Þjóðviljinn - 13.01.1979, Blaðsíða 16

16 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN
Umsjón: Magnús H. Gíslason
aannleikurinn er sá, aö her-
valdasinninn, Ólafur Jóhannes-
son, er aB verja þennan svika-
samning, sem var jafn ólöglega
gerBur eins og ef viö, nokkrir
málarar, heföum læðst niöur i
Alþingishiisen gert áöur viðvart
fulltrúa Bandarikjanna í Kefla-
vikurherstööaökoma þangaö til
okkar I AlþingishUsið ogauövit-
aö lokaö aö okkur og gert svo
hliöstæöan samning þeim, sem
sálufélagar Ólafs geröu, og rit-
aö nöfn okkar undir. Punktum
og basta.
Ólafur forsætisráöherra sagöi
i áramótagrein sinni eitthvaö á
þá leiö, aö gott væri aö eiga ein-
hvern aö, sem segöi: „Ég þekki
verkin þin”.
Þeir, sem taka aö sér aö ver ja
ólöglegt athæfi manna, sem ég
fæ ekki betur séö en framiö hafi
landráö, viö þá mun e.t.v. veröa
sagt aö lokinni hérvist: ,,Ég
þekki verkin þin; aumt mun
veröa hlutskipti þitt”.
Þaö er ugglaust rétt hjá ólafi,
að viö höfum ekki efni á nýrri
Sturlungaöld, en ég held, aö tíl
Amór Þorkelsson skrifar:
Forsætisráðherra hefur talað
Þennan samning, þetta
afkvæmi þessara hervelda-
gaura, tekur forsætisráöherra
upp á arma sina og ver, eins og
sitt eigiö afkvæmi. Þaö gefur
manni jafnvel ástæöu til þess aö
gruna, aö ólafur sé meira viö
máliö riöinn.
Þvi ekki það?
Allir vita um hug Sjálfstæöis-
manna í þessu máli. Þaö fer
ekki á milli mála, aö Bjarni
Benediktsson og Olafur
Jóhannesson voru llklega lög-
fróöustu menn landsins um
þessar mundir.
Þaö er alkunna, aö þegar
menn telja sig þurfa aö gera
vissa hluti, og þá einkum ef þeir
eru ólöglegir og hættulegir, þá
reyna þeir aö fá aöra i vitorö
meðsér, svo þeir veröi meösek-
ir. Þvf skyldi ekki Sjálfstæöis-
flokkurinn reyna aö fá færasta
lögfræöing Framsóknarflokks-
ins og prófessor i lögum til þess
aö leggja á ráöin um hvernig
þeir gætu framkvæmt þessa
óskhyggju sina, aö gerast þaö,
sem ég vil telja landráöamenn
og varga i véum? Til þess aö
komastundir verndarvæng þess
herveldis, sem hefur ekki staöiö
aö svo fáum valdaránum meö
laumudollurum sinum. Þaö
mættí minna á Panama, Chile,
Suður-Kóreu, Vietnam o.fl. o.fl.
Ég vil taka þaö fram, aö ég
beygi mig fúslega undir þaö, ef
forsætisráöherra getur lögsótt
mig fyrir þaö, aö ég segi hann
gefa ástæöu fyrir grun um
vitorö, þegar hann tekur upp á
arma sina þetta landráðabam,
herverndarsamninginn.
En hversvegna þurfti Alþingi
aö samþykkja þennan samn-
ing? Var hann e.t.v undirritaður
án þess aö vera löglegur eöa
voru þetta bráöabirgðalög?
Einar Agústsson sagöi nei; hvaö
segir Ólafur? Þaö vakna
margar spurningar.
þess aö foröast hana þurfi
menn að temja sér aö tala satt
og snúa sig ekki út úr heiöarleg-
um spurningum meö lúalegum
hálfsannleik og ljúgandi þögn.
„Nauðsyn brýtur lög”
Landráðaflokkarnir þrir hafa
löngum beitt þessari setningu:
„Nauösyn brýtur lög”, þegar
þeir h£ifa veriö aö afsaka þessi
lagabrot, en þessi setning, i
þessu tilfelli, minnir svo geig-
vænlega á þaö þegar nasistar i
Þýskalandi kveiktu i þinghúsinu
og ofsóttusvo kommúnista fyrir
þaö, sem þeir geröu sjálfir.
Þaö eru til auögunarglæpir,
kynferöisglæpir o.fl. o.fl. En
örlagarikari öllum öörum eru.
syórnmálagiæpirnir, t.d. eins'
og framantalinn samningur.
Hann hefur skipt þjóöinni I tvo
fjandsamlega hópa, sem bérast
á orðspjótum, hatursfullum.
Ólafur Jóhannesson kenndi
lög viö Háskólann þegar 5.-mai
samningurinn var geröur.
