Þjóðviljinn - 02.06.1979, Síða 12

12 SIÐA — ÞJÖÐVILJINN Laugardagur 2. júnl 1979
Laugardagur 2. júnl 1979 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 13

y" '
w 'r.. - '
Samdans stéttanna (Bjarni og Glsli Rúnar).
Þórhildur, Ólafur og Hróömar fylgjast meö fyrsta atriöinu. Edda á sviöinu
Iönrekandinn striöir Halla hagræöingi. (Gisii Rúnar og Evert).
Kjaftaö saman ikaffihléi. (Edda, Helga, Guörún og Sólveig)
Starfsfólk Alþýðuleikhússinser íóða önn að leggja síð-
ustu hönd á búninga og leikmuni, þegar okkur Leif Ijós-
myndara ber að garði. Æfing á „Blómarósum" — nýju
íslensku leikriti eftir Ólaf Hauk Símonarson er að hef j-
ast. Lokaspretturinn í aðsigL og að sögn leikstjórarns
Þórhildar Þórleifsdóttur er frumsýning i „brjálæðislega
náinni framtíð".
BLÓMARÓSIR
Spjallað við höfundinn Ólaf
Hauk Símonarson
og leikstjórann Þórhildi
Þorleifsdóttur
Óvæntri töf skýtur upp og notar
blaöamaöur tækifæriö til aö króa
þau Ólaf og Þórhildi af og spyrja
fáeinna spurninga um leikritiö og
sviösþróun þess.
Launhvetjandi kerfi og
karlafar
— Leikritiö sýnir myndir úr lifi
iönverkakvenna, sem vinna við
Umbúöaverksmiöjuna h/f segir
Þórhildur og tekur yfir eina helgi
— frá föstudagsmorgni til mánu-
dagskvölds. Einnig kynnumst viö
forstjóra verksmiðjunnar, en
helgin er fyrir hann hátiðisdagur
þar sem hann hefur veriö kjörinn
varaformaður iðnrekendaklúbbs-
ins. Þá má geta verkstjórans sem
stúlkurnar nefna snata for-
stjórans. Við fáum einnig aö vita
að fyrirtækið gengur ekki sem
best og forstjórinn hyggur á léttar
ráðstafanir, launahvetjandi kerfi
og aukna hagræöingu.
Ólafur, sem hefur bograö yfir
lóðbolta og flóknum hljóm-
flutningstækjum, litur nú upp og
bætir við: — Já, svo vikur sögunni
til stelpnanna sem halda parti um
helgina og fara siðan á skemmti-
stað.
— Já, segir Þórhildur, i partiinu
gerist það, sem heitir á finu leik-
húsmáli hvörf, — eitthvað breyt-
ist i innbyrðis sambandi stúlkn-
anna.
— Þá greinir frá viðskiptum
stúlknanna við karlpeninginn á
ballinu, segir ólafur og hefur
lagt lóðboltann frá sér. Sumar
lenda á skemmtilegu karlafari,
aörar á ieiðinlegu. Nú, þaö sér-
kennilega viö þessa helgi er að
flestar stúlkurnar taka afgerandi
breytingum og ýmislegt hendir.
Það gerast kannski ekki stórviö-
buröir; en ný sjónarmiö koma
fram. Þetta blandast þvi að þær
finna samstöðu i vinnunni. Ein er
rekin, önnur lendir i vinnuslysi og
svo framvegis. Þær ná saman
sem persónur og félagar I verka-
lýðsstétt.
Raunsæi og leikhús.
Nú berst talið aö yrti gerð leiks-
ins og þaú skötuhjú spurð, hvort
leikritið sé i anda raunsæis.
— Leikrit og leikur er auðvitaö
alltaf stilfært umhverfi, segir
Ólafur. En engu að siöur er mikið
sótt i okkar eigið umhverfi og
reynt aö stilfæra það.
— Þaö má segja að þarna sé
blandað stilum, stingur Þórhildur
inn i. En það finnst mér allt i lagi
þótt margir séu ósammála mer
þar. Það er að segja, svo framar-
lega sem útkoman verður ein
heild. En það er ekkert aðalatriði
að allt sé rigbundiö i einhvern
fastan stil.
— Þaö er ekki til neinn hreinn
still, rymur i Ólafi.
— Allt tal um raunsæi er hættu-
legt, segir Þórhildur. Um leið og
búiö er að setja verk upp á svið
missir það raunsæið. Fólki mundi
eflaust bregða, ef það sæi virki-
legt raunsæi á sviði. Sæi fólk sitja
þegjandi timunum saman á sama
stað eöa tuldra eitthvað sem eng-
inn skildi orð af. Það væri
náttúrlega hið eina sanna raun-
sæi á sviði.
— En engu að siður rikir ákveð-
iö raunsæi i „Blómarósum”,
sagöi ólafur verki sinu til máls-
bótar, ákveöiö raunsæi i anda
Alþýðuleikhússins.
Þórhildur samsinnir þessu: —
Efniðhefur beina tilvisun á okkar
þjóðfélag án þess að fela i sér
neina kategóriu. Stúlkurnar
skynja mátt samstööunnar, hvort
samstaöan veröur siðan að
stéttabaráttu, vitum viö ekki.
Samstaðan er persónubundin til-
finning. Gleðin, að eiga samstöðu
með annarri manneskju.
