Þjóðviljinn - 28.10.1978, Side 8

Þjóðviljinn - 28.10.1978, Side 8
8 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Laugardagnr 28. aktdber 1878 Frá morgni til kvölds Laugardaginn 4. nóv. heldur Rauðsokkahreyf- ingin hátíð undir þessu nafni. Hátíðin verður haldin í Tónabæ og hefst kl. 10 um morguninn með umræðum um ýmislegt tengt börnum. Kl. 2 eftir hádegi hefst svo samfelld dagskrá með kynningu á nýútkomnum kvennabók- menntum, Alþýðuleik- húsið mun sýna leikþátt, Rauðsokkar munu taka hjónabandið til hæfilega alvarlegrar umfjöllunar og ýmislegt fleira verður sér til gamans gert. Um kvöldið ætla Rauðsokkar svo að stíga dans. Það þarf varla að taka það fram að barnagæsla verður á staðnum meðan dagskráin stendur yfir. Nýlega kom út i Danmörku fjölbreytt og hressileg bók, „Lilith, myndin sem baráttu- tæki, kvennamyndir frá árunum 1968-1977.”. (Lilith, billeded som kampmiddel, kvindebilled- er mellem 1968-1977). Bókin hefst á þessum oröum: „Samkvæmt goösögninni var Lilith fyrsta kona Adams, én þar sem hún vissi og gat of mik- iö, skapaði Guö Evu af rifbeini Adams og í sinni eigin mynd. I oröabókum er Lilith oft skil- greind sem hin sögulega norn, ill og djöfulleg, en eins og kunn- ugt er voru þær konur sem lentu á bálkestinum oft í andstööu viö rikjandi samfélag.”. Bókin er gerö af hópi kvenna sem varö til eftir kvennasýning- una á Charlottenborg i desem- ber 1975. Tilgangur bókarinnar er aö sýna myndir og kynna starf sem gæti veriö þýöinga- mikiö i pólitiskri baráttu og kveöiö niöur fordóma um iista- konur og verk þeirra. Hugtakiö kvennalist varö til meö nýju kvennahreyfingunni. Meö þvi er ekki átt viö neinn sérstakan stil, heldur inntak verkanna. bau fjalla um undirokun kvenna og heföbundin hlutverk kynjanna. Viöfangsefnin eru mörg: hjóna- bönd, börn, heimilislif og kynlif eða yfirleitt mál sem talin eru til einkalifsins. En aöalkostur verkanna er að þau setja einka- llfiö i stærra samhengi, tengja tilfinningarnar vib tilveruna i heild. Þaö færist i vöxt aö karl- menn skrifi um hlutverkaskipt- inguna (sem betur fer), en þvi Sagt frá danskri bók um myndlist kvenna þar í landi miöur ekki oft út frá þeirra eigin reynslu og tilfinningum. Sósíalrealismi og draumsæi Starfshættir þessara lista- kvenna sem hér um ræöir eru meö margvislegum hætti. Sum- ar vinna á hefðbundinn hátt en aörar ryðja nýjar brautir. 1 „Lilith” má sjá tvær aðal stefn- ur. Annars vegar er hin póli- tiska list eða sósialrealismi. Þær sem aöhyllast hana telja ekki einungis nauðsynlegt aö lýsa misrétti samfélagsins, heldur lika aö koma meö póli- tiska lausn og visa veginn. Dea Trier Mörch (höfundur Vetrar- barna) er ein þeirra og hefur aöailega notað myndasögu- formiö og gert plaköt. Hins vegar eru þær sem að- hyllast s.k. „draumaraunsæi”, og eru þær mun fleiri I bókinni. Þeim finnst að byltingarsinnuö list sé annað en myndir af sveittu verkafólki. Drifkraftur breytinganna veröur aö koma frá draumunum, tilfinninga- legri reynslu, upplifun og hinum nálæga raunveruleika. Þaö hef- Helgina 14.-15. október fóru tiöindamenn Jafnréttissiöunnar á ráöstefnu Hauösokkahreyf- ingarinnar i ölfusborgum. Um 50 manns komu á ráöstefnuna, svo segja má aö vel hafi veriö mætt. Mjög góöur andi rikti þar og mikili hugur var i fólki, enda komu ýmsar góöar hugmyndir fram. Allt skipuiag var til fyrir- myndar, barnagæsla báöa dag- ana, nægur og góöur matur og fundarstörf gengu samkvæmt áætiun. Höföu margir á oröi aö væru allar ráöstefnur eins skemmtiiegar og þessi myndi þá ekki skorta viljann til aö sækja slikar samkundur. Rauösokkar og fylgifé þeirra aö vöffluáti. Með Rauðsokkum I ölfusborgui Eltt verkefni á hverjum ársf jórðungi. Á ráöstefnunni var ákveöiö, aö á næstunni muni Rsh. ein- beita sér aö ákveönu verkefni á hverjum ársfjórðungi og ljúka honum með kynningu á þvi sem gert hefur veriö, á opnum fundi eöa meö blaöaútgáfu. Fram aö áramótum mun hreyfingin snúa sér að fjáröflun og útgáfustarf- semi. Liöur í þessu er Rauð- sokkahátiöin i Tónabæ 4. nóv- ember, en þar mun m.a. veröa seld söngbók hreyfingarinnar, sem er I þann veginn að koma út, plaköt, merki, kort o.fl.. A ráöstefnunni var myndaöur hópur til aö þýöa og semja ný- liðabók um jafnréttisbaráttuna, en um hana er litiö sem ekkert til á islensku. Samhliöa þessu verður reynt aö hleypa auknu lifi i nýliöahópa, þar