Þeir eru kannski svona
heldur rauðir fyrir suma.
Valgeir: Já, við erum kannski
dálitlir kommar inn við beiniö. Þó
er ekki þar með sagt, að við segj-

Spilverk Þjúðanna er að fara I frf, eða kannski mætti öllu heldur segja, að þaö sé að setja sjálft sig i formalin. Og þaö
sem sett er i formalin kemur væntanlega úskemmt upp aftur.
um beint, að kapitalistarnir séu
vondir karlar.
Bjúla: Nei, við syngjum ekki
fréttatilkynningar. En það er
rétt, að ástin og sollurinn hafa
ekki verið okkur neitt sérlega
hugstæð yrkisefni. Að minnsta
kosti ekki á hefðbúndinn hátt.
Vinstri sinnað
tónlistarfólk
Bjúla: Það er erfiðara fyrir yf-
irlýsta vinstri hljómlistarmenn
að fá vinnu i „bransanum”. Held-
ur þú sjálfur, ef þú værir i ein-
hverju framsóknarfélaginn, að þú
sættir þig við það að yfirlýstir
vinstrimenn spiluðu fyrir þig á
dansiballi?
Valgeir: „Róttæk list”, ef nota
má það orð, er léleg söluvara á
markaði dagsins i dag.
Bjúla: Það er eins og með rit-
höfunda. Vinstri rithöfundur hér
á landi er i heldur bágborinni að-
stöðu. Hann á ekki upp á pall-
borðið hjá þeim sem ráða
markaðnum. Annars finnst mér
gott, að róttæk tónlist sé ekki
söluvara. Ef hún væri það, væri
hún varla róttæk list.
Valgeir: Hvaða vitleysa. Ef
Kommúnistaávarpið yrði sett upp f
sem dúndursöngleikur, með boð-
skapnum og „allegræjer” og
fengi ofsaaðsókn, yrði söngleik-
urinn varla minna róttækur fyrir
það.
Bjúla: Nei.. nei, kannski ekki >
það..
Framtið Spilverksins
Valgeir: Spilverk þjóðanna er
að fara i fri. Sko, við erum eigin-
Bjúla: Túnlistin er þvi mlður orðin peningavara. Það eru of fáir, sem gefa út plötur sem hafa að
geyma einhvern boðskap.
Bjúla: Myndir þú fá yfirlýsta vinstri menn til að spila fyrir þig á
dansiballi ef þú værir sannur og trúr framsúknarmaður?
lega að halda sitt i hverja áttina i
vetur, Diddú og ég erum að fara
út, og Bjólan verður áfram hér á
landi, þannig að það verða varla
miklir möguleikar á að við getum
komið nokkuð saman.
Bjúlan: Við erum þó ekki hætt
að fullu.
Valgeir: Nei, nei. Það má eig-
inlega segja, að Spilverkið sé að
fara i formalin. Þú skalt samt
ekki nota það i fyrirsögn á þessu
viðtali. Hún yrði heldur klinisk.
En Bjólan er að fara að læra
meira i tónlistinni hérna heima..
Bjúla: ...Og Valgeir ætlar i
félagsráðgjöf i Noregi.
Valgeir: Ekki segja samt frá
þvi. Ef ég flosnaði frá námi, yrði
ég stöðugt að vera að útskýra
hversvegna það hefði orðið fyrir
forvitnum ættingjum og vinum.
Það er miklu betra að hafa þetta
sem svona dálitið leyndarmál.
Bjúla: Ætlarðu að flosna frá
námi?
Valgeir: Ég? Nei, það er ekki á
stefnuskránni. En það er bara
aldrei að vita, nema maður kom-
ist i eitthvað annað feitt þarna úti.
Oliuna til dæmis.
Meiri
framtíðaráform
Bjúla: Það má alveg segja það
hér, að það stendur til að gefa út
efni af tveimur gömlum plötum,
Nærlifi og brúnu plötunni,
Spilverk Þjóðanna A og B. Það er
að segja, safna saman þvi skásta,
hljóðblanda það að nýju og gefa
út á einni plötu.
Valgeir: Nú, svo hefur komið til
tals að tefla fram einhverju af is-
lenskri tónlist á erlendri grund.
En þaö er náttúrulega ekkert
einsdæmi, að það standi til hjá is-
lensku hljómlistarfólki.
Bjúla: Það hefur, sko, verið tal-
að um að syngja eitthvað af Stuð-
manna- og Spilverkslögum inn á
eina hljómplötulengd og reyna að
koma þvi á framfæri eríendis.
Nú, það má svosem reyna þetta.
Það væri þá enginn stór skaði
skeður, þó það heppnaðist ekki að
gera tslandi einhver tónlistarleg
skil erlendis.
Valgeir: Það má þá alltaf
reyna aftur...
Bjúla: ...Og aftur...
Valgeir: ... Og aftur...
—jsj
Valgeir: Kannskierum við dálitlir kommar inni við beinið.
Valgeir: Kommúnistaávarpið gæti vafalaust orðið dúndursöngleik-
ur, rúttækur og finn.