Þjóðviljinn - 16.09.1978, Blaðsíða 7

Laugardagur 16. september 1978 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 7
Þeir dreifa i kringum sig skólabókafrösum um
teóríuna og halda aö slíkar
tilvitnanir leysi allan vanda
Að stinga höfðinu
í sandinn
Stórvinur minn Þröstur Har-
aldsson, ritstjóri Norðurlands á
Akureyri, skrifar grein i Þjóð-
viljann sl. fimmtudag og er
auðsjáanlega „hundfiiU’’, svo
notuð séu hans eigin orð um
hugarástand norðanmanna um
siðustu helgi. Ástæðan er blað
sem þjóðviljinn gaf út upp úr
siðustu mánaðamótum og var
dreift — eða átti að dreifast —
um alla Akureyri.
Mér er þetta mál býsna skylt,
þar sem égsá um þau skrif sem
i blaðinu voru. Hverjum þykir
sinn fugl fagur kann einhver að
segja, en það er ekki ástæðan.
Hins vegar þykir mér það hel-
viti hart, að Þröstur skuli halda
þvi fram, að auglýsingablað um
Kópavog sem gefið var út fyrr i
sumar hafi verið eins að allri
uppbyggingu. Þetta er klára
móðgun og bendir til þess eins
að Þröstur háfi aldrei augum
litið þetta margumrædda Kópa-
vogsblað, heldur aðeins heyrt
þess getiö.
Staðreyndin er nefnilega sú,
að Kópavogsblaöið var okkur
sem unnum að Akureyrar-
blaðinu viti til varnaðar og viö
gættum þess vandlega að
brenna okkur ekki á þvi sama
soði.
Þetta getur Þröstur sann-
reynt með þvi einu að bera
saman þessi tvö blöð og bera
saman viðtöl og auglýsingar.
Við Þröstur erum áreiðanlega
sammála um að auglýsingar
séu hábölvaðar og enn bölvaðra
að þurfa að treysta á þær sem
efnahagslegan póst fyrir þau
blöð sem viö störfum við og
teljum sósialisk. Aðalástæðan
er auðvitað sU, að þar með er i
rauninni efnahagsleg afkoma
málgagnanna beinlinis i
höndum höfuöandstæðingsins —
auðvaldsins, þvi auðvalds-
stéttinni tilheyra óneitanlega
flestir auglýsendur.
En sennilega erum við
Þröstur lika sammála um að
auglýsingar eru bráðnauð-
synlegar. Eg trUi þvi að minnsta
kosti ekki, að honum hafi tekist
að vera ritstjóri Noröurlands i
heilt ár, án þess að gera sér
grein fyrir samhenginu á milli
bágs efnahagsástand Norður-
lands og fárra auglýsinga.
Þessumá auðvitað svara sem
svo, að aukin Utbreiðsla skapi
um leiöauknar tekjur. Auðvitað
er þaðalveg rétt, en þessi aukna
Utbreiðsla verður þá einfaldlega
að vera fyrir hendi. Auk þess
sem aukin Utbreiðsla er fram-
tiðarverkefni sem ekki bætir úr
þeim fjárhagsvandræðum sem
við er að etja á hverjum ti'ma.
Einmitt þess vegna er nauðsyn-
legt fyrir Þjóðviljann að gefa Ut
auglýsingablöð á borð við
Akureyrarblaðið.
Ef Þröstur — og þeir aðrir
norðanmenn sem eru hundfúlir
þessa dagana — skoöa efnis-
þætti Akureyrarblaðsins, þá sjá
þeir eína heil'darstéfnu. Aö tala
aðeins við eigendur eða stjórn-
endur þeirra fyrirtækja sem á
einhvern hátt standa i sér-
stæðum atvinnurekstri. Hér
nægir að nefna bobbingafram-
leiðslu vélsmiðjunnar Odda,
netakúluframleiðslu Plastein-
angrunnar, gosdrykkjafram-
leiðslu Sana og innréttinga-
smiö Haga. Astæðan til þess að
ég fór i Prentverk Odds Björns-
sonnar var til dæmis sú, að þar
er glæsilegasti vinnustaður i
bókagerð sem ég hef enn séð, —
oghef séö þá marga hér á landi
og erlendis.
I grein Þrastar segir orðrétt:
„I þessu iburðarmikla blaði gat
að Iita viötöl við helstu
„athafnamenn” bæjarins, for-
stjóra stærstu auðfyrirtækja og
santvinnufélaganna — þetta
voru stærstu póstar blaðsins
ásamt flennistórum
auglýsingum frá þessum sömu
fyrirtækjum.”
Það er að visu mála sannast,
að það eru ekki auglýsingar frá
öllum þeim aðilum sem talað er
við. En látum það vera. Eg tel
mig hafa gefið skýringu á þeim
fýrirtækjum sem ég taldi upp
áðan, — og það eru öll einka-
fyrirtækin sem talað var við.
