Þjóðviljinn - 06.07.1979, Blaðsíða 13

Föstudagur 6. jlill 1979 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 13
Þetta er mynd af einu islensku járnbrautinni. Eimvagninn er nú varöveittur I Arbæjarsafni, en járn-
brautin var notuð til að flytja grjót úr öskjuhlið til hafnarinnar er hafnargaröurinn var byggður árið
1913.
Járnbrautir á
Einkar athyglisverður þáttur
er á dagskrá hljóðvarpsins i kvöld
sem nefnist „Af hverju eru ekki
járnbrautir á íslandi?” Stjórn-
andi þáttarins er ölafur Geirsson
blaðamaður á Dagblaðinu. Er
Þjóðviljinn hafði samband viö
Ölaf var hann ekki búinn að full-
vinna þáttinn og gat þar af leiö-
andi ekki gefið upplýsingar um
hann i smáatriöum. Hins vegar
ma búast við að Ólafur leiti
skýringa á þvi af hverju járn-
brautir eru ekki til staðar á
tslandi. Kemur þar mqrgt til
greina, svo sem þaö að þéttbýlis-
myndun og iðnvæöing átti sér
stað á íslandi miklu siðar en i en i
íslandi
öðrum löndum, slæmur efnahag-
ur þjóöarinnar, tilkoma bifreiðar
samfara iðnvæöingu sem járn-
brautin gat ekki keppt
við.
Járnbraut hefur þó veriö
notuð i Reykjavik, en það var
þegar hafnargarðurinn var
byggður 1913.
„Plötukóserí”
Jónas Jónasson
Eplamauk heitir þáttur Jónas-
ar Jónassonar sem hverjum
hlustanda ætti að vera hoilur til
hlustunar rétt fyrir svefninn á
fóstudagskvöldum. Þessi þáttur
hóf göngu sina fyrir um mánuði
og er 5. þátturinn I hljóðvarpinu i
kvöld kl. 22.50.
1 þessum þáttum spilar Jónas
gömul og vinsæl lög, sem ættu að
rifja upp góðar minningar hjá
mörgum sem ekki hafa alist upp
við graöhestamúsik vorra tima.
Að sögn Jónasar gengur þessi
þáttur annars undir nafninu
„plötukóseri” innanhúss á Skúla-
götunni. A milli hinna ljúfu laga
spjallar Jónas svo viö hlustendur
um nánast allt og ekkertaðeigin
sögn.
Ráðgerterað þátturinn verði á
dagskrá út sumarið.
...... .......... ..................--
7.00 Veðurfregnir. Fréttir.
Tónleikar.
7.20 Bæn. 7.25 Tónleikar.
ii 8.00 Fréttir.
1 8.15 Veöurfregnir. Forustugr.
dagb.l. (útdr.). Dagskrá.
Tónleikar.
9.05 Morgunstund barnanna.
Heiðdis Norðfjörö heldur
áfram aö lesa „Halla og
■ Kalla, Palla og Möggu
Lenu” eftir Magneu frá
Kleifum (13)
• 9.20 Tónléikar. 9.30 Tilkynn-
ingar. Tónleikar.
■ 10.00 Fréttir. 10.10 Veður-
fregnir. Tónleikar.
11.00 Morguntónleikar.
Kyung-Wha Chung og
■ Konunglega filharmomu-
sveitin i Lundúnum leika
Fiðlukonsert nr. 1 i g-moll
■ eftir Max Bruch, Rudolf
Kempe stj. / Sinfóniuhljóm-
sveitin i Prag leikur Sin-
fóniu nr. 3 I Es-dúr eftir
* Antonin Dvorak, Václav
Smetácek stjórnar.
I 12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.20 Fréttir. 12.45 Veður-
■ fregnir. Tilkynningar. Viö
L
vinnuna. Tónleikar.
14.30 Miðdegissagan. „Kapp-
hlaupið” eftir Kare Holt.