sem rætt er um orsakir efnahagslegrar og kynferöislegrar kúgunar kon- unnar. Var jafnframt lögö á- hersla á aö gefa þeim félögum hreyfingarinnar, sem þess æskja, tækifæri til aö ræöa sin persónulegu vandamál og setja þau i félagslegt samhengi t.d. meö þvi aö greiöa fyrir stofnun s.k. vitundarvakningarhópa. Ákveöiö var, aö hafa verkefni hreyfingarinnar á fyrsta árs- fjóröungi næsta árs i tengslum viö alþjóölega barnaáriö, en ársfjóröungsfundur i desember mun væntanlega afmarka þaö verkefni nánar. Ef þú hefur áhuga. Nú er sönghópur á vegum Rsh. aö hefja vetrarstarfið . Nokkurt ójafnvægi er i hópnum enn sem komiö er, hvaö varöar kynjaskiptingu, og mun hreyf- ingunni vera akkur 1 þvi aö fá nokkra áhugasama karla til viö- bótar. öllum þeim,sem áhuga hafa á þvi aö fræöast frekar um Raub- sokkahreyfinguna og starf hennar, er bent á aö hún er til húsa aö Skólavörðustig 12, 4.hæö, og þangað er hægt aö koma daglega milli kl. 5 og 6.30, siminn er 28798. DR6- cN IO(r öftysreRA/E ElÆN MlN HM Dag einn tók ég brjóstin I minar eigin hendur (Kvennalist). ur veriö mál manna að konur séu alveg sérstaklega tilfinn- ingarikar og þeim hafa verið eignaöar margs konar tilfinn- ingar, en þvi miöur hefur þeim oft verið beitt gegn konum t.d. móðurtilfinningu og fórnfýsi.En þaö eru aldeilis ekki alíar til- finningar sem taidar eru kven- legar, t.d. heift og kynhvöt og ekkert tillit er tekiö til margra þeirra þarfa og langana. . (Raur.ar má segja að samféiag- iö I heild sé fjandsamlegt sterk- um tilfinningum). Þess vegna hafa konur faliö þær eða bælt, en þær brjótast fram i draum- um og dagdraumum. Listakon- urnar vilja lýsa þessum draum- heimi og leysa hann úr viöjum. Takmarkiö er aö yfirvinna muninn á persónulegri og al- mennri reynslu, auka vitundina, eyöa sektarkennd og draga konuna út úr heimi einangr- unarinnar. Þegar löngunin hef- ur veriö fest á mynd getur sú mynd orkaö hvetjandi á athafn- ir annarra, eða a.m.k. á at- hafnaþrána. Þessi list er aö sjálfsögöu I þróun og I leit aö nýjum leiðum, eins og önnur „nýlist”, en neyslusamfélagiö og breyttar aöstæöur kalla á ný túlkunarform. Húsmóðir, málari og útivinnandi Bókin er aö mestu leyti byggö upp á þvi aö fjöldi kvenna segir frá reynslu sinni á listabraut- inni, auk þess sem þær tengja sitt daglega lif á skemmtilegan hátt viö frásögnina, enda telja þær þetta tvennt óaöskiljanlegt. Hlutskipti þeirra var oft þrefalt vinnuálag: húsmóöir, málari og útivinnandi. Ein haföi t.d. vinnustofu milli eldhússins og leikherbergisins og hljóp þar á milli þegar hún var ekki á skrif- stofunni. Margar byrjuöu ekki aö starfa fyrr en börnin voru oröin stálpuö og fulloröin kona segir frá þvi hve hún hlakki til aö komast á eftirlaun, þá geti hún loksins fariö aö mála. Sagt er frá fjölda sýninga og sam- sýninga, hvernig þær urðu til og hvernig þeim var tekið. Fleiri karlmenn en kvenfólk sýna opinberlega, þrátt fyrir þann fjölda kvenna er hefur numiö myndlist. Margt kemur til. Auk Þegar ég sé rauðan fána blakta er þaö oftast frá eldhúsgluggan- um. (Kvennalist) hins tvö-og þrefalda vinnuálags og uppeldisáhrifa, eiga þær i höggi viö „stofnanirnar”. Hugmyndafræði karlmannaveldisins Listasöfn, sýningarráö, dóm- og úthlutunarnefndir, listfræð- ingar og gagnrýnendur ráöa þeirri athygli sem hver og einn fær og sá þykist hólpinn sem kemst I heim hinna viöurkenndu eöa veröur valinn úr og auglýst- urupp. I þessum stofnunum rik- ir hugmyndafræöi karlmanna veldisins og samkeppninnar sem ákveöur hvaö sé spennandi, frumlegt, listrænt og áhugavert og áhugamálin vilja vera önnur en listakvenna. Listgreinar svo sem vefnaöur og bróderi töldust ekki til hinnar „æöri listar” (hvaö sem það nú er). Gagnrýni sem listakonurnar fengu var oftast þrenns konar: Þögn, verkin voru kvenleg og finleg, púnktur og basta. Verkin lýstu lokuðum kvennaheimi og voru þvi ekki áhugaverö. (Hvernig getur heimur veriö lokaöur sem helmingur mann- kynsins býr i, og ef svo væri hlyti þaö aö teljast til stórátaka aö opna þann heim? En sitt sýn- ist hverjum.) Ein kvennanna stundaöi nám I myndlistaskóla Framhald af 18. siöu. Umsjón: Guðrún Ogmundsdóttii Hallgerður Gísladóttir Kristín Ásgeirsdóttir Kristín Jónsdóttir Sólrún Gísladóttir Ingibjörg Friðbjörnsdóttir: Drauma raunsæi

x

Þjóðviljinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.