Meira að segja er Plastein-
angrun að hluta i eigu Iðnaðar-
deildar sambandsins. Þarna eru
sem sagt viðtöl við fjóra aðila
sem reka einkafyrirtæki.
Hinir aðilarnir sem talað er
við eru forsvarsmenn fyrir-
tækjasem eru i almenningseign
að hluta eða öllu leyti og hafa
veruleg ahrif i atvinnulifi
bæjarins:
Iðnaðardeild sambandsins
rekur niu greinar iðnaöar á
Akureyri með tæplega 1000
manna starfsliði.
Kaupfélag Eyfirðinga rekur
fýrirtæki i flestum þjónustu-
greinum og þar starfa um 800
manns.
Útgerðarfélag Akureyringa
gerir Ut fimm skuttogara, rekur
frystihUs, saltar fisk og herðir.
Þar vinna um 500 manns.
Slippstöðin á Akureyri er ein
stærsta skipasmiðastöð á
landinu með um 300 manns i
vinnu.
011 eru þessi fyrirtæki i
almenningseign aö mestu eða
öllu leyti og veita samtals um
2.600 manns atvinnu. Hvort for-
ráðamenn þeirra eru rótarar,
ljón eða frimUrarar kemur ekki
þessu máli við, — það breytir
engu um eðli fyrirtækjanna.
Auk þessa efnis má svo benda
Þresti á, að langsamlega
mesturhluti Akureyrarblaðsins
fer undir viðtöljþrótta-og æsku-
lýðsmál, félagsmál almennt,
svo sem hUsnæðismál, ástand i
dagvistunarmálum, aðstoð við
aldraða o.fl., hitaveitufram-
kvæmdir og rabb við bæjar-
stjórann og vegfarendur.
Tilvitnuð klausa i grein
Þrastar er þess vegna fyrir-
sláttur, — bull!
Þaðsem Þröstur og skoðana-
bræður hans gera i raun og veru
með svona málflutningi er að
stinga höfðinu i sandinn. Þeir
vilja ekki viðurkenna stað-
reyndir. Þeir dreifa i kringum
sig skólabókafrösum um teórf-
una og halda að slikar til-
vitnanir leysi allan vanda. Hins
vegar forðast þeir að kynna sér
rikjandi ástand; hvaða vanda-
mál er við að glima. Sennilega
vegna þess að þá gæti teórian
eyðilagst og þeir yrðu að taka
þátt i mannli'finu i stað þess að
stilla sér upp spönn ofar en þeir
sem þar hrærast.
Valgerður Dan, Þóra Borg og Sigurður Karlsson I hlutverkum
sinum i Glerhúsinu.
Glerhúsið
Nýtt léikrit eftir Jónas Jónasson
frumsýnt i Iðnó
Þjóðleikhúskórinn:
Söngför
til
Færeyja
1 gær hélt Þjóðleikhúskórinn af
stað i söngför til Færeyja. Ferö
þessierað nokkrufarin itilefni 25
ára afmælis kórsins, sem var i
vor. Þá voru haldnir afmælistón-
leikar i Þjóðleikhúsinu og er
efnisskráin i aðalatriðum sú
sama að viðnættum fjölmörgum
isl. lögum. Rúmlega 30 kórfélag-
ar taka þátt i ferðinni. Einsöngv-
arar eru Guðmundur Jónsson,
Ingveldur Hjaltested og nokkrir
kórfélaga. Söngstjóri er Ragnar
Björnsson og Carl Billich annast
undirleik.
Ráðgerðir eru fernir tónleikar:
tvennir i Þórshöfn, 11 Vogum og 1
i Fuglafirði. Kórinn kemur aftur
til landsins á sunnudagskvöld.
Þetta er I annað skipti sem kórinn
fer í söngför til Utlanda : árið 1975
sönghanná fjölmörgum stöðum i
Bandarikjunum og Kanada. For-
maður kórsins er Þorsteinn
Sveinsson.
Síðustu
forvöð
Ha ndri tas ý ningin hefur að
venju veriö opin i Árnagarði i
sumar. Hefur aðsókn verið góð en
fer nú dvinandi með haustinu.
Ætlunin er að hafa sýninguna
opna almenningi I sfðasta sinn i
dag, laugardag, á venjulegum
tima, kl. 2-4 síðdegis.
Undanfarin ár hafa margir
kennartu- komið með nemenda-
hópa til að sýna þeim handritin.
Árnastofnun vill örva þessa kynn-
ingarstarfsemi, og veröur sýn-
ingin höfð opin i þessu skyni eftir
samkomulagi enn um skeiö
Næstkomandi sunnudagskvöld
verður frumsýnt i Iönó nýtt leikrit
eftir Jónas Jónasson. Leik-
ritiö, sem heitir Glerhúsið, gerist
í hugarskoti alkóhólista um nótt,
og hverfur hugur hans aftur I
timann.