Sigurður Gunnarsson les
þýðingu sina (23)
15.00 Miðdegistónleikar.
Francois Daneels, Clovis
Lienard, Ellie Apper, Jean
Cunche og Belgiska rikis-
hljómsveitin leika Diverti-
mento fyrir saxófónkvartett
og hljómsveit eftir Jean Ab-
sil, Daniel Sternefeld stj.
Benny Goodman og
strengjasveit Columbiu-sin-
fóniuhljómsveitarinnar
leika Klarinettukonsert
eftir Aaron Copland, höf-
undurinn stj.
15.40 Lesin dagskrá næstu
viku.
16.00 Fréttir. Tilkynningar.
(16.15 Veðurfregnir).
16.30 Popphorn. Dóra Jóns-
dóttir kynnir.
17.20 Litli barnatlminn Sigrið-
ur Eyþórsdóttir sér um tim-
ann. Hallveig Thorlacius
segir frá dvöl sinni i Grúsiu
og les tvær þarlendar þjóð-
sögur.
17.40 Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 fréttir. Fréttaauki. Til-
kynningar.
19.40 Leikið á tvö pianó.
20.00 Púkk. Sigrún Valbergs-
dóttir og Karl Agúst Úlfsson
stjórna þætti fyrir unglinga.
20.40 Af hverju eru ekki járn-
brautir á lslandi? Ýmsar
vangaveltur um sam-
göngur. Umsjón Ölafur
Geirsson.
21.10 Einsöngur.Aksel Schiötz
syngur lög eftir Weyse,Her-
mann D. Koppel leikur á
pianó.
21.40 Plokkað á bassa.Guðrún
Guðlaugsdóttir ræöir við
Arna Egilsson kontrabassa-
leikara.
22.05 Kvöldsagan. „Grand
Babylon hótelið” eftir
Arnokt Bennett. Þorsteinn
Hannesson les þýöingu sina
(7)
22.30 _ Veöurfregnir. Fréttir.
22.50 Eplamauk. Létt spjall
Jónasar Jónassonar og lög á
milli.
23.35 Fréttir. Dagskrárlok.
Unglingaþátturinn
Púkk i kvöld
Unglinga-
leikhús
Unglingaþátturinn „Púkk” er á
dagskrá hljóðvarps i kvöld kl. 20.
1 þættinum verður fjallað um
unglingaleikhús. Jón Viðar Jóns-
son leikhúsfræðingur mun flytja
pistil sem fjallar almennt um slik
leikhús, en auk þess verður rætt
við Stefán Baldursson sem hefur
leikstýrt eina unglingaleikritinu
sem sett hefur verið á sviö hér á
landi, þ.e. Grænjöxlum. Þá mun
verða rætt við Jórunni Sigurðar-
dóttur leikkonu, en hún hefur
starfað meö unglingaleikhópum i
Þýskalandi. 1 „Púkki” verður
flutt tónlist, eftir óskum hlust-
enda, en mikill fjöldi bréfa berst
þættinum frá áheyrendum. Jafn-
framt veröur flutt tónlist úr leik-
ritinu Grænjöxlum, auk þýskrar
og sænskrar tónlistar. 1 hverjum
þætt eru svo veitt plötuverðlaun.
Þá má geta þess að flutt verður
stutt viötal við sigurvegarann úr
Þöngulhausakeppninni.
Ofangreindar upplýsingar
veitti Karl Agúst Úlfsson annar
stjórnandi þáttarins, en auk hans
annast Sigrún Valbergsdóttir
stjórnina.
Stefán Baldursson
Jón Viðar Jónsson
PETUR OG VELMENNIÐ
Eftir Kjartan Arnórsson
-EG H£L0 PE> B& veR&l P)£> K/RRR
y£>UR \1ÍD, UeRRfí. NEPOB'NPUR.RlR.
HfifP) NRFNlLG'CrF) NOTfíS> WNN
EINSKOMfíR'VLRfíUNfíöVR' VL fíS>
P/RÖFfí NVjflR HU&rOVNDlR OG UPP-
-FlNNIN&fíR. ÞflÐ ERU R0JÖG FRlR
SEFF \JlTft VL FULLNUCTU HVfíP
Hfl/VA/ l/Vfyl HELDUR!