Hver jum heföu lögin átt aö vera
hjartfólgnari? Hver þekkti þau
betur? Kannski Bjarni
Benediktsson, en hann var nú
e.t.v. manna óliklegastur til aö
kæra þann verknaö, sem hann
var driffjöörin i.
En hversvegna kærði ekki
Ólafur Jóhannesson, hverjum
stóö þaö nær? Hann þekkti lög-
in. Voru hér einhver pólitisk
Framsóknarsjónarmiö, sem
öftruöu? Hversvegna tók ekki
lagaprófessorinn lögin upp á
arma sina og varöi þau?
Dómsmálaráöherra hefur
vald til þessaö flýta dómum eöa
tefja þá, og þar vantar ákvæöi
inn I löggjöfina hvaö landráöa-
samninginn áhrærir, aö dæmt
sé áöur en hópur óhappamanna
innan Alþingis geti hindraö störf
Hæstaréttar, sem hefur þó oft
sýnt, aö hann er spillingu
undirorpinn.
Þaö sakar ekki aö geta þess,
aö þáverandi forsetí lýöveldis-
ins, sem mun hafa veriö Sveinn
Björnsson, haföi engan siöferöi-
legan né lagalegan rétt til þess
aö samþykkja samningana um
haustiö, þegar þing kom saman.
Hann var þvi samsekur hinum
og þjóöin hefur dæmt þá alla I 6
ára tugthúsvist meö skömm.
„Ég þekki verkin þin”.
Þaö var hér i vetur, aö ólafur
Jóhannesson forsætisróöherra
sat fyrir svörum I „Beinni linu”
hjá dagblaöinu VIsi. Ég undir-
ritaöur gaf mig á tai viö hann
og sagöi:
„Lögvisir menn hafa sagt
mér, aö herverndarsamningur-
inn sem geröur var viö Banda-
rikin og undirritaöur 5. mai,
1951, hafi veriö brot á tveim
mikilvægum lagagreinum, sem
eiga aö standa vörö um fullveldi
lýöveldisins,og brot á þeim báö-
um samtimis varöi allt aö sex
ára tugthúsvist.
Þessar lagagreinar eru:
21. gr. stjórnarskrárinnar,
sem hljóðar svo:
Forseti lýöveldisins gerir
samninga viö önnur riki. Þó
getur hann enga slflta samninga
gert ef þeir hafa i sér fólgiö
afsal eöa kvaöir á landi eöa
landhelgi eöa ef þeir horfa tíl
breytinga i stjórnarhögum
rikisins, nema samþykki
AUngis komi til.
Hin lagagreinin er I stjórnlög-
unum, ég manekki númer hvaö,
en hún fjallar um þinglausnir
eöa þingslit og hijóöar á þessa
leiö:
Þinglausnir eöa þingslit hafa
þaö I sér fólgiö, aö hver sú
samþykkt, sem þingmenn gera
meö sér frá þvi þingi er slitiö og
þar til þaö kemur saman á ný,
er algertega marklaus. Hvert
svo sem pólitlskt gildi hennar
kann aö vera, er formlegt gildi
hennar ekki neitt.
Nú spyr ég þig, forsætisráð-
herra: Er þaö rétt, aö brot á
þessum greinum, sem nánast
væru þá stjórnarskrárbrot og
stjórnlagarof, aö viöurlög séu
allt aö sex ára tugthúsvist, eða
var þetta bara einfaldlega allt
saman löglegt?’’
„Spurning um
landráð”
Þegar ég minntist á stjórnar-
skrárbot og stjórnlagarof þá
sagöi Ólafur, meö miklum
þunga:
„Þetta er spurning um land-
ráö”, en ég svaraöi á móti: „Ég
veit þaö”. Þá sagöi Ólafur:
„Hvaö 21. gr stjórnarskrár-
innar áhrærir þá var her-
verndarsamningurinn geröur
án þess aö vera lagöur fyrir
Alþingi, en seinna var hann
lagður fyrir Alþingi og þaö
samþykkti hann”.
Sem sagt, þá hafa þessir
menn, sem stóöu aö samningn-
um, en þaö voru hinir svoheitnu
Sjálfstæöismenn og Framsókn,
veriö orönir hræddir viö fúnda-
samþykktir út um allt land um
kröfuna um þjóöaratkvæöa-
greiöslu i herverndarmálinu.
Og nú voru góö ráö dýr. Viö
verðum aö taka hinn svokallaöa
Alþýöuflokk meö og þá stöndum
viö betur aö vigi gagnvart þess-
um fjölmennu kröfum um
þjóöaratkvæöagreiðslu.
Þaö skal tekiö fram, aö
Alþýöuflokkurinn var ekki þá
búinn aö láta helviska komm-
ana stela frá sér fööurlandsást-
inni, svo þeir voru fljótir aö
segja já, þegar stjórnarflokk-
arnir tveir buöu þeim I land-
ráöasængina.