Að sögn höfundar valdi hann þá
persónuumgjörð sem hann þekkir
vel, af eigin reynslu og vina
sinna. Jónas kvaðst ekki vera að
leysa nein vandamál I leikritinu.
Föstudaginn 8. september var
opnuð i Gallerf Langbrók, sýning
á málverkum eftir hollenskan
myndlistarmann J. Vande Brand
að nafni. J. Van de Brand er 35
ára listamaður og er sagður
fæddur meö blýant í hendi. Aöur
stjórnaði hann auglýsingafy rir-
tæki en hóf árið 1970 nám við
listaskóla. Árið 1975 fór hann að
mála oliumyndir og hlaut árið
1976 verölaun á stórri málverka-
eða vera að svara neinum spurn-
ingum, miklu fremur væri hann
að vekja fólk til umhugsunar og
vonandi skildi leikritið eftir ein-
hverjar spurningar.
Leikstjóri leikritsins er
Sigriður Hagalin, og er þetta i
fyrsta skipti sem hUn leikstýrir i
Iðnó.
Leikmynd er eftir Jón
Þórisson og tónlist og leikhljóð
eftir Gunnar Reyni Sveinsson.
Aðalhlutverk leika Sigurður
Karlsson og Valgerður Dan.
sýningu i Hollandi (KREATO
1976.).
Verk J. Van de Brand eru
raunsæ (realistisk) og kallast
Autodidakt. Hann málar mjög
smágerðar myndir og kveðst
gera það til að bjóða fólki að
koma svo nálægt myndunum aö
umhverfiðtrufli ekkiáhrif þeirra.
Sum smáatriðin eru ekki einu
sinni millimetri á stærð en samt
mikilvæg,til dæmis æðar I blööum
Réttur
nýtt tölublad
komið út
Réttur, 2. tbl þessa árs, er
nýkominn út, fjölbreyttur að
vanda. t heftinu er fjallað um
kosningarnar i sumar: Guðrún
Helgadóttir skrifar grein um
úrsUt borgarstjórnarkosninganna
i Reykjavik, og nefnist greinin
„Sigurinn er eftir”. Einnig f jallar
Svavar Gestsson um Vinstri við-
ræðurnar fyrri, og Einar Olgeirs-
son urn úrslit alþingiskosning-
anna. Grein Einars nefnist
„Refsidómur reiðs fólks”.
Af öðru efni blaðsins má nefna
greinina „Hollurer heim-afenginn
baggi” eftir Björn Bjarnason, um
islenskan iðnað, ritdóm Njarðar
P. Njarðvik um bækur Tryggva
Emilssonar: „Sjálfsskoðun hins
stéttvísa verkamanns”, grein um
konur og kvikmyndir eftir Ingi-
björgu Haraldsdóttur og ræðu
Asgeirs Blöndals MagnUssonar,
„Lifssýn sem höföar til vilja og
orku”, en þá ræöu flutti Asgeir á
landshindi Alþýöubandalagsins i
nóv. 1977.
Sólveig Einarsdóttir skrifar
greinina „Kjarnafjölskyldan og
framtíð hennar” um danska
félagsráðgjafann og fyrrv. þing-
manninn Hanne Reintoft, sem
skrifað hefur athyglisverðar
bækur um þetta efni. Einar
Olgeirsson á þarna greinina
„Tekur Mafian völdin i Banda-
og grástrá. Van de Brand vill að
áhorfendur stansi við smáatriðirv
það er þó timafrekt að mála
slikar nákvæmnismyndir nU á öld
hraðans. Aðalmyndaefni Van de
Brand eru þær miklu andstæður,
sem skapast þegar náttúran og
tækni mannsins mætast.
Galleriiðeropið alla virka daga
frá 13-18, lokaö um helgar.
Sýningunni lýkur mánudaginn 18.
september.
Galleri Langbrók Vitastig 12
Sýning á verkum J. Van der Brand
rikjunum?”, og hann hefur einnig
skrifað leiðara.
Þá eru i blaðinu föstu þættirnir
Erlend viðsjá og Neistar.
Réttur kemur út fjórum sinnum
á ári og kostar árgangurinn nU
3000 krónur, en verð hvers heftis
er 800 krónur.
Leiörétting:
Fram-
kvæmda-
stjóri
Sjálfs-
bjargar
1 frétt um aðgerðir fatlaöra
næstkomandi þriðjudag, sem
birtist i Þjóðviljanum sl. mið-
vikudag, var Magnús Kjartans-
son titlaöur framkvæmdastjóri
Sjálfsbjargar i Reykjavik. Þetta
er rangt. Trausti Sigurlaugsson
er framkvæmdastjóri Sjálfs-
bjargar i Reykjavik. Misskilning-
ur blaðamanns Þjóðviljans stafar
af þvi að MagnUs er nokkurs kon-
ar framkvæmdastjóri fyrirh,:^n
aðra aðgeröa.