Þft MOTO/vH \JI£> HfíNN ' t>fíf> FR FNGINN
FiNNfíR NéLroqNNSbFROKK u R INNfíN
SElLlNG-F)R. S.ÆRIÐ HÖFuPlÐÍ V/£)
E'VRjum STRF)X!
Umsjón: Helgi ólafsson
Um
blindskák
Eitt af mörgum fyrirbrigö-
um skákarinnar er hin svo-
kallaða blindskák, en það er
sútegund skákar þegar tefl-
andinn hefur ekkert taflborö
og menn fyrir framan sig en
þylur þess i stað upp fyrir
andstæðing sinum eða and-
stæðingum alla þá leiki sem
honum koma til hugar á inn
byggöu taflborði heilans.
Elstu sagnir um skák greina
frá mönnum sem lögðu
blindskák fyrir sig og þá
jafnvel um menn sem tefldu
fleiri en eina I einu. 1 aug-
lýsingaskyni — væntanlega
— hafa menn sifellt verið að
gera tilraun til að bæta
heimsmetiö, en núverandi
heimsmethafier Ungverji að
nafni Flesch sem samtimis
tefldi 56 skákir. Hvernig
slikter hægt er ofaukiö skiln-
ingi manna, nema til hafi
komið aöstoð viö teflandann
áeinneðaannanhátt. Gömlu
meistararnir s.s. Paul
Morphy, Aljékin voru mjög
slyngir i þessari iþrótt.
Morphy tefldi aö visu aldrei
við fleiri en 8 i einu en
Aljékin átti hinsvegar lengi
vel heimsmetið i greininni.
Það er einkar athyglisvert
aö Sovétmenn lita blindskák
hornauga og sovésk lög
banna þá iðju með öllu enda
til ótal margar sagnir um
menn sem farið hafa yfirum
á þessari iðju. Litum á eitt
dæmi úr einni af blindskák-
um Aljékins, skák sem hann .
tefldi hér heima á Islandi ár-
ið 1931. Andstæðingur hans,
sem einnig er blindandi var
löngum talinn snjallastur
Islendinga 1 þessari grein
skákar:
Hvítt: Aljékln
Svart: Asmundur Asgeirs-
son
Frönsk vörn
1. e4 e6 6. Rf3 0-0
2. d4 d5 7. Bd3 He8
3. Rc3 Rf6 8. e5 Be7
4. Bg5 Be7 9. h4!
5. Bxf6 Bxf6
(Markmið þessa snarpa
leiks er augljóst. Hvitur
hyggst fórna á h7. Leiki hvlt-
ur 9. - h6 gefur Aljékin upp i
.skýringum sinum (!) fram-
haldiö 10. Re2 c5 11. c3 með
betri stöðu á hvitt.)
9. .. c5
10. Bxh7+! Kxh7
11. Rg5+ Kg8
12. Dh5 Bxg5
13. hxg5 Kf8
14. g6!
(En ekki 14. Dh8+ Ke7 15.
Dxg7 Hg8 16. Df6+ Ke8 og
svartur sleppur.)
14. .. Ke7
15. gxf7 Hf8
16. 0-0-0 a6
(Hótunin var 17. Rb5.)
17. dxc5 Rd7
Framhald á blaðsiðu 14.
Haukur
efstur
Þegar nlu umferöum af tlu
var lokið á World Open skák-
mótinu f Bandarikjunum,
var Haukur Angantýsson I
efsta sæti með 7,5 vinninga
ásamt þeim MUes, Georgiu
og Bisuquir. Haukur gerði
jafntefli við Miles I 9.
umferð.
Margeir Pétursson var
meö 7 vinninga og Sævar
Bjarnason 5,5 vinninga.
1 siðustu umferð teflir
Haukur annaðhvort við
Georghiu eða Bisuquir og á
hann þvi góða möguleika á
að verma efsta sætið áfram
og endurtaka með þvi afrek
Ingvars Ásmundssonar frá
þvi i fyrra, en þá vann hann
einmitt þetta sama mót.