Eins og allir menn, sem
fylgjast meö, vita, læddust svo
þessir þrir flokkar suöur til
Reykjavikur, eftir aö nýbúiö
var aö slita Alþingi. Og ekki
vantar aö friöur var flokkurinn
meö utanrikis- og dómsmála-
ráöherra, Bjarna Benediktsson,
þvinæst eöla Emil Jónsson,
samgönguráöherra, og ekki má
gleyma garminum honum
Katli, Eysteini Jónssyni,
fjármálaráöherra.
Þaö vantar ekki aö þetta eru
virðulegir titlar, sem setjast
niöur til þess aö undirrita svika-
samning viö þau lög I lýöveld-
inu, sem best hafa verið gerö, til
þess aö standa vörö um lýöræö-
iö.
Hvað hefði
Hæstiréttur gert?
Eftir aö ólafur forsætisráö-
herra sagöi aö samningurinn
heföi veriö samþykktur seinna
af Alþingi varö mér aö oröi, aö
allir gerendur þessa samnings
heföu þá gengiö lausir eins og
ótindir afbrotamenn frá 5. mai
og til eða fram i október, eöa i
rúma 5 mánuöi. Eöa mundi ekki
Hæstiréttur, ef máliö hefði veriö
kært, hafa dæmt þessa menn
seka um brot á fyrrnefndum
lagagreinum, eða um landráö?
Þá sagöi Ólafur, og takið nú
eftir:
„Hæstiréttur mundi hafa
dæmt samninginn löglegan, þar
sem Alþingi var búiö aö
samþykkja hann. Og mundu þá
þeir, sem aö honum stóöu, ef
þörf heföi veriö, hafa fengiö
syndakvittun.”
Hér passar ólafur sig meö aö
snúa út úr fyrir mér. Hann veit
svovel, sem Natosinni, aöhann
má ekki svara spurningunni um
verknaöinn á þeim tima, sem
hann var geröur, áöur en
Alþingi var látið samþykkja
hann. Hann vill ekki setja lög-
fræöiprófessorsheiöur sinn i
hættu og umfram allt ekki þurfa
aö lýsa þvl yfir, aö skoöana-
bræöur hans i þessum þremur,
ja, má ekki segja, landráöa-
fiokkum, hafi gerst sekir um
alvarlegan stjórnmálaglæp.
Nei, sjálfur forsætisráöherr-
ann kýs aö vera nógu loðinn I
svörum og talar um, aö hinir
seku heföu þá, ef þeir heföu
þurft á aö halda, fengiö synda-
kvittun.
Þetta kallar maöur nú
greinargóð svör.
F élagsmála-
námskeið vatnssýslu
Félagsmálaskóli Ungmenna-
félags tslands og Samvinnuskól-
inn i Bifröst gengust nýlega fyrir
félagsmálafræöslu i Austur-
Húnavatnssýslu. Félagsmála-
námskeiö þessi voru á vegum
Ungmennasambands Austur-
Húnvetninga og Kaupfélags Hún-
vetninga. Kennt var á Blönduósi
og I Húnaveri.
Við kennsluna var notaö náms-
efni, sem Æskulýösráö rikisins
gaf út og efni frá Samvinnu-
skólanum I Bifröst. Sammála
voru þátttakendur um þaö viö lok
námskeiösins, að mikiö gagn væri
aö slikri félagsmálafræöslu og
lögöu áherslu á aö fá tækifæri til
framhaldsnáms siöar i vetur.
A námskeiöinu var leiöbeint
með fundarstjórn og fundarregl-
ur og kennd voru undirstööuatriöi
i ræöumennsku. Einnig var mikil
áhersla lögö á hópvinnubrögð,auk
þess, sem fariö var yfir flesta
aöra þætti félagsstarfs. Þá voru
nemendum kynnt undirstööu-
atriöi i samvinnufræöum.
Félagsmálanámskeiöunum
lauk meö sameiginlegum fundi á
Nokkrir þátttakenda I félagsmálanámskeiöinu
'zý' JHh^
^ '1. ^ __
^ w
. 9 BM s
Blönduósi. Þar voru nemendum
afhent sklrteini sem viðurkenn-
ing fyrir þátttöku i námskeiöinu.
Þetta er i þriöja sinn, sem Ung-
mennasamband Austur-Húnvetn-
inga og Kaupfélag Húnvetninga
hafa samvinnu um aö koma á
félagsmálanámskeiöum I héraö-
inu.
Leiöbeinandi á námskeiöunum
var Guömundur Guömundsson,
félagsmálafulltrúi Samb. Isl.
samvinnufélaga, en á Blönduósi
var Sæþór Fannberg honum til
aöstoöar. —mhg