Ein óánægjurödd er nóg
Nú er rætt um vinnubrögöin við
uppfærslu leikritsins.
Þórhildur: — Við byrjuöum aö
vinna leikritið um miöjan mars.
Þá lá vinnuhandritið fyrir, en
siðan hefur orðiö gifurleg breyt-
ing á leikritinu i samvinnu höf-
undar og leikara.
Ólafur samsinnir: — Ýmislegt
hefur slipast og þróast og ég hef
skrifað inn i jafnframt æfingum.
Þórhildur: — Það hafa verið
miklar umræður innan hópsins,
ekki aðeins um verkið sjálft held-
ur einnig um iðnverkafólk yfir-
leitt, þessar manneskjur sem fá
170 þúsund á mánuði. Við höfum
rætt um kjör þeirra og hlut i þjóö-
félaginu, og þá sérstaklega hlut
kvenfólksins. Sjálfsviröingu þess,
t.d. gagnvart karlmönnum. Ég
held að útkoman sé þétt og hlý
samstaða með þessum þjóðfé-
lagshóp og þeim persónum sem
verið er að fjalla um. En það er
ekki þar sem sagt að umfjöllun-
inni sé lokið. Greiningin (analýs-
an) heldur sifellt áfram. Viö að
vinna eina senu kastast sifellt upp
nýir fletir, sem þarf að ræða og
athuga.
Ólafur: — Sameiginleg skoðun
leiöir til sameiginlegrar niður-
stöðu sem aftur leiöir til form-
legrar niðurstööu.
Þórhildur botnar: — Það er
ákaflega nauðsynlegt aö allir taki
þátt i sýningunni og samræöunni.
Það getur aö sjálfsögðu verið at-
riði fyrir leikstjóra eöa höfund aö
tala fólk inn á sina skoðun, en
leikstjóri sem þvingar sinum
skoöunum I gegn, án tillits til vilja
eða skoðana leikara og annarra
aðstandenda sýningarinnar hlýt-
ur alltaf aö sitja uppi meö slæma
sýningu. Ein óánægjurödd úr
búningsherberginu sýnir sig á
sviöinu.'
Stéttarleg forusta í molum
Ólafur er spurður hvers vegna
hann hafi valið sér einmitt þetta
yrkisefni.
Hann segir eftir smáþögn: —
Iönverkafólk, nánara tiltekið iön-
verkakonur, er starfshópur sem
er gróflega sniðgenginn I þjóö-
félaginu. Alltaf eru raddir á lofti
um nauðsyn iðnaðarins, en aldrei
talað um fólkið sem vinnur I sjálf-
um iönaðinum. Þetta fólk á einnig
undir högg aö sækja þarsém
stéttarleg forusta þess er veik og i
molum. Það er auðvitað ekki
hægt að skapa iönað án þess að
tillit sé tekið til þessa fólks.
En það má segja að hvatinn að
sjálfu leikritinu hafi fæðst, þegar
ég skrifaði ,,Vatn á myllu
kölska”. Þar kemur einmitt fyrir
iönverkakona, sem sjónvarpiö
hyggst gera heimildarmynd um.
Glaðlegt leikrit
Það er rætt nánar um sjálfa
sýninguna.
Ólafur: — 1 sýningunni eru
einnig 5 — 6 lög sem ég hef samið
en Hróömar Sigurðsson átti
heiðurinn að útsetningum. Aftur á
móti hefur Eggert Þorleifsson séð
um áhrifahljóö sem flutt eru af
segulbandi.
Atriöin eru tengd meö skyggnu-
myndum, sem varpað er á tjald,
og það gefur sýningunni ákveðin
tengsl við veruleikann. Þar hafa
þrir myndameistarar komiö viö
sögu: Sigfús Már Pétursson,
Jón Hólm og Kristján Pétur
Guðnason. Svo ég haldi upp-
talningunni áfram þá gerði Þor-
björg Höskuldsdóttir leiktjöldin,
Valgerður Bergsdóttir búninga en
Tone Myklebost var aöstoðarleik-
stjóri.
Leikendur eru alls 12, þar af 3
karlmenn.
— Og ég vil taka fram segir
Þórhildur, aö þetta er mjög glað-
legt leikrit. Ekki vil ég kalla það
gamanleik, en mjög glaðlegt.
— Já, segir Ólafur og ræskir
sig, þaö þýöir nú ekki aö koma
með fúl leikrit um stétta-
baráttuna... þó svo aö stétta-
baráttan sé fúl.
En nú komumst við ekki lengra*
isamtalinu, þvi allir eru klárir og
æfingin getur hafist. — im
Alþýöuleikhúsiö frumsýnir nýtt íslenskt leikrit
Iöjuhöldurinn Már forstjóri undirbýr ræöu sina I hófi Iönrekendakiúbbsins. (GIsli Rúnar). (Mynd: AI-
þýöuleikhúsiö).
Már forstjóri Umbúðaverksmiöjunnar h/f á ieiöi vinnuna. En fyrst þarf aðkoma viö I bankanum. (Gisli
Rúnar). (Mynd: Alþýöuieikhúsiö).
Leifur
Iðnverkakonan á Ieiö I vinnuna. En fyrst þarf aö koma barninu á barnaheimiliö og biöin eftir strætó get-
ur veriö löng. (Mynd: Alþýöuleikhúsið).
I
r j